Küresel Çerçeve Sözleşmelerin Sendikal Haklara Etkisi Bakımından İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 263 - 279, 01.02.2020

Özge Doğan

Öz

Küresel çerçeve sözleşmeler, bir uluslararası şirketle uluslararası işçi federasyonu arasında imzalanan ve ulusötesi şirketin faaliyette bulunduğu tüm ülkelerdeki üretim ağlarında uygulanmayı hedefleyen sözleşmelerdir. Bu sözleşmeler genellikle, temel uluslararası belgelerin insan haklarına, asgari çalışma koşullarına ve sendikal haklara ilişkin düzenlemelerini kapsamına alır. Kısa bir tarihi olan ancak sayıları özellikle 2000’lerden itibaren hızla artan küresel çerçeve sözleşmeler, işçi örgütlerince, zayıflayan sendikal harekete çözüm olabilecek yeni bir mücadele alanı olarak görülmektedir. Ancak küresel çerçeve sözleşmeler, müzakeresi, içeriği, uygulama alanı, denetimi ve yaptırımı konularında uluslararası düzenlemelerle tek bir model geliştirilemediği için, kapsamına aldığı her ülkede sendikal haklar bakımından aynı etkinliği gösterememektedir. Sözleşme örneklerinden yola çıkılarak yapılan tartışmalar, küresel çerçeve sözleşmelerin, sendikalar ve sendikal hareket için önemli bir başarı olduğunu kabul etmekle birlikte; uygulamada hala birçok sorunun yaşandığını da belirlemektedir.

Anahtar Kelimeler

Küresel Çerçeve Sözleşme, Uluslararası İşçi Federasyonu, Uluslararası Şirket, Sendikal Hak, Uluslararası Çerçeve Sözleşme

Examining the Effect of Global Framework Agreements on the Trade Union Rights

Öz

Global framework agreements are contracts signed between the transnational company and international labor federation aiming to be applied to manufacturing network in all countries that the transnational company is active. In general, these contracts include regulations of fundamental international documents about human rights, minimum working conditions and union rights. Global framework agreements with a short history that rapidly increased especially in 2000s is regarded as a new conflict area by labor organizations to solve declining union movements. However, since global framework agreements fail to develop a single model with international regulations in terms of negotiations, content, application area, audits and sanctions, these contracts do not have the same effect on each included country in terms of union rights. Although discussions based on contract examples accept global framework agreements as an important success for unions and union movements, it is expressed that there are still problems in practice.

Anahtar Kelimeler

Global Framework Agreement, International Workers’ Federation, Transnational Company, Trade Union Rights, International Framework Agreement

Kaynakça

• Cesar F. Rosado Marzan, Organizing with international framework agreements: An exploratory study, UC Irvine Law Review, C. 4, S. 2, 2014
• Dimitris Stevis, International framework agreements and global social dialogue: Parameters and prospects, Geneva: ILO, 2010
• Felix Hadwiger, Global framework agreements: Achieving decent work in global supply chains?, International Journal of Labour Research, 2015, S. 7
• Gülten Kutal, Çok Uluslu Şirketlerin İşçi-İşveren İlişkilerine Etkisi, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 2012, S. 31
• Harry C. Katz/ Thomas A. Kochan/ Alexander Colvin, Global Pressures: Multinational Corporations, International Unionism, and NGO., Ithaca NY, ILR Press, 2015
• Jesper Nilsson, A tool for achieving workers’ rights, Metal World, S.4, 2002
• Jörg Sydov/ Michael Fichter/ Markus Helfen/ Kadire Zeynep Sayım, Implementation of Global Framework Agreements, Transfer: European Review Of Labour And Research, 2014, C. 20, S. 4
• Michael Fichter/ Dimitris Stevis, Global Framework Agreements in a Union-Hostile Environment: The Case of the USA, 2013, Erişim: SSRN 2383825
• Michael Fichter/ Jörg Sydow, Organization and Regulation of Employment Relations in Transnational Supply and Production Networks: Ensuring Core Labor Standards through International Framework Agreements?, Berlin, Institute of Political Science & Institute of Management, Freie Universitaet, 2008
• Michael Fichter/Markus Helfen, Shaping Global Industrial Relations. The Impact of International Framework Agreements, (Ed) Konstantinos Papadakis, Houndsmills: Palgrave Macmillan
• Neil M. Coe/ Peter Dicken/ Martin Hess, (2008). Global Production Networks: Realizing the Potential, Journal of Economic Geography, 2008, C.8, S.3
• Peter J. Buckley/ Francisco B. Castro. The investment development path: the case of Portugal, Transnational Corporations, 1998, S. 7
• Peter Wilke/ Kim Schutze, Background Paper on International Framework Agreements for a Meeting of the Restructuring Forum Devoted to Transational Agreemnts at Company Level, Hamburg, 2008,
• Petrol-İş Sendikası, KÇS Stratejik Bir Araç, İstanbul, Petrol-İş Dış İlişkiler Servisi, 2014
• Torsten Müller/Hans-Wolfgang Platzer/ Stefhan Rüb, International Framework Agreement: Opportunities and Limitations of a New Tool of Global Trade Union Policy, 2008, S. 8
• Volker Telljohann/ Isabel Da Costa/ Torsten Müller/ Udo Rehfeldt/ Reingard Zimmer, European and international framework agreements: Practical experiences and strategic approaches, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, 2009
• http://column.global-labour-university.org/ 15.08.2019
• http://pasoc.innopas.eu/fileadmin/docs/Pasoc2/Praxishilfe/EN_IFA-Praxishilfe.pdf, 15.08.2019.
• https://www.aeon.info/export/sites/default/common/images/en/pressroom/imgsrc/141110R_3.pdf, 19.08.2019.
• https://www.vinci.com/commun/communiques.nsf/04438CA8C4A62422C12581DF00384D96/$file/Accord-cadre-En.pdf, 23.08.2019