Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda Öngörülen Meşru Menfaat Kavramının Ticaret Şirketleri Bakımından Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 617 - 638, 01.08.2024

Dursun Saat

https://doi.org/10.54699/andhd.1491304

Öz

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) yürürlüğe girmesi ile tüm alanlarda olduğu gibi ticaret şirketlerinin faaliyetlerini de derinden etkilemiştir. Veri işlemede ana kural açık rıza olsa da yasama organı Kanun’un 5. maddesinin 2. fıkrasında bu kurala istisnalar getirmiştir. Çalışmamızda KVKK m. 5/2-f’de düzenlenen ”İlgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması” madde metni unsurlarına ayrılarak ele alınacak ve özellikle menfaat kavramının şirketler hukukundaki anlamı tespit edilmeye çalışılacaktır. Bu kapsamda konunun daha iyi anlaşılabilmesi için öncelikle KVKK’ da yer verilen temel kavramlara ilişkin açıklama yapılacaktır. Sonrasında ise KVKK m. 5/2-f’de yer alan düzenlemenin bir hukuka uygunluk sebebi olduğu üzerinde durularak bu hükmün ticaret şirketleri bakımından anlamı ifade edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kişisel Veri, Veri Sorumlusu, Şirket Menfaati, Meşru Menfaat, Anonim Şirket.

Evaluation of the Concept of Legitimate Interest Stipulated in The Law on The Protection of Personal Data in Terms of Commercial Companies

Öz

Law No. 6698 on the Protection of Personal Data (KVKK) has deeply affected the activities of commercial companies in all areas with its entry into force. Although the main rule in data processing is explicit consent, the legislature has introduced exceptions to this rule in Article 5/2-f of the law. In our study, the text of the article “Data processing is mandatory for the legitimate interests of the data controller, provided that it does not harm the fundamental rights and freedoms of the data subject” regulated in Article 5/2-f of the KVKK will be analyzed by dividing it into its elements and In particular, the meaning of the concept of interest in company law will be tried to be determined. In this context, to better understand the subject, firstly, an explanation will be made regarding the basic concepts in the KVKK. Afterwards, the meaning of this provision in terms of commercial companies will be expressed by emphasizing that the regulation in Article 5/2-f of the KVKK is a reason for compliance with the law.

Anahtar Kelimeler

Personal Data, Data Controller, Company Interest, Legitimate Interest, Joint Stock Company.

Kaynakça

• AŞIKOĞLU, İ. Şehriban: “Veri Sorumlularının Aydınlatma Yükümlülüğü -Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 2019, Cilt 1, Sayı 2, s. 41-65.
• AYHAN, Rıza / ÇAĞLAR, Hayrettin / ÖZDAMAR, Mehmet: Sigorta Hukuku Ders Kitabı, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2019.
• BAHTİYAR, Mehmet: Ortaklıklar Hukuku, 13. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• BERGKAMP, Lucas / DHONT, Jan: “Data Protection in Europe and the Internet: An Analysis of the European Community’s Privacy Legislation in the Context of the World Wide Web”, The EDI Law Review, 2000, Cilt 7, s. 71-114.
• BOZKIR, Betül: Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı, Yüksek Lisans Tezi, Ibn Haldun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2023.
• BRAUN AVCI, Cihan: “Kişisel Verilerin İşlenmesinde Rıza”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2018, Cilt 15, Sayı 1, s. 13-35.
• CUSTERS, Bart / DECHESNE, Francien / PIETERS, Wolter / SCHERMER, Bart / VAN DER HOF, Simone: “Consent and Privacy”, The Routledge Handbook of the Ethics of Consent, Routledge, London, 2018, s. 247-258.
• ÇALIŞMA GRUBU: “Opinion 06/2014 on the notion of legitimate interests of the data controller under Article 7 of Directive 95/46/EC”, 2014 (https://ec.europa.eu/justice/article-29/documentation/opinion-recommendation/files/2014/wp217_en.pdf, ET:15.02.2024).
• ÇEKİN, Mesut S.: “6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Hakkında Kanun’un Big Data (Büyük Veri) ve İrade Serbestisi Açısından Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2016, Cilt 74, Sayı 2, s. 629-644.
• ÇEKİN, Mesut S. / BERKTAŞ, E. Ahmet / AKINCI, Furkan M: Veri Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2023.
• ÇELİK, Ezgi S.: İşe Alımda Adayın Kişisel Veri Güvenliği: Yapay Zekâ Destekli Video Mülakat Uygulamaları, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, Ankara, 2024, s. 1-13.
• ÇELİKEL, Serdar: “Kişisel Verilerin İşlenmesinde, Açık Rıza Hukuka Uygunluk Nedeninin, 95/46 Sayılı Direktif ve GDPR’la Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 2021, Cilt 9, Sayı 17, s. 161-190.
• DEMİRBAŞ, Ali: Kişisel Verileri Koruma Hukukunda Veri Sorumlusu ve Yükümlülükleri, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2023.
• DÜLGER, Murat V.: “Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 16 Nisan 2019 Tarihinde Yayınlamış Olduğu Kararı Bağlamında ‘Veri Sorumlusunun Meşru Menfaati’ Kavramı”, 2019 (https://www.hukukihaber.net/kisisel-verileri-koruma-kurulunun-16-nisan-2019-tarihinde-yayinlamis-oldugu-karari-baglaminda-veri-sorumlusunun-mesru-menfaati-kavrami, ET: 03.03.2024).
• EKMEKÇİ, Ömer / YÜCEDAĞ, Nafiye / ÖZTÜRK AKKANAT, B. Elif / AŞIKOĞLU, İ. Şehriban: Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2024.
• HÄNNI, Lino: “Dommage indirect et intérêt social”, GesKR, 2013, s. 274-280.
• HATEMİ, Hüseyin: Medeni Hukuk’a Giriş, 4. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
• HELVACI, Mehmet / ÇAMURCU, Emin / TÜRKYILMAZ, İsmail: “Özellikle Anonim Şirket Açısından Şirket Menfaati Kavramı”, Hamdi Yasaman’a Armağan, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017, s. 309-330.
• KARADUMAN, Ozan: “Legitimate Interest in Turkish DPL Compared with GDPR and Directive”, 2018 (https://gun.av.tr/media/rtfc5ywd/legitimate-interest-has-been-the-subject-of-various-interesting-discussions-in-the-european-data-protection-practice.pdf, ET: 07.05.2024).
• KARASU, Rauf: “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’na Göre Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Bilgi Alma Hakkı”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 2005, Cilt 23, Sayı 2, s. 73-114.
• KAYA, Arslan: Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Bilgi Alma Hakkı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 2001.
• KENDER, Rayegan: Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, 16. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
• KENDİGELEN, Abuzer: Hukuki Mütalaalar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2018.
• KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU: Açık Rıza Rehberi (https://www.kvkk.gov.tr/SharedFolderServer/CMSFiles/e3c6aa10-9de4-46f8-9b51-71bcf07c09b5.pdf, ET: 07.02.2024) (Açık Rıza Rehberi).
• KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU: Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi Rehberi, Ankara, 2019 (https://www.kvkk.gov.tr/SharedFolderServer/CMSFiles/a569a068-c079-4189-b134-f57bc727af7d.pdf, ET: 01.02.2024).
• KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU: Kişisel Verilerin Korunması Kanununa İlişkin Uygulama Rehberi, Ankara, 2019 (https://www.kvkk.gov.tr/SharedFolderServer/CMSFiles/41784a70-2bac-4e4a-830f-35c628468646.PDF, ET: 05.01.2024) (Rehber).
• KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU, Örneklerle Kişisel Verilerin Korunması, Ankara, 2019 (https://kvkk.gov.tr/SharedFolderServer/CMSFiles/a23bfe08-9b3a-4c2f-8a97-a259dcc0e667.PDF, ET: 27.02.2024).
• KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU: Sıkça Sorulan Sorular, Ankara, 2019 (https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/4196/Kisisel-Verilerin-Korunmasi-Kanunu-Hakkinda-Sikca-Sorulan-Sorular, ET:17.01.2024).
• KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU: 100 soruda Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, Ankara, 2019 (https://kvkk.gov.tr/SharedFolderServer/CMSFiles/185c2130-8070-4b2b-a91e-1d48322ca352.pdf, ET: 01.03.2024).
• KORKUT, Ömer: “Anonim Şirketlerde Şirket Menfaati Kavramının Somutlaştırılması”, Çukurova Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2007, Cilt 11, Sayı 2, s. 1-9.
• KÜÇÜK, Adnan: “1982 Anayasasındaki Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması Rejimi Bağlamında Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Sınırlanmasının Anayasaya Uygunluğu”, (Ed.) DOĞAN, Bayram: Güncel Gelişmeler Işığında Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022, s. 11-74.
• KÜZECİ, Elif: Kişisel Verilerin Korunması, 3. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2019.
• LAZARO, Christope / LE METAYER, Daniel: “Control Over Personal Data: True Remedy of Fairy Tale”, SCRIPTed: A Journal of Law, Technology And Society, 2015, Cilt 12, Sayı 1, s. 4-34.
• MERLE, Philippe / FAUCHON, Anne : Droit Commercial, Sociétés commercailes, 20. Baskı, Dalloz- Petit, Paris, 2017.
• NOMER ERTAN, Füsun: Haksız Rekabet Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
• ÖZTÜRK AKKANAT, B. Elif: Karşı Edim Olarak Kişisel Veriler, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2022.
• POLATER, Salih: “Kişisel Verilerin Reklam Amaçlı İşlenmesinde Hukuka Uygunluk Sebepleri”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 2019, Cilt 1, Sayı 1, s. 1-20.
• PULAŞLI, Hasan: Şirketler Hukuku Şerhi, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018.
• PULAŞLI, Hasan: “Şirket Satın Alma ve Birleşmelerinde İşletme Değerlemesi ve Due Diligence”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 2007, Cilt 24, Sayı 2, s. 204-235 (Due Diligence).
• RUEDIN, Roland: « L’intérêt Social, Critère Des Décisions Du Con¬seil D’administration (Conférence présentée dans le cadre des «Soirées d’études juridi¬ques» à l’Abbaye de l’Arc à Lausanne le mardi 30 janvier 1990)”, JdT, 1990, I, s. 198.
• SELEK, Ozan: “Genel Veri Koruma Tüzüğü Işığında Kişisel Verilerin İşlenmesinde Rıza Açıklaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2019, Cilt 21, Sayı 2, s. 911-951.
• SULU, Muhammed: Anonim Ortaklıklarda Şirket Menfaati Kavramı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• UNGURENAU, T. Carmen: “Legal Remedies for Personal Data Protection in European Union”, Logos University Mentality Education Novelty: Law, 2018, Cilt 6, Sayı 2, s. 26-47.
• TAŞTAN, Furkan G.: Türk Sözleşme Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması, 2. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
• TEKİNALP, Ünal: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 5. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2020.
• TÜRKMEN ERARSLAN, Sevgi: Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Açık Rızanın Aranmadığı Haller, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• USLUEL GÜRBÜZ, Aslı E.: Anonim Şirketlerde Ticari Sırrın Korunması, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2009.
• YAĞLIDERE, E. Umut: 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu, Platon Hukuk Yayınevi, İstanbul, 2022.
• YONGALIK, Aynur: “İstisnalar Dar Yorumlanır Kuralı ve Değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2011, Cilt 60, Sayı 1, s. 1-15.
• YÜCEDAĞ, Nafiye: “Medeni Hukuk Açısından Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun Uygulama Alanı ve Genel Hukuka Uygunluk Sebepleri”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2017, Cilt 75, Sayı 2, s. 765-790.