Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Dynamics Relationship among Interest Rates, Exchange Rates and Core Price Indexes: The Case of Turkey

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 6, 1111 - 1118, 02.12.2018
https://doi.org/10.18506/anemon.444755

Öz

In
this study, the dynamic relationships between the core price index (A, B, C, D)
and CPI and between the interest rate and USD and EURO were investigated for
Turkey's 2003Q1-2016Q4 period. In this context, the relationship between
variables is analyzed by unit root, cointegration and causality tests. A
cointegration relation was determined between the Core price index A and
interest-USD and interest-EURO; Core Price Index C and Interest-USD and
Interest-EURO; the core price index D and interest-EURO. According to the
analysis of causality, from USD to interest rate unidirectional and from EURO
to interest rate bi-directional causality were determined. Moreover, it is seen
that there is a one-way causality relationship from the EURO to the core price
index, A, C and D. As a result, it has been reached that the changes in
EURO   pass through to the core price
index, A, C and D.    

Kaynakça

  • Akdi, Yılmaz (2010), Zaman Serileri Analizi (Birim Kökler ve Kointegrasyon), 1. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Atgür, Musa &Altay, N. Oğuzhan (2015) “Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013), Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 521-533.
  • Atuk, Oğuz & Özmen, M. Utku (2009), “Design and Evaluation of Core Inflation Measures for Turkey (No. 0903) ”, Central Bank of The Republic of Turkey, 1-43.
  • Berkmen, Pelin (2002), “Measuring Core Inflation for Turkey-Trimmed Means Approach”, Central Bank Review, 2(2), 1-18.
  • Bolatoğlu, Nasip (2006), “Türkiye’de Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönemli İlişki: Fisher Etkisi”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 24, Sayı 2, 2006, s. 1-15
  • Campa, Jose Manuel & Goldberg, Linda S. (2006), “Exchange rate Pass-Through into Import Prices”, The Review of Economcs and Statistic” Exchange, 87(4).
  • Ceylan, Servet (2006), “ Dışlama Yöntemi ve Türkiye’de Çekirdek Enflasyon”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, (1), 41-56.
  • Ceylan, Servet (2010), “ Türkiye Ekonomisi İçin Alternatif Çekirdek Enflasyon Ölçütleri”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 19-34.
  • Charemza, Wojciech ve Shah Imran Husssain (2013). Stability Price Index, Core Inflation and Output Volatility. Applied Economics Letters, 20(8), 737-741.
  • Cogley, Timothy (2002), “A Simple Adaptive Measure Of Core Inflation”, Journal of Money, Credit, and Banking, 34(1), 94-113.
  • Çil Yavuz, Nilgün (2015), Finansal Ekonometri, 2. Baskı, İstanbul: Der Yayınevi.
  • Doğan, Bahri; Eroğlu, Ömer & Değer, Osman (2016), “Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 405-425.
  • Doğan, İbrahim; Afsal M. Şaban; Aydın, Bayram ve Gürbüz, Süleyman (2017). “Faiz Oranları ve Döviz Kuru Dönemsel Analizi; Türkiye Örneği”, International Journal of Academic Value Studies. Vol:3, Issue:13; pp:199-205 (ISSN:2149-8598)
  • Eckstein, Otto (1981), “ Core inflation”, Prentice Hall.
  • Erdem, Havvanur Feyza & Yamak, Nebiye (2016), “ Döviz Kurunun Fiyatlar Genel Düzeyi Üzerindeki Geçişkenlik Etkisi: Gecikmesi Dağıtılmış Yaklaşım “, Kafkas University. Faculty of Economics and Administrative Sciences. Journal, 7(13), 303.
  • Gujarati, Domador N. (2011), Temel Ekonometri, 8. Baskı, İstanbul: Literatür Yayınları.
  • Hahn, Elke (2003), “Pass-Through of External Shocks To Euro Area Inflation”, ECB Working Paper , No. 243
  • Hill, R. Carter, Griffiths, William E. & Lim, Guay C. (2011), Principles of Econometrics. USA, Wiley.4th.edition
  • Kara, Hakan & Öğünç, Fethi (2012), “ Döviz Kuru Ve İthalat Fiyatlarının Yurt İçi Fiyatlara Etkisi “, İktisat İşletme ve Finans, 27(317), 09-28.
  • Karaca, Orhan (2005), “Türkiye'de Faiz Oranı ile Döviz Kuru Arasındaki Ilişki: Faizlerin Düşürülmesi Kurları Yükseltirmi” Discussion Paper, Turkish Economic Association. No. 2005/14).
  • Karamustafa, Osman & Küçükkale, Yakup (2002), “Türkiye’de Kriz Döneminde Kur-Faiz-Borsa İlişkilerinin Dinamik Analizi “, Banka, Mali ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, (11), 47-56.
  • Knotek, Edward S. & Zaman, Saeed (2014), “ Nowcasting US Headline and Core Inflation”, Federal Reserve Bank of Cleveland, Working Paper, 14(03), 1-55.
  • Kulaksizoğlu, Tamer (2015), “Measuring the Core Inflation in Turkey with The SM-AR Model”, MPRA Paper No. 62653,1-12.
  • Landau, Bettina (2000), “ Core Inflation Rates: A Comparison of Methods Based on West German Data”, Discussion Paper Series 1 / Volkswirtschaftliches Forschungszentrum der Deutschen Bundesbank, No. 2000(04), 1-61.
  • Mamak Ekinci, Elmas Burcu; Alhan, Aslıhan & Ergör, Zeynep Birce (2016), “ Parametrik Olmayan Regresyon Analizi: Faiz oranı, Enflasyon ve Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Örneği“,Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 2(9).
  • Martel, Sylvain (2008), “A Structural VAR Approach to Core Inflation in Canada” (No.2008-10), Bank of Canada Discussion Paper, 2008-10, PP. 1-29.
  • Parkin, Michael (1984), “On Core Inflation By Otto Eckstein: A Review Essay”, Journal of Monetary Economics, 14(2), 251-264.
  • Peker, Osman & Görmüş, Şakir (2008), “Türkiye'de Döviz Kurunun Enflasyonist Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
  • Phillips, Peter C. B. & Perron Pierre (1988), “Testing For A Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 335-346.
  • Quah, Danny & Vahey, Shaun P. (1995), “Measuring Core Inflation”. The Economic Journal, 105(432), 1130-1144.
  • Sever, Erşan & MIZRAK, Zekeriya (2007), “ Döviz Kuru, Enflasyon Ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkiler: Türkiye Uygulaması “, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(13), 264-283.
  • Stock, James H. & Watson, Mark W. (2016), “Core Inflation and Trend Inflation”, Review of Economics and Statistics, 98(4), 770-784.
  • Şentürk, Mehmet & Dücan, Engin (2017), “ Enflasyon Dinamikleri ve Döviz Kuru Geçişkenliği: Bir Makro İktisadi Sarmal”, V. Anadolu International Conference in Economics, May 11-13, 2017, Eskişehir, Turkey.
  • Tanrıöver, Banu &Yamak, Nebiye (2015), “Nominal Faiz Oranı-Genel Fiyat Düzeyi İlişkisinin Gibson Paradoksu Çerçevesinde Analizi”, Maliye Dergisi, 168, 186-200.
  • Tekatli, Necati (2010), “A New Core Inflation Indicator for Turkey”, Central Bank Review, 10(2), 9.
  • Telatar, Erdinç (2002), “Çekirdek Enflasyon: Tanım ve Ölçüm Yöntemleri” Ekonomik Yaklaşım, 13(42-43), 105-124.
  • TÜİK (2008), Fiyat Endeksleri ve Enflasyon, Yayın No: 3128.
  • Türk, Emrah & Çetinkaya, Ahmet Turan (2015), “Döviz Kurundan Fiyatlara Geçiş Etkisinin Granger Nedensellik Testi İle İncelenmesi “Türkiye Örneği”. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1).
  • Wojciech, Charemza & Shah, Imran Hussain (2013), “Stability Price Index, Core Inflation and Output Volatility”, Applied Economics Letters, 20(8), 737-741
  • Yamak, Rahmi & Erdem, Havvanur Feyza (2017), Uygulamalı Zaman Serileri Analizleri: E Views Uygulamalı, 1.Baskı, Trabzon: Celepler Matbaası
  • Yiğit, Özlem & Gökçe, Atilla (2012), “Türkiye’de Çekirdek Enflasyon: Ekonometrik Bir Yaklaşım”, Central Bank Review, 12(1), 37.

Faiz Oranları, Döviz Kurları ve Çekirdek Fiyat Endeksleri Arasındaki Dinamik İlişkiler: Türkiye Örneği

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 6, 1111 - 1118, 02.12.2018
https://doi.org/10.18506/anemon.444755

Öz

Bu
çalışmada çekirdek fiyat endeksleri (A, B, C, D) ve TÜFE ile Faiz, USD ve EURO
arasındaki dinamik ilişkiler Türkiye’nin 2003Q1-2016Q4 dönemi için
araştırılmıştır.  Bu bağlamda değişkenler
arasındaki ilişki, birim kök, eş-bütünleşme ve nedensellik testleri ile analiz
edilmiştir. Elde edilen analiz sonuçlarına göre çekirdek fiyat endeksi A ile
Faiz-USD ve Faiz-Euro; Çekirdek Fiyat endeksi C ile Faiz-USD ve Faiz-Euro;
çekirdek fiyat endeksi D ile Faiz-EURO arasında eşbütünleşme ilişkisi
belirlenmiştir. Nedensellik analizine göre USD’den Faize doğru tek yönlü ve
EURO ile Faiz arasında ise çift yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit
edilmiştir. Ayrıca,   Euro’dan çekirdek
fiyat endeksi A, C ve D’ye tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu
görülmüştür. Sonuç olarak EURO’dan çekirdek fiyat endeksi A, C ve D’ ye
geçişkenlik olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Kaynakça

  • Akdi, Yılmaz (2010), Zaman Serileri Analizi (Birim Kökler ve Kointegrasyon), 1. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Atgür, Musa &Altay, N. Oğuzhan (2015) “Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013), Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 521-533.
  • Atuk, Oğuz & Özmen, M. Utku (2009), “Design and Evaluation of Core Inflation Measures for Turkey (No. 0903) ”, Central Bank of The Republic of Turkey, 1-43.
  • Berkmen, Pelin (2002), “Measuring Core Inflation for Turkey-Trimmed Means Approach”, Central Bank Review, 2(2), 1-18.
  • Bolatoğlu, Nasip (2006), “Türkiye’de Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönemli İlişki: Fisher Etkisi”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 24, Sayı 2, 2006, s. 1-15
  • Campa, Jose Manuel & Goldberg, Linda S. (2006), “Exchange rate Pass-Through into Import Prices”, The Review of Economcs and Statistic” Exchange, 87(4).
  • Ceylan, Servet (2006), “ Dışlama Yöntemi ve Türkiye’de Çekirdek Enflasyon”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, (1), 41-56.
  • Ceylan, Servet (2010), “ Türkiye Ekonomisi İçin Alternatif Çekirdek Enflasyon Ölçütleri”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 19-34.
  • Charemza, Wojciech ve Shah Imran Husssain (2013). Stability Price Index, Core Inflation and Output Volatility. Applied Economics Letters, 20(8), 737-741.
  • Cogley, Timothy (2002), “A Simple Adaptive Measure Of Core Inflation”, Journal of Money, Credit, and Banking, 34(1), 94-113.
  • Çil Yavuz, Nilgün (2015), Finansal Ekonometri, 2. Baskı, İstanbul: Der Yayınevi.
  • Doğan, Bahri; Eroğlu, Ömer & Değer, Osman (2016), “Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 405-425.
  • Doğan, İbrahim; Afsal M. Şaban; Aydın, Bayram ve Gürbüz, Süleyman (2017). “Faiz Oranları ve Döviz Kuru Dönemsel Analizi; Türkiye Örneği”, International Journal of Academic Value Studies. Vol:3, Issue:13; pp:199-205 (ISSN:2149-8598)
  • Eckstein, Otto (1981), “ Core inflation”, Prentice Hall.
  • Erdem, Havvanur Feyza & Yamak, Nebiye (2016), “ Döviz Kurunun Fiyatlar Genel Düzeyi Üzerindeki Geçişkenlik Etkisi: Gecikmesi Dağıtılmış Yaklaşım “, Kafkas University. Faculty of Economics and Administrative Sciences. Journal, 7(13), 303.
  • Gujarati, Domador N. (2011), Temel Ekonometri, 8. Baskı, İstanbul: Literatür Yayınları.
  • Hahn, Elke (2003), “Pass-Through of External Shocks To Euro Area Inflation”, ECB Working Paper , No. 243
  • Hill, R. Carter, Griffiths, William E. & Lim, Guay C. (2011), Principles of Econometrics. USA, Wiley.4th.edition
  • Kara, Hakan & Öğünç, Fethi (2012), “ Döviz Kuru Ve İthalat Fiyatlarının Yurt İçi Fiyatlara Etkisi “, İktisat İşletme ve Finans, 27(317), 09-28.
  • Karaca, Orhan (2005), “Türkiye'de Faiz Oranı ile Döviz Kuru Arasındaki Ilişki: Faizlerin Düşürülmesi Kurları Yükseltirmi” Discussion Paper, Turkish Economic Association. No. 2005/14).
  • Karamustafa, Osman & Küçükkale, Yakup (2002), “Türkiye’de Kriz Döneminde Kur-Faiz-Borsa İlişkilerinin Dinamik Analizi “, Banka, Mali ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, (11), 47-56.
  • Knotek, Edward S. & Zaman, Saeed (2014), “ Nowcasting US Headline and Core Inflation”, Federal Reserve Bank of Cleveland, Working Paper, 14(03), 1-55.
  • Kulaksizoğlu, Tamer (2015), “Measuring the Core Inflation in Turkey with The SM-AR Model”, MPRA Paper No. 62653,1-12.
  • Landau, Bettina (2000), “ Core Inflation Rates: A Comparison of Methods Based on West German Data”, Discussion Paper Series 1 / Volkswirtschaftliches Forschungszentrum der Deutschen Bundesbank, No. 2000(04), 1-61.
  • Mamak Ekinci, Elmas Burcu; Alhan, Aslıhan & Ergör, Zeynep Birce (2016), “ Parametrik Olmayan Regresyon Analizi: Faiz oranı, Enflasyon ve Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Örneği“,Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 2(9).
  • Martel, Sylvain (2008), “A Structural VAR Approach to Core Inflation in Canada” (No.2008-10), Bank of Canada Discussion Paper, 2008-10, PP. 1-29.
  • Parkin, Michael (1984), “On Core Inflation By Otto Eckstein: A Review Essay”, Journal of Monetary Economics, 14(2), 251-264.
  • Peker, Osman & Görmüş, Şakir (2008), “Türkiye'de Döviz Kurunun Enflasyonist Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
  • Phillips, Peter C. B. & Perron Pierre (1988), “Testing For A Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 335-346.
  • Quah, Danny & Vahey, Shaun P. (1995), “Measuring Core Inflation”. The Economic Journal, 105(432), 1130-1144.
  • Sever, Erşan & MIZRAK, Zekeriya (2007), “ Döviz Kuru, Enflasyon Ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkiler: Türkiye Uygulaması “, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(13), 264-283.
  • Stock, James H. & Watson, Mark W. (2016), “Core Inflation and Trend Inflation”, Review of Economics and Statistics, 98(4), 770-784.
  • Şentürk, Mehmet & Dücan, Engin (2017), “ Enflasyon Dinamikleri ve Döviz Kuru Geçişkenliği: Bir Makro İktisadi Sarmal”, V. Anadolu International Conference in Economics, May 11-13, 2017, Eskişehir, Turkey.
  • Tanrıöver, Banu &Yamak, Nebiye (2015), “Nominal Faiz Oranı-Genel Fiyat Düzeyi İlişkisinin Gibson Paradoksu Çerçevesinde Analizi”, Maliye Dergisi, 168, 186-200.
  • Tekatli, Necati (2010), “A New Core Inflation Indicator for Turkey”, Central Bank Review, 10(2), 9.
  • Telatar, Erdinç (2002), “Çekirdek Enflasyon: Tanım ve Ölçüm Yöntemleri” Ekonomik Yaklaşım, 13(42-43), 105-124.
  • TÜİK (2008), Fiyat Endeksleri ve Enflasyon, Yayın No: 3128.
  • Türk, Emrah & Çetinkaya, Ahmet Turan (2015), “Döviz Kurundan Fiyatlara Geçiş Etkisinin Granger Nedensellik Testi İle İncelenmesi “Türkiye Örneği”. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1).
  • Wojciech, Charemza & Shah, Imran Hussain (2013), “Stability Price Index, Core Inflation and Output Volatility”, Applied Economics Letters, 20(8), 737-741
  • Yamak, Rahmi & Erdem, Havvanur Feyza (2017), Uygulamalı Zaman Serileri Analizleri: E Views Uygulamalı, 1.Baskı, Trabzon: Celepler Matbaası
  • Yiğit, Özlem & Gökçe, Atilla (2012), “Türkiye’de Çekirdek Enflasyon: Ekonometrik Bir Yaklaşım”, Central Bank Review, 12(1), 37.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

İsmail Hakkı Kofoğlu 0000-0002-1548-017X

Yakup Küçükkale 0000-0002-9724-3388

Rahmi Yamak 0000-0002-2604-1797

Yayımlanma Tarihi 2 Aralık 2018
Kabul Tarihi 23 Temmuz 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 6 Sayı: 6

Kaynak Göster

APA Kofoğlu, İ. H., Küçükkale, Y., & Yamak, R. (2018). Faiz Oranları, Döviz Kurları ve Çekirdek Fiyat Endeksleri Arasındaki Dinamik İlişkiler: Türkiye Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(6), 1111-1118. https://doi.org/10.18506/anemon.444755

Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.