1998 ile 2018 Yılları Arasında Yürürlükte Olan Yönetici Atama Yönetmeliklerindeki Okul Müdürü Değerlendirme Ölçütlerinin Karşılaştırılması

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 3, 141 - 152, 24.06.2019

Hüsnü Ergün

https://doi.org/10.18506/anemon.469153

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, 1998-2018 yılları arasında yürürlükte olan yönetici atama
yönetmeliklerindeki okul müdürü değerlendirme ölçütlerini karşılaştırmaktır. Çalışma, doküman incelemesi
türünde bir araştırmadır. Araştırmaya konu edilen dokümanlar, Türkiye’de 23.09.1998, 11.01.2004, 13.04.2007,
24.04.2008, 13.08.2009, 28.02.2013, 04.08.2013, 10.06.2014, 06.10.2015,
22.04.2017 ve 21.06.2018 tarihlerinde Resmi Gazete’de yayımlanan
yönetmeliklerdir. Yönetici atama ya da görevlendirmeye ilişkin yönetmeliklere Resmi
Gazete’nin internet sitesi üzerinden ulaşılmıştır. İlgili yönetmelikler resmi
gazeteden alındığından orijinal olarak kabul edilmişlerdir. Yönetmelik
metinleri okunmuş ve bu metinler hakkında yorumlar yapılmıştır. Yönetmelik
ekinde yer alan yönetici değerlendirme formları eğitim durumu, yayım araştırma,
eser, aldığı ödül/cezalar, son üç yıllık sicil notu, yapılan hizmetler ve diğer
hususlar açısından karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda yönetici
değerlendirmede, lisans üstü eğitime verilen puan değerinin azaldığı, okul
müdürlüğünden beklenen yeterliliklerin net olarak belirlenmediği söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Okul müdürü, Atama, Mevzuat, Seçme

Comparison of School Principal Assessment Criteria in the Executive Appointment Regulations Effective between 1998 with 2018

Öz

The purpose of this study is to compare the assessment criteria of the
school principal that were effective in the executive assignment regulations
between 1998&2018. The study is a document review. The documents that
are the subject of the research; Turkey on September 23 1998, November 11 2004,
April 13 2007, April 24 2008, August 13 2009, February 28 2013, April 04 2013, June
10 2014, June 10 2015, April 22 2017 and June 21 2018 are dated regulations. The
regulations related to the appointment of managers have been reached through
the website of the Official Gazette. The relevant regulations were accepted as
original because they were taken from the Official Gazette. The regulations
were read and interpreted. Executive evaluation forms in the annex to the regulation were interpreted
with regard to educational status, publication, research, awards, penalties,
services, employment record and other issues. As a result of the research, it
can be said that the value of the score given to master and doctoral education
decreases in the evaluation of managers and the qualifications expected from
the school directorate aren't clearly defined. 

Anahtar Kelimeler

Appoint, Legislation, School principal, Selection

Kaynakça

• Akşit, F. (2006). Performans değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri (Bigadiç ilköğretim öğretmenleri örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 76-101.
• Altın, F. ve Vatanartıran, S. (2014). Türkiye’de okul yöneticisi yetiştirme, atama ve sürekli geliştirme model önerisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 17-35.
• Argon, T. (2016). Öğretmen görüşlerine göre ilkokullarda yöneticilerin kayırmacılık davranışları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 233-250.
• Aslan, H. ve Karip, E. (2014). Okul müdürlerinin liderlik standartlarının geliştirilmesi. Educational Administration: Theory and Practice, 20(3), 255-279.
• Aydogan, İ. (2009). Favoritism in the Turkish educational system: nepotism, cronyism and patronage. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 4(1), 19-35.
• Baker, L. L. (2001). Principal selection and the stories superintendents tell. Electronic Teses and Dissertations. Paper 94, (Erişim: 18.09.2018), http://dc.etsu.edu/etd/94.
• Balcı, A. (2000). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Balcı, A. (2001). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Balyer, A. ve Gündüz, Y. (2011). Değişik ülkelerde okul müdürlerinin yetiştirilmesi: Türk eğitim sistemi için bir model önerisi. Kuramsal Eğitimbilim, 4(2), 182-197.
• Barut, B. (2015). İşyerinde irrasyonel davranışlar: “nepotizm, favorizm, kronizm” algısı üzerine nitel araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(20), 382-394.
• Blazer, C. (2009). How to select the best principals. Information Capsule Research Services, 818, 1-11.
• Bolman, L. G. ve Deal, T. E. (2013). Organizasyonları yeniden yapılandırmak. (A. Aypay ve A. Tanrıöğen, Çev.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Bottoms, G. ve O’Neil, K. (2001). Preparing a New Breed of School Principals: It’s Time for Action. Southern Regional Education Board. (Erişim: 18.09.2018), https://www.wallacefoundation.org/knowledge-center/Documents/Preparing-a-New-Breed-of-School-Principals.pdf.
• Bowen, G.A. (2009). Document analysis as a qualitative research method.Qualitative Research Journal,9 (2), 27-40.
• Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: PegemA.
• Cameron, K. S. ve Quinn, R. E. (2017). Örgüt kültürü örgütsel tanı ve değişim rekabetçi değerler modeli. (T. Kaya, Çev. ). Ankara: PegemA.
• Cemaloğlu, N. (2005). Türkiye’de okul yöneticisi yetiştirme ve istihdamı: Varolan durum, gelecekteki olası gelişmeler ve sorunlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 249-274.
• Erkılıç, T. A. ve Dilbaz, E. (2015). Denetçi rol ve yeterlikleri bağlamında 1999, 2011 ve 2014 müfettişlik yönetmeliklerinin müfettiş yardımcısı atama ve yetiştirme anlayışlarının karşılaştırılması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 7-24.
• Güçlü, N., Şahin, F., Tabak, B. Y. ve Sönmez, E. (2016). Türkiye’de okul yöneticisi görevlendirmeye ilişkin yönetici adayı görüşleri. GEFAD, 36(1), 51-71.
• Gülmez, D. D. ve Yavuz, M. (2016). Okul müdürlerinin seçimi ve yetiştirilmesine yönelik bir model önerisi. PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 220-233.
• Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2010). Educatıonal administration theory, research and practice. (S. Turan, çev.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Işık, H. (2003). Okul müdürlerinin yetiştirilmelerinde yeni bir model önerisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 206-211.
• İmam-ı Gazali (2017). İmam-ı Gazali’den yönetim sırları. İstanbul: Çelik Yayınevi.
• Kalman, M., Summak, M. S. ve Çimen, I. (2017). Principal assignments in limbo: A qualitative study on the processesand potential outcomes of the recent principal assignment initiative in Turkey. Educational Process: International Journal, 6(1), 53-84.
• Koçak, S. ve Arslan, S. Y. (2018). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin performans değerlendirme uygulamalarına ilişkin görüş ve önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 602-620.
• Konan, N., Çetin, R. B. ve Yılmaz, S. (2017). Okul müdürü görevlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 147- 160.
• Kurban, C. ve Tok, T. N. (2018). Okul müdürlerinin performans denetim sistemindeki rolünün, öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 1-17.
• Lin, Y.-H. (2013). Principal hiring practices: stories the principals tell. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). USA, Iowa Üniversitesi.
• Lunenburg F. C ve Ornstein A. C. (2013). Eğitim yönetimi. (G. Arastaman, Çev.). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Mathibe, I. (2007).The professional development of school principals. South African Journal of Education, 27(3), 523–540.
• Mazlum, A. A. (2018). Milli eğitim sisteminde yönetici görevlendirme sorunsalı: hukuksal açıdan değerlendirme. (Erişim: 29.08.2018). https://www.researchgate.net/publication/324496549_Milli_Egitim_Sisteminde_Yonetici_Gorevlendirme_Sorunsali_Hukuksal_Acidan_Degerlendirme.
• MEB (1998). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarına yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmelik, (Erişim: 28.09.2018). http://www.resmi gazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23472.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23472.pdf.
• MEB (2004). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarına yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmelik, (Erişim: 29.08.2018). http://www.resmi gazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/04/20070413.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/04/20070413.htm.
• MEB (2007). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarına yöneticilerinin atama yönetmeliği, (Erişim: 29.08.2018). http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/01/20040111.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/01/20040111.htm.
• MEB (2008). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarına yöneticileri yönetmeliği, (Erişim: 31.08.2018). http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/04/20080424.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/04/20080424.htm.
• MEB (2009). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarına yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmelik, (Erişim: 03.09.2018). http://www.resmi gazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/08/20090813.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/08/20090813.htm.
• MEB (2010). 18. Millî eğitim şûrası kararları öğretmenin yetiştirilmesi, istihdamı ve mesleki gelişimi. (Erişim: 22.09.2018), https://ttkb.meb. gov.tr/www/milli-egitim-suralari/dosya/12.
• MEB (2013a). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarına yöneticilerinin atama ve yer değiştirme yönetmeliği, (Erişim: 05.09.2018), http://www.resmigazete.gov.tr/ main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/02/20130228.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/02/20130228.htm.
• MEB (2013b). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticileri atama ve yer değiştirme yönetmeliği, (Erişim: 05.09.2018), http://www.resmigazete.gov.tr/ main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/08/20130804.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/08/20130804.htm.
• MEB (2014). Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumları yöneticilerinin görevlendirmelerine ilişkin yönetmelik, (Erişim: 15.09.2018), http://www.resmi gazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140610.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140610.htm.
• MEB (2015). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticilerinin görevlendirilmelerine dair yönetmelik, (Erişim: 18.09.2018), http://www.resmigazete.gov.tr/ main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/10/2011006.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/10/20151006.htm.
• MEB (2017). Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına yönetici görevlendirme yönetmeliği, (Erişim: 18.09.2018), http://www.resmigazete.gov.tr/ main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170422.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170422.htm.
• MEB (2018). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumlarına yönetici görevlendirme yönetmeliği. (Erişim: 27.09. 2018), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06 /20 180621-8.htm.
• Meriç, E. ve Erdem, M. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okul yönetiminde kayırmacılık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(3), 467-498.
• Oyman, N. ve Turan, S. (2014). Yeni atanan okul yöneticilerinin okul müdürlüğüne hazırlık ve yetiştirilme programlarına ilişkin düşünceleri. Turkish Journal of Educational Studies, 1(1), 1-31.
• Özkanan, A. ve Erdem, R. (2015). Yönetimde kayırmacı uygulamalar üzerine nitel bir çalışma. MAKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(4), 7-28.
• Pashiardis, P. ve Brauckmann, S. (2009). Professional development needs of school principals, Commonwealth Education Partnerships, 10, 120-124.
• Polat, S. ve Kazak, E. (2014). Okul yöneticilerinin kayırmacı tutum ve davranışları ile öğretmenlerin örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki. Educational Administration: Theory and Practice, 20(1), 71-92.
• Schleicher, A. (2015). Schools for 21st-century learners: Strong leaders, confident teachers, ınnovative approaches, international summit on the teaching professio., OECD Publishing, (Erişim: 18.09.2018), http://dx.doi.org/10.1787/9789264231191-en.
• Şimşek, H. (2009). Eğitim tarihi araştırmalarında yöntem sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 42(1), 33-51.
• Taleb, N. N. (2007). Siyah kuğu olasılıksız görünenin etkisi. (N. Arıbaş, Çev. ). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Taş, A. ve Önder, E.(2010). 2004 yılı ve sonrasında yayınlanan eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmeliklerin karşılaştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (12), 171-185.
• Turan, S. ve Şiman, M. (2000). Okul yöneticileri için standartlar: Eğitim yöneticilerinin bilgi temelleri üzerine düşünceler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4). 68-87.
• Turhan, M. ve Karabatak, S. (2015). Türkiye’de okul yöneticilerinin yetiştirilmesi ve yurtiçi alan yazında sunulan model önerilerinin incelenmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 2(3), 79- 107.
• Turhan, M. ve Yaraş, Z. (2013). Lisansüstü programların öğretmen, yönetici ve denetmenlerin mesleki gelişimine katkısı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (43), 200-218.
• Vete, V. (1990).Professional development and training needs of school principals in Tonga. (Erişim: 18.09.2018), http://ro.ecu.edu.au/theses/ 1116.
• Yolcu, H. ve Bayram, A. (2015). Okul yöneticisi seçme sürecini deneyimleyen yönetici adaylarının sözlü sınav yöntemine ilişkin algıları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(3), 102-126.