Is It Possible to Write History with a Melodrama?

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 4, 133 - 139, 27.08.2019

Nilay Ulusoy

https://doi.org/10.18506/anemon.496267

Öz

Hayden
White in his article “Historywriting and Historiophoty” underlines that films are
capable of reflecting historical incidents. In the same way, Robert A.
Rosenstone underlines the fact that the possibilities of sound and image
provide the basis for a representation of historical facts when the historian
feels limited within words. It should be kept in mind that, possibilities and
limitations of both cinema and history writing are another topic of debate. In
historical film, the filmic language and genre conventions are as critical as
the narrative’s relevance to historical documents and facts. In this study, the
film“Hidden Lives” which narrate a bitter love story of an Alevi girl and Sunni
boy, is also elaborate the period of four months in between Çorum Incidents and
12 September Military coup; will consider through its theme, narration,
characterisation with several features of melodramatic modality.  

Anahtar Kelimeler

Cinema and Historiography, Alevis, Melodrama

Bir Melodramla Tarih Yazmak Mümkün mü?

Öz

Hayden
White “Tarihyazımı ve Historiophoty” makalesinde tarihsel filmlerin tarihi
olayları aktarabilecek güçlü bir araç olduğunu söyler. Robert A. Rosenstone da
White’ın görüşünden yola çıkarak tarihsel dünyanın yaratımında görüntünün ve
sesin gücünün, tarihçinin tıkandığı noktada tarihi anlatmada yeni bir fırsat
olduğunu söyler. Ancak sinema ile tarih yazımının olanakları ve sınırları da
ayrı bir tartışma konusudur. Tarihi filmlerde tarihi belgelere ne kadar başvurulması
gerektiği kadar kullanılan dil ve filmin türü de önem kazanmaktadır. Çalışmada
Alevi bir kız ile Sünni bir oğlanın melodramatik aşk hikâyesini anlatının
merkezine alarak 1980 Mayıs- Temmuz aylarında gerçekleşen Çorum Olayları’ndan
12 Eylül Darbesi’ne kadar uzanan yaklaşık dört aylık bir süreci aktaran 2010
yapımı “Saklı Hayatlar”ın, türsel özellikleri, teması, anlatı yapısı, karakter
oluşumu gibi özellikleri ele tarihyazımı yapması irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

alevilik, melodram, Tarih Yazımı ve Sinema

Kaynakça

• Abisel, N. (1994). Türk Sineması Üzerine Yazılar, Ankara: İmge Yayınevi.
• Abisel, N., Arslan, U.T., Behçetoğulları, P., Karadoğan, A., Öztürk, S.R. & Ulusay, N. (2005). Çok Tuhaf Çok Tanıdık. İstanbul: Metis.
• Akbulut, H. (2008). Kadına Melodram Yakışır - Türk Melodram Sinemasında Kadın İmgeleri, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Akbulut, H. (2011). Yeşilçam’dan Yeni Türk Sinemasına Melodramatik İmgelem, İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Arslan, S. (2005). Melodram, L&M Yayınları: İstanbul.
• Arslan, S. (2011). Cinema in Turkey: A New Critical History-Türkiye’de Sinema: Yeni Eleştirel Tarih,, Oxford University Press: Oxford, New York.
• Atalay Gürgen, D. (2018). Historiography of World War II in Contemporary American Cinema-Günümüz Amerikan Sinemasında II. Dünya Savaşı Tarihyazımı, Cambridge Scholars: New Castle upon Tyne.
• Bordwell, D. & Thompson, K. (2008). Film Art: An Introduction-Film Sanatı: Giriş. USA:University of Wisconsin Press.
• Carr, E. H. (1990). What is History-Tarih Nedir? London: Penguin Books.
• Elsaesser, T. (1996). “Subject Positions, Speaking Positions, from Holocaust, our Hitler, and Heimat to Shoah and Schindler’s List-Shoah ve Shindler’in Listesinden Heimat, Hitler, Holocaust’tan Bahsedebilme ve Konu Edebilme”, Persistence of History, Cinema Television and Modern Event-Modern Olayların, Televizyon ve Sinemada Tarihsel Devamlılığı, ed: Vivian Sobchack, Routledge: New York, London, s. 145-183.
• Erkılıç, S. D. (2014). Türk Sinemasında TARİH ve BELLEK, Ankara: De-Ki Basım Yayım.
• Ersoy, A. (2016). “Tarihle Çeşitli Şekillerde Halleşmek Modern İnsan için Varoluşsal Bir Gereklilik Olmalı”, Tarihyazımı ile Kurmacanın İlişkisi Üzerine, http://t24.com.tr/k24/yazi/sorusturma-tarih,881, son izlenme tarihi: 15.10.2018.
• Ferro, M. (1968). “1917: History and Cinema-Tarih ve Sinema”, Journal of Contemporary History, Vol:3, No:4, 1918-1919: From War to Peace, s. 45-61.
• Ferro, M. (1995). Sinema ve Tarih. Çev: Turhan Ilgaz, Hülya Tufan, Kesit Yayıncılık: İstanbul.
• Gledhill, C. (1987). ‘The Melodramatic Field: An Investigation-Melodramatik Alan: Bir Araştırma’, C. Gledhill (ed.), Home is Where the Heart is: Studies in Melodrama and the Woman’s Film-Ev Kalbin Neredeyse Oradadır: Kadın Filmleri ve Melodramlar Üzerine Çalışmalar, BFI: London, ss. 5–39.
• Kaes, A. (1990). History and Film: Public Memory in the Age of Electronic Dissemination-Tarih ve Film: Elektronik Yayılım Döneminde Toplumsal Hafıza, History and Memory, Vol:2, No:1, s. 111-129.
• Kaya, F. (2013). Representation of Precarious Labor and City Outskirt in the Late Cinema of Turkey-Güvencesiz Emek ve Kent Kıyılarının Son Dönem Türkiye Sinemasında Temsili, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi.
• Kırel, S. (2005). Yeşilçam Öykü Sineması, Babil Yayınları: İstanbul.
• Kurasawa, F. (2004). Cinema, or an Art of Urban Memory in an Age of Forgetting-Unutma Çağında Sinema ya da Kentsel Hafıza Sanatı, https://public.journals.yorku.ca/index.php/public/article/view/30355/27883, son izlenme tarihi: 22.11.2018.
• Oskay Ü. (2000). Tek Kişilik Haçlı Seferleri, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Raack, R. J. (1983). “Historiography as Cinematography: A Prolegomenon to film work for historians”, The Journal of Contemporary History, 18 (3). ss. 411-438
• Rosenstone, R. A. (Nisan 1985). “Genres, History and Hollywood. A Review Article-Türler, Tarih ve Hollywood”, Comparative Studies in Society and History, Vol.27, No. 2,s. 367-375.
• Rosenstone, R. A. (1988). “History in Images/History in Words: Reflections on the Possibility of Really Putting History onto Film-Görüntüde Tarih/Dilde Tarih: Tarihi Sinemaya Gerçekten Uyarlamanın İmkânları ”, The American Historical Review, Vol.93, no.5, ss.1173-1185.
• Rosenstone, R. A. (1992). “JFK: Historical Fact / Historical Film-JFK: Tarihsel Gerçek/Tarihsel Film”. The American Historical Review, 97 (2). ss. 506-511.
• Rosenstone, R. A. (2001). “The Historical Film: Looking at the Past in a Postliterate Age-Tarihsel Film: Sözel Dönem Sonrası Geçmişe Bakmak”, The Historical Film: History and Memory in Media-Tarihsel Film:Medyada Tarih ve Hafıza, der: Marcia Landy, New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press, ss. 50-66.
• Rosenstone, R.A. (2006). History on Film/Film on History-Filmde Tarih/Tarihte Film, Pearson-Longman: London, New York. Rosenstone, R. A. (2018). “Gerçek Tarih Olarak Tarihsel Film”, (Çev. Y. Lüleci), Sinesine, 9 (1), 159-181. Singer, B. (2002). Melodrama and Modernity-Early Sensational Cinema and its Context-Melodram ve Modernite: Erken Duygusal Sinema ve İçeriği, Columbia University Press: New York.
• Sobchack, V. (1996). “History Happens-Tarih Olur”, The Persistence of History: Cinema, Television, and the Modern Event- Tarihin Israrı: Sinema, Televizyon ve Modern Olay, (Ed.) Vivian Sobchack, New York, London: Routledge.
• Sobchack, V. (1997). “The insistent Fringe: Moving Images and Historical Consciousness. History and Theory”. 42. (6). Theme issue 36: Producing the Past:Making Histories Outside and Inside the Academy, ss. 4-20
• Tosun, A. (2013). “Alevilerin Dramı Sünnilerin Trajedisidir”, http://arsiv.tsa.org.tr/uploads/documents/bu_filmin_basrolunde_istanbul_var_4373/837_2.pdf, son izlenme tarihi: 25.04.2018.
• Ulusoy, N. (2013). “Alevi Revival in Turkish Fictional Cinema After 2000’s-2000’ler Sonrasında Türk Kurmaca Sinemasında Alevi Uyanışı”, Humanities and Social Sciences Review, 2(3): 293-311.
• Uyanık, Z. “Son Dönem Türk Sinemasında Alevi Kimliğinin Görünümü”, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/155170, son izlenme tarihi: 13.10.2018.
• Uysal, Z. (2011). “Giriş: Edebiyatın Omuzundaki Melek”, Edebiyatın Omzundaki Melek Edebiyatın Tarihle İlişkisi Üzerine Yazılar, İletişim Yayınları: İstanbul, ss.7-24.
• Walsh, W. H. (1977). “Truth and Fact in History Reconsidered-Tarihte Hakikat ve Gerçeklik”, History and Theory. 16 (4). ss. 53-71.
• White, H. (1985). “Historical Text as Literary Artifact-Tarihsel Metin ve Edebi Olgusu”, Topics of Discourse Essays in Cultural Criticism-Kültürel Eleştiri üzerine Denemelerin Söylemleri, Baltimore, London: The Johns Hopkins University Press, ss. 82-84.
• White, H. (1988). “Historiography and Historiophoty”. Americal Historial Review, 93 (5). ss. 1193- 1198.
• Williams, L. (1998). “Melodrama Revisited- Melodrama Yeniden Bakış”, (ed.) N. Brown, Refiguring American Film Genres: Theory and History-Amerikan Film Türlerini Tekrardan Ele Almak: Teori ve Tarih, Berkeley and Los Angeles: University of California Press, ss. 42-89.
• Williams, L. (2000). “Film Bodies: Gender, Genre and Excess-Film Yapıları: Cinsiyet, Tür ve Aşırılık”, Film and Theory: An Anthology-Film ve Teori: Bir Anatoloji, (Ed.) Robert Stam & Toby Miller, Massachusetts, Oxford: Blackwell Publishers, ss.207-222.