Mülteci Çocukların İlköğretime Uyum Süreçleri: Tekirdağ İlinin Bir Okulundaki Öğretmenlerin ve Yöneticilerin Deneyimleri

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 6, 1717 - 1728, 11.12.2020

Caner Dinler , Özge Hacıfazlıoğlu

https://doi.org/10.18506/anemon.671367

Cited By: 7

Öz

Bu araştırmada, Suriyeli mülteci öğrencilerin okula uyum süreçlerine ilişkin öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin deneyimleri ele alınmaktadır. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim temel alınarak yürütülmüştür. Araştırmada amaçlı örneklem yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Tekirdağ ilinin Marmara Ereğlisi ilçesine bağlı, Suriyeli mülteci öğrencilerin sayılarının fazla olduğu bir ilkokulda görev yapan 2 yönetici ve 11 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. İçerik analizi kullanılarak elde edilen verilerden temalar ve alt temalar oluşturulmuştur. “Okula Uyum: Öğretmenlerin ve Öğrencilerin Sorunları” ve “Uyum Sürecinde Kullanılan Stratejiler” olmak üzere iki temada veriler sınıflandırılmıştır. Yapılan bu sınıflandırmalar neticesinde Suriyeli mülteci öğrencilerin okula uyum süreçlerinde öğretmenlerin ve Suriyeli mülteci öğrencilerin, dil ve iletişim sorunlarıyla, dışlanma eğilimine ilişkin sorunlarla, Suriyeli öğrencilere özel birleştirilmiş sınıfta eğitim verilmesinden kaynaklanan sorunlarla karşılaştıkları; uyum sürecini kolaylaştırmak için ise öğretmenler ve yöneticiler tarafından, akran mentörlüğü, deneyimli Suriyeli öğrencilerin mentörlüğü, öğretmen mentörlüğü ve velilere mentörlük stratejilerinin kullanıldığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okula Uyum, mülteci öğrenciler, Uyum Süreci Stratejileri

Primary School Adaptation Process Of Refugee Children: Experiences of Administrators and Teachers in a School at Tekirdağ Province

Öz

In this study, the experiences of teachers and school administrators regarding Syrian refugee students' adaptation processes are discussed. The study was carried out on the basis of case study analysis which is the one of the qualitative research methods. The convenience sampling were used in the study. The study group consists of 2 administrators and 11 teachers, whom working in a elementary school in the district of Marmara Ereğlisi of Tekirdağ province where the number of Syrian refugee students is enormously high. Semi-structured interview technique was used as a data collection appliance. Sub-themes and themes were created from the data by using content analysis. Data were classified classified into two themes: “Integration to School: Problems of Teachers and Students” and “Used Strategies in the Integration Process”. As a result of these classifications, Syrian refugee students faced problems related to language and communication problems, tendency to be excluded , and the problems arising from the education of Syrian students in a multigrade class; To facilitate the adaptation process, it was revealed that teachers and administrators use peer mentoring, mentoring of experienced Syrian students, teacher mentoring, and mentoring strategies to parents.

Anahtar Kelimeler

Refugee Students, School Adoptation, Strategies For School Adoptation

Kaynakça

• Adaman, F. ve Keyder, Ç. (2006). Türkiye’de büyük kentlerin gecekondu ve çöküntü mahallelerinde yaşanan yoksulluk ve sosyal dışlanma. 11.11.2016 tarihinde http://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/docs/2006/study_turkey_tr.pdf. adresinden erişilmiştir.
• Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2(1), 44-56.
• Booth, T. ve Ainscow, M. (2002). Index for Inclusion: Developing learning and participation in schools. 19.05.2020 tarihinde http://www.csie.org.uk/resources/translations/IndexEnglish.pdf adresinden erişilmiştir.
• Bulut, S., Soysal, K. Ö. ve Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmeni olmak: Suriyeli öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 1210-1238.
• Burns, C. P., Roe B. D. ve Ross E. P. (1992). Teaching reading in today’s elementary scchools. Boston Houghton Mifflin Company.
• Ciğerci, N. (2012). Bursa-Kırcaali hattı: 1989’da gelen Bulgaristan göçmenleri örneği. S. G. Ihlamur Öner, N. A. Şirin Öner (Ed), Küreselleşme çağında göç kavramlar, tartışmalar içinde (s. 107-134). İstanbul: İletişim Yayınları.
• ÇOÇA (İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Araştırmaları Merkezi). (2015). Suriyeli mülteci çocukların Türkiye devlet okullarındaki durumu politika ve uygulama önerileri. 12.11.2016 tarihinde http://www.cocukcalismalari.org/wpcontent/uploads/2015/09/Suriyeli-Cocuklar-EgitimSistemi-Politika- Notu.pdf adresinden edinilmiştir.
• Emin, N. M. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi SETA. Ankara. 10.11.2016 tarihinde http://file.setav.org/Files/Pdf/20160309195808_turkiyedeki-suriyeli-cocuklarinegitimi-pdf.pdf adresinden edinilmiştir.
• Güven, S. ve İşleyen, H. (2018). Sınıf yönetiminde iletişim, iletişim engelleri ve suriyeli öğrenciler. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(23), 293-1308.
• Gresham, F. M. ve Elliott, S. N. (1987). The relationship between adaptive behavior and social skills: Issues in definition and assessment. The Journal of Special Education, 21(1), 167-181.
• Hacıfazlıoğlu, Ö. (2010). Yükseköğretimde lider olarak göreve uyum sağlama süreci: Türkiye ve Amerika'dan kadın liderlerin deneyimleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(4), 2221-2273.
• Kiremit, R. F., Akpınar, Ü. ve Akcan, A. T. (2018). Suriyeli öğrencilerin okula uyumları hakkında öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2139-2149. DOI: 10.24106/kefdergi.428598
• Ladd, G. W. ve Price, J. M. (1987). Predicting children's social and school adjustment following. Developmental Psychology, 58(5), 1168-1189.
• Malkoç, G. (1993). Aile eğitimi ve eğitimde nitelik geliştirme, eğitimde arayışlar I. Sempozyumu. İstanbul, Kültür Koleji Yayınları, 10-20.
• Mutlu, Y. ve Kırımsoy, E. (2016). Bulanık mekanlarda gölgede kalanlar Suriyeli mülteci çocuklar ve vatansızlık riski araştırma raporu. Gündem Çocuk Derneği. Ankara. 13.11.2016 tarihinde http://www.gundemcocuk.org/belgeler/yayinlarimiz/kitaplar/Suriyeli-MulteciCocuklar-Ve-Vatansizlik-Riski-Raporu.pdf adresinden edinilmiştir.
• Odman, T. (2008). Çocuk hakları bağlamında çocuk mülteciler. Mersin: Çağ Üniversitesi.
• UNCHR. (2016). Sık sorulan sorular. 13.11.2016 tarihinde http://www.unhcr.Org/turkey/uploads/root/s%C4%B1ksorulansorular.pdf adresinden edinilmiştir.
• UNICEF (2015). Türkiye’deki Suriyeli çocuklar bilgi notu. 11.11.2016 tarihinde http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/T%C3%BCrkiyedeki%20Suriyeli%20%C3%87ocuklar_Bilgi%20Notu%20Kas%C4%B1m%202015.pdf.pdf. adresinden edinilmiştir.
• UNICEF (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocuklar bilgi notu. 13.11.2016 tarihinde http://unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/T%C3%BCrkiyedeki%20Suriyeli%20%C3%87ocuklar_Bilgi%20Notu%20Kasim%202015.pdf. adresinden edinilmiştir.
• Uzun, E. M. ve Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1).
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Güncelleştirilmiş ve geliştirilmiş beşinci baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yohani, S. (2010). Nurturinghope in refugee children during earlyyears of post-waradjustment. Children and Youth Services Review, 32(6), 865-873.