Din Öğretiminde Oyunlaştırmanın Etkililiğinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 739 - 754, 30.08.2024

Ayhan Bilmez , Eyüp Şimşek

https://doi.org/10.18506/anemon.1520181

Öz

Öğrencilerin azalan dikkat süreleri ve alışıldık ders işlenişinden sıkılmaları, onların derse ilgisini azaltmaktadır. Bu yüzden akademik başarıları düşebilmektedir. Oyunlaştırma öğrencilerin ilgisini derse çekip akademik başarılarını artırmada kullanılabilecek etkili yollardan biridir. Çalışma, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) dersinin oyunlaştırılarak işlenmesinin öğrencilerin akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Yarı deneysel modelde tasarlamış olan araştırmanın çalışma grubu, Muş ili merkez ilçesindeki resmi bir ortaokulun 6. sınıf öğrencilerinden oluşmuştur. Okul idaresi ve ders öğretmeniyle görüşülerek akademik durumları birbirine yakın 2’şer sınıf deney ve kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Deneysel uygulamanın verileri başarı testi aracılığıyla toplanmıştır. Analizler için SPSS paket programı kullanılmıştır. Veriler normal dağılım gösterdiğinden analizler parametrik testlerle yapılmıştır. Deney ve kontrol grubunun kendi içindeki ilişkilerini bağımlı örneklemler için t testi ile deney ve kontrol grubunun birbirleriyle ilişkileri ise bağımsız örneklemler için t testi ile analiz edilmiştir. Çalışmada oyunlaştırmanın DKAB dersinde öğrencilerin akademik başarılarına ve öğrenmelerinin kalıcılığına, mevcut öğretim yöntemlerine göre istatistiksel olarak daha anlamlı bir şekilde etkide bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuca bağlı olarak oyunlaştırmanın DKAB derslerinde daha etkin bir şekilde kullanılması önerilmektedir. Uygulama için 15.04.2024 tarih ve 81 sayılı karar ile Muş Alparslan Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulundan izin alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Öğretimi, Oyunlaştırma, Din Öğretiminde Oyunlaştırma

The Effectiveness of Gamification in Religious Education

Öz

Today, there are many extracurricular factors that can attract students' attention. Since this situation decreases students' interest in the lesson, students' academic achievement decreases. Gamification is one of the effective ways to attract students' attention to the lesson and increase their academic achievement. This study was conducted to reveal the effect of gamification of Religious Culture and Moral Knowledge (RCMK) lesson on students' academic achievement. It was designed in a quasi-experimental model with pretest, posttest and retention test. For the quasi-experimental application, permission was obtained from Muş Alparslan University Scientific Research and Publication Ethics Committee with the decision dated 15.04.2024 and numbered 81. The study group of the research consisted of 6th grade students of an official secondary school in the central district of Muş province. Two classes in the school were determined as the experimental group and two classes as the control group. The data of the experimental application were collected through an achievement test. SPSS package program was used for the analyses. Since the data were normally distributed, parametric tests were used in the analyses. The relationships between the experimental and control groups were analyzed by t-test for dependent samples and the relationships between the experimental and control groups were analyzed by t-test for independent samples. As a result of the analysis, it was found that the posttest and retention test scores of the Religious Culture and Ethics lessons taught by gamification were more efficient than the current teaching methods. In the study, it was concluded that gamification had a statistically more significant effect on the academic achievement of students in the RCM course than the existing teaching methods.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Gamification, Gamification in Religious Education

Kaynakça

• Ağaoğlu, A. ve Şad, S. N. (2022). Uzaktan Eğitimde Oyunlaştırma Uygulamalarının Üniversite Öğrencilerinin İngilizce Dersindeki Akademik başarılarına ve Motivasyonlarına Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 20(3), 730-761.
• Ak, M. M. ve Oruç, Ş. (2022). Sosyal Bilgiler Dersinde Oyunlaştırma. Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi, 5(1), 22-37.
• Alver, B. ve Küçükoğlu, A. (2004). Ders Düzeni ve Kurallarının Belirginliğinin Öğrenci Başarısına Etkisi. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (9), 65-80.
• Ar, N. A. (2016). Oyunlaştırmayla Öğrenmenin Meslek Lisesi Öğrencilerinin Akademik Başarı ve Öğrenme Stratejileri Kullanımı Üzerine Etkisi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi,.
• Aydın, Z., Amaş, S. ve Turan, P. (2023). Eğitimde Oyun, Oyunlaştırma Ve Oyunlaştırılmış Ders Planları. Ankara: Eğiten Kitap.
• Başol, G. (2013). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (2. bs.). Ankara: Pegem Akademi. Bayrakçeken, S. (2014). Test Geliştirme. E. Karip (Ed.), Ölçme ve Değerlendirme içinde (6. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Can, E. ve Baksi, O. (2014). Öğrencilerin Sınıf İçi tutum Ve Davranışlarının Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Başarısına Etkisi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1 (Özel)), 86-101.
• Ceylan, T. ve Şimşek, E. (2023). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Öğretim Materyali Kullanım Süreçlerinde Karşılaştıkları Sorunlar. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10(1), 255-287.
• Cohen, R. J. ve Swerdlık, M. E. (2015). Test Geliştirme. E. Tavşancıl (Ed.), Psychologıcal Testing And assessment Psikolojik Test ve Değerleme içinde (7. bs., ss. 233-276). Ankara: Nobel.
• Creswell, J. W. (2016). Nicel Yöntemler. S. B. Demir (Ed.), Araştırma Deseni içinde (2., ss. 155-182). Ankara: Eğiten Kitap.
• Çakmak, A. ve Ecer, M. (2020). Seçmeli Kur’an-ı Kerim Dersine Yönelik Motivasyon Ölçeğinin (SKKMÖ) Geliştirilmesi ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(2), 679-707. doi:10.14395/hititilahiyat.737811
• Çakmak, A. ve Uzunpolat, Y. (2021). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerine Göre Salgın Döneminde Uzaktan Eğitim, 7(1), 855-892.
• Göksu, M. Z. (2022). Covid – 19 Pandemi Sürecinde Online Din Eğitimi Faaliyetlerinde Oyunlaştırma: Kahoot! Uygulaması Örneği. Arka Kültür Sanat Ve Edebiyat Dergisi, 10(28), 181-198.
• Güler, N. (2021). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (15. bs.). Ankara: Pegem Akademi. https://odsgm.meb.gov.tr/www/6-sinif-kazanim-testleri/icerik/847. (2024, 1 Temmuz). 6. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Kazanım Testleri (2022—2023). 1 Temmuz 2024 tarihinde http://odsgm.meb.gov.tr/www/6-sinif-din-kulturu-ve-ahlak-bilgisi-kazanim-testleri-2022-2023/icerik/847 adresinden erişildi. https://people.ohio.edu/brooksg/. (2024, 1 Temmuz). TAP: Test Analysis Program (last updated December 2018). https://people.ohio.edu/brooksg/ adresinden erişildi.
• İnesi, M. A. (2022). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Oyunlaştırmanın Akademik Başarıya, Akademik Risk Alma Eğilimine ve Tutumlara Etkisi. Uşak: Uşak Üniversitesi, Lisansüstü eğitim Enstitüsü, Doktora Tezi,.
• Karaca, E. (2014). Test ve Madde Analizi. M. Gömleksiz ve S. Erkan (Ed.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme içinde (3. bs., ss. 239-306). Ankara: Nobel.
• Karasu, T. (2018). İmam Hatip Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Öz Yeterlilik Algıları İle Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İlişkisi. Sosyal Bilimler Dergisi, (20), 325-343.
• Karasu, T. (2020). Din Eğitiminde İşlevsel Akıl. Ankara: Araştırma Yayınları.
• Karayılan Tunç, M. (2019). Oyunlaştırma Unsurlarının Fen Başarısına ve kalıcılığına Etkisi: “Bitki ve Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme” Ünitesi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi.
• Meşe, C. (2016). Harmanlanmış Öğrenme Ortamlarında Oyunlaştırma Bileşenlerinin Etkililiği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi,.
• Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi (3.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sümer, M. (2017). Açık ve Uzaktan Öğrenme Programlarında Oyunlaştırma Kullanımı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi,.
• Şahin, M. (2015). Oyunlaştırılmış Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Bilimleri Dersi Başarılarına Ve Derse Yönelik Tutumlarına Etkisi. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Şahin, M. (2018). Oyunlaştırılmış Bir Soru Cevap Aracının meslek Lisesi Öğrencilerinin Akademik Başarı ve İçsel Motivasyonuna Etkisi. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Şimşek, E. ve Karasu, T. (2016). Din Eğitiminde Engellilere Yönelik Öğretim Materyalleri (Öğretmen Görüşlerine Dayalı). Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (37), 51-73.
• Taş, N., Coşkun, M. R., Ayverdi, G. ve Bolat, Y. islam. (2023). Matematik Etkinliklerinde Dijital Oyunlaştırma Etkinlikleri Kullanımının Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Ve Tutumlarına Etkisi. İnternational Journal of Eurasia Social Sciences, 14(53), 1066-1081.
• Taşkın, N. ve Kılıç Çakmak, E. (2017). Öğrenci Merkezli Öğrenme Ortamlarında Oyunlaştırmanın Alternatif Değerlendirme Amaçlı Kullanımı. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 1227-1248.
• Tosun, C. (2012). Din Eğitimi Bilimine Giriş (7. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Tunga, Y. ve İnceoğlu, M. M. (2020). E-Öğrenme Ortamlarında Oyunlaştırma Kullanımının Öğrenenlerin Akademik Başarısına ve Derse Katılım Durumuna Etkisinin İncelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 339-356.
• Türkmen, G. P. (2017). Oyunlaştırma Yöntemiyle Öğrenmenin Öğrencilerin Matematik Başarılarına ve Derse Yönelik Tutumlarına Etkisi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Uyar, Ş. (2021). Madde Puanları Üzerinde İstatistiksel İşlemler. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme içinde (3. bs., ss. 334-354). Ankara: Pegem Akademi.
• Ünsal, A. C. (2023). Oyunlaştırma Dünyasına Giriş. İstanbul: Tefrika Yayınları.
• Yaşar, H. (2021). Çevrimiçi ve Yüz Yüze Kodlama Eğitiminde Oyunlaştırma Öğeleri Kullanımının Akademik Başarı, Motivasyon ve Tutuma Etkisi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Yıldırım, İ. (2016). Oyunlaştırma Temelli “Öğretim İlke ve Yöntemleri” Dersi Öğretim Programının Geliştirilmesi, Uygulanması ve Değerlendirilmesi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Yılmaz, E. A. (2020). Oyunların Gücü Adına Oyunlaştırma Bilimine Giriş (1. bs.). İstanbul: Epsilon.
• Yusuf İslam Bolat, Ömer Şimşek, ve Ülkü Ülker. (2017). Oyunlaştırılmış Çevrimiçi Sınıf Yanıtlama Sisteminin Akademik Başarıya Etkisi ve Sisteme Yönelik Görüşler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1741-1761.