CATEGORICAL DETAILS IN THE CONTEXT OF EDUCATIONAL WOODEN TOYS: COMPARISONS OF SIMILARITIES AND DIFFERENCES FOR JIGSAW AND PUZZLE

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 260 - 272, 31.12.2020

İlker Usta

https://doi.org/10.35346/aod.769721

Cited By: 1

Öz

As a general admission, given that the preschool period that covers the age of 0-6 (or 0-72 months) includes the learning and discovery process accompanied by games and toys, it can be said that the toys make a significant contribution to the development of the child physically, mentally and spiritually by reinforcing the development areas. In this context, Educational Wooden Toys, which is one of the types of toys that stand out in the process of child development with its versatile and functional design, has a wide product mix consisting of many toys. Jigsaw and Puzzle are two of them. Jigsaw and Puzzle, which are common examples of toys in childhood, are versatile toys with their functionality supporting social and emotional development and self-care skills in the priority of psychomotor development and cognitive development and language development. However, although they resemble to each other with their internality based on the concept of matching, they are different from each other in the focus of part-whole relationship. Therefore, in this study, Jigsaw and Puzzle are categorically detailed in terms of their similarities and differences within the scope of Wooden Toy Categorization. In addition, referring to their internalities that allow a certain subject to be concretized by abstraction, the contributions of Jigsaw and Puzzle toys to the formation of an awareness about science in preschool children are explained in the context of nature and environmental-based events, and the world and life-related phenomena.

Anahtar Kelimeler

child development, preschool period, educational wooden toys, categorical detailing, jigsaw, puzzle, science awareness

EĞİTİCİ AHŞAP OYUNCAKLAR BAĞLAMINDA KATEGORİK DETAYLANDIRMALAR: BULYAP VE YAPBOZ İÇİN BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR KARŞILAŞTIRMASI

Öz

Genelgeçer bir kabul olarak, 0-6 yaş (veya 0-72 ay) arasını kapsayan okul öncesi dönemin oyun ve oyuncak eşliğinde gerçekleşen öğrenme ve keşfetme sürecini ihtiva ettiği göz önüne alındığında, oyuncakların gelişim alanlarını pekiştirmek suretiyle bedenen, zihnen ve ruhen çocuğun gelişmesine oldukça önemli bir katkı sağladığı söylenebilir. Bu çerçevede, çok yönlü ve işlevsel tasarım kurgusuyla okul öncesi dönem önde gelmek üzere çocuk gelişimi sürecinde öne çıkan oyuncak türlerinden biri olan Eğitici Ahşap Oyuncaklar, çok sayıda oyuncaktan oluşan geniş bir ürün karmasına sahiptir. Bulyap ve Yapboz bunlardan ikisidir. Çocukluk sürecinde yaygın olarak görülen oyuncak örneklerinden olan Bulyap ve Yapboz oyuncakları, psikomotor gelişim ve bilişsel gelişim ile dil gelişimi önceliğinde sosyal ve duygusal gelişim ile özbakım becerisini destekleyen işlevsellikleriyle çok yönlü oyuncaklar olarak değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, bu oyuncaklar eşleştirme kavramını esas alan kurgusuyla birbirlerine benzedikleri halde, parça-bütün ilişkilendirmesi odağında birbirlerinden farklıdırlar. Dolayısıyla, bu çalışmada Bulyap ve Yapboz kategorisi oyuncakları, Ahşap Oyuncak Kategorizasyonu kapsamında benzerlikleri ve farklılıkları itibariyle kategorik olarak detaylandırılmıştır. Ayrıca, belli bir konunun soyutlama yapılarak somutlaştırılmasına imkan tanıyan içselliklerine atfen, Bulyap ve Yapboz kategorisi oyuncaklarının, doğa ve çevre eksenli olaylar ile dünya ve yaşama ilişkin olgular bağlamında, okul öncesi dönem çocuklarında fen bilgisi hakkında bir farkındalığın oluşmasına sağladığı katkılar açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

çocuk gelişimi, okul öncesi dönem, eğitici ahşap oyuncaklar, kategorik detaylandırma, bulyap, yapboz, fen bilgisi farkındalığı

Kaynakça

• Bilir, Ş. (1979). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi El Kitabı 2. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Bruner, J. S., Jolly, A. & Sylva, K. (1976). Play: Its Role in Development and Evolution. New York: Basic Books.
• Cratty, B. (1979). Perceptual and Motor Development in Infants and Young Children. New Jersey: Prentice Hall.
• Gallahue, D. L. (1982). Understanding Motor Development in Children. New York: John Wiley & Sons.
• Gardner, H. (1993). Multiple Intelligence: The Theory in Practice. New York: Basic Books.
• Jackman, H. L., Beaver, N. H. & Wyatt, S. S. (2014). Early Education Curriculum: A child’s Connection to the World. Belmont: Wadsworth Cengage Learning.
• Landreth, C. (1972). Preschool Learning and Teaching. New York: Harper and Row.
• McCandless, B. R. (1967). Children: Behaviour and Development. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Oğuzkan, Ş. & Avcı, N. (2000). Okul Öncesinde Eğitici Oyuncaklar. İstanbul: YA-PA Yayınları.
• Oktay, A. (2004). Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık. Olson, D. R. (1970). Cognitive Development: The Child’s Acquisition of Diagonality. New York: Academic Press.
• Özer, D. S. & Özer, M. K. (2009). Çocuklarda Motor Gelişim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Poyraz, H. (1999). Okul Öncesi Dönemde Oyun ve Oyuncak. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ristic, J. & Enns, J. T. (2015). “Motor Development”. In: Lynn S. Liben, Ulrich Müller (Ed.) Handbook of Child Psychology and Developmental Science 2: Cognitive Processes. New York: John Wiley & Sons Inc., 158-202.
• Rubin, K. H., Fein, G. G. & Vandenberg, B. (1983). “Play”. In: Paul H. Mussen, E. Mavis Hetherington (Ed.) Handbook of Child Psychology 4: Socialization, Personality and Social Development. New York: John Wiley & Sons Inc., 693-774.
• Sattler, J. (1982). Assessment of Children’s Intelligence and Special Abilities. Boston: Allyn & Bacon, Inc.
• Senemoğlu, N. (2007). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Gönül Yayıncılık.
• Sloutsky, V. (2015). “Conceptual Development”. In: Lynn S. Liben, Ulrich Müller (Ed.) Handbook of Child Psychology and Developmental Science 2: Cognitive Processes. New York: John Wiley & Sons Inc., 469-518. Usta, İ. (2016). Okul Öncesi Çocukluk Algısında Genç Yetişkinlerin Ahşap Oyuncak Seçimi. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar Dergisi, e-dergi, 8 Kasım 2016.
• Usta, İ. (2018). Genç Yetişkinlerin Bakışıyla Okul Öncesi Çocuklar İçin Ahşap Oyuncaklar. Mesleki Bilimler Dergisi, 7(2): 99-122.
• Usta, İ. (2020a). Çocukluk Deneyimi Yaşamış Genç Yetişkinlerin Okul Öncesi Dönem Bağlamında Yeğledikleri Ahşap Oyuncak Çeşitleri. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Bilimleri Sempozyumu, 22-23 Şubat 2020, İstanbul, Bildiri Kitabı: 904-916.
• Usta, İ. (2020b). Kategorik Detaylandırma: Bulyap Kategorisi Oyuncakları ve Yapboz Kategorisi Oyuncakları. Hacettepe Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (HUZEM) Moddle Uzaktan Eğitim Sistemi. https://evdekal.hacettepe.edu.tr/ (Erişim Tarihi: 18 Mayıs 2020).
• Yavuzer, H. (2005). Çocuğunuzun İlk 6 Yılı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Zembat, R. & Unutkan, Ö. P. (2005). “Problem Çözme Becerilerinin Gelişimi”. İçinde: Müzeyyen Sevinç (Ed.) Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları, 221-229.