Helal Kesim

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 62 - 76, 31.12.2019

Mustafa Tayar , Merve Doğan

Öz

Özet

Dengeli
 ve sağlıklı beslenme temel insan
hakkıdır. Helal beslenme ise inanç hak ve özgürlüğünün temelini oluştrmaktadır.
İnsanoğlu hayatını veya yaşam şeklini kendi inanç sistemi ve dini vecibelerine
uygun bir şekle getirmek ister. Helal gıdalar İslamî beslenme kurallarına göre
izin verilen gıdalardır. Kur‘an ve hadisler ile belirlenen kurallara göre
hazırlanması gerekmekte olup hijyenik koşullarda üretilmiş olmalıdır.

Et,
vücudun besin ihtiyacını karşılamak üzere tüketilen gıda maddelerinden biridir.
İnsanlar, et elde etmek amacıyla hayvanlardan yararlanmaktadır. Bu sebeple çok
eski zamanlardan beri  evcil hayvanlar
kesilerek; yabani hayvanlar ise avlanarak etinden yararlanılmaktadır.
Canlıların öldürülmesini uygun görmemelerinden ötürü bazı dinler ve felsefi
akımlar et yemeyi yasaklamışlardır. İslam Dininde ise, bazı sınırlamalar
dışında et ve diğer hayvansal gıdaların tüketilmesine izin verilmiştir.
Kur’an’a göre yasaklı gıdalar yalnızca domuz eti, akmış kan, Allah’tan başkası
adına kesilen hayvanlar ve ölmüş hayvan etidir. Kesilmeden ölmüş bir hayvanın
etinin yasaklanmış olmasından ötürü hayvan kesimi için gerekli kurallar, her
zaman için önemli fıkhî konulardan biri olmuştur. Müslümanlar ve özellikle de
gayr-i Müslimlerin hâkimiyeti altında bulunan ülkelerde yaşayan Müslümanlar
helal gıda ihtiyacı içindedirler ve Amerika ile Malezya ve Endonezya‘da
başlayan konuyla ilgili kurumlaşmalar, Avrupa‘da uyanmaya başlamış ve
globalleşme sebebiyle bütün Müslüman ülkelerde de ihtiyaç haline gelmiştir.
Maalesef dünyanın her yerinde Müslüman birisi gıda talebinde bulunduğu zaman
acaba helal mi haram mı endişesini taşımaya başlamıştır.

Helal
kesim ve helal et meselesi helal gıda meselesinin temelini
oluşturmaktadır.  Çünkü dünya çapında
helal et ve yan ürünleri ticaretinin değeri çok büyüktür. Bu çalışmada helal
kesim ve helal et hakkında detaylı bilgi verilecektir.

Anahtar
kelimeler: Helal,
kesim, helal et,

Anahtar Kelimeler

helal, Helal, kesim, helal et

Kaynakça

• 1. Akgündüz, A. (2012). Helal Gıda Meselesi: Avrupa’da Helal Gıda Problemleri Ve Çözüm Yolları, İhracat İçin Helal Sertifikası Sempozyumu Bildirileri, Balıkesir.2. Akyüz,V.: (2008) .Fıkhi Açıdan Kurban, 25-42, Uluslararası kurban sempozyumu 8-9 Aralık 2007 ISBN: 9786058987609, İstanbul : Bayrampaşa Belediyesi, 3. Alişarlı, M. (2011). Kesim Yöntemleri, DİB, Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı-IV, Günümüzde Helâl Gıda, 26-28 Kasım, Afyonkarahisar. Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.4. Altunboy.A., Sarıçoban C. (2018). Hayvan Kesiminde Başvurulan Bayıltma Uygulamaları ve Mekanik Kesim Metotları, Selcuk J Agr Food Sci 32 (2), 206-211 5. Anonim Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük (10. Baskı), Ankara. 6. Anonim(b). http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf (Erişim tarihi 06.09.2019)7. Anonim. (a) http://www.unicef.org/turkey/udhr/_gi17.html (Erişim tarihi 06.09.2019) 8. Anonim. CAC, 1997. (Codex Alimentarius Commission) General Guidelines for the Use of the Term Halal (CAC/GL 24-1997). www.codexalimentarius.net/download/ standards/352 /CXG_ 024 e.pdf 9. Batu, A. 2012. Helal (Mahzursuz) Gıda Belgelendirmesindeki Sorunlar Ve Çözüm Önerileri, Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, Cilt: 7, No: 2, 2012 (60-75)10. Boran,M. (2015) Hanefi mezhebinde hayvan kesimi Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 8/(41) 1328- 1340.11. Choudhury, M.A. 1983. Principles of Islamic economics. Middle Eastern Studies, 19(1), 93– 10312. Çalış H. (2011), Gıda maddeleri ve bağımlılıklar. Günay, H.M (ed.), 2011. Günümüz Fıkıh Problemleri, Anadolu Üniversitesi yay.no:2071, 78-102, Eskişehir13. Çallı İ. Duygu (2014) , Etnik Pazarlamada Helal Kavramının Kullanımı, “Almanya’da Yayınlanan Gıda Reklamları Üzerine Bir İnceleme”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Vol.: 2014 - Sayı/No: 4 (43-56)14. Çayıroğlu Y. (2014). İslam Hukukuna Göre Helal Gıda, Çağlayan Matbaası, 454 sf.,İstanbul.15. Derin N, Türk,M. (2016) Helal Gıda Perakendecilerinin, Pazarlamaya Dönük Problemleri ve Çözüm Önerileri, Akademik yaklaşımlar dergisi Kış cilt: 7 sayı:2 86-98.16. Döndüren H. (2015). İslama göre gıdalarda haram ve helal standardı,253-278, Uluslararası helal ürün ekonomisi sempozyumu (üretim-standartlar-pazarlama) 19 - 20 Mart 2015, Sakarya üniversitesi. 17. Echchaibi, N., (2011). Mecca Cola and Burqinis: Muslim Consumption and Religious Identities, G. Lynch and J. Mitchell (ed.), Religion Media and Culture: A Reader, New York&London: Routledge, 1-1018. Erdalı B., Turhan Ş. ,Aydın P. , Sipahioğlu C. (2014). Helal Gıda Sertifikası ve Dış Satımdaki Rolü XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, Samsun. 19. Erdem E., Varinlı,İ.., Yıldız E., (2015), The Level of Consumers’ Awareness and Perceptions in Consumption of Halal Certified Products, Special Issue :Islamic Management and Business, 7(16), ss:65-75.20. Farouk MM, Al-Mazeedi HM, Sabow AB, Bekhit AED, Adeyemi KD, Sazili AQ, Ghani A (2014). Halal and Kosher Slaughter Methods and Meat Quality: A Review. Meat Science, 505–519. 21. Görgüç M. (2014). Helal Sertifikanın Pazarlamaya Etkisi ve Gıda Sektöründe Bilinirliği, İ.Ş.Ü. İşletme Enstitüsü işletme tezsiz yüksek lisans,43 sf.İstanbul22. Grandin T (2001). Meat Science and Applications. Marcel Dekker, New York.23. Grandin, T., (1994). Religious slaughter and animal welfare. Meat Focus International, 115-123. CAB.24. Halil A, Nazlı B (2001). Kesim Öncesi Kasaplık Koyunlara Uygulanan Elektrikle Bayıltma Metodunun Et Kalitesine Etkisi Üzerine Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi 27 (2),585-603.25. Hanzaee, K. H., Ramezani, M. R., (2011). Intention to Halal Products in the World Markets, Interdisciplinary Journal of Research in Business, 1(5). 1-7. 26. Joseph P, Schilling MW, Williams JB, Radhakrishnan V, Battula V, Christensen K, Vizzier-Thaxton Y, Schmidt TB (2013). Broiler Stunning Methods and Their Effects on Welfare, Rigor Mortis,and Meat Quality. World's Poultry Science Journal, 99-112.27. Kahraman, A. (2012). Gıda ürünlerinde helâl ve haramı belirleme yöntemi, C.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XVI, Sayı: 1 Sayfa: 453-47828. Kaya A., Kozalı A., Kumaş M.S., (2009), 6. İslam Hukuku Anabilim Dalı Koordinasyon Toplantısı ve İslam Fıkhı Açısından Helal Gıda “Gıdalardaki Katkı Maddeleri” Sempozyumu, BURSA, Emin Yayınları, 219 sayfa.29. Koluman,A. (2009), Dinler ve Gıda İlkelden Semaviye Uludag Univ. J. Fac. Vet. Med. 28 1: 25-3230. Koşum A. (2013) Hayvansal Ürünlerin Üretiminde Besleme ve Helallik İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 22, , s. 11-18.31. Kurt, E. (2013). Dünyada ve Ülkemizde Helal Belgelendirme Çalışmalarında Mevcut Durum, Standart Teknik ve ekonomik dergi. (52- 610) MART 2013, TSE. ,27-37.32. Mutluer, B. (2005), Helal Et Sertifikası” ne getiriyor? Et Sanayi Dergisi, Kasım_Aralık Sayı 3, 40- 48. 33. Nakyinsige K, Che Man YB, Aghwan ZA, Zulkifli I, Goh YM, Abu Bakar F, Al-Kahtani HA, Sazili AQ (2013). Stunning and Animal Welfare From Islamic and Scientific Perspectives. Meat Science, 352–36134. Nakyinsige, K., Bin Che Man Y.; Sazılı. A.Q., (2012), “Halal authenticity issues in meat and meat products”, Meat Science, 91, ss:207–214.35. Nazlı B (1996). Kesim Öncesi Kasaplık Hayvanlara Uygulanan Bayıltma Yöntemleri. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg. 22 (1), 176-186.36. Nurrachmi,R. The Global Development of Halal Food Industry: Tazkia Islamic Finance and Business Review Volume 11(1), 39-56 2017. 37. Okur, K., H., “İslam Hukuku Açısından Helal ve Haram Olan Gıdalar ve Bazı Güncel Meseleler”, Usûl: İslam Araştırmaları, 2009, sayı: 11, s. 7-40. 38. Öztürk A., Nart S., Altunışık R. (2015), “Tüketicilerin Helal Tüketim Davranışlarının Belirleyicileri: Planlı Davranış Teorisi Çerçevesinde Bir Araştırma”, International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 1(2), ss:141-16039. Riaz, M. N. ,Chaudry M. M. 2004. Halal Food Production. 400 pp. CRC Press LLC, Boca Raton London New York Washington, D.C.40. Sakr, A.H. (1988). A Handbook Of Muslim Foods. Publish by Foundation For Islamic Knowledge, Lombard IL. USA.41. Sarıçoban C.,Yetim H..(2013). Helal gıda üretimi açısından et ve et ürünleri, Uluslar arası helal ve sağlıklı gıda kongresi, 135-154, Aybil Yayınevi ,Konya 2013.42. Seyidov İ. (2013). Tüketici davranışları ve islami bağlılık, Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla ilişkiler ve tanıtım Anabilim dalı Yüksek Lisans Tezi Ankara.43. Şimşek, M. (2013) . Helal belgelendirme ve smııc standardı İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 22, 2013, s. 19-44.44. Tayar M, Yıbar A. (2013) Gıda Güvenliği ve Helal Gıda Belgelendirme Sistemi. TSE Standardizasyonun Küresel Ekonomiye Etkileri Sempozyumu, 25-26 Kasım, İstanbul;.45. Tayar M. (2013). Helal gıda ve helal sertifika , Standart Teknik ve ekonomik dergi. (52- 610) MART 2013, TSE. 38-47.46. Tayar M., Yarsan E. (2014). Veteriner Halk Sağlığı ;Dora Yayınevi, BURSA 582 sf.47. Tayar M., Yıbar A., (2013). Et Muayenesi, Dora Yayınevi Bursa 336 48. Tayar,M, Erköse, E. Kasaplık Hayvanlarda Helal Kesimin Çeşitli Boyutlarda İncelenmesi Turkiye Klinikleri J Food Hyg Technol-Special Topics. ;1(2):49-58 ,201549. Usmani MT (2006). The Islamic Laws of Animal Slaughter. White Thread, California-USA.50. Yalçın, B. (2013). Helal Gıda Belgelendirmesi ve Dünyada Bu Sektördeki Düzenlemeler. Tse Standardizasyonun Küresel Ekonomiye Etkileri Sempozyumu, 25-26 Kasım,İstanbul.51. Yaman A (2011). Hayvan Kesim Yöntemleri ve Fıkhî Hükümleri. IV. Dinî Meseleler İstişare Toplantısı: Günümüzde Helal Gıda, Afyon.52. Yazır E., H (2005): Kur’an-ı Kerim ve Açıklamalı Meali. Sadeleştiren: M. Sadi Çöğenli, Huzur Yayın; Kuran ve Hadis; İstanbul, ISBN 9758666924.