Osmanlı ve Irak Mutfak Kültürünün İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 112 - 116, 31.12.2023

Büşra Demirer Mehmet Özdemir

https://doi.org/10.53569/apjhls.1307138

Öz

Bu çalışmada Osmanlı dönemi beslenme alışkanlıkları ve mutfak kültürünün Irak mutfağı ile birlikte incelenmesi amaçlanmıştır. Beslenme; sağlığı korumak, geliştirmek ve yaşam kalitesini geliştirmek için gereksinim duyulan besin ögelerinin vücuda alınmasıdır. Beslenme, insanoğlunun binlerce yıllık serüveninin en temel fizyolojik gereksinimidir. Aynı zamanda kültürlerin sosyal, ekonomik, politik ve dilsel özelliklerini ortaya koyan önemli bir rol üstlenir. Yüzyıllardan beri süregelen, gelenekler sonucu oluşan beslenme alışkanlıkları; milletlerin, ülkelerin ve toplumların sosyokültürel ve ekonomik yapısına, tarımsal üretim yöntemlerine ve tarihsel kimliğine göre değişebilmektedir. Günümüz Türk mutfağının ve beslenme alışkanlıklarının şekillenmesinde etkili birçok faktör bulunmaktadır. Türklerin, kendilerinden önce bulundukları topraklarda yaşamış olan uygarlıkların yeme-içme kültürünü, tüketilen besin çeşitlerini, pişirme yöntemlerini harmanlaması ile günümüz Türk mutfak kültürü oluşmuştur. Osmanlı Devleti’nin, günümüz Türk mutfak kültürünün ve beslenme alışkanlıklarının oluşmasında etkisi yadsınamaz derecede önemlidir. Bu dönemde imparatorluk mutfağı haline gelen Türk mutfağı, bünyesindeki tüm topluluklardan çeşitli yemekler almış; bu toplulukların yemek folkloru üzerinde de önemli bir etki bırakmıştır. Irak mutfağı göçebe boylarına dayanan köklü bir geçmişe sahiptir. Osmanlı ile benzer şekilde büyük bir imparatorluk
mutfağıdır ve Osmanlı ile birbirlerinin mutfağını ve beslenme alışkanlıklarını etkilemişlerdir. Dolayısı ile Irak mutfak kültürünün Osmanlı dönemi beslenme alışkanlıklarının incelenmesinde etkisi büyüktür.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, Irak, beslenme, kültür, mutfak

Examination of Ottoman and Iraq Cuisine Culture

Öz

Nutrition is the intake of the nutrients needed to protect and develop health and improve the quality of life. Nutrition is the most basic physiological requirement of humankind's thousands of years of adventure. It also plays an important role in revealing cultures' social, economic, political, and linguistic characteristics. Nutritional habits that have been going on for centuries and formed as a result of traditions; can vary according to the socio-cultural and economic structure of nations, countries, and societies, agricultural production methods, and historical identity. Many factors are influential in shaping today's Turkish cuisine and eating habits. Today's Turkish culinary culture has been formed by blending the eating and drinking culture, the types of food consumed, and the cooking methods of the civilizations that lived in the lands before them. The influence of the Ottoman Empire in the formation of today's Turkish culinary culture and eating habits is significant. Turkish cuisine, which became imperial cuisine in this period, received various dishes from all the communities within it; it also had a substantial impact on the food folklore of these communities. Iraqi cuisine has a long history based on nomadic tribes. It is a great imperial cuisine similar to the Ottoman, and they influenced each other's cuisine. Therefore, the Iraqi culinary culture dramatically influences examining the Ottoman period's eating habits. This study examines the dietary habits and culinary culture of the Ottoman period together with Iraqi cuisine.

Anahtar Kelimeler

Ottoman, Iraq, nutrition, culture, cuisine

Kaynakça

• Akın, G., Özkoçak, V., & Gültekin, T. (2015). Geçmişten günümüze geleneksel Anadolu mutfak kültürünün gelişimi. Antropoloji, 30, 33-52. https://doi.org/10.1501/antro_0000000319 Aşkın Uzel, R. (2018). Geleneksel Mutfak Kültürü ve Tarımsal Ürün Çeşitliliğinin, Üniversite Öğrencileri Beslenme Durumu Üzerine Etkisi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 55(1), 37-44. http://search/yayin/detay/281127
• Başaran, V. (2016). Osmanlı Dönemi Türk Mutfak Kültürü. In A. Dündar Arıkan (Ed.), Türk Mutfak Kültürü (pp. 50-85). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Boutaud, J., Becuţ, A., & Marinescu, A. H. (2016). Food and culture. Cultural patterns and practices related to food in everyday life. Introduction. Int. Rev. Soc. Res., 2016, 1-3.
• Güler, S. (2007). Türk Mutfağının Değişim Nedenleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu ve Sanatsal Etkinlikler, Antalya.
• Güler, S. (2010). Türk mutfak kültürü ve yeme içme alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(26), 24-30. http://search/yayin/detay/106291
• Gürsoy, D. (2004). Tarih Süzgecinde Mutfak Kültürümüz. Oğlak Yayınevi.
• Hatipoğlu, A., & Batman, O. (2014). Osmanlı Saray Mutfağı'na Ait Gastronomik Unsurların Günümüz Türk Mutfağı İle Kıyaslanması. SOİD, 11(2), 62-74. http://search/yayin/detay/240721
• Kasar, H. (2021). Türk mutfak kültürü evreleri ve mutfak sentezinin incelenmesi. Journal of Humanities and Tourism Research, 11(2), 347-358.
• Koşay, H. Z. (1982). Eski Türklerin Anayurdu ve Yemek Adları. Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri (pp. 47-56). MİFAD Yayınları.
• Mussmann, K. D., & Pahalı, C. (1994). Mutfak Hizmetleri. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Samancı, Ö. (2008). İmparatorluğun Son Döneminde İstanbul ve Osmanlı Saray Mutfak Kültürü. A. Bilgin & Ö. Samancı (Eds.), Türk Mutfağı (pp. 199-217). Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Sürücüoğlu, M. S., & Özçelik, A. Ö. (2008). Türk Mutfak Ve Beslenme Kültürünün Tarihsel Gelişimi İcanas Kongresi, Ankara.
• Tawfeq, N. (2022). Erbil Yöresi Mutfak Kültürü Üzerine Bir Araştırma. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 15(37), 91-113. https://doi.org/10.12981/mahder.978097
• Ünsal, A. (1996). Sofra Adabı. Sanat Dünyamız, 21(60), 113-118.
• Yarış, A. (2014). Mardin’de Gastronomi Turizmi: Turist Görüşlerine İlişkin Bir Uygulama Mardin Artuklu Üniversitesi]. Mardin.