Aileyi Bütünleştirici ve Birliğini Koruyucu Manevi Yaklaşım

Yıl 2023, , 247 - 261, 20.08.2023

Mustafa Atak

https://doi.org/10.52115/apjir.1279502

Öz

Aydınlanma hareketi ile birlikte dinin yerini ve rolünü alma iddiasında bulunan modern psikolojinin insan hakikatini olumsuz ve karamsar bir yaklaşımla değerlendirmesi, varoluşsal depresyona çözüm üretememesi, insanı bütüncül bir şekilde ele almaması gibi durumlar eksik olduğu alanlar olarak ortaya çıkmıştır. Ancak geçmişte olduğu gibi dinler ve manevi gelenekler, modern toplumun ilgisini çekerek bu noktada çeşitli çalışmaların yapılmasına yol açmıştır. Dine ve maneviyata gösterilen yoğun ilgi önce transpersonel psikolojinin sonrasında da İslam psikolojisi ve nefs psikolojisi yaklaşımlarının doğuşuna kaynaklık etmiştir. Aile, insanlık tarihinin farklı dönemlerinde değişik biçimlerde algılanmış olsa da kutsallığı her din ve toplumda korunmuştur. Ancak günümüzde aile kurumu önemli değişikliklere maruz bırakılarak sanayileşme ve modernitenin etkisiyle küçülmüştür. Bu gelişmelere rağmen ailede en etkili otorite olarak din görünmektedir. Geçmişte Anadolu irfanı, dini ve milli değerlerden hareketle topluma gereken değerleri kazandırmış ancak yanlış batılılaşmanın sonucu olarak toplum değerlerin birçoğunu kaybetme noktasına gelmiştir. Bu makalede modern dünyadaki değerleri de dikkate alarak aile içerisinde yapılabilecek bazı etkinliklere değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aile, Maneviyat, Şükür, İsar, İnfak.

SPIRITUAL APPROACH TO INTEGRATE THE FAMILY AND PROTECT THE UNITY

Öz

With the Enlightenment movement, modern psychology, which claims to take the role of religion, evaluates human truth with pessimistic approach, cannot produce a solution to existential depression, and does not deal with human in a holistic way, have emerged as areas where modern psychology is lacking. However, as in the past, religions and spiritual traditions have attracted the attention of society and have led to various studies at this point. The intense interest in religion and spirituality led to the birth of transpersonal psychology, Islamic psychology and nafs psychology approaches. Although the family has been perceived in different ways in throughout human history, its sanctity has been preserved in religions and societies. However, today, the family institution has been subjected to significant changes and has shrunk under the influence of industrialization and modernity. In the past, Anatolian wisdom brought the necessary values to the society based on religious and national values, but as a result of wrong westernization, society came to the point of losing many of its values. In this article, some activities that can be done in the family are mentioned, taking into account the values in the modern world.

Anahtar Kelimeler

Family, Spirituality, Gratitude, İthar, İnfaq.

Kaynakça

• Akın, Ahmet. Güzel İnsan, İstanbul: Hayat Yayınları, 2018.
• Atak, Mustafa. “Başlarken”, Farklı Cinsel Kimlik Yönelimleri, 19-21. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2022.
• Atak, Mustafa. “Ailede Muhabbet ve Sanal Bağımlılık”, Maneviyat Psikolojisi IV: Gençliğin Durumu ve Gelecek, ed. Mustafa Atak. 77-94. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2020.
• Atak, Mustafa. “Benötesi Psikoloji, Nefs Psikolojisi ve İslami Psikoloji İlişkisi”, Maneviyat Psikolojisi V: İslam ve Psikoloji, ed. Mustafa Atak. 29-46. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2022.
• Atak, Mustafa. “Boşanmaların Önlenmesine Yönelik Proje Önerileri”, Maneviyat Psikolojisi III: Evlilik ve Aile, ed. Mustafa Atak. 229-240. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019.
• Bauman, Zygmunt. Postmodern Etik, çev. A. Türker. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1998.
• Butler, Judith. Undoing Gender, Routledge, New York: Roudlege, 2004.
• Bursevî, İsmail Hakkı. Rûhu’l-Beyan, çev. Hasan K. Yılmaz ve Ömer Çelik, Cilt 1, İstanbul: Erkam Yayınları, 2009.
• Camp, Vande. “Historical Perspective: Religion and Clinical Psychology in America”, ed. E.P. Shafranske, Washington: Religion and Pratical of Psychology, DC APA, 1962.
• Cüceloğlu, Doğan. İnsan ve Davranışı, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1999.
• Çağrıcı, Mustafa. İsar. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Gladwel, Malcolm. Çizginin Dışındakiler, çev. Aytül Özer, İstanbul: MediaCat Yayınları, 2011.
• Düzgüner, Sevde. “Psikoloji Literatüründe Maneviyat Kavramı: Batı ve Türkiye Karşılaştırması”, Maneviyat Psikolojisi, ed. Mustafa Atak. İstanbul: Elit Kültür Yayınları, 2016.
• Fukuyama, Francis. Büyük Çözülme: İnsan Doğası ve Toplumsal Düzenin Yeniden Oluşturulması. çev. Hasan Kaya, İstanbul: Profil Yayıncılık. 2009.
• Göka, Erol, “Minnet ve Şükür”, Maneviyat Psikolojisi III: Evlilik ve Aile, ed. Mustafa Atak. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019.
• https://tr.euronews.com/2022/04/11/turkiye-de-2021-de-evlenen-cift-say-s-562-bin-bosanan-174-bin-ciftlerneden-bosan-yor (Erişim: 30. 03.2023).
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Cinayet_oranlar%C4%B1na_g%C3%B6re_%C3%BClkeler_listesi (Erişim: 04.01.2023).
• (TDK), Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr/ (Erişim: 30.03.2023).
• Jung, Carl Gustav. Psikoloji ve Din, çev. Cengiz Şişman, İstanbul: İnsan Yayınları, 1993.
• Köse, Saffet. Aile Medeniyetinin Sonu, Konya: Mehir Vakfı Yayınları, 2021.
• Link, Henry C. Dine Dönüş, çev. Nahit Oralbi. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2006.
• Merter, Mustafa. “Önsöz”, Farklı Cinsel Kimlik Yönelimleri, İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2022.
• Nûreddin, Abdurrahman b. Ahmed Câmî. “Nefahâtü’l-üns min Hazarâti’l-Kudüs,” sad. Abdulkadir Akçiçek, İstanbul: Sağlam Kitapevi, 1981
• Raths, Louis. Merrill Harmin, Sidney Simon, et al. A Crıtıcal Analysıs Of Values 2 Clarıfıcatıon by David Lippe, Ph.D Copyright, Apologetics Press. 1973.
• Satir, Virginia. İnsan Yaratmak. çev. Selim Yeniçeri. İstanbul: Beyaz Yayınları, 2017.
• Sayar, Kemal. “Modern Zamanlarda Aile”, Maneviyat Psikolojisi III: Evlilik ve Aile, ed. Mustafa Atak.119-132. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019.
• Saygılı, Sefa. “Evlilik ve Aile Terapisi”, Maneviyat Psikolojisi III: Evlilik ve Aile, ed. Mustafa Atak. 205-216. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019.
• Türk Dil Kurumu. Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, 1998.
• Zinnbauer, Brian J. and Pargament, Kenneth. I. “Religiousness and Spirituality: Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality”, Eds. Raymond F. Paloutzian and Crystal L. Parks. New York: The Guilford Press, 2005.