Osmanlı Döneminde Devlet Tarafından Dokuma Ustalarının Başarılarının Taltif Edildiğine Dair Bazı Arşiv Belgeleri
Öz
El dokumaları günümüze kadar genellikle desen,
kalite, malzeme, teknik özellikleri veya bir şehirbölge dokuması esas alınarak makro düzeyde
değerlendirilmiştir. Tarihi ve kültürel özellikleri
ile sosyal bilimcilerce yeterli düzeyde araştırılması halen tamamlanmamıştır.
Madalya, nişan gibi taltif araçları ise batıya
özgü olmakla beraber Osmanlı Devleti’nin son
dönemlerinde I. Mahmud zamanında (1730) çıkarılan Ferahi ile başlar. Padişah emri ile kimlere
ne hallerde verileceği nizamnamelerle belirlenmiştir.
Osmanlı Devleti gerek ordu için, gerekse
tekstil mamulü olarak önemli olan geleneksel
dokuma imalatında başarı gösterenleri de taltif
etmiştir. Devlet için dokuma yapan fabrikalarda
kimi zaman yararlılık gösteren çalışanlara ya da
sektörün ilerlemesi için katkı sağlayanlara ve
teşvik etmek amacıyla zaman zaman nişanlar
vermiştir. Tüm bunlar ise Osmanlı Arşivlerinde
matbuata dökülerek belgelenmiştir.
Bildiride Osmanlı Devleti tarafından, dokumacılık sahasında başarı gösterenlere verilen
nişan ve madalyalarla alakalı Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nde bulunan kimi
belgelere değinilecektir.
Kaynakça
- Aytaç, Ahmet (05-10 Ekim 2009), “Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ndeki İstanbul El Dokumacılığına Dair Bazı Belgeler”, A. K. M. VII. Uluslararası Türk Kültürü Kongresi Bildirileri, Ankara.
- Küçükdağ, Yusuf (2004), Konya Şehri’nin Fizikî ve SosyoEkonomik Yapısı, Makaleler I., Konya, s. 451.
- Gönül, Macide (1967), “Eski Dokumacılık ve Yurdumuzdaki Gelişimi”, Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, İstanbul, C:11, S:217.
- Ögel, Bahaeddin (1978), Türk Kültür Tarihine Giriş–III, Ankara, s. 143-151.
- Öztürk, İsmail (4-7 Kasım 1997), “Türkiye’de Halı ve Kilimciliğin Kaymakları, Kaynakçası ve Terminolojisine İlişkin Sorunlar”, Uluslararası IV. Türk Kültürü Kongresi Bildirileri, Ankara.
- Uğurlu, Aydın (1988), “Osmanlı Dönemi Dokuma Ürünlerinde Çeşit Zenginliği”, İlgi Dergisi, İstanbul, Sayı:52.
- Yücel, Yaşar (1983), 1640 Tarihli Es’ar Defteri, İstanbul, s. 74-78.
- http://www.egm.gov.tr/arsiv/arsivcilikhakkinda.htm, 12.09.2008.
- http://tr.wikipedia.org/wiki/Ar%C5%9Fiv, 01.107.2008.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 11 Kasım 2012 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2012 |