An Evaluation on Sodes Project “Feelings Expressed by the Ropes”

Yıl 2018, Sayı: 13, 26 - 36, 02.12.2018

Ela Taş

https://doi.org/10.34242/akmbaris.2019.76

Öz

Social Support Program, which is briefly called SODES, was initiated by the
Republic of Turkey Ministry of Development in 2008 for the purposes such
as increasing the labor force by providing employment in disadvantaged areas
and ensuring that the people living in these regions are integrated into society
by cultural and artistic activities. This initiative in which local administrators
are widely authorized in coordination with the provincial governorates and
which is people-oriented and project-based aims to minimize the problems
that may occur as a result of migration, poverty and unplanned urbanization by
implementing the ideas which are generated by the local dynamics and which
will contribute to the society in these respects. One of the projects prepared
within this framework is the study called “Feelings Expressed by the Ropes”
which is conducted by Yüzüncü Yıl University Rectorship and coordinated by
us. 

The project aims to ensure that the disadvantaged women outside formal
education who came to the region by immigration, aged between 18-29 can
acquire a profession through which they can contribute to the family budget
and thus achieve a better position in society. In our project prepared within
these frameworks, rug weaving which is among the traditional handicrafts of
Van and has begun to disappear was evaluated. In this context, the women
living in the disadvantaged regions were ensured to participate in production by
teaching how to weave, and thus stand on their own feet by gaining economic
power and canalize into the community. 

Within the frame of our project which has been approved by the Ministry of
Development by number 2013-065-0224, a workshop where women can get
rug weaving education has been established. In this workshop, one hundred
twenty-five women have been trained alternately, besides it was ensured that
new weaving masters that would ensure the continuation of traditional weaving
of Van region have become integrated into the society by giving weaving
certificates to those who continued education without interruption at the end
of the project. 

Anahtar Kelimeler

Republic of Turkey Ministry of Development, Sodes, Van, Employment, Woman, Weaving

Sodes "İplerle Dile Gelen Duygular" Projesi Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

İş gücü piyasasına yeterince katılamama nedeniyle dezavantajlı olarak adlandırılan bölgelerde, istihdam yaratarak insan gücünü arttırmak ve bu çevrelerde yaşayan bireylerin kültürel ve sanatsal aktivitelerle topluma entegre olmalarını sağlamak gibi amaçlarla Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı
tarafından 2008 yılında kısaca SODES olarak adlandırılan Sosyal Destek Programı başlatılmıştır. İl valiliklerinin koordinasyonunda, yerel yöneticilerin geniş
çapta yetkilendirildiği, insan odaklı ve proje temelli olan bu girişim, mahalli dinamiklerin üretmiş oldukları ve topluma bu yönlerden katkı sağlayacak fikirleri
hayata geçirerek; göç, yoksulluk, çarpık kentleşme sonucunda meydana gelebilecek sorunların en aza indirgenmesini amaç edinmiştir. Bu çerçevede hazırlanmış olan projelerden biri de yürütücülüğü Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörlüğü
ve koordinatörlüğü tarafımızdan yapılan “İplerle Dile Gelen Duygular” isimli
çalışmadır.

Projenin amacı, göçle yöreye gelerek, sosyo-ekonomik yönden gelir düzeyi
düşük bölgelerde yaşamaya başlayan, 18-29 yaş aralığında, eğitim düzeyi düşük
kadınların, aile bütçesine katkıda bulunabilecekleri bir meslek edinmeleri ve
böylelikle toplumda daha iyi pozisyonlara ulaşmalarıdır. Bu çerçevede hazırlanan çalışma da, Van’ın geleneksel el sanatları arasında yer alan ve kaybolmaya
yüz tutmuş olan kilim dokumacılığı, hem bu sanatı yeniden canlandırmak hem
de kadınların üretime katılarak, ekonomik açıdan kendilerine yetebilmelerini
sağlamak amacıyla değerlendirilmiştir. Bu kapsamda yörenin üretime katılamayan kısımlarında yaşayan eğitim seviyesi düşük, düzenli geliri olmayan ev işçisi konumundaki dezavantajlı kadınlara kilim dokumacılığı öğretilerek, üretime katılmaları, bu sayede hem ekonomik güç elde ederek kendilerine yetebilmeleri hem de topluma kanalize olmaları hedeflenmiştir.

Bu bağlamda Kalkınma Bakanlığı ile Van Valiliği Sodes Birimi tarafından
2013-065-0224 numaralı proje kapsamında, kadınların kilim dokuma eğitimi alacakları bir atölye kurulmuştur. Atölyede yüz yirmi beş kadın dönüşümlü olarak eğitim almış, bunlar arasında eğitime ara vermeden devam edenlere,
proje sonunda birer dokuma sertifikası verilerek, Van yöresi geleneksel dokumacılığının sürdürülmesini sağlayacak yeni dokuma ustalarının topluma kazandırılması sağlanmıştır. 

 

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı, Sodes, Van, İstihdam, Kadın, Dokuma

Kaynakça

• Acar, Belkıs, (1975). Kilim ve Düz Dokuma Yaygılar, İstanbul.
• Acar, Belkıs, (1982). B., Kilim, Cicim, Zili, Sumak Türk Düz Dokuma Yaygılar, İstanbul.
• Afif, Erzen, (1986). Doğu Anadolu ve Urartular, Ankara.
• Aldoğan, Ayşen 2009. Düz Dokuma Teknikleri ve Teknik Desen Çizimleri, Ankara.
• Allane, Lee, (1995). Kilim A Buyer’s Guide, London.
• Aytaç, Çetin, (1982). El Dokumacılığı, İstanbul.
• Barlo, Hilmi Naili, (1940). Dokumacılık Malzemeleri, Ankara.
• Bozkurt, Nebi, “Kilim”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Cilt 26, Ankara 2002, s.3-5.
• Bohmer, Harald, Koekboya, (İng. Çev. Lawrence E. Fogelberg), Germany Tarihsiz.
• Çalış, Hasan 1969. Köy El Sanatları Kılavuzu, Ankara.
• Deniz, Bekir 2000. Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygıları, Ankara.
• Erbek, Güran, (1995). Anatolian Kilims I-II, Ankara.
• Erbek, Mine 2002. Çatalhöyük’ten Günümüze Anadolu Motifleri, Ankara.
• Honnigman, Ernst, Bizans Devleti’nin Doğu Sınırı (Çev. Fikret Işıltan), İstanbul.