Dijital Çağın Müzecilik Deneyimi: Metaverse Müze

Yıl 2023, Sayı: 86, 65 - 81, 01.07.2023

Fatma Sezin Doğruer

Öz

Kullanıcı sayısında bir sınırlama olmadan siber alanlarda öğrenme, yaratma, sosyalleşme, çalışma, iş birliği yapma ve oyun oynamaya izin veren devasa büyüklükte üç boyutlu sanal bir arena olan metaverse teknolojisinin hızlı yükselişi ve sanal platformların dünya çapında yaygınlaşması ile yeni metaverse müzeleri ve var olan fiziksel müzelerin NFT eserlerini sergilediği metaverse oluşumları kullanıma açılmıştır. Bu çalışmanın amacı, metaverse müzeler ile fiziksel müzeler arasında ilişkinin kurulmasına yardımcı olarak metaverse müzelerin gelişimlerini anlamaktır. Çalışma kapsamında, Dünya’dan ve Türkiye’den seçilen örneklerden yararlanılarak metaverse müzelerin tasarım özellikleri, işleyişi ve müze deneyimleri hakkında yeni tartışma konuları ortaya çıkarılmıştır. Metaverse müzeler ile fiziksel müzeler arasında yapım, teşhir düzenleme, eserler, yönetim ve erişilebilirlik ile ilgili konulara dair kıyaslamalar yapılmıştır. Metaverse müzelerin geliştirilmesine yönelik hem işleyişi ile ilgili faktörlerden kaynaklanan güçlü yönleri belirlemek ve zayıf yönlerin farkında olmak, hem de kullanımın oluşturduğu olası tehditleri önlemek ve geleceğe yönelik fırsatları ortaya çıkarmak için metaverse müzelerin güçlü ve zayıf yönleri ile karşı karşıya kaldığı tehdit ve fırsatlar listelenmiştir. Sonuç olarak, fiziksel müzeler ile metaverse müzeleri arasındaki ilişki güçlendikçe kullanıcı etkinliği ve buna bağlı olarak popülerlik artacaktır. Metaverse’te müze deneyiminin gerçek hayata olumlu ve olumsuz yansımalarının analizi yapılarak gerçek ve sanal alemde varlık gösteren mekân ve sergileme kalitesi ile teknoloji araçlarının kullanıldığı tasarımların geliştirilmesi sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Metaverse, Müze, Müzecilik, Dijital Çağ

Museum Experience of the Digital Age: Metaverse Museum

Öz

With the rapid rise of metaverse technology, which is a collosal three-dimensional virtual arena that allow learning, creating, socializing, working, collaborating and playing games in cyberspace with limitless users; and the spread of virtual platforms globally, new metaverse museums and the metaverse formations of the existing physical museums, in which their NFT works are exhibited, were opened for use. The aim of this study is to understand the development of metaverse museums by helping to establish the relationship between metaverse museums and physical museums. Within the scope of the study, new discussion topics about the design features, functioning and museum experiences of the metaverse museums have been revealed by making use of selected examples from the world and Türkiye. Comparisons were made between metaverse museums and physical museums in terms of the issues related to construction, exhibition arrangement, artifacts, management and accessibility. The strengths and weaknesses of the metaverse museums, the threats they face and opportunities are listed in order to identify the strengths arising from the factors related to the functioning and to be aware of the weaknesses, as well as to prevent the possible threats posed by the use and to reveal the opportunities for the future. As a result, as the relationship between physical museums and metaverse museums gets stronger, user activity and popularity would increase accordingly. Analyzing the positive and negative reflections of the museum experience in Metaverse into real life, it should be ensured that the space and exhibition quality that exists in the real and virtual worlds and the designs in which technology tools are used should be developed.

Anahtar Kelimeler

Metaverse, Museum, Museology, Digital Age

Kaynakça

• Ando, Y., Thawonmas, R. and Rinaldo, F. (2013). Inference of Viewed Exhibits in a Metaverse Museum, Proceedings of the International Conference on Culture and Computing (Sep. 16-18, 2013), 218-219. Doi: 10.1109/CultureComputing.2013.73
• Argan, M., Tokay Argan, M. & Dinç, H. (2022). Beni Başka Âlemlere Götür! Kullanıcı Temelli Metaverse Etkinlik Deneyimi, Journal of Internet Applications and Management, 13/1, 33-53. Doi: 10.34231/iuyd.1123136
• Aydoğan, D., Yengin, D. ve Bayrak, T. (2022). Sanatın Hibrit Gerçeklik Alanı: ‘Metaverse’, Yedi Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 28, 53-66. Doi: 10.17484/yedi.1028845
• Dionisio, J. D. N., Burns III,W. G., and Gilbert, R. (2013). 3D Virtual Worlds and the Metaverse: Current Status and Future Possibilities, ACM Computing Surveys, 45/3, 34:1-34:38. Doi: http://dx.doi. org/10.1145/2480741.2480751
• George, A.S.H., Fernando, M., George, A.S., Baskar, T. and Pandey, D. (2021). Metaverse: The Next Stage of Human Culture and the Internet, International Journal of Advanced Research Trends in Engineering and Technology, 8/12, 1-10.
• Güven, İ. ve Güven, F. (2022). Memory and Space in Metaverse, İstanbul International Modern Scientific Research Congress-III (6-8 Mayıs 2022) Bildiri Kitabı, 1470-1477.
• Kahraman, Z. (2021). Sanal Müzecilikte Yeni Yaklaşımlar, Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 8/2, 145-160.
• Kalyoncu Fırat, Ö. ve Gülaçtı, İ.E. (2022). Sergileme Mekân ve Teknolojilerinin Tarih Boyunca Dönüşümü, International Social Sciences Studies Journal, 8/100, 2395-2411. Doi: http://dx.doi.org/10.29228/sssj.63544
• Karatay, A. (2015). Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi ve Müze İçi Eser Bilgilendirme ve Tanıtımlarının Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi Yordamıyla Yapılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Grafik Ana Sanat Dalı, Kütahya.
• Lee, H-K, Park, S. & Lee, Y. (2022). A Proposal of Virtual Museum Metaverse Content for the MZ Generation, Digital Creativity, 33/2, 79-95. Doi: 10.1080/14626268.2022.2063903
• Oduncu, S. (2022). Kripto Sanat Eserleri Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme ve Vandalizmin Eşiğindeki NFT Yaklaşımı, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 28, 67-81. Doi: 10.17484/yedi.1039170
• Önder, B.A. (2022). Dijital Yeniden Üretim Çağında İmge ve Auranın Geri Dönüşü: Block Zinciri ve NFT/ Kripto Sanat, (Ed. Hasan Çiftçi ve Hicran Özlem Ilgın) A’dan Z’ye İletişim Çalışmaları-7, Ankara: İKSAD Publishing House, 575-609.
• Terzi, A. (2022). Metaverse Kavramı ve Türkçe Karşılıkları Üzerine, Türk Dili, 848, 12-17.
• Thawonmas, R. and Fukumoto, A. (2011).Frame Extraction Based on Displacement Amount for Automatic Comic Generation from Metaverse Museum Visit Log, Proceedings of the 4th International Conference on Intelligent Interactive Multimedia Systems and Services (KES IIMSS 2011), University of Piraeus, Greece, Jul. 20-22 2011, published in Intelligent Multimeia Systems and Services, Smart Innovation, Systems and Technologies, 11, 153-162. Doi: 10.1007/978-3-642-22158-3_16
• Warburton, S. (2009). Second Life in Higher Education: Assessing the Potential for and the Barriers to Deploying Virtual Worlds in Learning and Teaching, British Journal of Educational Technology, 40/3, 414-426. Doi: 10.1111/j.1467-8535.2009.00952.x
• İnternet Kaynakları Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/kultur/istanbul-arkeoloji-muzelerinde-antik-geleceklersergisi-acildi/2713873, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/finans/is-sanat-in-metaverse-tekisergisi-devam-ediyor/672155, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/finans/is-sanat-yeni-sergisini-metaversete-aciyor/671983, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• Arkeolojik Haber, https://www.arkeolojikhaber.com/galeri-istanbul-arkeoloji-muzeleri-kapilarinimetaverse-evrenine-acti-963/sayfa-2/, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• CNN Türk, https://www.cnnturk.com/turkiye/zeugma-metaverse-ile-gezilebilecek, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• Cryptovoxels, https://www.cryptovoxels.com/, Son Erişim Tarihi: 25.11.2022
• Çanakkale Troya Müzesi, https://sanalmuze.gov.tr/muzeler/canakkale-troya-muzesi/, Son Erişim Tarihi: 10.02.2023
• Decentraland, https://decentraland.org/, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022
• Decoded: Museums in the Metaverse, https://jingculturecrypto.com/decoded-metaverse-nativemuseums/, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022
• Ekoyapı, https://www.ekoyapidergisi.org/zhatarafindan-gerceklestirilen-metaverse-sergisi, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• Haptik Teknoloji, https://thenextweb.com/news/this-haptic-device-uses-strings-to-let-you-feel-objectsin-vr, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• International Council of Museums. Museum Definition, https://icom.museum/en/resources/standards-guidelines/museum-definition/, Son Erişim Tarihi: 16.11.2022
• Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Müze İstatistikleri, https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-43336/muze-istatistikleri.html, Son Erişim Tarihi: 16.11.2022
• Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Sanal Müzeler, https://sanalmuze.gov.tr/, Son Erişim Tarihi: 16.11.2022
• Musee Dezentral. https://musee-dezentral.com/museum, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022
• Musee Dezentral, https://musee-dezentral.com/vision/, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022
• Museum of Crypto Art, https://museumofcryptoart.com/, Son Erişim Tarihi: 28.10.2022
• Museum of Crypto Art, https://museumofcryptoart.com/museum/, Son Erişim Tarihi: 28.10.2022
• Nemo Virtual Museum, https://www.sodlabstudio.com/NotForToday/, Son Erişim Tarihi: 25.11.2022
• Somnium Space, https://somniumspace.com/parcel Erişim Tarihi:16.11.2022
• T.C. Cumhurbaşkanlığı. Dijital Dönüşüm Ofisi, https://cbddo.gov.tr/haberler/6354/nft-nin-turkcekarsiligi-belli-oldu, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022
• Türkiye İş Bankası, https://www.isbank.com.tr/bankamizi-taniyin/is-sanatin-metaverseteki-sergisidevam- ediyor, Son Erişim Tarihi: 23.11.2022
• VOMA, https://visit.voma.space/, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022
• VOMA, https://www.voma.space/, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022
• Yapı Kredi Bankası, https://www.yapikredi.com. tr/blog/yasam/kultursanat/detay/yapi-kredi-metaversedunyasinda-ataturk-muzesini-acti, Son Erişim Tarihi: 27.10.2022