Mimarlık Eğitiminde Antik Mimarlık ve Maket Yapımı

Yıl 2024, Sayı: 88, 50 - 74, 31.07.2024

Elif Atıcı Tektaş , Terane Burnak

Öz

Mimarlık diğer disiplinlerle iç içe olan bir olgudur. Mimarlık eğitiminde de diğer disiplinlerle birlikte çalışılarak süreç ilerlemektedir. Mimarlık ar olduğu günden bugüne edinilen birikimlerin geliştirmesiyle varlığını sürdürmektedir. Geçmişteki mimari yapı tasarımları günümüz için ilham kaynağı olmaktadır. Mimarlık de eğitimi tarihi süreç içerisinde var olan birikimlerin gelişmesiyle kendisini sürdürmektedir. Bu sebeple mimarlık eğitiminde mimarlık tarihinin ve bu bağlamda antik mimarlık eğitiminin verilmesi önemlidir. Mimarlığın nasıl ortaya çıktığını bilmek, gelecek asarımlar için referans kaynağı oluşturacaktır. Sadece yapım tekniğinin değil aynı zamanda malzemelerin de antik mimarlıktan günümüze kadar nasıl geliştiğini bilmek gelecek tasarımların ve malzeme kullanımının da geliştirilmesi için önemli bir kaynak durumundadır. Maket yöntemi, antik dönemin yapım tekniklerinin ve malzeme kullanımlarının anlaşılması için önemli bir yöntemdir. Her ne kadar dijital teknolojilerin ilerlemesiyle birlikte birçok antik alan sanal gerçeklik teknolojisiyle deneyimlenme fırsatı bulsa da maket yaparak somut olarak deneyimlemek ve keşfetmek, yapım tekniği sürecine hâkim olmak oldukça değerlidir. Bu sebeple, yapılan bu çalışmada mimarlık bölümünde antik mimarlık dersini alan ikinci sınıf öğrencilerinin antik çağa ait seçtikleri yapıların maketini ve maket yapmaları sonucunda antik çağa ve yapıya ait kazandıkları bilgi edinimleri ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

mimarlık, mimarlık eğitimi, mimarlık tarihi, antik mimarlık, maket

Kaynakça

• Acar, A. (2021). Eskiçağ’da yedi özgür sanat ve ‘mimar’ın eğitimi. Mimarlık, 418, 72-76.
• Akyıldız, E. C. (2020). Bir öğrenme ortamı olarak tasarım stüdyosu: Maltepe Üniversitesi tasarım stüdyosu 1 deneyimi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 10(4), 389-407, https:/doi.org/10.7456/11004100/005.
• Anthony, K. H. (2012). Studio Culture and Student Life, Architecture School, Three Centuries of Educating Architects in North America (Ockman, J. Williamson, Eds.), Cambridge R. MIT Press.
• Asar, H. (2021). Aracılı karşılaşmalar: maket yapım teknikleri dersi örneği. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 6 (2), 737-750.
• Boardman, J. (2005). Yunan sanatı (Y. İlseven, Haz.). Homer Kitabevi.
• Bozdoğan, S. (2002). Modernizmin ve ulusun inşası: Erken Cumhuriyet Türkiye’sinde mimari kültür. Metis yayınları.
• Choisy, A. (1937). Histoire de l’ architecture, Cilt 1. Издательство Всесоюзной Академии Архитектуры.
• Çobanoğlu, Y. Ş. (2019). 6 Mimar ve akademisyenin mimarlık eğitim modeli üzerine düşünceleri. Yapı Dergisi, https://yapidergisi.com/6-mimar-ve-akademisyenin-mimarlik-egitim-modeli-uzerine-dusunceleri/.
• Decombo (2023). Mimarlık tarihi dönemleri A’dan Z’ye mimari üsluplar. Şubat 2024 tarihinde https://decombo. com/mimarlik-tarihi-donemleri-mimari-usluplar/ adresinden alındı.
• Desplancques, S. (2016). Antik Mısır. Dost kitabevi yayınları.
• Dunn, N. (2014). Architectural modelmaking. Laurence king publishing ltd. https://www.scribd.com/ document/383980018/Architectural-Modelmaking-2nd-edition-nick-dunn-pdf.
• Erbil, Y. (2008). Mimarlık eğitiminde ‘yaparak/yaşayarak’ öğrenme. Journal of New World Sciences Academy Social Sciences, 3 (3), 579-587.
• Gates, C. (2017). Antik kentler Antik Yakındoğu, Mısır, Yunan ve Roma’da kentsel yaşamın arkeolojisi (B. Cezar, haz.). Koç üniversitesi yayınları.
• Gergin, A. (2015). Sanat ve tasarım alanlarında maket yapımının tasarım, üretim ve sunum aşamalarına etkileri. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 14, 157-168.
• Gogol, N. (1952). Derlenen eserler, Cilt 6.
• İkiay. (2023). Antik mimari izler: modern projelerde tarihsel etkileşim. Şubat 2024 tarihinde ikiay.com: https://ikiay.com/antik-mimari-izler-modern-projelerde-tarihsel-etkilesim/ adresinden alındı.
• Karabacak, N. (2023, 10 Eylül). Efes Antik Kenti’ne gitmeden. https://medium.com/yetkingencler/efes-antikkentine-gitmeden-75f404997283
• Kararmaz, Ö., ve Ciravoğlu, A. (2017). Erken dönem mimari tasarım stüdyolarına deneyim tabanlı yaklaşımların bütünleştirilmesi üzerine bir araştırma. Megaron, 12(3), 409-419, DOI: 10.5505/megaron.2017.05925
• Kretzchmer, F. (2010). Resimlerle Antik Roma’da mimarlık ve mühendislik. Arkeoloji ve sanat yayınları.
• Lazarev, A. (2003). 6. – 20. yüzyıllarda Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya’da mimarlık ve şehir planlama tarihi: kısa bir özet ders kitabı, Феникс.
• Maltzan, M. (2010). The model Architecture as a Craft, Architecture, Drawing, Model And Position (Michiel Riedijk, E. Kruijswijk, D. Kriˇckovic, & J. Siebel Eds.).
• Mazı, F. (2008). Antik Çağ’da düşüncenin kentsel mekâna yansıması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 33-48.
• Norwich, J. J. (2015). Antik dünyayı şekillendiren kentler (N. Elhüseyni, Haz). Yapı kredi yayınları.
• Okta, B. Y. (2019, 21 Haziran). Mimarlık eğitiminde yaparak öğrenme: Bir bölü bir. Nisan 2024 tarihinde https://xxi. com.tr/i/mimarlik-egitiminde-yaparak-ogrenme-bir-bolu-bir#ref1 adresinden alındı
• Sönmez, F. (2021). Üç boyutta üretmek: Bir mimari tasarım stüdyosu örneği. Erciyes Akademi, 35(2), 432-446. Tomlinson, R. A. (2003). Yunan mimarlığı (R. Akbulut, Haz.) Homer kitabevi.
• Ürgir, B. (2019, 22 Temmuz). Asıl görünümüne en yakın tasvir: 35 yılda tamamlanan Antik Roma modeli. Nisan 2024 tarihinde https://listelist.com/antik-roma-modeli-italo-gismondi/ adresinden alındı
• Vitruvius. (2005). Mimarlık üzerine on kitap. Şevki Vanlı mimarlık vakfı. (Orijinal eser MÖ 30 civarında yazılmıştır)
• Wheeler, M. (2004). Roma sanatı ve mimarlığı (Z. K. Erdem, Haz.) Homer kitabevi.
• Wycherley, R. E. (2011). Antik çağda kentler nasıl kuruldu? (N. Nirven, ve N. Başgelen, Haz.) Arkeoloji ve sanat yayınları.