Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Enteral-Parenteral Nütrisyonun Kanıt Temelli Yönetimi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 3, 170 - 178, 04.12.2024

Hamdiye Banu Katran , Gizemnur Arzuman , Aslıhan Eker , İbrahim Karayiğit

Öz

Beslenme, vücut fonksiyonlarının sürdürülmesinde; büyüme, gelişme, doku onarımı ve bağışıklık fonksiyonları gibi birçok alanda önemli bir rol oynar. Beslenme, tüm besin öğelerinin yeterli ve dengeli miktarda alımı ile enerji gereksinimlerinin karşılanması ve uygun şekilde kullanılması olarak tanımlanır. Bu süreç, dengeli porsiyonlar, yeterli su tüketimi, ölçülü yağ, tuz ve şeker kullanımı ile planlı beslenmeyi içerir.
Cerrahi hastalarda beslenme, postoperatif iyileşmede tedavi planının önemli bir bileşenidir. Cerrahi müdahaleler, metabolik ve fizyolojik bozukluklara yol açarak vücutta stresi artırır. Bu stres, bazal metabolizma hızının artmasına ve negatif azot dengesiyle sonuçlanarak protein yıkımının artmasına, malnütrisyona ve yara iyileşmesinin gecikmesine neden olur. Ek olarak, cerrahi stres glikoneogenezi artırır; bu durum, vücudun yeterli besin alamadığında ihtiyaç duyduğu glikozu alternatif kaynaklardan sağlamasına yol açar. Bağırsak geçirgenliğinin artması ise, bağırsak bariyerinin bakterilere ve toksinlere karşı koruma yeteneğini zayıflatır. Yetersiz beslenme, komplikasyon riskini artırarak hastanede kalış süresini uzatır, maliyetleri ve mortalite oranlarını yükseltir. Bu derleme, cerrahi yoğun bakım ünitesinde enteral ve parenteral nütrisyonun kanıta dayalı yönetimini inceleyerek, bu iki beslenme yönteminin etkinliklerini, kullanım alanlarını ve klinik sonuçlarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Cerrahi, Yoğun Bakım Hemşireliği, Enteral Beslenme, Parenteral Beslenme, Kanıta Dayalı Hemşirelik.

Etik Beyan

Derleme olması nedeniyle etik kurul izni alınmamıştır.

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Surgical Intensive Care Unit Evidence- Based Management of Enteral- Parenteral Nutrition

Öz

Nutrition plays an important role in maintaining body functions in many areas such as growth, development, tissue repair and immune functions. Nutrition is defined as the adequate and balanced intake of all nutrients, meeting energy requirements and using them appropriately. This process includes balanced portions, adequate water consumption, moderate use of fat, salt and sugar, and planned nutrition.
Nutrition in surgical patients is an important component of the treatment plan in postoperative recovery. Surgical interventions lead to metabolic and physiologic disturbances, increasing stress in the body. This stress results in increased basal metabolic rate and negative nitrogen balance, leading to increased protein breakdown, malnutrition and delayed wound healing. In addition, surgical stress increases gluconeogenesis, which leads the body to obtain the glucose it needs from alternative sources when it is not getting enough nutrients. Increased intestinal permeability weakens the ability of the intestinal barrier to protect against bacteria and toxins. Malnutrition increases the risk of complications, prolonging hospital stays, increasing costs and mortality rates. This review aims to examine the evidence-based management of enteral and parenteral nutrition in the surgical intensive care unit and to evaluate the efficacy, utilization and clinical outcomes of these two feeding methods.

Anahtar Kelimeler

Surgery, Critical Care Nursing, Enteral Nutrition, Parenteral Nutrition, Evidence-Based Nursing.

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Aydoğan, M.S. (2015). Postoperatif dönemde beslenme. Journal of Turgut Ozal Medical Center, 22(4), 274-275.
• Ayık, D.B. ve Enç, N. (2019). Yoğun bakım hastalarında enteral beslenme. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 23(2), 114-122.
• Bankhead, R., Boullata, J., Brantley, S., Corkins, M., Guenter, P. and Krenitsky, J. (2009). ASPEN enteral nutrition practice recommendations. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 33(2), 122-167. doi: 10.1177/0148607108330314
• Biberoğlu, F.M. (2019). Parenteral beslenme ve sorunları. Akçakaya, A. (Ed), Palyatif Bakım ve Tıp. İstanbul Tıp Kitabevleri, ss.101-104.
• Boullata, J. I., Carrera, A. L., Harvey, L., Escuro, A. A., Hudson, L. and Mays, A. (2017). ASPEN safe practices for enteral nutrition therapy. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 41(1), 15-103. doi: 10.1177/0148607116673053
• Bourgault, A.M., Ipe, L., Weaver, J., Swartz, S. and O'dea, P.J. (2007). Development of evidence-based guidelines and critical care nurses' knowledge of enteral feeding. Critical care nurse, 27(4), 17-29.
• Bozdoğan, Ş.N. ve Koçaşlı, S. (2022). Cerrahi sonrası hızlandırılmış iyileşme (ERAS) protokolleri çerçevesinde cerrahi hastasında malnütrisyon. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 5(2), 85-100. doi: 10.51536/tusbad.1098697
• Bölükbaş, N. ve Birlikbaş, S. (2019). ERAS rehberleri cerrahi sonrası hızlandırılmış iyileşme protokolleri. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2(3), 194-205.
• Chinda, P., Poomthong, P., Toadithep, P., Thanakiattiwibun, C. and Chaiwat, O. (2020). The implementation of a nutrition protocol in a surgical intensive care unit; A randomized controlled trial at a tertiary care hospital. Plos one, 15(4), e0231777. doi: 10.1371/journal.pone.0231777
• Compher, C., Bingham, A. L., McCall, M., Patel, J., Rice, T. W., Braunschweig, C. and McKeever, L. (2022). Guidelines for the provision of nutrition support therapy in the adult critically ill patient: The American Society for Parenteral and Enteral Nutrition. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 46(1), 12-41. doi: 10.1002/jpen.2267
• Çakar, E., Yilmaz, E., Çakar, E. and Baydur, H. (2017). The effect of preoperative oral carbohydrate solution intake on patient comfort: A randomized controlled study. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 32(6), 589-599. doi: 10.1016/j.jopan.2016.03.008
• Çakır, A., Memiş, H. and Gün, Z.Ü. (2024). Evaluation of nutritional needs of intensive care unit patients by clinical pharmacists. Hacettepe University Journal of the Faculty of Pharmacy, 44(1), 29-37. doi: 10.52794/hujpharm.1302720
• Çelebi, D. ve Yılmaz, E. (2019). Cerrahi hastalarda enteral ve parenteral beslenmede kanıta dayalı uygulamalar ve hemşirelik bakımı. IGUSABDER, 7, 714-731. doi: 10.38079/igusabder.546979
• DeLegge, M.H. (2018). Enteral access and associated complications. Gastroenterology Clinics, 47(1), 23-37. doi: 10.1016/j.gtc.2017.09.003
• Demirel, U. and Bahçecioğlu, İ.H. (2010). Enteral ve parenteral beslenmeye klinik yaklaşım. Güncel Gastroenteroloji, 14(3), 149-154.
• Doğanay, M., Akçay, K., Çil, T., Dağ, B., Demirağ, K., Demirkan, S.K. ve Abbasoğlu, O. (2023). KEPAN enteral Beslenme (EB) rehberi. Clinical Science of Nutrition, 5, 1-29. doi: 10.5152/ClinSciNutr.2023.23061
• Dumlu, E.G., Bozkurt, B., Tokaç, M., Kıyak, G., Özkardeş, A.B., Yalçın, S. ve Kılıç, M. (2013). Cerrahi hastalarda malnütrisyon ve beslenme desteği. Ankara Medical Journal, 13(1), 33-39.
• Erdil, F. ve Elbaş, N.Ö. (2016). Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. Aydoğdu Ofset, İstanbul.
• Gürkan, A. ve Gülseven, B. (2013). Enteral beslenme: Bakımda güncel yaklaşimlar. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(2), 116-122.
• Hoffmann, M., Schwarz, C.M., Fürst, S., Starchl, C., Lobmeyr, E., Sendlhofer, G. and Jeitziner, M.M. (2020). Risks in management of enteral nutrition in intensive care units: A literature review and narrative synthesis. Nutrients, 13(1), 82. doi: 10.3390/nu13010082
• Karabacak, Ü. (2010). Beslenme problemi olan hastanın bakımı ve takibi. Ay, F.A. (Ed.). Klinik Beceriler Sağlığın Değerlendirilmesi Hasta Bakım ve Takibi. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, ss.338-344.
• Lindner, M., Padar, M., Mändul, M., Christopher, K.B., Reintam Blaser, A., Gratz, H.C. and Bachmann, K.F. (2023). Current practice of gastric residual volume measurements and related outcomes of critically ill patients: A secondary analysis of the intestinal‐specific organ function assessment study. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 47(5), 614-623. doi: 10.1002/jpen.2502
• McCulloch, A., Bansiya, V. and Woodward, J.M. (2018). Addition of insulin to parenteral nutrition for control of hyperglycemia. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 42(5), 846-854. doi: 10.1177/0148607117722750
• Mueller, C.M., Lord, L.M., Marian, M., McClave, S.A. and Miller, S.J. (2017). The ASPEN Adult Nutrition Support Core Curriculum. Silver Spring, 3rd ed., pp.213-223.
• Onar, P. (2019). Diyabetli bireyde postoperatif dönemde ve yoğun bakımda beslenme tedavisinin yönetimi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 47, 67-73. doi: 10.33076/2019.BDD.1317
• Singer, P., Blaser, A.R., Berger, M.M., Alhazzani, W., Calder, P.C., Casaer, M.P. and Bischoff, S.C. (2019). ESPEN guideline on clinical nutrition in the intensive care unit. Clinical Nutrition, 38(1), 48-79. doi: 10.1016/j.clnu.2018.08.037
• Singer, P., Blaser, A.R., Berger, M.M., Calder, P.C., Casaer, M., Hiesmayr, M. and Bischoff, S.C. (2023). ESPEN practical and partially revised guideline: Clinical nutrition in the intensive care unit. Clinical Nutrition, 42(9), 1671-1689. doi: 0.1016/j.clnu.2023.07.011
• Stenberg, E., dos Reis Falcao, L.F., O’Kane, M., Liem, R., Pournaras, D.J., Salminen, P. and Thorell, A. (2022). Guidelines for perioperative care in bariatric surgery: Enhanced recovery after surgery (ERAS) society recommendations: A 2021 update. World Journal of Surgery, 46(4), 729-751. doi: 10.1007/s00268-021-06394-9
• Şenoglu, N. (2016). Nütrisyon Kılavuzu. Tepecik Hastanesi Yayınları, İzmir.
• Taylor, B.E., McClave, S.A., Martindale, R.G., Warren, M.M., Johnson, D. R. and Braunschweig, C. (2016). Guidelines for the provision and assessment of nutrition support therapy in the adult critically ill patient: Society of Critical Care Medicine (SCCM) and American Society for Parenteral and Enteral Nutrition (ASPEN). Critical Care Medicine, 44(2), 390-438. doi: 10.1097/CCM.0000000000001525
• Türkoğlu, İ., Ilgaz, F., Yalçın, T., Yürük, A.A., Aksan, A., Çerçi, A. ve Samur, G. (2015). Hastanede yatan yetişkin hastalarda malnütrisyon prevelansı: Dört farklı beslenme tarama aracının karşılaştırılması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 43(2), 135-142.
• Weimann, A., Braga, M., Carli, F., Higashiguchi, T., Hübner, M., Klek, S. and Singer, P. (2021). ESPEN practical guideline: Clinical nutrition in surgery. Clinical Nutrition, 40(7), 4745-4761. doi: 10.1016/j.clnu.2021.03.031
• Winkelman, C. and Best, K. (2009). Formula for success: Deliver enteral nutrition using best practices. American Nurse Today, 4(3), 18-23.
• Yasuda, H., Kondo, N., Yamamoto, R., Asami, S., Abe, T., Tsujimoto, H. and Kataoka, Y. (2021). Monitoring of gastric residual volume during enteral nutrition. Cochrane Database of Systematic Reviews, 9, CD013335. doi: 10.1002/14651858.CD013335.pub2