Nutritional Status of Roma Children Attending Middle School in Turkey

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: x, 37 - 50

Müberra Çil , Şule Aktaç , Özden Bademci

Öz

To investigate the nutritional status of Roma children attending middle school, evaluate their energy and nutrient intake with anthropometric measurements, and identify factors affecting their nutrition status. This cross-sectional study was conducted between December 2019 and March 2020 with 94 students. The sociodemographic characteristics of the participant children and their parents were evaluated using a questionnaire. Energy and nutrient intakes were determined based on food consumption records taken over two days (one weekday and one weekend day) and evaluated according to the recommendations of the Turkish Dietary Guideline (TUBER). Anthropometric measurements and bioelectrical impedance analyses were undertaken. Physical activity characteristics and levels were also determined. It was determined that 92.6% of the Roma children had a height-for-age z-score within the normal range, and 59.6% had a body mass index-for-age z-score within the normal range. When their physical activity levels (PALs) were evaluated, 52.1% were underactive, and the PAL value was higher in the boys than in the girls (p<0.05). The daily fat intake of the girls was higher than that of the boys (p<0.05). Daily macronutrient intake met the TUBER recommendations. However, vitamin D (24.1%), potassium (39.1%), and calcium (62.5%) intakes did not meet the recommendations. This study showed that Roma children had low PALs and were undernourished in terms of some nutrients.

Anahtar Kelimeler

Children, Health inequality, Nutrient, Nutritional state, Roma

Etik Beyan

Ethical approval was obtained from Marmara University Institute of Health Sciences Ethics Committee dated 11.11.2019 with protocol number 210.

Destekleyen Kurum

The authors declared that this study has received no financial support.

Ortaokula Giden Roman Çocukların Beslenme Durumları

Öz

Ortaokula giden Roman çocukların beslenme durumları araştırmak, antropometrik ölçümlerle enerji ve besin ögesi alımlarını değerlendirmek ve beslenme durumlarını etkileyen faktörleri belirlemektir. Çalışma Aralık 2019-Mart 2020 tarihleri arasında yürütülen kesitsel bir çalışmadır. Çalışmaya 94 öğrenci katılmıştır. Çocuğa ve aileye ilişkin sosyodemografik özellikler anket formu ile sorulanmıştır. Enerji ve besin ögesi alımları iki günlük (1 gün hafta içi, 1 gün hafta sonu) besin tüketim kayıtları alınarak belirlenmiş ve Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER) önerileri ile karşılaştırılmıştır. Antropometrik ölçümleri ve biyoelektriksel impedans analizleri yapılmıştır. Fiziksel aktivite özellikleri ve düzeyleri belirlenmiştir. Roman çocukların %92,6’sının yaşa göre boy uzunluğunun, %59,6’sının yaşa göre beden kütle indeksinin normal aralıkta olduğu belirlenmiştir. Fiziksel aktivite düzeylerine (PAL) göre %52,1’inin az aktif olduğu, PAL değerinin erkek çocuklarda kızlar çocuklardan daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Kız çocukların günlük yağ alımlarının, erkek çocuklardan daha yüksek olduğu (p<0.05), günlük makro besin ögesi alımlarının TÜBER önerilerini karşılarken; D vitamini (%24,1), potasyum (%39.1) ve kalsiyum (%62.5) alımlarının önerileri karşılamadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma; Roman çocukların fiziksel olarak az aktif olduklarını ve bazı besin ögeleri açısından yetersiz beslendiklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme durumu, Besin ögesi, Çocuk, Roman, Sağlık eşitsizliği

Kaynakça

• 1. Chiutsi-Phiri, G., Heil, E., Kalimbira, A.A., Masangano, C., Mtimuni, B.M., Krawinkel, M.B. and Jordan, I. (2017). Reduced morbidity motivated adoption of infant and young child feeding practices after nutrition education intervention in rural Malawi. Ecology of Food and Nutrition, 56(4), 329-348. doi: 10.1080/03670244.2017.1338181. doi: 10.1080/03670244.2017.1338181.
• 2. Dudley, D.A., Cotton, W.G. and Peralta, L.R. (2015). Teaching approaches and strategies that promote healthy eating in primary school children: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 12(1), 1-26. doi: 10.1186/s12966-015-0182-8.
• 3. Baysal, A. (2003). Sosyal eşitsizliklerin beslenmeye etkisi. CÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 66-72.
• 4. Çalışkan, Ş. (2010). Türkiye’de gelir eşitsizliği ve yoksulluk. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 59, 89-132.
• 5. Garner, A., Shonkoff, J.P., Siegel, B.S., Dobbins, M.I., Earls, M.F., Garner, A.S., McGuinn, L., Pascoe, J. and Wood, D.L. (2012). Early childhood adversity, toxic stress, and the role of the pediatrician: translating developmental science into life long health. Pediatrics, 129(1), 224-231. doi: 10.1542/peds.2011-2662.
• 6. Kuo, A., Wood, D.L., Duffee, J.H. and Pasco, J. (2016). Poverty and child health in the United States. Pediatrics, 137(4), e20160339. doi: 10.1542/peds.2016-0339.
• 7. Chung, E.K., Siegel, B.S., Garg, A., Conroy, K., Gross, R.S., Long, D.A., Lewis, G., Osman, C.J., Messito, M.J., Jr, R.W., Yin, H.S., Cox, J. and Fierman, A.H. (2016). Screening for social determinants of health among children and families living in poverty: a guide for clinicians. Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care, 46(5), 135-153. doi: 10.1016/j.cppeds.2016.02.004.
• 8. Uğur, B. (2018). Türkiye'de Çocuk İstihdamı: Belirleyicileri, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Yüksek lisans tezi, Konya Ticaret Odası Karatay Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Konya.
• 9. Durgun, Ö. (2011). Türkiye’de yoksulluk ve çocuk yoksulluğu üzerine bir inceleme. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 6(1), 143-154.
• 10. Genç, Y., Taylan, H.H. ve Barış, İ. (2015). Roman çocuklarının eğitim süreci ve akademik başarılarında sosyal dışlanma algısının rolü. The Journal of Academic Social Science Studies, 33, 79-97.
• 11. Ekmekçi, P.E. (2015). Sağlık ve Romanlar; Türkiye’de yaşayan Romanlara yönelik niteliksel bir araştırma. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 24, 142-149.
• 12. van, Cleemput, P. (2010). Social exclusion of Gypsies and Travellers: Health impact. Journal of Research in Nursing, 15(4), 315-327. doi: 10.1016/j.puhip.2021.100192.
• 13. Condon, L., Bedford, H., Ireland, L., Kerr, S., Mytton, J., Richardson, Z. and Jackson C. (2019). Engaging Gypsy, Roma, and Traveller Communities in Research: Maximizing Opportunities and Overcoming Challenges. Qualitative Health Research, 29(9), 1324-1333. https://doi.org/10.1177/1049732318813558
• 14. Topçuoğlu, R.A. (2014). Hayatı değiştirmek için yola çıkanlar-yola çıkınca değişen hayatlar: Bir müracaatçı grubu olarak göçmen çocuklar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 25(1), 89-108.
• 15. Bademci, H.Ö., Karadayı, E.F., Pur, Karabulut, İ.G., Warfa, N. and Kurt, Z. (2017). Youth for youth: Improving the emotina land social well-being of child labourers in İstanbul, Turkey. Child and Youth Services, 38, 1-13.
• 16. Bademci, H.Ö., Karadayı, E.F., Pur, Karabulut, İ.G. and Bağdatlı, V.N. (2018). The prevention of early schooll eaving by increasing students’ self-esteem. Turkish Psychological Articles, 21(41), 60-73.
• 17. Bademci, H.Ö., Warfa, N., Bağdatlı, Vural, N., Karadayı, E.F., Yurt, S. and Karasar, Ş. (2019). Teachers’ perceptions of an attachment-informed psychosocial program for school children with social and emotional problems in İstanbul, Turkey: Theory and practice. Journal of Social Work Practice, 34(1), 53-65.
• 18. TÜBER (2015). Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER). T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1031, Ankara.
• 19. Akkan, B.E., Deniz, M.B. ve Ertan, M. (2011). Sosyal dışlanmanın roman halleri. Edirne Roman Derneği Sosyal Forumu, Anadolu Kültür. İstanbul.
• 20. Kolukırık, S. (2006). Sosyolojik perspektiften Türk(iye) çingeneleri: İzmir çingeneleri üzerine bir araştırma. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-24.
• 21. Aşkın, U. (2017). Çingene/roman toplumunun sosyo-ekonomik durum ve beklentileri: İzmir ilinde bir araştırma. Kesit Akademi Dergisi, 10, 208-245.
• 22. Wyse, R., Campbell, E. and Nathan, N. (2011). Associations between characteristics of the home food environment and fruit and vegetable intake in preschool children: a cross-sectional study. BMC Public Health, 11(1), 938. doi: 10.1186/1471-2458-11-938.
• 23. Moestue, H. and Huttly, S. (2008). Adult education and child nutrition: The role of family and community. Journal of Epidemiol Community Health, 62(2), 153-159. doi: 10.1136/jech.2006.058578.
• 24. TBSA (2014). Türkiye beslenme ve sağlık araştırması (TBSA). T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara.
• 25. Semba, R.D. (2016). The rise and fall of protein malnutrition in global health. Annals of Nutrition and Metabolism, 69(2), 79-88. doi: 10.1159/000449175.
• 26. Baytan, B., Özdemir, Ö., Erdemir, G. ve Güneş, A.M. (2007). Çocukluk çağında vitamin B12 eksikliği klinik bulgular ve tedavi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 33(2), 61-64.
• 27. Fidan, F., Alkan, B.M. ve Tosun, A. (2014). Çağın pandemisi: D vitamini eksikliği ve yetersizliği. Türk Osteoporoz Dergisi, 20(2), 71-74.
• 28. WHO (2007). The challenge of obesity in the WHO European Region and the strategies for response: summary. World Health Organization (WHO) Regional Office for Europe, Copenhagen, pp.2-3.
• 29. Sárváry, A., Kósa, Z., Jávorné, R.E., Gyulai, A., Takács, P., Sándor, J., Sarvary, A., Nemeth, A., Halmai, R. and Ádány, R. (2019). Socioeconomic status, health related behaviour, and self-rated health of children living in Roma settlements in Hungary. Central European Journal of Public Health, 27(1), 24-31. doi: 10.21101/cejph.a4726.
• 30. Spiroski, I., Dimitrovska, Z., Gjorgjev, D., Mikik, V., Efremova-Stefanoska, V., Naunova-Spiroska, D. and Kendrovski, V. (2011). Nutritional status and growth parameters of school-age Roma children in the Republic of Macedonia. Central European Journal of Public Health, 19(2), 102-107. doi: 10.21101/cejph.a3642.
• 31. Akman, M., Tüzün, S. ve Ünalan, P.C. (2012). Adolesanlarda sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite durumu. Nobel Medicus Journal, 8(1), 24-29.
• 32. Yıldırım, M., Akyol, Ersoy, G., Yıldırım, M., Akyol, A. ve Ersoy, G. (2008). Şişmanlık (Obezite) ve Fiziksel Aktivite. Sağlık Bakanlığı yayınları, Klasmat Matbaacılık, Yayın no: 729, Ankara, s.20.
• 33. Aksoydan, E. ve Çakır, N. (2011). Adölesanların beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyleri ve vücut kütle indekslerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 53(4), 268-269.
• 34. Prentice-Dunn, H. and Prentice-Dunn, S. (2012). Physical activity, sedentary behavior, and childhood obesity: A review of cross sectional studies. Psychology, Health and Medicine, 17, 255-273. doi: 10.1080/13548506.2011.608806.
• 35. Taşçene, K. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Sosyoekonomik Özelliklerinin Beslenme Alışkanlıkları Üzerine Etkisi. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Ana Bilim Dalı, Konya.
• 36. TOÇBİ. (2011). Türkiye’de okul çağı çocuklarında (6-10 yaş grubu) büyümenin izlenmesi projesi araştırma raporu (TOÇBİ). T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara.
• 37. Decelis, A., Jago, R. and Fox, K.R. (2014). Physical activity, screen time and obesity status in a nationally representative sample of Maltese youth with international comparisons. BMC Public Health, 14(1), 664. doi: 10.1186/1471-2458-14-664.
• 38. Mitchell, J.A., Rodriguez, D., Schmitz, K.H. and Audrain, M.-G.J. (2013). Greater screen time is associated with adolescent obesity: A longitudinal study of the BMI distribution from ages 14 to 18. Obesity, 21(3), 572-575. doi: 10.1002/oby.20157.