SPECIAL TYPE EXPLOSIVE FOUNDATION EXCAVATION PERFORMED ON THE CONSTRUCTION SITE LOCATED IN A DENSE SETTLEMENT IN ISTANBUL

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 45 - 50, 12.01.2023

Serdar Ercins , Hamdi Akçakoca

Öz

In recent years, excavation activities of building foundations with blasting applications in settlements have become quite common. During these applications, environmental problems caused by ground vibration, flyrock, dust and air pressure are frequently encountered. Ground vibration and air pressure, which occur when the blast design is not done well, can cause various damages on living things and other structures around. Excavation with the blasting technique is a very economical method. Thanks to this method, a fast result can be obtained at low cost and with the least damage to the environment. In this study, a preliminary evaluation was made so that the blast foundation excavation at a construction site in Istanbul would not cause damage to the buildings right next to the E5 highway and adjacent to the excavation area. Accordingly, an blasting design was prepared and the determined data were evaluated with computer software (Afablast V1.2) in terms of environmental effects before blasting. As a result, the foundation excavation in the area was carried out without any problems using the blasting technique instead of mechanical excavators, and the measurement results were presented.

Anahtar Kelimeler

Blasting, foundation excavation, environmental effects, ground vibration, flyrock, air pressure.

Yoğun Bir Yerleşim Yerinde Gerçekleştirilen Özel Tip Patlatmalı Temel Kazısı Uygulaması

Öz

Son yıllarda yerleşim yerleri içinde bina temellerinin patlatma uygulamaları ile kazılması faaliyetleri oldukça yaygınlaşmaktadır. Bu uygulamalar esnasında yer titreşimi, kaya fırlaması, toz ve hava şokundan kaynaklanan çevre sorunlar ile sıklıkla karşılaşılmaktadır. Patlatma tasarımının iyi yapılmadığı durumlarda meydana gelen yer titreşimi ve hava şoku, canlılar ve etrafta bulunan diğer yapılar üzerinde çeşitli hasarlara neden olabilmektedir. Patlatma tekniği ile kazı, oldukça ekonomik bir yöntemdir. Bu yöntem sayesinde düşük maliyetle ve çevreye en az zararı vererek, hızlı bir sonuç alınabilmektedir. Bu çalışmada, İstanbul ilinde bulunan bir inşaat alanındaki patlatmalı temel kazısının, E5 karayolunun hemen kenarında ve kazı alanının bitişiğindeki binalarda hasarlara neden olmayacak şekilde bir ön değerlendirme yapılmıştır. Buna bağlı olarak bir patlatma tasarımı hazırlanmış ve belirlenen veriler patlatma öncesinde çevresel etkiler açısından bilgisayar yazılımı (Afablast V1.2) ile değerlendirilmiştir. Sonuçta alandaki temel kazısı, mekanik kazıcılar yerine patlatma tekniği kullanılarak sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmiş ve ölçüm sonuçları sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Patlatma, temel kazısı, çevresel etkiler, yer titreşimi, taş savrulması, hava şoku.

Kaynakça

• Adıgüzel, D., (2006), Çatalca Yöresi Akyol Taşocağında Patlatmadan Kaynaklanan Titreşim Etkilerinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aldaş, G.G.U., Ecevitoğlu B., CAN, A.Z., (2009), Patlatma kaynaklı titreşimlerin azaltılmasında yüzey dalgalarının bastırılması yönteminin uygulanması: TKİ YLİ Milas işletmesinde bir uygulama, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, c.1, s.83-93.
• Anon, (2010), Çevresel gürültünün değerlendirilmesi ve yönetimi yönetmeliği, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.
• Bollinger, G.A., (1971), Blast Vibration Analysis. Southern Illinois University Press: 132, Carbondaleand Edwardsville, DOI: 10.1093/gji/ 63.3.799a
• Calzia, J., (1969), Lessubsantances explosives at levisnuisances, Dunod ed., Paris.
• Chen, G., Huang, S., (2001), Analysis of ground vibrations caused by open pit production blasts: a case study. Frag blast-International Journal of Blasting and Fragmentation 5 (1), 91-107.
• Dowding, C.H., (1985), Blast Vibration Monitoring and Control. Prentice-Hall, Inc.: 297, Englewood Cliffs, NJ. Kazan, E., Sülünbaş, S., Ercins, S., Akçakoca, H., (2017), Açık Ocak Delme-Patlatma İşlemleri için Süreç İyileştirme Amaçlı Yapılan Tasarım ve Analiz Faaliyetlerinde Kullanılmak Üzere Geliştirilen Bir Yazılım, IMCET 2017, Antalya, Türkiye, ss.199-210.
• Özgül, N., (2011), İstanbul İl Alanının Jeolojisi. İstanbul: İBB Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğü.
• Richards, A.B. and Moore, A.J., (2004), Flyrock control – by chance or design, in Proceedings of the 30th Annual Conference on Explosives and Blasting Technique, p 345-348, The International Society of Explosives Engineers. Siskind, D.E., Stagg, M.S., Kopp, J.W., Dowding, C.H., (1980), Structure Response and Damage Produced by Ground Vibration from Surface Mine Blasting, RI 8507, Bureau of Mines. s.74.
• Siskind, D.E., Crum, S.V., Otterness, R.E., Kopp, J.W. (1989), Comparative study of blasting vibrations from Indiana surface coal mine. USBM RI 9226: 41, Boston.
• Siskind, D.E., (2000), Vibrations from Blasting. International Society of Explosives Engineers: 120 pages, New York Tripathy, G. and Gupta, I.D., (2002), Prediction of ground vibrations due to construction blasts in different types of rock. Rock Mechanics and Rock Engineering 35 (3): 195–204.