Ahlaki Duyarlılığın Eleştirel Düşünme Becerisi Üzerine Etkisi: Ebelik Öğrencileri Örneği

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 159 - 166, 11.08.2023

Ebru Solmaz , Özgür Alparslan

https://doi.org/10.58252/artukluder.1237581

Öz

Giriş: Bu çalışmada lisans düzeyinde eğitim gören ebelik bölümü öğrencilerinin ahlaki duyarlılıklarının, eleştirel düşünme becerilerinin düzeyleri üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Kesitsel olarak gerçekleştirilen araştırmada, örneklem seçimi yapılmamıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden 233 öğrenci çalışma kapsamına alınmıştır. Verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın veri toplanması sürecinde; “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Ahlaki Duyarlılık Anketi”, “Kalifornia Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği” araçları kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin; %27,9’u 1. sınıf, %21,5’i 2. sınıf, %24’ü 3. sınıf, %26,6’sı 4. sınıfta öğrenim görmekteydi. Etik eğitimi alma durumu ile ilgili görüşleri incelendiğinde; %50,6’sı etik dersi almıştır, öğrencilerin %76,8’i etik ilkelerin değerlendirme sürecinde kolaylık sağladığını belirtmiş ve etik kelimesinin anlamı sorulduğunda %62,7’si “uyulması gereken toplum kuralları” olduğu şeklinde yanıt vermişlerdir. Öğrencilerin etik duyarlılık anketi toplam puan ortalamasının 92,38±19,48 (30-210 puan arası) olduğu saptanmıştır. Kalifornia Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeğinden ise 226,99±35,04 (120-360 puan arası) puan aldıkları bulunmuştur.
Sonuç: Araştırma sonucunda; ebelik lisans öğrencilerinin orta düzeyde ahlaki duyarlılığa sahip oldukları, düşük düzeyde eleştirel düşünme becerisinin bulunduğu ve birbirlerini olumsuz yönde etkiledikleri tespit edilmiştir. Katılımcıların eleştirel düşünme eğilimleri arttıkça, ahlaki olaylara karşı daha fazla duyarlılık gösterdikleri bulunmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda ebelik lisans eğitimi süresince öğrencilerin ahlaki duyarlılıklarını ve eleştirel düşünme farkındalıklarını artırmak için çeşitli eğitim modellerinin kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ebelik, Etik, Öğrenci, Ahlaki duyarlılık, Eleştirel düşünme

The Effect of Moral Sensitivity on Critical Thinking Skills: The Example of Midwifery Students

Öz

Introduction: In this study, it was aimed to examine the effect of the moral sensitivities of midwifery students studying at the undergraduate level on the levels of their critical thinking skills.
Methods: No sample selection was made in the study. 233 students who agreed to participate in the study were included in the study. Analysis of the data was carried out. In the data collection process of the study, “Descriptive Information Form”, “Moral Sensitivity Questionnaire”, “California Critical Thinking Tendency Scale” were used.
Results: As a result of the research, it was found that the critical thinking disposition of midwifery undergraduate students was low. It has been determined that the moral sensitivity levels are at a moderate level. In addition, it was found that the students' taking ethics courses in undergraduate education, their grade level and ethical dilemma did not affect their moral sensitivity levels. There was a weak negative correlation between critical thinking and moral sensitivity levels (p<0.05).
Conclusion: As a result of the research, it was determined that midwifery undergraduate students have moderate moral sensitivity and low level critical thinking skills and they affect each other negatively. It was found that as the critical thinking disposition of the participants increased, they showed more sensitivity towards moral events. In line with these results, it is recommended to use various education models to increase students' moral sensitivity and critical thinking awareness during midwifery undergraduate education.

Anahtar Kelimeler

Midwifery, Ethics, Student, Moral sensitivity, Critical thinking

Kaynakça

• Butts JB, Rich KL. Introduction to ethics. Nursing Ethics: Across The Curriculum and Into Practice, Jones & Bartlett Learning. 2013;5-50.
• Yıldız E. Ethics in nursing: A systematic review of the framework of evidence perspective. Nursing ethics. 2019;26(4):1128-1148. doi:10.1177/0969733017734412
• Reid H. Athletic virtue and aesthetic values in Aristotle’s ethics. Journal of the Philosophy of Sport. 2020;47(1):63-74. doi: 10.1080/00948705.2019.1691923
• Légaré F, Moumjid‐Ferdjaoui N, Drolet R, Stacey D, Härter M, Bastian H, ... & Thomson R. Core competencies for shared decision making training programs: insights from an international, interdisciplinary working group. Journal of Continuing Education in the Health Professions. 2013;33(4):267-273. doi: 10.1002/chp
• Lasater K, Nielsen A, Stock M, Ostrogorsky T. Evaluating clinical judgment of newly-hired staff nurses. The Journal of Continuing Education in Nursing. 2015;46(12):563-571. doi: 10.3928/00220124-20151112-09
• Lutzen K, Dahlqvist V, Eriksson S, Norberg A. Developingthe concept of moral sensitivity in healthcare practice. Nursing Ethics. 2006;13:187–196.
• Megregian M, Low LK, Emeis C, de Vries R, Nieuwenhuijze M. Essential components of midwifery ethics education: results of a Delphi study. Midwifery. 2021;96:102946. doi: 10.1016/j.midw.2021.102946
• Persky AM, Medina MS, Castleberry AN. Developing critical thinking skills in pharmacy students. American Journal Of Pharmaceutical Education. 2019;83(2):161-170. doi: 10.5688/ajpe7033
• Straková Z, Cimermanová I. Critical thinking development—A necessary step in higher education transformation towards sustainability, Sustainability. 2018;10(10):3366. doi: 10.3390/su10103366
• Megregian M. Ethics education in midwifery education programs in the United States. Journal of Midwifery and Women's Health. 2016;61(5):586-592. doi: 10.1111/jmwh.12462
• Alan S, Sürücü Gökyılıdz Ş, Şenoğlu A, Akça E. Ebelik ve Hemşirelik Öğrencilerinin Etik Duyarlılıklarının İncelenmesi. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;2(2):38-44.
• Aydın Y, Dikmen Y, Kalkan SC. Ebelik Öğrencilerinin Hasta Bakim Uygulamalarında Etik Duyarlılıklarının İncelenmesi. Çağdaş Tıp Dergisi. 2017;7(2):168-174. doi: 10.16899/gopctd.326664
• Şahiner P, Babadağlı B, Ersoy N. Ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin ahlaki duyarlılığı. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;5(2):86-90. doi: 10.30934/kusbed.522406
• Şenay G, Duru Aşiret G, Bayrak Kahraman B, Devrez N, Örnek Büken N. Etik dersi alan ve almayan hemşirelik öğrencilerinin etik karar verebilme düzeylerinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2013;15(1):23-31.
• Chang C, Colón-Berlingeri M, Mavis B, Laird-Fick HS, Parker C, Solomon D. Medical student progress examination performance and its relationship with metacognition, critical thinking, and self-regulated learning strategies. Academic Medicine. 2021;96(2):278-284. doi: 10.1097/ACM.0000000000003766
• Doğan P, Tarhan M, Kürklü A. Hemşirelik öğrencilerinin bireyselleştirilmiş bakım algıları ile ahlaki duyarlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2019;16(2):119-124. doi: 10.5222/HEAD.2019.119
• Tosun H. Ahlaki Duyarlılık Anketi (ADA): Türkçe geçerlik ve güvenirlik uyarlaması. Çağdaş Tıp Dergisi. 2018;8(4):316-321. doi: 10.16899/gopctd.467052
• Kökdemir D. Eleştirel düşünme ve bilim eğitimi. PiVOLKA. 2003;2:3-5.
• Aksakoğlu G. Sağlıkta Araştırma Teknikleri ve Analiz Yöntemleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayıncılık, İzmir. 2001. s 308.
• Ahn SH, Yeom HA. Moral sensitivity and critical thinking disposition of nursing students in Korea. International Journal of Nursing Practice. 2014;20(5):482-489. doi: 10.1111/ijn.12185
• Hoseini BL, Shomoossi N, Rakhshani MH, Norouzi ZB. Moral sensitivity among nursing and midwifery students and practitioners: A comparative report from Iran. Journal of Biostatistics and Epidemiology. 2020;6(1):12-18.
• Akça NK, Şimşek N, Arslan DE, Şentürk S, Akça D. Moral sensitivity among senior nursing students in Turkey. International Journal of Caring Sciences. 2017;10(2):1031-1039.
• Dalcalı BK, Şendir M. Hemşirelerin kişisel değerleri ile etik duyarlılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2016;24(1):1-9.
• Khosravani M, Borhani F, Loghmani L, Mohsenpour M. Ethical sensitivity relationship with communication skills in Iranian nursing managers. Int J Pharm Res. 2018;10(3):143-147. doi: 10.31838/ijpr/2018.10.03.064
• Carter AG, Creedy DK, Sidebotham M. Critical thinking skills in midwifery practice: Development of a self-assessment tool for students. Midwifery. 2018;50:184-192. doi: 10.1016/j.midw.2017.04.010
• Aydın M, Yurdakul M, Erdoğan S. Ebelik öğrencilerinin eleştirel düşünme düzeyleri ve etkileyen faktörler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2(1):30-35.
• Sharples JM, Oxman AD, Mahtani KR, Chalmers I, Oliver S, Collins K, et al. (2017). Critical thinking in healthcare and education. BMJ. 2017;357. doi: 10.1136/bmj.j2234
• Facione PA, Facione NC, Giancario C. The dispositiontoward critical thinking: its character, measurement, andrelationship to critical thinking skills. Informal Logic. 2000;20:61–84.
• Kızılırmak A, Calpbinici P. Hemşirelik Öğrencilerinin Etik Duyarlılıkları ile Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişki. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;27(3):192-198.
• Yeom HA, Ahn SH, Kim SJ. Effects of ethics education on moral sensitivity of nursing students. Nursing Ethics. 2017;24(6):644-652. doi: 10.1177/0969733015622060
• Morley G, Grady C, McCarthy J, Ulrich CM. Covid‐19: Ethical challenges for nurses. Hastings Center Report. 2020;50(3):35-39.
• Milliken A. Nurse ethical sensitivity: An integrative review. Nursing ethics. 2018;25(3):278-303. doi: 10.1177/0969733016646155