A Research Based on Secondary School Students’ Perceptions of the Concept of Justice

Yıl 2023, , 201 - 207, 31.10.2023

Ayten Cemıloğlu Selma Taşkesen

https://doi.org/10.5152/ArtVis.2023.23215

Öz

This research aimed to determine the opinions of the sixth-grade students about the concept of justice within the framework of value education and to examine how it is reflected in their artistic works with a semiotic approach. The study is a qualitative research designed with an artbased research method and adopts a semiotic analysis approach. The study group was formedfrom sixth-grade students studying in a medium-sized secondary school in the Eastern Anatolia Region in the 2022–2023 academic year. In the research, the data obtained from the semi-structured interview form were analyzed with descriptive analysis, which is one of the qualitative data analysis methods. The artistic works of the sixth-grade students on the concept of justice were analyzed by semiotic analysis. They offered views such as women’s rights. On the other hand, it was observed that the students used mostly scales and images expressing equality to express justice in their paintings. It was observed that the views of secondary school students about the concept of justice and the artistic products they produced overlapped.

Anahtar Kelimeler

Art education, justice, semiotics, visual arts

Ortaokul Öğrencilerinin Adalet Kavramını Algılamalarına İlişkin Göstergebilimsel Yaklaşıma Dayalı Bir Araştırma

Öz

Bu araştırmada ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin değerler eğitimi çerçevesinde adalet kavramına ilişkin görüşlerinin tespit edilip, sanatsal çalışmalarına nasıl yansıdığının gösterge bilimsel bir yaklaşımla incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sanat temelli araştırma yöntemiyle desenlenip, göstergebilimsel yaklaşımının benimsendiği nitel bir araştırmadır. Çalışma grubu 2022–2023 eğitim öğretim yılında Doğu Anadolu bölgesinde orta ölçekli bir ortaokulda öğrenim gören 6. sınıf öğrencilerinden oluşturulmuştur Araştırmanın verileri, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilen ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin görüşleri ve ortaokul öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin sanatsal ürünleridir. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilen veriler nitel veri analizlerinden olan betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin çıkardıkları sanatsal çalışmalar ise göstergebilimsel çözümleme ile analiz edilmiştir Araştırma sonucunda Ortaokul 6. sınıf öğrencileri adalet kavramına ilişkin eşitlik, hakların korunması, dürüstlük, terazi, hak ve eşitlik, kuralar, inanç, insan hakları, özgürlük ve kadın hakları gibi görüşler sunmuşlardır. Öğrenciler resimlerinde ise adaleti ifade etmek için daha çok terazi imgesiyle ve eşitliği ifade eden görseler kullandıkları görülmüştür. Ortaokul öğrencilerinin adalet kavramı ile ilgili görüşleri ile çıkardıkları sanatsal ürünlerin örtüştüğü görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sanat eğitimi, adalet, göstergebilim, görsel sanatlar

Kaynakça

• Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9–27. https://dergipark.org.tr/tr/download/ article-file/302506
• Aksak, E., & Taşkesen, S. (2021). Çizgi filmlerin ilkokul ögrencilerinin yaratıcılıklarında olusturdugu etkiler üzerine göstergebilimsel yaklasım. International Journal of Research in Fine Arts Education, 4(1), 34–50. https://ugsead.penpublishing.net/makale_indir/2295
• Aksu, S. (2021). Çocukların korona salgını konulu resimlerinin gösterge bilimsel analizi. SED Journal of Art Education, 9(1), 51–61.
• Aydın, E., & Sulak, S. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının “değer” kavramına yönelik metafor algıları. Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(2), 482–500. https://dergipark.org.tr/tr/pub/buefad/ issue/3818/51365
• Aydın, M. Z. (2010). Okulda değerler eğitimi. Erişim: 14.03.2018 tarihinde http: //www .mehm etzek iaydi n.com /maka leler /2010 -34.p df
• Baki, Y. (2019). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin değer aktarımı açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 17(37), 109–146.
• Balçık, E., & Taşkesen, S. (2022). Ortaokul öğrencilerinin sevgi kavramını algılamalarına ilişkin göstergebilimsel yaklaşım. Sanat Eğitimi Dergisi, 10(2), 145–161.
• Barthes, R. (1979). Göstergebilimin ilkeleri (B. Vardar & M. Rifat, Çev.). Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Bay, D. N., Saz, B., Osmanpehlivan, E., & Demir, İ. (2020). Okul öncesi çocuklarının çevre kirliliği algısının incelenmesi. Anadolu University Journal of Education Faculty, 4(3), 191–215.
• Belet, D., & Deveci, H. (2008, Mayıs). Türkçe ders kitaplarının değerler açısından incelenmesi [Sözel bildiri]. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, Çanakkale.
• Boydaş, N. (2004). Sanat eleştirisine giriş. Gündüz Yayıncılık.
• Doğanay, A. (2006). Değerler eğitimi. In C. Öztürk (Ed.). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi yapılandırmacı bir yaklaşım (2. Baskı, ss. 255–286). Pegem A Yayıncılık.
• Gazi, M. A., & Caner, Ç. A. K. I. (2019). Şili Ulusal İnsan Hakları Örgütü’nün göçmen ayrımcılığına karşı hazırlanan kamu spotu reklamları üzerine inceleme. Göç Araştırmaları Dergisi, 5(1), 50–57. https://dergipark.org. tr/tr/pub/gad/issue/48924/623963
• Güriz, A. (Ed.) (2013). Adalet kavramı. Türkiye Felsefe Kurumu.
• İnel, Y., Urhan, E., & Ünal, A. İ. (2018). Ortaokul öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin metaforik algıları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 379–402. https://dergipark.org.tr/tr/ pub/ajesi/issue/38903/454584
• Köse, T. Ç., Bayır, Ö. G., Köse, M., & Polat, A. Y. (2019). Öğretmen adaylarının bakış açısıyla adalet değeri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 67–93.
• Marshall, C., & Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. Sage.
• MEB. (2017). İlkokul hayat bilgisi dersi öğretim programı (1, 2 ve 3. sınıflar). Milli Eğitim Basımevi.
• MEB. (2018). Görsel sanatlar dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Milli Eğitim Basımevi.
• Rıfat, M. (2000). Genel göstergebilim sorunları kuram ve uygulama. Alaz Yayınları.
• Saz, B., Osmanpehlivan, E., Demir, İ., & Bay, D. N. (2019). Okul öncesi dönemde çocukların çevre kirliliği resimlerinin göstergebilimsel analizi. 14. Ulusal Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrenci Kongresi: Çocuğun Ekolojik Dünyası Özet Kitapçığı, Maltepe Üniversitesi.
• Sönmez, Ö. F., & Akıncan, N. (2013). Ortaokul öğrencilerinin “yardımseverlik” değeri ile ilgili metefor algıları. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7, 105–120. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gbad/issue/29701/ 319582
• Taşkesen, S., & Öztürk, A. D. (2019). Investıgatıon of the relationshıp between the empathy tendency levels of 5th grade students and their motivations against practise activities of visual arts course. International Journal of Eurasia Social Sciences, 10(37), 873–889. https://www.ijoess.com/Makaleler/1043441328_12.%20873-889%20 selma%20ta%C5%9Fkesen.pdf
• Tay, B., Durmaz, F. Z., & Şanal, M. (2013). Views of students about value and values education within the scope of social studies course. Journal of Gazi Educational Faculty, 33(1), 67–93.
• TDK. (t.y.). Adalet. Güncel Türkçe Sözlük içinde. 10 Haziran 2023 tarihinde. https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı.
• Tulunay Ateş, Ö. (2017). Türkiye’de değerler eğitimi uygulamalarının öğrencilere kazandırılması istenen olumlu özellikler üzerindeki etkisi. Journal of Values Education, 15(34), 41–60. https://dergipark.org.tr/tr/ pub/ded/issue/37287/430469
• Tuncel, G., & Altuntaş, B. (2020). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin kültürel miras algısı: Göstergebilimsel bir analiz. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 6(1), 123–140.
• Türkcan, B. (2013). Çocuk resimlerinin analizinde göstergebilimsel bir yaklaşım. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 585–607. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/15254
• Türkcan, B., & Girmen, P. (2012). İlköğretim öğrencilerinin şiir ve resimlerinin göstergebilimsel analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 241–263. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6156/82735
• Ünal, M. F. (2016). Göstergebilimin serüveni. Mütefekkir, 3(6), 379–398.
• Ünlü, İ., & Kaşkaya, A. (2018). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değer eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(4), 2656–2676. https://dergipark. org.tr/tr/pub/teke/issue/42447/511222
• Yeşil, R., & Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65–84. https:// openaccess.ahievran.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12513/134
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
• Yıldırım, S. G., Becerikli, S., & Demirel, M. (2017). Farklı bakış açılarına göre sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi. İlköğretim Online, 16(4), 1575–1588.
• Yıldız, A. (2012). İlköğretim birinci kademe öğrencilerinde “okul” kavramına ilişkin bir analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 609–626. https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/130238/