Emergency, Art and The Idiot: How to Resist Disaster?

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 48, 91 - 100, 31.03.2022

Burak Delier

https://doi.org/10.54614/ArtVis.2022.1028884

Öz

In this article, the relationship between emergency and idiocy has been tried to be explained with a philosophical and theoretical discussion by focusing on specific works of art. The emergency forces the subject to act on narrow rationality and immediate interest focused only on survival. However, mere survival does not mean living. To live requires the production of meaning that goes beyond mere survival. Fyodor Dostoyevsky's novel The Idiot (2002), the final scene of Lars von Trier's Melancholy (2011), and Thomas Hirschhorn's artworks reveal the meaning-production potential of idiocy in the context of emergencies. Dostoyevsky's Idiot distils pure faith in life from epileptic seizures that he suffers. The Idiot does not make a healing effect on the disasters of society or make a tangible difference in the lives that he meets; instead, he affirms the particular people like himself who live their own madness. On the other hand, the protagonist of Melancholy, Justine, manages to produce meaning in an emergency, thanks to her indifference to the fate of the world. Thomas Hirschhorn responds to the emergency of today's capitalism and the modern world by settling in this emergency. In this way, he explores the resistant possibilities of being exposed to the emergency, of weakness, of bewilderment. The Idiot nullifies the emergency, paving the way for other forms of thinking, sensing, creativity, and resistance. In a world-historical context where capitalism has exacerbated, let alone cured, urgent problems, The Idiot is a "conceptual personae" that should not be overlooked.

Anahtar Kelimeler

Emergency, idiot, resistance, chaos, precariousness

Acil Durum, Sanat ve Budala: Felâkete Nasıl Direnilir?

Öz

Bu makalede, belirli sanat işlerine odaklanarak acil durum ve budalalık ilişkisi felsefi ve kuramsal bir tartışma ile açımlanmaya çalışılmıştır. Acil durum özneyi salt hayatta kalmaya odaklı dar bir akıl ve dolaysız çıkarı üzerinden hareket etmeye zorlar. Salt hayatta kalmak ise yaşamak anlamına gelmez. Yaşamak için salt hayatta kalmayı aşan anlam üretimi gereklidir. Fyodor Dostoyevski'nin Budala (2002) adlı romanı, Lars von Trier'in Melankoli (2011) adlı filminin son sahnesi ve Thomas Hirschhorn'un sanat işleri acil durumlar bağlamında budalalığın anlam üretici potansiyelini ortaya koyarlar. Dostoyevski'nin Budalası, maruz kaldığı epilepsi nöbetlerinden hayata saf bir inanç damıtır. Budala, toplumun felâketine iyileştirici bir etki yapmaz veya karşılaştığı kişilerin hayatında somut bir fark yaratmaz; o kendisi gibi kendi deliliklerini yaşayan özel kişileri olumlar. Buna karşılık Melankoli'nin başkahramanı Justine dünyanın akıbetine kayıtsızlığı sayesinde acil durum anında bir anlam üretmeyi başarır. Thomas Hirschhorn ise günümüz kapitalizminin ve modern toplumun acil durumuna bizzat bu acil durumun içine yerleşerek cevap verir. Bu şekilde acil duruma maruz kalmışlığın, şaşkına dönmüşlüğün, zayıflığın direngen imkânlarını araştırır. Budala, acil durumu geçersizleştirerek başka türlü düşünme ve duyumsama biçimlerinin, yaratıcılığın ve direnmenin önünü açar. Günümüz kapitalizminin acil sorunlara deva olmak şöyle dursun sorunları azdırdığı dünya-tarihsel bir bağlamda budala elden bırakılmaması gereken bir "kavramsal kişilik"tir.

Anahtar Kelimeler

Acil durum, budala, direnç, kaos, kırılganlık

Kaynakça

• Agamben, G. (2001). Kutsal İnsan: Egemen İktidar ve Çıplak Hayat. Çev.: İsmail Türkmen. Ayrıntı Yayınları.
• Agamben, G. (2004). Auschwitz’den Kalanlar: Tanık ve Arşiv. Çev.: Ali İhsan Başgül. Bağımsız Yayınları.
• Benjamin, W. (1993). Son Bakışta Aşk: Walter Benjamin’den Seçme Yazılar. Haz. Nurdan Gürbilek. Çev.: Ahmet Doğukan, Haluk Barışcan, Nurdan Gürbilek-Sabir Yücesoy, Orhan Koçak, İskender Savaşır. Metis Yayınları.
• Benjamin, W. (2002). Pasajlar. Çev. Ahmet Cemal. Yapı Kredi Yayınları Kâzım Taşkent Klasik Yapıtlar Dizisi 8.
• Bin, K. (1992). Ecrits du psychopathologie phénoménologiques. Presse Universitaire de France.
• Bishop, C. (2018). Yapay Cehennemler: Katılımcı Sanat ve İzleyici Politikası. Çev.: Mine Haydaroğlu. Koç Üniversitesi Yayınları.
• Bourriaud, N. (2018). İlişkisel Estetik. Çev.: Saadet Özen. Bağlam Yayıncılık
• Bora, T. (2017). Bedel. Birikim Dergisi. https://birikimdergisi.com/haftalik/8542/bedel
• Deleuze, G. (2003). İki Konferans. Çev.: Ulus Baker, Norgunk Yayınları.
• Deleuze, G., & Guattari, F. (1996). Felsefe Nedir? Çev.: Turhan Ilgaz. Yapı Kredi Yayınları.
• Dostoyevski, F. (1984). Cinler. Çev.:Ergin Altay. Can Yayınları.
• Dostoyevski, F. (2002). Karamazov Kardeşler. Çev.: Ergin Altay, İletişim Yayınları.
• Dostoyevski, F. (2003). Budala. Çev.: Mazlum Beyhan. İletişim Yayınları.
• Dostoyevski, F. (2003). Suç ve Ceza. Çev.: Ergin Altay. İletişim Yayınları.
• Foster, H. (2017). Yeni Kötü Günler: Sanat, Eleştiri, Acil Durum. Çev.: Ferit Burak Aydar Koç Üniversitesi Yayınları.
• Hirschhorn, T. (1995). Les plaintifs, les bêtes, les politiques. Centre Genevois de Gravure Contemporain. https://www.c-e-c.ch/en/tag/_hirschhorn-thomas-en/
• Hirschhorn, T. (2003). Emergency Library. Thomas Hirschhorn. http://www.thomashirschhorn.com/emergency-library-list-texts/
• Hirschhorn, T., & Birell, R. (2009). The Headless Artist. Art and Research Journal, 3(1). http://www.arpla.fr/mu/creationscollectives/files/2015/05/hirschhorn2.pdf
• Hirschhorn, T. (2013). About Headlessness. Thomas Hirschhorn. http://www.thomashirschhorn.com/about-headlessness/
• Hirschhorn, T., & Gingeras, A. (2016). "Quality, No! Energy, Yes!" Thomas Hirschhorn On Why Confrontation Is Key When Making Art For The Public. Artspace. https://www.artspace.com/magazine/art_101/book_report/phaidon-thomas-hirschhorn-interview-54368
• Larousse. (t.y.). Précaire. larousse.fr dictionnaire içinde https://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/pr%C3%A9caire/63295
• Sayın, Z. (2018). Ölüm Terbiyesi. Metis Yayınları.
• von Trier, L. (Yönetmen). (2011). Melankoli. Magnolia Pictures.