A Comparative Examination of Uşşak Turkus/ Folk Songs of Amasya and Samsun Regions in TRT Repertoire, in Terms of the Modal and Rhythmical Aspects

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 49, 162 - 171, 31.10.2022

Nail Demircioğlu

https://doi.org/10.5152/ArtVis.2022.2235117

Öz

An essential part of the studies in Turkish folk music is the comparative analysis of folk songs in terms of modal and rhythmic aspects. Considering the richness of local folk songs from this perspective contributes to analyzing similarities and cultural values and revealing regional differences. This article has tried to determine what characteristics the Uşşak folk songs of the Amasya and Samsun regions have in terms of modal and rhythmic aspects. This article also attempted to make a comparative scientific analysis of the Amasya and Samsun regions’ Uşşak folk songs. This study used the descriptive analysis technique, one of the qualitative research methods. The study dealt with folk songs in a historical longitude. The article examined the maqam and rhythmic structures of 48 folk songs from the Amasya region and 36 folk songs from the Samsun region in the Turkish Radio and Television (TRT) Turkish Folk Music repertoire. This study determined which maqam and rhythmic values were used the most based on the data obtained. The data obtained are grouped and presented in tables and graphics. In addition, the article examined the maqam and rhythmic characteristics of the uşşak folk songs of Amasya and Samsun. The study will contribute to the field with the determination of what kind of features the Uşşak character folk songs of Amasya and Samsun have in terms of mode and rhythm and the comparative scientific analysis of the Uşşak character folk songs from the Amasya and Samsun regions.

Anahtar Kelimeler

Amasya, folk songs, maqam, rhythm, Samsun, Turkish folk music

TRT Repertuvarında Bulunan Amasya ve Samsun Yöresi Uşşak Türkülerinin Makamsal ve Ritmik Yönlerden Karşılaştırmalı İncelenmesi

Öz

Makamsal ve ritmik yönlerden türkülerin karşılaştırmalı olarak incelenmesi Türk halk müziği alanında yapılan çalışmaların önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Yöresel türkü zenginliklerinin bu açıdan ele alınması yöresel farklılıkları ortaya çıkarmanın yanı sıra benzerlikler ve kültürel değerlerin çözümlenmesi konusunda alana katkı sağlamaktadır. Amasya ve Samsun yöresi Uşşak karakterli türkülerin makamsal ve ritmik açıdan ne tür özellikler taşıdığının tespiti ile Amasya ve Samsun yöresi Uşşak karakterli türkülerinin karşılaştırmalı olarak bilimsel analizi de bu anlamda değer lendi rilme ktedi r. Nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz tekniğinin kullanıldığı ve türkülerin tarihsel bir boylamda ele alındığı bu çalışmada Türkiye Radyo ve Televizyonu (TRT) Türk Halk Müziği repertuvarında bulunan Amasya yöresine ait 48 (kırk sekiz) adet ve Samsun yöresine ait de 36 (otuz altı) adet türkünün makam ve ritmik yapıları incelenmiş, bu verilerden hareketle en fazla hangi makamın ve hangi ritmik değerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Elde edilen veriler gruplandırılarak tablo ve grafik halinde sunulmuştur. Ayrıca Amasya ve Samsun yöresi uşşak türkülerinin makamsal ve ritmik karakteristik yapıları da incelenmiştir. Çalışmada Amasya ve Samsun yöresi Uşşak karakterli türkülerin makamsal ve ritmik açıdan ne tür özellikler taşıdığının tespiti ile Amasya ve Samsun yöresi Uşşak karakterli türkülerin karşılaştırmalı olarak bilimsel analizinin yapılıp incelenmesinin alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Amasya, türkü, makam, ritim, Samsun, Türk halk müziği

Kaynakça

• Ergün, M. (2005), Bilimsel araştırma yöntemleri. http: //www .egit im.ak u.edu .tr/n itela rastirma.p pt256 .
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi (10. Basım). Nobel Yayın Dağıtım.
• Özer, L., Atilla, Ö., & Soner, A. (2019). Samsun yöresi halk müziği örneklerinin müzikal ve edebi yönden i̇ncelenmesi. Journal of the Human and Social Science Researches, 8, 1634–1653. https://doi.org/10.15869/ itobiad.532281
• Özkan, İ. H. (2007). Türk mûsikîsi nazariyâtı ve usûlleri-kudüm velveleleri. Ötüken Yayınları.
• Pelikoğlu, M. C. (2012). Geleneksel Türk halk müziği eserlerinin makamsal açıdan adlandırılması. Mega Ofset Matbaacılık.
• Terzi, C. (1992). Türk halk müziği metrik yapısının tespit ve tasnifinde karşılaşılan problemler ve çözüm yolları. (Tez No. 22161) [Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Torun, M. (1996). Gelenekle Geleceğe ud metodu. Çağlar Yayınları.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (2. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, H. (2021). Türkülerde coğrafî kimlik Amasya türküleri. K. Tahsin (Ed.), SSD JOURNAL International Conference on Social Sciences & Humanities the proccedings book. (s. 170-175) içinde. ISPEC. https:// www.ssdjournal.org/upload/cde2823a-e08b-471c-82be-36f63 ff29c5b.pdf