Türkiye’de Müzik Eğitimi Alanında Yapılmış Teknoloji İçerikli Lisansüstü Çalışmaların İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 53, 230 - 239, 31.10.2024

Ayda Aras , Remziye Ezgi Göksel

https://doi.org/10.32547/artvision.1474351

Öz

Geçmişten günümüze insan yaşamında önemli etkileri olan teknoloji; sürekli değişim ve gelişim içerisindedir. Hayatımızın hemen her alanına etki eden teknolojinin iç içe olduğu alanlardan birisi de eğitimdir. Günümüzde ve gelecekte teknolojinin eğitim üzerindeki etkisi göz önüne alındığında, müzik eğitimi ve teknoloji ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmaların literatürde önemli bir yeri olduğu düşünülmektedir. Müzik eğitimi ve teknoloji ile ilgili çalışmalara ilgili araştırmacılara kaynak sunması ayrıca müzik eğitimi ve teknolojiye ilişkin yapılacak çalışmalara fikir sunmayı amaçlayan bu çalışmada Nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması benimsenmiştir. 1996-2023 yılları arasında tamamlanmış olan 140 tez incelenmiştir. Verilerin frekans (f) ve yüzde (%) dağılımları tablolar halinde sunulmuştur. Araştırma sonucunda müzik eğitiminde teknoloji içerikli tezlerin çoğunluğunun yüksek lisan tezi olduğu, en çok tezin Gazi Üniversitesi’nde yapıldığı, en çok tezin 2022 yılında yapıldığı, enstitüler arasında tezlerin en çok Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde yürütüldüğü, konu eğilimlerine göre en çok çalışmanın müzik eğitimi ve öğretiminde teknolojinin kullanılma durumu ile ilgili olduğu ve yöntemler arasında en çok nicel yöntemlerin tercih edildiği bulgularına ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Müzik Eğitimi, Teknoloji, Müzik ve Teknoloji

An Investigation of Technology-Containing Graduate Studies in The Field of Music Education in Turkey

Öz

Kaynakça

• Afacan, Ş., & Cemil, M. (2017). Müzik öğretmeni adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1079-1100. https:// dergipark.org.tr/tr/download/article-file/342201
• Akçay, Ş. Ö., & Solmacı, C. (2020). Türkiye’de müzik ve politika ilişkisi üzerine yapılmış akademik çalışmaların incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(72), 337-348. https://www.sosyalarastirmalar.com/articles/investigation-to-academic-studies-executed-on-music-and-politics-relationship -in-turkey-with-bibliographical-method.pdf
• Aksoy, R. N., & Göklen, A. (2022). Türkiye’de müzik eğitimi ve psikoloji ortak alanında yazılan lisansüstü tezlerin incelenmesi: Bir içerik analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(83), 1305-1323. https://doi.org/10.17755/esosder.1079439
• Aksoy, Y., & Güçlü, O. (2023). Pandemi sürecinde Türkiye’de gerçekleştirilen uzaktan müzik eğitimi alanındaki çalışmalara ilişkin bir içerik analizi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 14(51), 448-467. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess. 3242
• Albayrak, E., & Çiltaş A. (2017). Türkiye’de matematik eğitimi alanında yayınlanan matematiksel model ve modelleme araştırmalarının betimsel içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2017(9), 258-283. https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/836333
• Alyörük, G. (2016). Türkiye’de gitar alanında yapılan lisansüstü tezler: Bir bibliyografya çalışması. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(35), 55-79. https://doi.org/10. 31795/baunsobed.645333
• Araz, D. G. (2015). Konservatuarlarda Batı Müziği teorisi eğitiminde dijital kaynakların kullanımı. 3. Uluslararası Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı içinde (s. 83-92). https://ittes.org.tr/dosyalar/files/IttesArsivi/ 2015/tam2015.pdf
• Arıca, E. (2015). Türkiye’de keman pedagojisi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 327-342. https://doi.org/10. 16986/HUJE.2016018529
• Arıcı, İ., & Güner, E. (2017). Ortaokul öğrencilerinin mobil cihazlardaki eğitsel müzik uygulamalarını kullanımlarına yönelik bir araştırma. Elementary Education Online, 16(4), 1897-1907. http://dx.doi.org/17051/ilkonline.2017.364499
• Atilla, B., & Akyürek, R. (2020). Examination of postgraduate theses on string ınstruments in Turkey. Educational Research and Reviews, 15(9), 581-586. https://doi.org/10.5897/ERR2020. 4038
• Avcı, A. (2020). Dijital okuryazarlıkta müzik eğitimi. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 20(8), 111-131. https://doi.org/10. 31126/akrajournal.650884
• Aydınlı Gürler, D. (2020). A review of graduate theses in group piano education. Ekev Akademi Dergisi, (83), 165-184. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2578433
• Aydınlı Gürler, D. (2021). Müzik öğretmenliği alanında yapılan araştırmalar üzerine bir inceleme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 1858–1880. https://doi.org/10.17755/esosder. 870215
• Babacan, E. (2021). Türkiye’de piyano ile ilgili yapılan lisansüstü araştırmaların içerik analizi: (1995-2017). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 1159-1191. https://doi.org/10.32709/akusosbil.869110
• Bak, G. (2023). Türkiye’ de müzik ve iletişim konularında yazılmış lisansüstü tezlerin bibliometrik profili. Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Belgü Dergisi, (8), 1-21. https://doi.org/10.59577/belgu.1276778
• Belge, O. (2021). Türkiye’de armoni üzerine yazılmış lisansüstü tezlerin analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, 14(87), 209-219. https://doi.org/10.29228/JASSS.49704
• Birel, A. S., & Qader, H. M. (2017). Türkiye’de kontrbas konusunda yazılmış lisansüstü tezler üzerine durum tespiti. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1416-1439. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2017.50
• Boyraz, G., & Yazıcı, T. (2019). Investigation of special needs education for children with music made by applicable graduate thesis in Turkey. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Studies. Avrasya Çalışmaları, 10, 59-67. http://dx.doi.org/10. 17740/eas.eus.2019-V10-05
• Bükülmez, D. İ. (2023). Türkiye’de müzik eğitimi bilim dallarında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi (2014-2021). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(49), 49-60. https://doi.org/10.31795/baunsobed.1069921
• Caffarella, E. P. (1999). The major themes and trends in doctoral dissertation research in educational technology from 1977 through 1998 (ED436178). ERIC. https://files.eric.ed.gov/ fulltext/ED436178.pdf
• Calderón Garrido, D., & Gustems Carnicer, J. (2021). Adaptations of music education in primary and secondary school due to COVID-19: The experience in Spain. Music Education Research, 23(2), 139–150. https://doi.org/10.1080/14613808.2021. 1902488
• Cambra, J. C., & López, C. C. (2020). The implementation of ICT in the music classroom in secondary school compared to traditional teaching methodologies such as the master class. case study. INNODOCT, 355-362. http://dx.doi.org/10.4995/ INN2020.2020.11807
• Camlin, D. A., & Lisboa, T. (2021) The digital ‘turn’ in music education. Music Education Research, 23(2), 129-138. https:// doi.org/10.1080/14613808.2021.1908792
• Costa, F. A. (2007). Educational technologies: analysis of master dissertations carried out in Portugal. Sísifo/Educational Sciences Journal, (3), 7‑24. https://core.ac.uk/download/pdf/ 12425717.pdf
• Çamlıtepe, M. (2022). Pandemi sürecinde dijital teknolojilerin performans sanatları ve müzik pratiklerine etkisi üzerine. Balkan Music and Art Journal, 4(1), 1-10. http://dx.doi.org/ 10.47956/bmsd.1021762
• Çeşit, C. (2015). Türkiye’de viyola üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. International Journal of Social Science, (38), 445-462. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3035
• Da Silveira Borne, L. (2016). Tecnologías en la educación musical a distancia en contextos universitarios Brasileños. Educación Musical, 11(1), 131-150. http://dx.doi.org/10.11144/Javeriana. mavae11-1.temd
• Delikara, A. (2019). Türkiye’de müzik teknolojileri alanında yapılmış lisansüstü tezler. EKEV Akademi Dergisi, (79), 1-16. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2583651
• Demirbatır, R. E. (2001). Yaylı çalgılar yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik tez bibliyografyası. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 14(1), 143-150. https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/153177
• Dönmez, E. C. (2022). Yaylı çalgılar üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of History School, 15(61), 3645-3667. https://doi.org/10.29228/ joh.62491
• Ece, A. S., & Çeşit, C. (2011). Türkiye'de lisansüstü düzeyde yapılan disiplinler arası müzik araştırmaları ve sonuçları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(17), 599-617. https://www.sos yalarastirmalar.com/articles/the-interdisciplinary-music-resea rches-done-at-graduate-level-in-turkey-and-their-results.pdf
• Erdoğmuş, F. U., & Çağıltay, K. (2009). Türkiye’de eğitim teknolojileri alanında yapılan master ve doktora tezlerinde genel eğilimler. Akademik Bilişim, (9), 11-13. https://ab.org.tr/ ab09/kitap/erdogmus_cagiltay_AB09.pdf
• Ertek Babaç, E., & Köse, H. S. (2018). Türkiye’ de 2011-2018 yılları arasında koro alanında yapılmış olan lisansüstü tezlerin bazı parametreler bakımından incelenmesi. Online Journal of Music Sciences, 3(1), 32-55. https://doi.org/10.31811/ojomus.430359
• Geboloğlu, B. (2020). Türkiye’de klasik Türk müziği bestecileri ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 65(2020 Ocak), 19-30. https://doi.org/10.7816/idil-09-65-03
• Gorbunova, I. B., Plotnikov, K. J., & Heiner, H. (2020). Musıc computer technologies as an integrative networking educational environment. Revista Práxis Educacional, 16(37), 483-495. https://doi.org/10.22481/praxisedu.v16i37.6433
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Bayrak, N., Akçay, A., Varıgoğlu, B., Baran, M., ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 443-460. https://www.idealonline.com.tr/Ideal Online/lookAtPublications/paperDetail.xhtml?uId=1916
• Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G., & Reisoğlu, G. (2012). Educational technology research trends in Turkey: A content analysis of the 2000-2009 decade (EJ978439).ERIC.https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ978439.pdf
• Güdek, B., & Açıksöz, F. (2018). Teknolojik pedagojik içerik bilgisi modeli çerçevesinde müzik öğretiminde teknoloji entegrasyonu. Akademik Bakış Dergisi, (65), 370-380. https:// dergipark.org.tr/tr/download/article-file/439750
• Güneş, Ü., Tonbuloğlu, B., Tonbuloğlu, İ., Yıldırım, K., & Karataş, İ. H. (2023). Educational technology: A bibliometric approach. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 57(57), 60-90. https://doi.org/10.15285/maruaebd. 1148289
• Hew, K. F., Kale, U., & Nari, K. (2007) Past research in instructional technology: Results of a content analysis of empirical studies published in three prominent instructional technology journals from the year 2000 through 2004. Journal of Educational Computing Research, 36(3), 269-300. https://doi.org/10.2190/ K3P8-8164-L56J-33W4
• İpekçiler, B. A., & Çaydere, Ö. (2022). Müzik öğretmenliği programlarındaki müzik teknolojisi derslerine ilişkin bir inceleme. Online Journal of Music Sciences, 7(1), 6-19. https://doi.org/10.31811/ojomus.1118506
• Kaptanoğlu, E., & Çanakçı, P. (2015). Türkiye’de vokal müzikte piyano eşlik alanında yapılmış yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik tezleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 198-206. https://doi.org/10.17755/esosder.20305
• Karakuzu, B., Saraçoğlu, S., & Bektaş, O. (2023). Ulusal alan yazında fen eğitiminde web 2.0 araçları konulu çalışmaların sistematik incelemesi. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 8(2), 228-249. https://doi.org/10.47214/adeder.1375043
• Kılıç Tapu, I. (2017). Müzik öğretmenliği eğitimi sürecinin lisansüstü tezlerdeki görünümü. International Journal of Social Humanities Sciences Research, 4(11), 504-513. https://doi.org/ 10.26450/jshsr.80
• Köksal, S. (2019). Müzik eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin müzik yazılımlarını tanıma ve kullanma durumları. Sanat ve İnsan Dergisi, 3(1), 1-17. https://sanatveinsan.com/wp-content/ uploads/2020/09/2019-3-1-5-MUZIK-EGITIMI-ANABILIM-DALI-OGRENCILERININ-MUZIK-YAZILIMLARINI-TANIMA-VE-KULLAN MA-DURUMLARI-Siyar-KOKSAL.pdf
• Kösreli, S. (2020). Türkiye’de ses eğitimi alanında yazılmış lisansüstü tezlere yönelik bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 3651-3668. https://doi.org/10.15869/itobiad.708104
• Kumtepe, M. A., & Yıldırım Orhan, Ş. (2016). Türkiye’de “müzik ve sosyoloji” ortak alanında yapılmış lisansüstü tezler. Electronic Turkish Studies, 11(21), 251-270. http://dx.doi.org/10.7827/ TurkishStudies.9922
• Kurtaslan, Z. (2018). Türkiye’de yaylı çalgılarda yay teknikleri üzerine yapılan lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi. Fine Arts (NWSAFA), 13(4), 57-70. http://dx.doi.org/10.12739/ NWSA.2018.13.4.D0215
• Li, Y. (2020). Application of computer-based auto accompaniment in music education. International Journal of Emerging Technologies in Learning, 15(06), 140–151. https://doi.org/ 10.3991/ijet.v15i06.13333
• Lorenzo, O., Herrera Torres, L., & Hernández Candelas, M. (2007). Scientific production in music education at the international level: An analysis of the Education Resources Information Center (ERIC) database. Research Perspectives in Music Education, 11(1), 12-21. https://www.ingentaconnect.com/ content/fmea/rpme/2007/00000011/00000001/art00004?crawler=true
• Marín Suelves, D., Gabarda Mendez, V., & Cuevas Monzonís, N. (2022). Educación Musical y tecnología: Tendencias en investigación. Revista Electrónica Complutense de Investigación en Educación Musical, 19(22), 261-273. https://dx.doi.org/ 10.5209/reciem.74693
• Mert, E., & Şen, Ü. S. (2019). İlköğretim 7. sınıf müzik öğretiminde teknoloji destekli materyal kullanımının akademik başarıya etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(4), 2113-2139. https://dergipark.org.tr/tr/download/ article-file/927458
• Nazlımoğlu, E., & Karakoç, E. (2023). Türkiye’deki üniversitelerde müzik bilim/sanat alnında lisansüstü eğitime ilişkin bir durum tespiti. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Özel Sayı 1 (Cumhuriyetin 100. Yılına), 1399-1426. https://doi.org/10. 51531/korkutataturkiyat.1351995
• Önal, G. F., & Aksaray, Ö. (2023). Müziğin farklı disiplinlerle ilişkisi ve müzik alanında yazılan tezlerin bibliyometrik analizi. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 15(2), 131-150. https://doi.org/10.46291/zfwt/150210
• Özay, S. (2020). Türkiye’de viyola alanında yazılmış lisansüstü tezler. OPUS International Journal of Society Researches, 16(Eğitim ve Toplum Özel sayısı), 6344-6361. https://doi.org/ 10.26466/opus.784467
• Özevin, B., Canakay, E. U., & Beylik, Ç. (2021). Müzik öğretmenliği ve lisansüstü eğitim: Dokuz Eylül Üniversitesi örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 11(3), 516-526. https://doi.org/ 10.5961/jhes.2021.471
• Özmenteş, G. (2013). Müzik eğitimi araştırmalarında değişen paradigma ve yöntemler. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 91-103. http://www.jret.org/FileUpload/ ks281142/File/12.ozmentes.pdf
• Öztutgan, Z. (2016). Türkiye’de gitar alanında yapılan lisansüstü tezlerin analizi ve değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 684-708. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/253588
• Öztutgan, Z., & Öztutgan, K. (2020). Analysis of the graduate studies in different disciplines prepared for music education in Turkey (EJ1275102). ERIC. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ EJ1275102.pdf
• Sağer, T. (2005). Müzik öğretmenliği bilim dallarında çalışılan lisansüstü tezlerin enstitü farklılıkları açısından değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (17), 243-245. https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/235036
• Sonsel, Ö. B. (2018). Türkiye’de viyola alanında yazılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (47), 340-359. https://doi.org/10.21764/ maeuefd.403244
• Sonsel, Ö. B., & Efe, M. (2019). Orkestra alanında yazılmış yüksek lisans, sanatta yeterlik ve doktora tezlerinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(41), 193-204. https://doi.org/10.29228/ SOBIDER.32641
• Sözbilir, M., & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, 24(3), 1-22. https://openriver.winona.edu/eie/vol24/iss1/3
• Şen, Ü. S., & Şentürk, N. (2014). İlköğretim müzik öğretiminde kullanılmak üzere (programlı öğretim yöntemine göre) geliştirilen öğretim yazılımı modeli. Milli Eğitim Dergisi, 44(202), 170-192. https://dergipark.org.tr/tr/download/ article-file/441972
• Tebiş, C., & Okay, H. H. (2013). Türkiye’de müzik sanatı ve eğitiminde keman ve viyola konulu lisansüstü tezlerin konu ve yöntem olarak incelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 2(2), 11-20. https://ijtase.net/index.php/ijtase/article/view/322/359
• Tecimer, B (2006). İnternet ve yaşam boyu müzik eğitimi. MÜZED, (15), 8-9. https://www.muzikegitimcileri.net/bilimsel/makale/ B-Tecimer_12.pdf
• Topaloğlu, T. (2023). Görme Engelli Bireylerin Müzik Eğitimine Yönelik Yapılan Tez Çalışmalarının İncelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 201-219. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1128327
• Toptaş, B. (2013). Türkiye’de piyano üzerine yapılmış lisansüstü çalışmalar. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science, 6(3) 715-728. https://doi.org/10.9761/JASSS710
• Toptaş, B., & Güler, E. (2022). Türkiye’ de müzik alanında yapılan bibliyografya çalışmalarının değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 8(2), 128-139. https://doi. org/10.22252/ijca.1206251
• Tuna, A. (2017). Müzik bibliyografyası bağlamında 2000-2017 yılları arasında yapılmış lisansüstü tezler ve yöntemleri. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi. (11), 125-133. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/630 808
• Valverde Berrocoso, J., Garrido Arroyo, M. C., Burgos Videla, C., & Morales Cevallos, M. B. (2020). Trends in educational research about e-learning: A systematic literature review (2009–2018). Sustainability, 12(12), 5153. https://doi.org/10.3390/su1212 5153
• Yıldırım Orhan, Ş. (2012). Türkiye’de viyolonsel alanında yapılmış yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlilik tezleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 701-716. https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/806973
• Yıldırım Orhan, Ş., & Tunca, B. E. (2014). Türkiye’de oda müziği alanında yapılmış yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik tezleri. Folklor/Edebiyat, 20(80), 207-219. https://www. folkloredebiyat.org/Makaleler/446847524_fe-80-14.pdf
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11.bs.). Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, H., & Acar, Y. (2023). Bibliometric analysis of graduate theses on music culture in Turkey. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 11(1), 15-32. http://dx.doi.org/ 10.17478/jegys.1232182
• Yılmaz, K. (2021). Sosyal bilimlerde ve eğitim bilimlerinde sistematik derleme, meta değerlendirme ve bibliyometrik analizler. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 1457-1490. https://doi.org/10.33206/mjss.791537
• Yungul, O. (2018). Müzik eğitiminde web tabanlı uzaktan eğitim. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2), 1333-1348. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/503716