Human rights violations caused by identity building efforts

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 53 - 61, 08.06.2021

Uğur Keskin , İbrahim Yüksel

Öz

This article focuses on the concept of identity, which is a prominent area of discussion in today's societies. Despite being in close relationship with the concept of culture in terms of nature, identity also has its own aspects and can come up as a separate discussion area. The constructivist approach is discussed in a wide variety of social sciences. When the identity phenomenon is approached in a constructivist, hence deterministic way, many human rights violations occur. Western countries, in particular, construct the identity building efforts, which they embed in their democratic discourses, based on their own interests. This situation brings with it many negativities that the basic human rights of the social segments viewed as the “other” are violated. This identity-building (or efforts to preserve the perceived identity) approach gradually decreases the equity between segments of society. In the face of such an outlook, it becomes evident as a remarkable proposition to humanize identity-building efforts and move them out of an exploited context. In the article, discussions on how identity construction initiatives reflect the role of system builder and system transformer on individuals and society, and what kind of approaches should be adopted in eliminating the negativities experienced. In the article, research questions are raised regarding whether the political and economic power focuses of the world foresee an identity construction suitable for their purposes through the agenda they want to produce and whether they are making a parallel effort. As a result, it has been concluded that identity construction efforts are not innocent at all and have led to a series of unacceptable human rights violations.

Anahtar Kelimeler

Culture, Identity, Human Rights, Constructive Approach

Kimlik inşası çabalarının kaynaklık ettiği insan hakları ihlalleri

Öz

Bu makalede günümüz toplumlarında belirgin bir tartışma alanı olan kimlik kavramı üzerinde durulmaktadır. Kimlik, niteliği itibariyle kültür kavramı ile yakın ilişki içinde bulunmasına karşılık, kendine özgü yönlere de sahip bulunmakta ve ayrı bir tartışma alanı olarak gündeme gelebilmektedir. İnşacı yaklaşım, sosyal bilimlerin çok çeşitli alanlarında tartışılmaktadır. Kimlik olgusuna da inşacı, dolayısıyla da determinist bir biçimde yaklaşıldığında ise, pek çok insan hakları ihlali ortaya çıkmaktadır. Özellikle Batılı ülkeler, demokratik söylemlerinin içine yerleştirdikleri kimlik inşası gayretlerini, kendi çıkarları üzerinden kurgulamaktadırlar. Bu durum ise “öteki” gözüyle bakılan toplum kesimlerinin temel insan haklarının ihlal edildiği pek çok olumsuzluğu beraberinde getirmektedir. Söz konusu kimlik inşa edici (ya da algılanan kimliğin muhafaza edilme çabaları) yaklaşım, toplum kesimleri arasındaki hakkaniyeti giderek azaltmaktadır. Böylesi bir görünüm karşısında, kimlik inşası gayretlerinin insanileştirilmesi ve istismar edilen bir bağlamın dışına çıkartılması, dikkate değer bir öneri olarak belirginlik kazanmaktadır. Makalede, kimlik inşası girişimlerinin, sistem kurucu ve sistem dönüştürücü rolünün, bireye ve topluma ne şekilde yansımakta olduğu, yaşanan olumsuzlukların giderilmesinde ne tür yaklaşımların benimsenmesi gerektiğine dönük tartışmalara yer verilmiştir. Makalede, dünyanın politik ve ekonomik güç odaklarının, üretmek istedikleri gündem aracılığıyla, amaçlarına uygun bir kimlik inşası öngörüp öngörmedikleri ve buna koşut bir çaba içinde olup olmadıklarına ilişkin araştırma soruları oluşturulmuştur. Sonuç itibariyle kimlik inşası çabalarının, hiç de masum olmadığı, kabul edilemez bir dizi insan hakları ihlallerine yol açtığı kanaatine ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Kimlik, İnsan Hakları, İnşacı Yaklaşım

Kaynakça

• Ahmad, F. (2003). Turkey: The Quest for Identity. Oxford: Oneworld Publications.
• Altın, Ö. G. (2013). Uluslararası çatışma bölgeleri: Doğu Türkistan ve insan hakları ihlalleri. Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 1(1), 67-79.
• Aslan, S. ve Alkış, M. (2015). Osmanlı’dan cumhuriyete geçişte Türkiye’nin modernleşme süreci: Laikleşme ve ulusal kimlik inşası. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 6(1), 18-33.
• BBC (2020, 10 Aralık). Eski Katalan lider Carles Puigdemont Almanya'da gözaltına alındı [Haber]. Erişim adresi: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43532923.
• Belsey, C. (2013). Postyapısalcılık (N. Örge, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Birinci, G. (2017). İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kısa tarihi I: Milletler Cemiyeti’nden Birleşmiş Milletler’e. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 7(2), 50-81.
• Bon, G. L. (2020). Kitleler Psikolojisi (F. Karaküçük, Çev.). İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Bourdieu, P. (2018). Bilimin toplumsal kullanımları bilimsel alanın klinik bir sosyolojisi için (L. Ünsaldı, Çev.). Ankara: Heretik Yayınları.
• Burry, J. B. (1995). Düşünme ve Söz Özgürlüğü (A. Başman, Çev.). Ankara: Kavaklıdere Kültür Yayınları.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çağlayan, E. (2014). Cumhuriyet’in Diyarbakır’da kimlik inşası (1923-1950). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çoban, B. (2009). Küreselleşme sürecinde insan hakları mücadelesi ve yeni toplumsal hareketler. Marmara İletişim Dergisi, 15, 121-133.
• Dedeoğlu, B. (1997). Uluslararası sistemde bütünleşme ve ayrışma. (N. Bilgin, Der.). Cumhuriyet demokrasi ve kimlik (s.87-94), İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Dekens, O. (2017). Yapısalcılık (A. Altınörs, Çev.). İstanbul: Bilge Yayıncılık.
• Doğan, K. (2008). Cumhuriyet dönemi kimlik inşası, (Yayımlanmış Doktora Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğan, Ö. (2006). Kavram ve düşünce tarihi çalışmaları. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Doğan, T. (2019). The impact of refugee crisis on the European Union’s identity, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Avrupa Araştırmaları Enstitüsü.
• Duman, M. Z. (2009). Küreselleşme, kimlik ve çok kültürlülük. Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 93-112.
• Düger, Y. (2020), Bir insan hakkı ihlali olarak yabancı düşmanlığı ve Rusya'da yabancı düşmanlığının tarihsel kökeni. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 5(10), 53-72.
• Efendi, A.M. (2021). Kıssadan Hisse. İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Fulford, R. (2019). Anlatının gücü kitle kültürü çağında hikâyecilik (E. Kardelen, Çev.). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Gökberk, M. (1999). Felsefe tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Gülalp, H. (2007). Vatandaşlık ve etnik çatışma, ulus devletin sorgulanması. İstanbul: Metis Yayınları.
• Gül, F. (2013). Bir değer olarak insan hakları ve insan hakları bilincinin gelişiminde demokrasinin rolü. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 9(36), 67-75.
• Güvenç, B. (2009). Kültür kimlik ve kimlikler (G. Pultar, Der.). Kimlikler lütfen (s.31-38) Ankara: ODTÜ Yayınları.
• Imıl, M. (2019). Cumhuriyetin milli kimlik inşası ve dil özelinde dini reformasyon çabaları, Dini Araştırmalar, 22(56), 409-428.
• Karaman, M. (2019, 8 Kasım). Türkiye’de Dini Kimlik ve Resmi İdeoloji [Yazı], Erişim adresi: http://www.arastirmax.com/system/files/dergiler/227 /makaleler/14/arastirmax_227_pp_142_15_pdf
• Kekevi, S. ve Kılıçoğlu, G. (2020, 7 Ağustos). Uluslararası İlişkilerde Kültür ve Kimlik [Yazı], Erişim adresi: http://yasambilimleri dergisi.com /makale/pdf/18562295319
• Keohane, R. O. (1988). International institutions: two approaches. International Studies Quarterly, 32(4), 382-392
• Keyman, E. F. (1997). Globalleşme ve Türkiye: Radikal Demokrasi Olasılığı (N. Bilgin, Der.). Cumhuriyet Demokrasi ve Kimlik (s.283-294). İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Keyman, E. F. (2009). Sistem kurucu ve sistem dönüştürücü bir toplumsal gerçeklik olarak kültürel kimlik olgusunu yeniden düşünmek. (G. Pultar, Der.). Kimlikler lütfen, (s.50-59). Ankara: ODTÜ Yayınları.
• Kışlakçı, T. (2019, 7 Eylül) Cemal Kaşıkçı Cinayetinde Yeni Kanıt! Delilleri Yok Etmek İçin Konsolosluktaki Odaları Boyamışlar [Haber], Erişim Adresi: https://www.haberturk.com/cemal-kasikci-cinayetinde-yeni-kanit-delilleri-yok-etmek-icin-konsolosluktaki-odalari-boyamislar-2178622.
• Kolçak, H. ve Ercan, O. (2020). Baskı altındaki Uygurlar: Doğu Türkistan'da sürdürülen sistematik insan hakları ihlalleri. Türk Dünyası Araştırmaları, 126(248), 77-114.
• Kolukırık, S. (2008). Türk Modernleşme Sürecinde Merkezin Dönüşümü: Yerelden Küresele Yeni Kimlik Arayışları. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 133-146.
• Köseoğlu, N. (2018). Milli kültür ve kimlik. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Köylü, M. (2018). İsrail`in Filistinli Gençlere Yönelik İnsan Hakları İhlalleri. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Akademik Dergisi, 1, 63-95.
• Kuçuradi, İ. (1998). Uludağ konuşmaları. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Milas, H. (2000). Türk romanı ve öteki: Ulusal kimlikte Yunan imajı. İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.
• Molthagen, D. (2017). Dinin Kimlik ve Uyum Bağlamındaki Rolü (M. Açıkgöz, Çev.). (Y. Ahi, E. Karakaş, A. Cıngı, Der.) Sosyal demokrasinin ve demokrasinin sorunları: “Toplum bilinci liberal kimlikçiliğe karşı. (s.125-130), İstanbul: SODEV Yayınları.
• Orwell, G. (2021). Bin dokuz yüz seksen dört (S. B. Yılmaz, Çev.), İstanbul: Kapra Yayıncılık.
• Özdemir, Z. ve Çetinkaya, A. (2015). Türkiye'de sosyal medya'da kimlik inşası: Özçekim kullanımı. Turkish Studies, 10(14), 597-612.
• Özkiraz, A. (2003). Modernleşme Teorileri ve Postmodern Durum. Konya: Çizgi Kitabevi,
• Sardar, Z. ve Malik, Z. A. (1996). Hz. Muhammed. İstanbul: AD Yayıncılık.
• Sartre, J-P. (1995). Edebiyat nedir? (B. Onaran, Çev.) İstanbul: Payel Yayınevi.
• Sladek, O. (2020). Teoriden teoriye Prag Ekolü’nün yapısalcı politikası ve dönüşüm (B. Dervişcemaloğlu, Çev.) İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Sütlüoğlu, T. (2015), Sosyal paylaşım ağlarında gençlerin sosyalleşme ve kimlik inşası süreçleri: Facebook örneği. Folklor/Edebiyat. 21(83), 125-147.
• Thilly, F. (2016). Felsefeye yolculuk (İ. Şener, Çev.) İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Tokgöz Bakıroğlu, C. (2013, Ocak). Sosyalleşme ve kimlik inşası ekseninde sosyal paylaşım ağları. Akademik Bilişim 2013 – XV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri– Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi (2020, 10 Aralık), [Tutanak]. Erişim adresi: https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/203-208.pdf
• Ülken, H. Z. (2020). Eski Yunan’dan çağdaş düşünceye doğru İslam felsefesi kaynakları ve etkileri. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Wells, H.G. (2020). Doktor Moreau’nun adaş (C. Üster, Çev). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Wittgenstein, L. (2016). Tractatus Logico-Philosophicus (O. Aruoba, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Yetim, M. ve Erdağ, R. (2018). Uluslararası ilişkilerde eleştirel söylem analizi: revizyonist söylemin gelişimi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 79-100.
• Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (2020, 10 Aralık), [Yazı]. Erişim adresi: https://www.ytb.gov.tr/yurtdisi-vatandaslara-yonelik-saldirilar/253-nefret-sucu-kayitlara-gecti.
• Yücel, T. (2020). Yapısalcılık. İstanbul: Can Yayınları.
• Zinderen, İ. E. (2020). Yeni medyada kimlik inşası: youtuber kimliğine ilişkin bir inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 415-434.