The relationship of emotional intelligence, job satisfaction and burnout: a research on hospital employees

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 41 - 50, 08.06.2022

Fatih Gönül Abdurrahman Çalık

Öz

The main purpose of this study is to examine the relationships between emotional intelligence, job satisfaction and burnout. Within the scope of the study, the data obtained by the survey method from 283 employees working in Hakkari state hospital were analyzed. In order to test the hypotheses, structural equation modeling method was used through LISREL8.7 software. Before structural equation modeling, confirmatory factor analysis was applied to estimate the measurement model and determine the construct validity. According to the results of the research, it has been determined that emotional intelligence affects job satisfaction positively and negatively affects personal failure that one of the dimensions of burnout. In the study, it has been determined that the dimensions of burnout, emotional exhaustion and personal failure negatively affect job satisfaction. On the other hand, it has been observed that emotional intelligence did not have a significant effect on the emotional exhaustion and depersonalization dimensions of burnout.

Anahtar Kelimeler

Emotional Intelligence, Job Satisfaction, Burnout, Hospital Staff

Duygusal zekâ, iş doyumu ve tükenmişlik ilişkisi: hastane çalışanları üzerinde bir araştırma

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, duygusal zekâ, iş doyumu ve tükenmişlik arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırma kapsamında Hakkâri devlet hastanesinde görev yapmakta olan 283 çalışandan anket yöntemiyle elde edilen veriler analiz edilmiştir. Hipotezleri test etmek için LİSREL8.7 yazılımı aracılığıyla yapısal eşitlik modellemesi yöntemi kullanılmıştır. Yapısal eşitlik modellemesinde önce, ölçüm modelini tahmin etmek ve yapı geçerliliğini belirlemek için doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, duygusal zekânın iş doyumunu pozitif, tükenmişliğin boyutlarından kişisel başarısızlığı negatif olarak etkilediği belirlenmiştir. Araştırmada tükenmişliğin boyutları duygusal tükenme ve kişisel başarısızlığın iş doyumunu negatif olarak etkilediği tespit edilmiştir. Diğer taraftan duygusal zekânın tükenmişliğin duygusal tükenme ve duyarsızlaşma boyutları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Duygusal Zekâ, İş Doyumu, Tükenmişlik, Hastane Çalışanları

Kaynakça

• Alsughayir, A. (2021). The Effect Of Emotional Intelligence on Organizational Commitment: Understanding the Mediating Role of Job Satisfaction. Management Science Letters, 11(4), 1309-1316.
• Aslan, Ş., & Özata, M. (2008). Duygusal Zekâ ve Tükenmişlik Arasındaki Ilişkilerin Araştırılması: Sağlık Çalışanları Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(30), 77-97.
• Atilla, G., Çarıkçı, İ. H., & Erdem, R. (2012). Hastanelerde Duygusal Zekâ-Hasta Memnuniyeti İlişkisi: Isparta İl Merkezi Örneği. (Doktora Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bal, C. G., & Gül, N. (2016). Duygusal Zekanın İş Tatminine Etkisi: Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolü. International Journal of Academic Values Studies(7), 117-128.
• Bar-On, R. (2003). How Important Is It to Educate People to Be Emotionally and Socially Intelligent, and Can It Be Done? Perspectives in Education, 21(4), 3-15.
• Baycan, A. (1985). An Analysis of The Several Aspects of Job Satisfaction Between Different Occupational Groups. (Doktora Tezi). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Beaujean, A. A. (2014). Latent Variable Modeling Using R: A Step-By-Step Guide. New York: Routledge.
• Boyar, E. (2015). LISREL ile Doğrulayıcı Faktör Analizi (CFA). http://enderboyar.com/index.php/yayinlar/lisrel-ile-dogrulayici-faktor-analizi-cfa/
• Brunetto, Y., Teo, S. T. T., Shacklock, K., & Farr-Wharton, R. (2012). Emotional Intelligence, Job Satisfaction, Well-Being and Engagement: Explaining Organisational Commitment and Turnover Intentions in Policing. Human Resource Management Journal, 22(4), 428-441. doi:10.1111/j.1748-8583.2012.00198.x
• Çakar, U., & Arbak, Y. (2004). Modern Yaklaşımlar Işığında Değişen Duygu-Zeka İlişkisi ve Duygusal Zeka. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 23-48.
• Cobb, C. D., & Mayer, J. D. (2000). Emotional Intelligence: What the Research Says. Educational Leadership, 58(3), 14-18.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal Bilimler Için Çok Değişkenli Istatistik: Spss ve Lisrel Uygulamaları (Vol. 2): Pegem Akademi Ankara.
• D’Amico, A., Geraci, A., & Tarantino, C. (2020). The Relationship between Perceived Emotional Intelligence, Work Engagement, Job Satisfaction, and Burnout in Italian School Teachers: An Exploratory Study. Psihologijske Teme, 29(1), 63-84.
• Diri, M. S., & Kiral, E. (2016). Ortaokul Öğretmenlerinin İş Doyumlarının Mesleki Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(39), 125-149. doi:10.21764/efd.81587
• Doğan, S., & Demiral, Ö. (2007). Kurumların Başarısında Duygusal Zekânın Rolü ve Önemi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 209-230.
• Eren, E. (2017). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmislik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi, 22th September 1992, Ankara.
• Erol, A., Akarca, F., Değerli, V., Sert, E., Delibaş, H., Gülpek, D., & Mete, L. (2012). Acil Servis Çalışanlarında Tükenmişlik ve Iş Doyumu. Klinik Psikiyatri, 15, 103-110.
• Faragher, E. B., Cass, M., & Cooper, C. L. (2005). The Relationship Between Job Satisfaction and Health: A Meta-Analysis. In From Stress to Wellbeing Volume 1 (pp. 254-271): Springer.
• Freudenberger, H. J. (1974). Staff Burn‐out. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165.
• Genç, V., & Gümüş, M. (2017). Otel İşletmelerinde İş Tatmininin Arttırılması: Çalışanların Duygusal Zekaları ve Duygusal Emeklerinin Rolü (The Improvement of Job Satisfaction In Hotel Establishments: The Role of Emotional Intelligence and Emotional Labor of Employee). Journal of Recreation and Tourism Research, 4, 43-52.
• George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows Step By Step. A Simple Study Guide And Reference (10. Baskı). Boston.
• Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence. New York: Bantam.
• Gürdoğan, A., & Atabey, S. (2014). Banka Çalışanlarının Tükenmişlik ve İş Doyum Düzeylerine Yönelik Bir Çalışma. Journal of Recreation and Tourism Research, 1(2), 18-32.
• Hellesøy, O., Grønhaug, K., & Kvitastein, O. (2000). Burnout: Conceptual Issues and Empirical Findings from a New Research Setting. Scandinavian Journal of Management, 16(3), 233-247.
• Henne, D., & Locke, E. A. (1985). Job Dissatisfaction: What Are The Consequences? International Journal of Psychology, 20(2), 221-240.
• Holliday, E. B., Bonner, J. A., Formenti, S. C., Hahn, S. M., Kalnicki, S., Liu, F. F., Thomas, C. R., Jr. (2017). Emotional Intelligence and Burnout in Academic Radiation Oncology Chairs. J Healthc Manag, 62(5), 302-313. doi:10.1097/JHM-D-16-00001
• Hong, E., & Lee, Y. S. (2016). The Mediating Effect Of Emotional Intelligence Between Emotional Labour, Job Stress, Burnout And Nurses' Turnover Intention. International Journal of Nursing Practice, 22(6), 625-632.
• İşcan, Ö. F., & Timuroğlu, M. K. (2007). Örgüt Kültürünün Iş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 119-135.
• Joseph, D. L., & Newman, D. A. (2010). Emotional Intelligence: an Integrative Meta-Analysis and Cascading Model. Journal of Applied Psychology, 95(1), 54-78.
• Khamisa, N., Oldenburg, B., Peltzer, K., & Ilic, D. (2015). Work Related Stress, Burnout, Job Satisfaction and General Health of Nurses. Int J Environ Res Public Health, 12(1), 652-666. doi:10.3390/ijerph120100652
• Kök, S. B. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın Incelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 291-317.
• Konakay, G. (2013). Akademisyenlerde Duygusal Zekâ Faktörlerinin Tükenmişlik Faktörleri Ile Ilişkisine Yönelik Bir Araştırma: Kocaeli Üniversitesi Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 121-144.
• Kumar, V. (2018). Impact of Emotional Intelligence and Gender on Job Satisfaction: An Empirical Study amongst the Employees of HDFC Banks in Chandigarh Tricity, India. International Journal of Innovation and Economic Development, 4(2), 24-31. doi:10.18775/ijied.1849-7551-7020.2015.42.2002
• Lambert, E. G., Keena, L. D., Leone, M., May, D., & Haynes, S. H. (2020). The Effects of Distributive and Procedural Justice on Job Satisfaction and Organizational Commitment of correctional Staff. The Social Science Journal(1), 1-12.
• Lee, J., & Ok, C. (2012). Reducing Burnout and Enhancing Job Satisfaction: Critical Role of Hotel Employees’ Emotional Intelligence and Emotional Labor. International Journal of Hospitality Management, 31(4), 1101-1112. doi:10.1016/j.ijhm.2012.01.007
• Lee, Y. H., Kwon, H. H., & Richards, K. A. R. (2019). Emotional Intelligence, Unpleasant Emotions, Emotional Exhaustion, and Job Satisfaction in Physical Education Teaching. Journal of Teaching in Physical Education, 38(3), 262-270.
• Lee, Y. H., R. Richards, K. A., & Washhburn, N. S. (2020). Emotional Intelligence, Job Satisfaction, Emotional Exhaustion, and Subjective Well-Being in High School Athletic Directors. Psychological Reports, 123(6), 2418-2440.
• Leiter, M. P., & Maslach, C. (1988). The Impact of Interpersonal Environment on Burnout and Organizational Commitment. Journal of Organizational Behavior, 9(4), 297-308.
• Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Organizational Behavior, 2(2), 99-113.
• Maslach, C., & Schaufeli, W. B. (2017). Historical and Conceptual Development of Burnout. In Professional Burnout (pp. 1-16): Routledge.
• Mayer, J. D., & Salovey, P. (1993). The Intelligence of Emotional Intelligence. Intelligence, 17(1), 433-442.
• Meydan, C., & Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modeli AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Munro, B. H. (2005). Statistical Methods for Health Care Research. Lippincott Williams & Wilkins.
• Ouyang, Z., Sang, J., Li, P., & Peng, J. (2015). Organizational Justice and Job Insecurity as Mediators of The Effect of Emotional Intelligence on Job Satisfaction: A Study from China. Personality and Individual Differences, 76, 147-152. doi:10.1016/j.paid.2014.12.004
• Özkalp, E., & Kırel, Ç. (2016). Örgütsel Davranış. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Platsidou, M. (2010). Trait Emotional Intelligence of Greek Special Education Teachers in Relation to Burnout and Job Satisfaction. School psychology international, 31(1), 60-76.
• Polat, S., & Terzi, B. (2018). Identification of the Burnout and Job Satisfaction Levels of the Beginner Nurses who were in the Process of Orientation. International Journal of Medical Research & Health Sciences, 7(12), 156-163.
• Portero de la Cruz, S., & Vaquero Abellan, M. (2015). Professional Burnout, Stress and Job Satisfaction of Nursing Staff At A University Hospital. Rev Lat Am Enfermagem, 23(3), 543-552. doi:10.1590/0104-1169.0284.2586
• Prentice, C., Dominique Lopes, S., & Wang, X. (2020). Emotional Intelligence or Artificial Intelligence–An Employee Perspective. Journal of Hospitality Marketing & Management, 29(4), 377-403.
• Poghosyan, L., Aiken, L. H., & Sloane, D. M. (2009). Factor structure of the Maslach burnout inventory: an analysis of data from large scale cross-sectional surveys of nurses from eight countries. International journal of nursing studies, 46(7), 894-902.
• Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2017). Örgütsel davranış,(Çev. Ed.: İnci ERDEM). Ankara: Nobel Basım Yayın.
• Şahin, B., Musaoğlu, E., Doğan, B., Yıldırım, A., Arslan, T., & Şahin, H. (2019). Profile Differences of Medical Doctors From Three Different Hospitals In Turkey Concerning Burnout, Job Satisfaction, and Depression. Turkish J Clinical Psychiatry, 22(2), 148-156. doi:10.5505/kpd.2019.73792
• Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185-211.
• Salvagioni, D. A. J., Melanda, F. N., Mesas, A. E., González, A. D., Gabani, F. L., & Andrade, S. M. d. (2017). Physical, Psychological and Occupational Consequences of Job Burnout: A Systematic Review of Prospective Studies. PloS one, 12(10), 1-29.
• Sayıl, I., Haran, S., Ölmez, Ş., & Özgüven, H. D. (1997). Ankara Üniversitesi Hastanelerinde Çalışan Doktor ve Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri. Kriz dergisi, 5(2), 71-77.
• Schaufeli, W. B., & Buunk, B. P. (2003). Burnout: An Overview of 25 Years Of Research and Theorizing. The Handbook of Work and Health Psychology, 2(1), 282-424.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating The Fit Of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş:(Temel Ilkeler ve LISREL Uygulamaları). İstanbul: Ekinoks.
• Singhai, M., Dani, S., Hyde, A., & Patel, R. (2016). Job Satisfaction: A Review. Res. J. Manag. Sci, 5, 66-68.
• Tănăsescu, R.-I., & Leon, R.-D. (2019). Emotional Intelligence, Occupational Stress and Job Performance in the Romanian Banking System: A Case Study Approach. Management Dynamics in the Knowledge Economy, 7(3), 323-335.
• Tarcan, G. Y., Tarcan, M., & Top, M. (2016). An Analysis of Relationship between Burnout and Job Satisfaction Among Emergency Health Professionals. Total Quality Management & Business Excellence, 28(11-12), 1339-1356. doi:10.1080/14783363.2016.1141659
• Üngören, E., Doğan, H., & Özmen, M. (2010). Otel Çalışanlarının Tükenmişlik ve İş Tatmin Düzeyleri İlişkisi. Journal of Yasar University, 17(5), 2922-2237.
• Vratskikh, I., Al-Lozi, M., & Maqableh, M. (2016). The Impact of Emotional Intelligence on Job Performance via The Mediating Role of Job Satisfaction. International Journal of Business and Management, 11(2), 69.
• Wang, H., Jin, Y., Wang, D., Zhao, S., Sang, X., & Yuan, B. (2020). Job Satisfaction, Burnout, and Turnover Intention among Primary Care Providers in Rural China: Results From Structural Equation Modeling. BMC Family Practice, 21(12), 1-10.
• Weisberg, J., & Sagie, A. (1999). Teachers' Physical, Mental, and Emotional Burnout: Impact on Intention To Quit. The Journal of Psychology, 133(3), 333-339.
• Weiss, D. J., Dawis, R. V., & England, G. W. (1967). Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire. Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation, 22, 120.
• Wen, J., Huang, S., & Hou, P. (2019). Emotional Intelligence, Emotional Labor, Perceived Organizational Support, and Job Satisfaction: A Moderated Mediation Model. International Journal of Hospitality Management, 81, 120-130. doi:10.1016/j.ijhm.2019.01.009
• Wong, C.-S., & Law, K. (2002). Development of an Emotional Intelligence Instrument and an Investigation of Its Relationship With Leader and Follower Performance and Attitudes. The Leadership Quarterly, 13(1), 1-32.
• Wong, C.-S., & Law, K. S. (2002). The Effects of Leader and Follower Emotional Intelligence on Performance and Attitude: an Exploratory Study. The Leadership Quarterly, 13(3), 243-274.
• Yelkikalan, N. (2006). 21. Yüzyılda Girişimcinin Yeni Özelliği: Duygusal Zekâ. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 39-51.
• Zysberg, L., Orenshtein, C., Gimmon, E., & Robinson, R. (2017). Emotional Intelligence, Personality, Stress, and Burnout among Educators. International Journal of Stress Management, 24(1), 122-136. doi:10.1037/str0000028