Internal factors affecting financial performance: an application on deposit and participation banks

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 145 - 154, 30.12.2023

Cüneyt Bilge , Tuğba Nur

https://doi.org/10.58588/aru-jfeas.1292408

Öz

The study aims to reveal the internal factors determining the financial performance of deposit and participation banks in the 2016Q1-2020Q4 period through panel data analysis. Financial performance, which is the dependent variable in the study, is measured by return on assets and return on equity. The independent variables are asset size, bank age, credit quality, liquidity, capital adequacy and operational efficiency. As a result of the analysis, a statistically significant and negative relationship was found between return on assets and bank age and credit quality variables, while a statistically significant and positive relationship was found between return on assets and asset size, liquidity and capital adequacy variables. In addition, there is a statistically significant and negative relationship between return on equity and bank age, and a statistically significant and positive relationship between return on equity and asset size, liquidity and capital adequacy variables. As a result of the analyses conducted for participation banks, a statistically significant and negative relationship was found between the credit quality variable and return on assets, while a statistically significant and positive relationship was found between the asset size, capital adequacy and operational efficiency variables and return on assets. In addition, there is a statistically significant and positive relationship between return on equity and asset size, liquidity and operational efficiency variables. In general, it can be said that the factors affecting the financial performance of deposit and participation banks are similar.

Anahtar Kelimeler

Financial Performance, Banking, Bank-specific Factors

Finansal performansı etkiyen içsel faktörler: mevduat ve katılım bankaları üzerine bir uygulama

Öz

Çalışmada 2016Q1- 2020Q4 döneminde mevduat ve katılım bankalarının finansal performansını belirleyen banka içi faktörlerin panel veri analizi ile ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmada bağımlı değişken olan finansal performans, aktif kârlılık ve özsermaye kârlılığı ile ölçülmüştür. Bağımsız değişkenler ise aktif büyüklüğü, banka yaşı, kredi kalitesi, likidite, sermaye yeterliliği ve operasyonel etkinlik olarak belirlenmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda, mevduat bankalarında banka yaşı ve kredi kalitesi değişkenleri ile aktif kârlılık arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü, aktif büyüklüğü, likidite ve sermaye yeterliliği değişkenleri ile aktif kârlılık arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Ek olarak, banka yaşı ile özsermaye kârlılığı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü aktif büyüklüğü, likidite ve sermaye yeterliliği değişkenleri ile özsermaye kârlılığı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Katılım bankalarına ilişkin gerçekleştirilen analizler sonucunda ise kredi kalitesi değişkeni ile aktif kârlılık arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü, aktif büyüklüğü, sermaye yeterliliği ve operasyonel etkinlik değişkenleri ile aktif kârlılık arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca aktif büyüklüğü, likidite ve operasyonel etkinlik değişkenleri ile özsermaye kârlılığı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Genel olarak mevduat ve katılım bankalarının finansal performanslarını etkileyen faktörlerin benzer olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Performans, Bankacılık, Bankaya Özgü Faktörler

Kaynakça

• Abreu, M. ve Mendes, V. (2001). Commercial bank interest margins and profitability evidence for Some EU countries. Pan‐European Conference, Thessaloniki.
• Aka, K. (2019). Banka karlılığının belirleyicileri: Türk bankacılık sektöründeki katılım bankaları üzerine ampirik bir uygulama. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8(3), 21-39.
• Akhtar, M. F., Ali, K. ve Sadaqat, S. (2011). Factors influencing the profitability of islamic banks of Pakistan. International Research Journal of Finance and Economics, 66(66), 1-8.
• Alharbi, A. T. (2017). Determinants of Islamic banks’ profitability: international evidence. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 10(3), 331-350.
• Alp, A., Ban, Ü., Demirgüneş, K. ve Kılıç, S. (2010). Türk bankacılık sektöründe kârlılığın içsel belirleyicileri. İMKB Dergisi, 12(46), 1-15.
• Alper, D. ve Anbar A. (2011). Bank specific and macroeconomic determinants of commercial bank profitability: Empirical evidence from Turkey. Business and Economics Research Journal, 2(2), 139-152.
• Alptekin, N. ve Şıklar, E. (2009). Türk hisse senedi emeklilik yatırım fonlarının çok kriterli performans değerlendirmesi: Topsis metodu. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (29), 185-196.
• Atasoy, H. (2007). Türk Bankacılık Sektöründe Gelir Gider Analizi ve Karlılık Performansının Belirleyicileri [Uzmanlık Yeterlilik Tezi]. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası.
• Athanasoglou, P., Brissimis, S. ve Delis, M. (2005). Bank-specific, industry-specific and macroeconomic determinants of bank profitability. Munich Personal RePEc Archive, Paper No. 32026.
• Bashır, H. (2003). Determinants of profitability in Islamic banks: Some evidence from the Middle East. Islamic Economic Studies, 11(1), 31-57.
• Çankaya, F. ve Öz, M. (2011). Türkiye'de Kamu Bankalarının Özelleştirilmesi. Türkiye Bankalar Birliği Yayınları.
• Çelik, S. ve Kaya, F. (2019). Banka kârlılığına etki eden mikro değişkenler: Türk bankacılık sektörü üzerine bir araştırma. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 765-788.
• Dağılgan, G. (2023). Türkiye’de katılım bankacılığının performans değerlendirmesi: Panel veri analizi. Toplum Ekonomi ve Yönetim Dergisi, 4(1), 51-64.
• Ege İ. ve Nur Topaloğlu T. (2020). The Relationship between financial performance of banking sector and economic growth: A research on EU countries. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 11(2), 508-518.
• Güney, A. (2012). Banka İşlemleri. Beta Yayın.
• Hassan, M. K. ve Bashir, A. H. M. (2003). Determinants of Islamic banking profitability. In 10th ERF Annual Conference, Morocco, 7, 2-31.
• Honda, Y. (1985). Testing the error components model with non-normal disturbances. Review of Economic Studies, 52, 681-690.
• Islam, S. ve Nishiyama, S. (2016). The determinants of bank profitability: Dynamic panel evidence from South Asian countries. Journal of Applied Finance & Banking, 6(3), 77-97.
• Javed, M. A. ve Basheer, M. F. (2017). Impact of external factors on bank profitability. EPRA International Journal of Research and Development, 2(5), 1-11.
• Kaya, Y. T. (2002). Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığın Belirleyicileri 1997-2000. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Mali Sektör Politikası Dairesi Çalışma Raporları.
• Lebas, M. ve Euske, K. (2007). A Conceptual and Operational Delineation of Performance. Cambridge Univ Press.
• Majumder, M. T. H. ve Uddin, M. J. (2017). The determinants of profitability of nationalized banks in Bangladesh. International Journal of Economics and Business Research, 13(4), 335-348.
• Menicucci, E. ve Poucci, G. (2016). Factors affecting bank profitability in Europe: An empirical investigation. African Journal of Business Management, 10(17), 410-420
• Osuugwu, E. S. (2014). Determinants of bank profitability in Nigeria. International Journal of Economics and Finance, 6(12), 46-63.
• Pesaran, M. H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). A bias adjusted LM test of error cross section independence. Econometrics Journal, 11, 105–127.
• Samırkaş, M., Evci, S. ve Ergün, B. (2014). Türk bankacılık sektöründe kârlılığın belirleyicileri. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 117-134.
• Sarıdoğan, H. Ö. (2020). Katılım bankalarının performansını etkileyen faktörler: Küresel kriz bağlamında bir dinamik panel veri analizi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(21), 148-167.
• Sufian, F. ve Chong, R. (2008). Determinants of bank profitability in a developing economy: empirical evidence from the Philippines. Asian Academy of Management Journal of Accounting and Finance, 4(2), 91-112.
• Swarnapali, R. M. N. C. (2014). Firm specific determinants and financial performance of licensed commercial banks in Sri Lanka. Proceedings of the 3rd International Conference on Management and Economics.
• Taşkın, D. (2011). Türkiye’de ticari bankaların performansını etkileyen faktörler. Ege Akademik Bakış, 11(2), 289-298.
• Topaloğlu, E. E. ve Ege, İ. (2018). Borsa İstanbul’da işlem gören bankaların yönetim kurulu yapısının finansal performansa etkisi: Panel veri analizi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 19(41), 9-34.
• Toraman, C., Ata, H. A. ve Buğan, M. (2015). Mevduat ve katılım bankalarının karşılaştırmalı performans analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(2), 301-310.
• Ürgüp, S. E. (2022). Türk katılım bankaların finansal performansı üzerinde etkili olan faktörlerin panel veri analizi ile incelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 433-441.
• Vong, P. I. ve Chan, H. S. (2009). Determinants of bank profitability in Macao. Macau Monetary Research Bulletin, 12(6), 93-113.
• Yaman, S. (2021). Bankalara özgü faktörlerin banka kârlılığına etkisi: Türkiye bankacılık sektörü üzerine panel veri analizi. İktisadi ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 3(2), 77-100.
• Yılmaz, C. ve Özgür, E. (2021). Katılım bankalarında kârlılığa etki eden faktörlerin tespiti için panel veri analizi uygulaması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 92, 1-20.