The impact of innovation on the exit from the middle-income trap in Türkiye: Fourier and RALS approaches

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 134 - 148, 31.12.2024

Ayşegül Han

https://doi.org/10.58588/aru-jfeas.1527525

Öz

The aim of this study is to determine whether Türkiye is in the middle-income trap between 1990 and 2022 and to evaluate the effects of innovation on the exit from this trap. As a result of the FADF and RALS-ADF unit root tests, it is found that Türkiye is not in the middle-income trap. FADL and RALS-FADL cointegration analyses were applied to examine the effects of innovation and it was found that there is a long-run relationship between the variables. The analyses show that a 1% increase in R&D expenditures increases economic growth by 0.35 units, a 1% increase in the number of patents increases economic growth by 6% and a 1% increase in high technology exports increases economic growth by 0.15 units. These findings confirm that Türkiye's innovation indicators make significant contributions to its economic growth. Moreover, it reinforces the critical role of R&D investments and high technology exports in the process of exiting the middle-income trap. These results emphasize the importance of innovation strategies in the transition process of countries from middle income to upper income levels.

Anahtar Kelimeler

Fourier Approach, RALS Approach, Middle-income Trap, Innovation, Türkiye

Türkiye’de inovasyonun orta gelir tuzağından çıkış üzerindeki etkisi: Fourier ve RALS yaklaşımları

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin 1990-2022 yılları arasında orta gelir tuzağında olup olmadığını belirlemek ve inovasyonun bu tuzaktan çıkış üzerindeki etkilerini değerlendirmektir. Yapılan FADF ve RALS-ADF birim kök testleri sonucunda, Türkiye’nin orta gelir tuzağında olmadığı bulunmuştur. İnovasyonun etkilerini incelemek için FADL ve RALS-FADL eşbütünleşme analizi uygulanmış ve değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Analizler, Ar-Ge harcamalarındaki %1’lik bir artışın ekonomik büyümeyi 0.35 birim artırdığını, patent sayılarındaki %1’lik artışın ekonomik büyümeyi %6 oranında artırdığını ve yüksek teknoloji ihracatındaki %1’lik artışın ekonomik büyümeyi 0.15 birim artırdığını göstermiştir. Bu bulgular, Türkiye’nin inovasyon göstergelerinin ekonomik büyümesine önemli katkılar sağladığını doğrulamaktadır. Ayrıca, Ar-Ge yatırımları ve yüksek teknoloji ihracatının, orta gelir tuzağından çıkış sürecindeki kritik rolünü pekiştirmektedir. Bu sonuçlar, ülkelerin orta gelir seviyelerinden üst gelir seviyelerine geçiş süreçlerinde inovasyon stratejilerinin önemini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Fourier Yaklaşımı, RALS Yaklaşımı, Orta Gelir Tuzağı, İnovasyon, Türkiye

Kaynakça

• Ada, A. A. ve Acaroğlu, H. (2016). An empirical remark about middle income trap problem for Turkey. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 81-95.
• Ağır, H. ve Yıldırım, S. (2015). Türkiye ile BRICS ekonomilerinin makroekonomik performans karşılaştırması: Betimsel bir analiz. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 39-66.
• Altunöz, U. (2024). Türkiye ekonomisinde orta gelir tuzağı: Yapısal sorunlar ve politika önerileri. 3. BİLSEL International Truva Scientific Researches and Innovation Congress (s. 77-90), 25-26 Mayıs 2024, Çanakkale, Türkiye.
• Bal, H., Algan, N., Manga, M. ve Ballı, E. (2016). Orta gelir tuzağının belirleyenleri üzerine bir deneme: Tayland, Türkiye ve Çin örneği, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 347-360.
• Banerjee, P., Arčabić, V. ve Lee, H. (2017). Fourier ADL cointegration test to approximate smooth breaks with new evidence from crude oil market. Economic Modelling, 67, 114–124. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2016.11.004
• Bingöl, N. ve Pehlivan, C. (2020). Orta gelir tuzağından çıkışta teknolojik gelişmelerin etkisi. Taş, Ş. (Ed.), İçinde: Güncel Makroekonomik Sorunlar (s. 115-132). Gazi Kitabevi, Ankara.
• Bozkurt, E., Bedir, S., Özdemir, D. ve Çakmak, E. (2014). Orta gelir tuzağı ve Türkiye örneği. Maliye Dergisi, 167, 22-39.
• Dalgıç, B., İyidoğan, P. V. ve Balıkçıoğlu, E. (2014). Orta gelir tuzağından çıkışta hangi faktörler? Maliye Dergisi. 167, 116- 125.
• Enders, W. ve Lee, J. (2012). The flexible Fourier form and Dickey-Fuller type unit root tests. Economics Letters, 117, 196-199. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2012.04.081
• Ener, M. ve Karanfil, M. (2015). Türkiye ekonomisinde tasarruf açığının orta gelir tuzağı üzerine etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 31-46.
• Felipe, J., Kumar, U., Abdon, A. ve Bacate, M. (2012). Product complexity and economic development. Structural Change and Economic Dynamics, 23(1), 36-68. https://doi.org/10.1016/j.strueco.2011.08.003
• Furuoka, F., Pui, K. L., Ezeoke, C., Jacob, R. I. ve Yaya, O. S. (2020). Growth slowdowns and middle-income trap: Evidence from new unit root framework. The Singapore Economic Review, 69(1), 461-477. https://doi.org/10.1142/S0217590820500083
• Gill, I. S. ve Kharas, H. (2007). An East Asian renaissance: Ideas for economic growth. Washington, DC. World Bank.
• Göktaş, Ö. (2021). Üst orta-gelir düzeyinde olan ülkeler orta gelir tuzağındalar mı? Fourier birim kök testlerinden kanıtlar. Çil, N. (Ed.) İçinde: Ekonometride Güncel Yöntemler ve Uygulamalar, (s. 207-224). İstanbul University Press.
• Grossman, G. M. ve Helpman, E. (1991). Trade, knowledge spillovers, and growth. European Economic Review, 35(2-3), 517-526. https://doi.org/10.1016/0014-2921(91)90153-A
• Im, K. S., Lee, J. ve Tieslau, M. A. (2014). More powerful unit root tests with non-normal errors. Sickles, R., and Horrace, W. (Ed.) In: Festschrift in Honor of Peter Schmidt. Springer, New York. https://doi.org/10.1007/978-1-4899-8008-3_10
• Karanfil M. (2016). Ar-Ge harcamalarının orta gelir tuzağı üzerine etkisi: Avrupa Birliği ve Türkiye için panel veri analizi. Journal of Life Economics, 4, 219-234. https://doi.org/10.15637/jlecon.146
• Keskingöz, H. ve Dilek, S. (2016). Middle income trap and Turkey. The Empirical Economics Letters. 15(7), 657-666.
• Kızılkaya, F. (2022). Orta gelir tuzağı hipotezi ve Türkiye: Ekonometrik bir yaklaşım. Akademik İzdüşüm Dergisi, 7(1), 71-83.
• Koçak, E. ve Bulut, Ü. (2014). Orta gelir tuzağı: Teorik çerçeve, ampirik yaklaşımlar ve Türkiye üzerine ekonometrik bir uygulama. Maliye Dergisi, 167, 1-21.
• Konat, G. (2021). Balkan ülkeleri için orta gelir tuzağı: Panel veri analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20(2), 466-479. https://doi.org/10.21547/jss.861360
• Konya, S., Karaçor, Z. ve Yardımcı, P. (2017). The middle-income trap: An assessment in terms of Turkish economy. Dubrovnik International Economic Meeting, 3(1), 270-287.
• Kuznets, S. (1971). 8. Notes on stage of economic growth as a system determinant. A. Eckstein (Ed.), In: Comparison of Economic Systems: Theoretical and Methodological Approaches (pp. 243-268). Berkeley: University of California Press. https://doi.org/10.1525/9780520331532-010
• Lavopa, A. M. (2015). Structural transformation and economic development: Can development traps be avoided? Doctoral Thesis, Maastricht University. https://doi.org/10.26481/dis.20150312al
• Lee, H., Lee, J. ve Im, K. (2015). More powerful cointegration tests with non-normal errors. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 19(4), 397-413. https://doi.org/10.1515/snde-2013-0060
• Leydesdorff, L. ve Bensman, S. (2006). Classification and powerlaws: The logarithmic transformation. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 57(11), 1470-1486. https://doi.org/10.1002/asi.20467
• Manga, M., Ballı, E. ve Güreşçi, G. (2019). Orta gelir tuzağı: Türkiye üzerine ampirik bir analiz. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 59, 48-60.
• Olgun O. (2013). Ar-Ge yatırımları ve büyüme ilişkisi. Stratejik Düşünme, Mart, 96-100.
• Öztürk, Z. ve Tay Bayramoğlu, A. (2019). Orta gelir tuzağı hipotezinin panel birim kök testi ile analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(4), 200-213. https://doi.org/10.11611/yead.631141
• Öztürk, A. C. ve Yavuz Tiftikçigil, B. (2020). Assessment of the possibility of a middle-income trap in Turkey. Journal of Life Economics, 7(4), 331-348. https://doi.org/10.15637/jlecon.7.025
• Robertson, P. E. ve Ye, L. (2013). On the existence of a middle-income trap. University of Western Australia Economics Discussion Paper, 3(12), 2-7. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2227776
• Romer, P. M. (1990). Endogenous technological change. Journal of Political Economy, 98(5-2), 71-102.
• Schumpeter, J. (1942). Capitalism, socialism, and democracy. New York: Harper & Row.
• Sharma, A. ve Singh, B. J. (2020). Evolution of industrial revolutions: a review. International Journal of Innovative Technology and Exploring Engineering, 9(11), 66-73. https://doi.org/10.35940/ijitee.I7144.0991120
• Şahin, İ., Başer, K. ve Karanfil, M. (2015). Orta gelir tuzağı üzerine ampirik bir çalışma: Türkiye örneği (1980-2013). Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(2), 225-235.
• Şen, H., Saruç, N. T. ve Keskin, A. (2004). Kalkınmanın finansmanı. Taban, S. ve Kar, M. (Ed.) İçinde: Kalkınma Ekonomisi: Seçme Konular (s. 197-230), Ekin Basım Yayın.
• Tasar, I., Esma, G. ve Yunus, A. (2016). Is Turkey in a middle-income trap. Journal of Applied Research in Finance and Economic, 1(1), 36-41.
• Tho, T. V. (2013). The middle-income trap: Issues for the members of the association of the Southeast Asian Nations, ADBI Working Papers, 421, 1-33.
• Tıraşoğlu, M. ve Karasaç, F. (2018). Orta gelir tuzağı: Yapısal kırılmalar altında E7 ülkeleri için ampirik bir inceleme. Akademik İncelemeler Dergisi, 13(2), 337-361. https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.430713
• Tiftikçigil, B. Y., Güriş, B. ve Yaşgül, Y. S. (2018). Does middle income trap exist? Evidence from emerging economies: E7 countries for 1969-2015. Revista Galega de Economía 27(1), 145-158. https://doi.org/10.15304/rge.27.1.5234
• Ünlü, F. ve Yıldız, R. (2018). Orta gelir tuzağının belirleyicileri: Diskriminant analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 45-64.
• Yılancı, V., Ulucak, R., Zhang, Y. ve Andreoni, V., (2022). The role of affluence, urbanization, and human capital for sustainable forest management in China: Robust findings from a new method of Fourier cointegration. Sustainable Development, 31(2), 812-824. https://doi.org/10.1002/sd.2421
• Yıldız, F. ve Bayraktar, Y. (2021). Kırılgan beşli ülkeleri orta-gelir tuzağında mı? Gelir yakınsaması ve panel veri analizine dayalı ampirik bir inceleme. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 16(56), 451-477. https://doi.org/10.14783/maruoneri.927490