The Eastern Question and the Internationalization of Zionism: Why Zionism didn’t turn into a Political Project until the First World War?

Yıl 2023, , 196 - 214, 30.03.2023

Menderes Kurt , İsmail Ediz

https://doi.org/10.11616/asbi.1212418

Öz

Zionism could not find political support in the international arena until the First World War. All the negotiations that Theodor Herzl and his predecessors had with Germany, Britain and Ottoman Empire at this point were in vain. In this context the aim of this study is to answer the question of why Zionism did not find official political support until World War. Its trying to answer this question through the systemic and domestic factors. The main argument of the study is that the great power policies and the international structure in the context of the Eastern Question were influential on Zionism. In this respect, the most effective reason delaying Zionism’s getting support from a great power until 1917 was that the international balance of power based on the Eastern Question.

Anahtar Kelimeler

Eastern Question, Zionism, Ottoman Empire, Britain, Germany, International Balance of Powers

Doğu Sorunu ve Siyonizm’in Uluslararasılaşması: Siyonizm Neden I. Dünya Savaşı’na kadar politik bir projeye dönüşmedi?

Öz

Siyonizm I. Dünya Savaşı’na kadar uluslararası alanda politik destek bulamadı. Theodor Herzl ve seleflerinin bu noktada Almanya, İngiltere ve Osmanlı Devleti ile yaptığı tüm müzakereler sonuçsuz kaldı. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, Siyonizm’in Dünya Savaşı’na kadar neden resmi siyasi destek bulamadığı sorusuna cevap vermektir. Çalışma bu soruya sistemik ve domestik faktörler üzerinden cevap vermeye çalışıyor. Çalışmanın temel argümanı, büyük güç politikalarının ve Doğu Sorunu bağlamındaki uluslararası yapının Siyonizm’in siyasi destek bulma çabası üzerinde etkili olduğudur. Bu bakımdan Siyonizm’in büyük bir güçten destek almasını 1917’ye kadar geciktiren en etkili sebep, uluslararası güç dengesinin Doğu Sorununa dayalı olmasıydı.

Anahtar Kelimeler

Doğu Sorunu, Siyonizm, Osmanlı İmparatorluğu, Britanya, Almanya, Uluslararası Güç Dengesi

Kaynakça

• Ottoman Archive:
• BOA. DH.EUM.THR, 104/24. BOA. DH.EUM.THR, 27/66. BOA. DH.EUM.THR, 92/16. BOA. DH.MKT, 2620/62. BOA. DH.MKT, 2825/41. BOA. DH.SYS, 57/33. BOA. DH.ŞRF, 40/39. BOA. HR.SYS, 411/77. BOA. İ.DH, 1271/99922. BOA. MV, 101/10. BOA. Y..A…HUS, 430/50. BOA. Y..A…HUS, 432/34. BOA. Y..PRK.ML.., 23/8. BOA. Y..PRK.ML.., 23/8.
• Meclisi Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre: 1, Cilt: 3, İçtima Senesi: 3, 16 Şubat 1326. Meclisi Mebusan Zabıt Ceridesi, Devre: 1, Cilt: 6, İçtima Senesi: 3, 3 Mayıs 1327.
• British Archive: Foreign Office FO, 424_226, Affairs of Asiatic Turkey and Arabia, Part I, January to March 1911, (Mr. Marling to Grey, 2 January 1911; Lowther to Grey, February 4, 1911; Lowther’s report to Sir Grey on March 17, 1913; February 22, 1911 (No. 121) March 7 (No. 143), April 24 (No. 271), May 17 (No. 346); Lowther to Grey, February 13, 1911).
• FO, 424_228, Affairs of Asiatic Turkey and Arabia, Part III, July to Septemvber 1911, (Lowther to Grey, August 14, 1911; Consul of Jerusalem to Sir G. Lowther, October 6, 1911).
• FO, 424_229, Affairs of Asiatic Turkey and Arabia, Part IV. October to December 1911.
• FO, 424_237, Affairs of Asiatic Turkey and Arabia, Part IX, (Lowther to Grey, March 14, 1913).
• FO, 424_238, Affairs of Asiatic Turkey and Arabia, Part X, April to June 1913, (Lowther to Grey, March 17, 1913).
• FO, 424_240, Affairs of Asiatic Turkey and Arabia, Part XII, October to December 1913, (Mallet to Grey, December 21, 1913).
• Newspapers Hikmet Gazetesi, Mecmua-i Ebüzziya, Al-Munadi, Filistin.
• Books and Articles Ahmad, F. (2017), Jön Türkler ve Osmanlı’da Milletler: Ermeniler, Rumlar, Arnavutlar, Yahudiler ve Araplar, (Çev. Ayşen Gür), İstanbul: Bilgi University Press.
• Ahmad, F. (2020), Jön Türkler: Osmanlı İmparatorluğu’nu Kurtarma Mücadelesi, 1914-1918, (Çev. Tansel Demirel), İstanbul: Türkiye İş Bankası.
• al-Hâlidî, R. (1925), Al-Muqaddima fi’l-Mas’ala aş-Şarqîya, Matbaatı Medresetü’l-itam el-İslamiyye bi’l-Kudüs.
• al-Momani, N. (2021), el-Harekât es-Sahyoniye ve Filistin fî el-İlam el-Arabi beyn ami 1897-1914, Journal of Islamicjerusalem Studies, 21(1), 2021, p. 127-150.
• Antonius, G. (2021), Arap Uyanışı: Arap Ulusal Hareketinin Öyküsü, (Çev. Mehmet Akif Koç-Muhammed Karakuş), İstanbul: Selenge.
• Baktıkara, A. (2017), Osmanlı Suriyesi’nde Arapçılığın Doğuşu: Sosyo-Ekonomik Değişim ve Siyasi Düşünce. İstanbul: İletişim.
• Bein, A. (1970), Theodore Herzl, New York.
• Berridge, G. R. (2008), Gerald Fitzmaurice (1865-1939), Chief Dragoman of the British Embassy in Turkey Tilkidom and the Ottoman Empire, Martinus Nijhoff Publishers.
• Carpos, Michelle U. (2015), Osmanlı Kardeşler: Yirminci Yüzyılın Başında Filistin’de Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler, (Çev. Mine Yıldırım), İstanbul: Koç University Press.
• Clayton, G. D. (1971), Britain and the Eastern Question, University of London Press.
• Cohen, I. (1951), A Short History of Zionism, Frederick Muller LTD.
• Çiçek, N. (2010), The Young Ottomans: Turkish Critics of the Eastern Question in the Late-Nineteenth Century, I.B. Tauris Publishers.
• Earle, Edward M. (1972), Bağdat Demiryolu Savaşı. Milliyet.
• Ediz, İ. (2016), Britain and Ottoman Empire in the First World War: Clashing Interests of Two Billigerent, The Journal of Social and Cultural Studies, 2(3), p. 107-134.
• el-Şannak, Mahmud N. (2005), el-Alakat beyn el-Arab ve’l-Yahud fi Filistin: h. 1293-1333/m. 1876-1914, Matbaatı Babel el-Fenni.
• el-Temimi, R. and Behçet. M. (1325), Vilâyeti Beyrut, Matbatü İkbal.
• Engin, V. (2013), Pazarlık, İstanbul: Yeditepe.
• Finkelstein, N. H. (2013), Theodore Herzl: Architect of a Nation, Bloomington.
• Fishman, L. A. (2019), Jews and Palestinians in the Late Ottoman Era, 1908-1914: Claiming the Homeland, Edinburgh University Press.
• Fishman, L. (2016), 1911’de Meclis-i Mebusan’da Yapılan Siyonizm Tartışmasını “Yahudi Sorunu”nun Ortaya Çıkışı Işığında Anlamak, (Ed.: Yuval Ben-Bassat and Eyal Ginio), Jön Türklerin Filistin’i, p. 95-124, İstanbul: Koç University Press.
• Friedman, I. (1998), Germany-Turkey-Zionism 1897-1918, Transaction Publishers.
• Georgeon, F. (2012), Sultan Abdülhamid, (Çev. Ali Berktay), İstanbul: İletişim.
• Grey, Lord. (1925), Twenty-Five Years, 1892-1916, By Viscount Grey of Falladon, K.G, Vol. I-II, Hodder and Stoughton.
• Hallak, H. A. (1978), Mevkıf Ed-Devle el-Osmaniye min el-Harekât el-Sahyoniye 1897-1909, Beyrut University. Herzl, T. (2010), The Jewish State, Penguin Books.
• Heysem Y. A. (2018), Et’tagayyürat ve’t-teshilat elleti hasale aleyha Al-Yahud fî Filistin fi ahd el-İttihadiyyin, 1909-1914, Mecelleti buhüs eş’Şark el-Evsat, 3 (44), p. 287-312.
• Kasimia, D. H. (1973), en-Neşat es-Sahyoniye fî eş-Şark el-Arabi ve Sadahu, Beirut.
• Kayyali, A. (1977), Zionism and Imperialism: The Historical Origins, Journal of Palastine Studies, 6(3), p. 98-102. Kornberg, J. (1980), Theodore Herzl: A Reevaluation, The Journal of Modern History, 52(2), p. 226-252.
• Macfie, A.L. (1996), The Eastern Question 1774-1923, Longman.
• Mandel, N. J. (1976), The Arabs and Zionism before World War I, University of California Press.
• McMeekin, S. (2011), The Berlin-Baghdad Express: The Ottoman Empire and Germany’s Bid for World Power, 1898-1918, Penguin Books.
• Monroe, E. (1958), British Interests in the Mediterranean and Middle East, University of Oxford.
• Muhsin, A. (1329), Siyonizm Tehlikeleri, İstanbul.
• Murphy, J.J.W. (1950), Background and Progress of Political Zionizm, An Irish Quarterly, 39(155,9), p. 289-300.
• Naeh, Y. B. (2016), Jön Türk Devrimi’nin Ardından Siyonist Mücadelenin İstanbul’daki Yahudi Basınında Yansımaları, 1908-1918, (Ed.: Yuval Ben-Bassat and Eyal Ginio), Jön Türklerin Filistin’i, p. 203-216, İstanbul: Koç University Press.
• Ortaylı, İ. (2003), Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu. İstanbul: İletişim.
• Kent, M. (Ed). (2013), Osmanlı İmparatorluğu’nun Sonu ve Büyük Güçler, İstanbul: Alfa.
• Öke, M. K. (1991), Siyonistler ve Masonlar, İstanbul: Çağ,
• Öke, M. K. (2013), Siyonizm ve Filistin Sorunu, İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Özyüksel, M. (2016), The Berlin-Baghdad Railway and the Ottoman Empire: Industrialization, Imperial Germany and the Middle East, I.B. Tauris.
• Soy, H. B. (2002), Wilhelm, Weltpolitik ve II. Abdülhamid, Türkler Ansiklopedisi, p. 25-33, 13, İstanbul: Yeni Türkiye Yayınları.
• Stewart, D. (1974), Herzl’s Journeys in Palestine and Egypt, Journal of Palestine Studies, 3(3), p. 18-38.
• Sultan Abdülhamid: Tahsin Paşa’nın Yıldız Hatıraları, İstanbul: Boğaziçi, 1989.
• Tauber, E. (2021), Rashid Rida, Jews, and Zionism, The Journal of the Middle East and Africa, 12(4), p. 405-424.
• Tellioğlu, Ö. (2015), İttihatçıların Filistin Politikası ve Arap Milliyetçiliğinin Siyonizm’i Siyasi bir Muhalefet Aracı olarak Kullanması (1908-1914), İttihatçılar ve İttihatçılık Sempozyumu, 25 Kasım 2014, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Tellioğlu, Ö. (2017), Filistin’e Musevi Göçü ve Siyonizm (1880-1914), İstanbul: Kitabevi.
• Tevfik, E. (1305), Millet-i İsrailliye, İstanbul: Matbaa-ı Ebuzziya.
• The Complete Diaries of the Theodore Herzl. Edited By Raphael Patai, Trasnlated by Harry Zıhn, Vol. I-IV, New York-London, Herzl Press and Thomas Yoseloff, 1960.
• Vital, D. (1975), The Origins of Zionism, Oxford at the Clarendon Press.
• Waylet, B. and Jackh, E. (2004), İmparatorluk Stratejileri ve Ortadoğu: Doğu’da İngiliz Alman Rekabeti ve Balkan Savaşından sonra Almanya, (Çev. Vedat Atila), İstanbul: Çiviyazısı.
• Yasamee, F. A. K. (2020), Abdülhamid’in Dış Politikası: Düvel-i Muazzama Karşısında Osmanlı, (Çev. Yusuf Selamn İnanç), İstanbul: Kronik.
• Yıldızeli, F. B. (2018), Expansion of British Empire in the Middle East after the Ottoman Heritage (1882-1923), History Studies, 10(6), p. 215-224.
• Yılmaz, F. Osmanlı Borçlar Tarihi (Duyun-u Umumiye), Berikan, 2013.
• Zoltan, K. (2010), Theodore Herzl’s National Aswer to Misery of the Jewish People, Acta Universitatis Sapientiae European and Regional Studies, 1(2), p. 197-209.
• Zweig, S. (2020), Dünün Dünyası, (Çev.Kasım Eğit ve Yadigar Eğit), İstanbul: Can.