Öz
Mevcut verilere göre, 15. yy. ile 20. yy. arasında altmış yedi Türk kadın şair yaşamıştır. Değişim ve gelişmelere bağlı olarak bu sayı, 19. ve 20. yüzyıllarda artış göstermiştir. Özellikle cumhuriyetin ilanından sonra sosyal ve kültürel hayatta belli bir konuma ulaşmaya başlayan Türk kadınları, edebiyat alanında daha aktif rol almışlardır. Eserlerinde ise genel konuların yanında, yaşadıkları zorlukları ve bazen de hissettikleri ölüm arzusunu anlatmışlardır. Hatta ölümle birlikte intihar olgusunu da ele almış ve bazıları intihara eylemsel açıdan yaklaşmıştır. Dolayısıyla ölüm ve intihar olgusundan hareketle edebiyatçıların intihara neden meylettiklerinin ipuçlarını eserlerde bulmak mümkündür. Bu bağlamda Türk edebiyatının intihar eden veya teşebbüste bulunan kadın edebiyatçıları Yaşar Nezihe Bükülmez, Rabia Bayraktar, Tezer Özlü, Nilgün Marmara, Kanat Güner ve Ayşe Altan’ın eserleri üzerine yapılan bu çalışma da onların ölüm ve intihar hakkındaki düşüncelerini tespit etmeyi amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
İntihar Kadın Edebiyat Yaşar Nezihe Bükülmez Rabia Bayraktar Tezer Özlü Nilgün Marmara Kanat Güner Ayşe Altan
Kaynakça
- Akoğlan, C. (2020). Irvın Yalom’da Ölüm Kaygısı, Ölüm Üzerine, Ed. Nurten Gökalp, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
- Altan, A. (2017), Eksik Şiir, İstanbul: Sokak Kitapları Yayınları.
- Argunşah, H. (2016), Kadın ve Edebiyat Kendini Yazmak, İstanbul: Kesit Yayınları.
- Atlıhan, T. (2019). Erken Dönem Cumhuriyet’te Genç Kadın İntiharları, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bauman, Z. (2000), Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri, Çev. Nurgül Demirdöven, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bele, T. (2018), Edebiyatımızda Kadın, Yazmak Kimlik ve Metin Odağında Türk Edebiyatında Kadın Yazarlar, Ed. Nesrin Karaca, İstanbul: Akçağ Yayınları.
- Bezirci, A. (1993), Temele Gül Dikenler, İstanbul: Çınar Yayınları.
- Çelik, A. (2020). “Gülün Bülbül Olduğudur: Osmanlı’nın Kadın Şairleri Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi”, Journal of Humanities and Tourism Research, 10 (1):182-212.
- Çonoğlu, S. (2007). Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Ölüm 1920-1950, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Demir, A. (2017), Son Dönem Osmanlı Edebiyatında Otorite Olarak Kadın Yazar ve Tek Sesli Söylem, Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatında “Kadın” Sempozyumu, Amasya.
- Durkheim, E, (2021). İntihar, İstanbul: Pozitif Yayınevi.
- Ercan, E. (2016), İntihar Şairleri, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Erol, K. (2010). Modern Türk Şiirinde Aşk, Ölüm ve İntihar, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Feyzioğlu, T. (2018), Atatürk ve Kadın Hakları, Yazmak Kimlik ve Metin Odağında Türk Edebiyatında Kadın Yazarlar, Ed. Nesrin Karaca, İstanbul: Akçağ Yayınları.
- Günbaş, A. (2007), Erken Ölümlü Şairler Antolojisi, Ankara: Hayal Yayınları.
- Güner, K. (1997), Eroin Güncesi, İstanbul: Era Yayınları.
- Güner, K. (1998), Ada 4-4910, Haz. Sonat Antepli, İstanbul: Ada Müzik Yayınları
- Hüküm, M. (2019). Ölümden Ölüme Kaçmak İçin Şiir, Bizim Külliye, 81: 51-55.
- Kanter, B. (2010), Osmanlı Basın Hayatında Kadın Yazarlar, Tercüman-ı Ahval’in 150. Yılında İstanbul’da Fikir Gazeteciliği Sempozyumu 21-22 Ekim Bildiri Kitabı, İstanbul.
- Kınık, K. (2018), Nedenleri, Çeşitleri ve Çözüm Önerileri ile İntihar Olgusu, Strateji Düşünce ve Analiz Merkezi, İstanbul.
- Kırılmış, İ. T. (2015), Yaşar Nezihe Bükülmez, Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları.
- Kulaklı, G. (2022), Eserlerinde Tezer Özlü’yü Aramak: Psikanalitik Bir Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Loğoğlu, E. (2018), Türk Toplumunda Kadın Olmak, Yazmak Kimlik ve Metin Odağında Türk Edebiyatında Kadın Yazarlar, Ed. Nesrin Karaca, İstanbul: Akçağ Yayınları.
- Marmara, N. (2019), Defterler, (haz. Bilge Barhana), İstanbul: Everest Yayınları.
- Marmara, N. (2020), Daktiloya Çekilmiş Şiirler (1977-1987), Haz. Tülin Er, İstanbul: Everest Yayınları.
- Marmara, N. (2021), Kağıtlar, (haz. Bilge Barhana), İstanbul: Everest Yayınları.
- Moran, B. (2020), Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Öz, C. (2014), Nilgün Marmara’nın Hayatı ve Şiirlerinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
- Özlü, T. (2021a), Çocukluğun Soğuk Geceleri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Özlü, T. (2021b), Yaşamın Ucuna Yolculuk, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Sarıçay, A.E., Cansever, B. A. (2021), Tanzimat Döneminde Değişme ve Eğitim Üzerine, Sosyoloji Dergisi, 41-42, 285-300.
- Savran, Ömer (2009). Klâsik Şiirimizde Ölüm Teması ve Ölümle İlgili Bazı Âdetler, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2: 170-188.
- Sümeyra, C. (2018). Kendi Kalemini Kıranlar Türk Edebiyatında İntihar, İstanbul: Şule Yayınları.
- Tüzer, İ. – Hüküm, M. (2019). Edebiyat Sosyolojisi, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Yücel, M. (2007). Edebiyatta Ölüm ve İntihar, İstanbul: Agora Kitaplığı Yayınları.
Öz
According to the available data, between 15th and 20th century, sixty-seven Turkish women poets lived. Depending on the changes and developments, this number increased in the 19th and 20th centuries. Especially after the proclamation of the republic, Turkish women, who started to reach a certain position in social and cultural life, took a more active role in the field of literature. In their works, besides general subjects, they described the difficulties they experienced and sometimes the death wish they felt. They even dealt with the phenomenon of suicide along with death, and some of them approached suicide from an operational point of view. Therefore, it is possible to find clues about why writers tend to commit suicide, based on the phenomenon of death and suicide. In this context, this study on the works of Turkish literature female writers who committed or attempted suicide, Yaşar Nezihe Bükülmez, Rabia Bayraktar, Tezer Özlü, Nilgün Marmara, Kanat Güner and Ayşe Altan, aims to determine their thoughts on death and suicide.
Anahtar Kelimeler
Suicide Women Literature Yaşar Nezihe Bükülmez Rabia Bayraktar Tezer Özlü Nilgün Marmara Kanat Güner Ayşe Altan.
Kaynakça
- Akoğlan, C. (2020). Irvın Yalom’da Ölüm Kaygısı, Ölüm Üzerine, Ed. Nurten Gökalp, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
- Altan, A. (2017), Eksik Şiir, İstanbul: Sokak Kitapları Yayınları.
- Argunşah, H. (2016), Kadın ve Edebiyat Kendini Yazmak, İstanbul: Kesit Yayınları.
- Atlıhan, T. (2019). Erken Dönem Cumhuriyet’te Genç Kadın İntiharları, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bauman, Z. (2000), Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri, Çev. Nurgül Demirdöven, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bele, T. (2018), Edebiyatımızda Kadın, Yazmak Kimlik ve Metin Odağında Türk Edebiyatında Kadın Yazarlar, Ed. Nesrin Karaca, İstanbul: Akçağ Yayınları.
- Bezirci, A. (1993), Temele Gül Dikenler, İstanbul: Çınar Yayınları.
- Çelik, A. (2020). “Gülün Bülbül Olduğudur: Osmanlı’nın Kadın Şairleri Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi”, Journal of Humanities and Tourism Research, 10 (1):182-212.
- Çonoğlu, S. (2007). Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Ölüm 1920-1950, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Demir, A. (2017), Son Dönem Osmanlı Edebiyatında Otorite Olarak Kadın Yazar ve Tek Sesli Söylem, Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatında “Kadın” Sempozyumu, Amasya.
- Durkheim, E, (2021). İntihar, İstanbul: Pozitif Yayınevi.
- Ercan, E. (2016), İntihar Şairleri, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Erol, K. (2010). Modern Türk Şiirinde Aşk, Ölüm ve İntihar, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Feyzioğlu, T. (2018), Atatürk ve Kadın Hakları, Yazmak Kimlik ve Metin Odağında Türk Edebiyatında Kadın Yazarlar, Ed. Nesrin Karaca, İstanbul: Akçağ Yayınları.
- Günbaş, A. (2007), Erken Ölümlü Şairler Antolojisi, Ankara: Hayal Yayınları.
- Güner, K. (1997), Eroin Güncesi, İstanbul: Era Yayınları.
- Güner, K. (1998), Ada 4-4910, Haz. Sonat Antepli, İstanbul: Ada Müzik Yayınları
- Hüküm, M. (2019). Ölümden Ölüme Kaçmak İçin Şiir, Bizim Külliye, 81: 51-55.
- Kanter, B. (2010), Osmanlı Basın Hayatında Kadın Yazarlar, Tercüman-ı Ahval’in 150. Yılında İstanbul’da Fikir Gazeteciliği Sempozyumu 21-22 Ekim Bildiri Kitabı, İstanbul.
- Kınık, K. (2018), Nedenleri, Çeşitleri ve Çözüm Önerileri ile İntihar Olgusu, Strateji Düşünce ve Analiz Merkezi, İstanbul.
- Kırılmış, İ. T. (2015), Yaşar Nezihe Bükülmez, Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları.
- Kulaklı, G. (2022), Eserlerinde Tezer Özlü’yü Aramak: Psikanalitik Bir Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Loğoğlu, E. (2018), Türk Toplumunda Kadın Olmak, Yazmak Kimlik ve Metin Odağında Türk Edebiyatında Kadın Yazarlar, Ed. Nesrin Karaca, İstanbul: Akçağ Yayınları.
- Marmara, N. (2019), Defterler, (haz. Bilge Barhana), İstanbul: Everest Yayınları.
- Marmara, N. (2020), Daktiloya Çekilmiş Şiirler (1977-1987), Haz. Tülin Er, İstanbul: Everest Yayınları.
- Marmara, N. (2021), Kağıtlar, (haz. Bilge Barhana), İstanbul: Everest Yayınları.
- Moran, B. (2020), Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Öz, C. (2014), Nilgün Marmara’nın Hayatı ve Şiirlerinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
- Özlü, T. (2021a), Çocukluğun Soğuk Geceleri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Özlü, T. (2021b), Yaşamın Ucuna Yolculuk, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Sarıçay, A.E., Cansever, B. A. (2021), Tanzimat Döneminde Değişme ve Eğitim Üzerine, Sosyoloji Dergisi, 41-42, 285-300.
- Savran, Ömer (2009). Klâsik Şiirimizde Ölüm Teması ve Ölümle İlgili Bazı Âdetler, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2: 170-188.
- Sümeyra, C. (2018). Kendi Kalemini Kıranlar Türk Edebiyatında İntihar, İstanbul: Şule Yayınları.
- Tüzer, İ. – Hüküm, M. (2019). Edebiyat Sosyolojisi, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Yücel, M. (2007). Edebiyatta Ölüm ve İntihar, İstanbul: Agora Kitaplığı Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Modern ve Postmodern Edebiyat |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Kasım 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |