Türkiye’de Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Kadınların İşgücü Piyasasına Katılımına Etkisi: ARDL Analizinden Kanıtlar

Yıl 2024, , 423 - 437, 25.03.2024

Melike Atay Polat

https://doi.org/10.11616/asbi.1398486

Öz

Kadınların işgücü piyasasına katılımı pek çok sosyo-ekonomik faktöre bağlı olarak değişim sergilemektedir. Bu çalışmada Türkiye’de bilgi ve iletişim teknolojilerinin kadınların işgücüne katılımı üzerindeki etkisi ARDL tekniğinden yararlanarak 1991-2020 dönemi için araştırılmıştır. Çalışmada öncelikle ADF birim kök testi ile değişkenlerin durağanlık sınaması yapılmış ve bulgular serilerin farklı durağanlık derecelerine sahip olduklarını ortaya çıkarmıştır. Bundan dolayı eşbütünleşme ilişkisinin tespiti ARDL tekniği ile yapılmış ve değişkenlerin uzun ve kısa dönem katsayıları elde edilmiştir. ARDL katsayı tahmin bulguları internet kullanıcı sayısında %1’lik bir artışın uzun dönemde kadın işgücüne katılım oranını %0.272 artırdığını göstermiştir. Ayrıca ekonomik büyümedeki %1’lik artış kadın işgücüne katılım oranını %0.787 azaltırken, doğurganlık oranındaki %1’lik artış kadın işgücüne katılım oranını %2.036 artırmıştır. Dolayısıyla, Türkiye’de bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygın olarak kullanılmasının kadınların ekonomik açıdan kalkınmalarına katkı sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Kadınların İşgücüne katılımı, BİT, ARDL metodu

The Impact of Information and Communication Technologies on Women’s Labor Market Participation in Türkiye: Evidence from ARDL Analysis

Öz

Women’s participation in the labor market varies depending on many socio-economic factors. In this study, the impact of information and communication technologies on women’s labor force participation in Türkiye was investigated for the period 1991-2020 using the ARDL technique. In the study, first of all, the stationary test findings of the variables using the ADF unit root test revealed that the series had different degrees of stationary. Therefore, the determination of the cointegration relationship was made with the ARDL technique and the long and short term coefficients of the variables were obtained. ARDL coefficient estimation findings showed that a 1% increase in the number of internet users increased the female labor force participation rate by 0.272% in the long run. In addition, a 1% increase in economic growth reduced the female labor force participation rate by 0.787%, while a 1% increase in the fertility rate increased the female labor force participation rate by 2.036%. Therefore, it is thought that the widespread use of information and communication technologies in Türkiye will contribute to the economic development of women.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Womenn's participation in the workforce, ICT, ARDL method

Kaynakça

• Agarwal, R. ve Malhotra, G. (2016), Women and Access to ICT: A Case Study of India, African Journal of Business Management, 10(11), s.288-297.
• Akgeyik, T. (2017), Türkiye’de Kadınların İşgücü Piyasasına Katılımını Etkileyen Faktörler: TÜİK Verileri Üzerine Bir Analiz, Sosyal Siyaset Konferansları, 70(1), s.31-53.
• Aksoy, N., F., Ş., Yayla, N. ve Çeviş, İ. (2019), Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Etkileyen Faktörler, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3), s.146-163.
• Aldan, A. ve Öztürk, S. (2020), Kadın İşgücüne Katılımında Artışın Belirleyicileri: Kuşak Etkisinin Ayrıştırılması, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 21(2), s.141-156.
• Amri, F., Zaied, Y. B. ve Lahouel, B. B. (2019), ICT, Total Factor Productivity, and Carbon Dioxide Emissions in Tunisia, Technological Forecasting & Social Change, 146, s.212-217.
• Asongu, S. A. ve Odhiambo, N. M. (2022), Enhancing ICT for Female Economic Participation in Sub-Saharan Africa, Working Papers of The Association for Promoting Women in Research and Development in Africa (ASPROWORDA).
• Bratti, M. (2003), Labour Force Participation and Marital Fertility of Italian Women: The Role of Education, Journal of Population Economics, 16, s.525-554.
• Cafrı, R. ve Selci̇, F. (2020), Teknolojik Gelişmeler ve Kadın İstihdamı İlişkisi: AB Ülkeleri ve Türkiye Açısından bir Değerlendirme, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5) , s.3264-3278.
• Chaudhury, R. H. (1974), Labour Force Status and Fertility, The Bangladesh Development Studies, 2(4), s.819-838.
• Cheng, B. S., Hsu, R. C. ve Chu, Q. (1997), The Causality Between Fertility and Female Labour Force Participation in Japan, Applied Economics Letters, 4(2), s.113-116.
• Durmaz, Ş. (2016), İşgücü Piyasasında Kadınlar ve Karşılaştıkları Engeller, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), s.37-60.
• Eapen, M. (1992), Fertility and Female Labour Force Participation in Kerala, Economic & Political Weekly, 27(40), s.2179-2188.
• Ecevit Satı, Z. ve Oktay Yılmaz, B. (2020), Endüstri 4.0 Ortamında Değişen İş ve Mesleklerin Türkiye’de Kadın İstihdamına Etkileri, Strategic Public Management Journal, 6(11), s.54-76.
• Efobi, U. R., Tanankem, B. V. ve Asongu, S. A. (2018), Female Economic Participation with İnformation and Communication Technology Advancement: Evidence from Sub-Saharan Africa, South African Journal of Economics, 86(2), s.231-246.
• Engelhardt, H. ve Prskawetz, A. (2004), On the Changing Correlation Between Fertility and Female Employment Over Space and Time, European Journal of Population, 20, s.35-62.
• Er, Ş. (2013), Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılım Oranını Etkileyen Faktörlerin Bölgesel Analizi. Öneri, 10(40), s.35-44.
• He, X. ve Zhu, R. (2016), Fertility and Female Labour Force Participation: Causal Evidence from Urban China, The Manchester School, 84(5), s.664-674.
• ITU. (2022), Measuring digital development Facts and Figures, Geneva, Switzerland, (Erişim Tarihi: 12.10.2023).
• Jongwanich, J., Kohpaiboon, A. ve Obashi, A. (2022), Technological Advancement, Import Penetration and Labour Markets: Evidence from Thailand, World Development, 151, s.105746.
• Karaca, B. ve Çımat, A. (2022), Türkiye’de Doğurganlık ve İşsizliğin Kadın İstihdamı Üzerindeki Etkisi: ARDL Sınır Testi ile Analizi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 23(50), s.102-118.
• Karaca, D. A. ve Taşseven, Ö. (2022), Türkiye’nin Kadın İstihdamı ve İşgücü İstatistiklerinin incelenmesi, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 08 (Özel Sayı), s.176-186.
• Kim, H. S. (2014), Female Labour Force Participation and Fertility in South Korea, Asian Population Studies, 10(3), s.252-273.
• Khaliq, A., Khan, D., Akbar, S., Hamayun, M. ve Ullah, B. (2017), Female Labor Market Participation and Economic Growth: The Case of Pakistan, Journal of Social Science Studies, 4(2), s.217-230.
• Koç, P. ve İzgi Şahpaz, K. (2020), Kadınların İşgücüne Katılım Oranlarını Belirleyen Faktörlerin Tespitine Yönelik Bölgesel Bir Araştırma, Akademik İncelemeler Dergisi, 15(2), s.530-524.
• Konat, G. ve Koncak, A. (2022), Kadın Girişimciliğinin İşgücüne Katılımında Doğurganlık ve Ekonomik Büyüme Kapsamında İncelenmesi: Fourier Testlerinden Kanıtlar, Kadın Araştırmaları Dergisi, 8(2), s.231-255.
• Krishnan, V. (1991), Female Labour Force Participation and Fertility: An Aggregate Analysis, Genus, 47(1/2), s.177-192.
• Kumari, R. (2018), Economic Growth, Disparity, and Determinants of Female Labor Force Participation, World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 14(2), s.138-152.
• Kusumawardhani, N., Pramana, R., Saputri, N. S. ve Suryadarma, D. (2023), Heterogeneous Impact of Internet Availability on Female Labor Market Outcomes in an Emerging Economy: Evidence from Indonesia, World Development, 164, s.106182.
• Lechman, E. (2014), Female Labor Force Participation and Economic Growth-Re-Examination of U-Shaped Curve, Working Paper Series A (Economics, Management, Statistics), 3, s.1-8.
• Lechman, E. ve Kaur, H. (2015), Economic Growth and Female Labor Force Participation – Verifying the U-Feminization Hypothesis. New Evidence for 162 Countries Over the Period 1990-2012, Economics and Sociology, 8(1), s.246-257.
• Luci, A. (2009), Female Labour Market Participation and Economic Growth, International Journal of Innovation and Sustainable Development, 4(2), s.1-13.
• Mishra, V., Nielsen, I. ve Smyth, R. (2010), On the Relationship Between Female Labour Force Participation and Fertility in G7 Countries. Evidence from Panel Cointegration and Granger Causality, Empirical Economics, 38, s.361-372.
• Mujahid, N. ve Zafar, N. U (2012), Economic Growth-Female Labour Force Participation Nexus: An Empirical Evidence for Pakistan, The Pakistan Development Review, 51(4), s.565-585.
• Nanfosso, R. A. T. ve Zamo-Akono, C. (2010), Fertility, Health and Female Labour Force Participation in Urban Cameroon, International Business Research, 3(2), s.136-156.
• Narayan, P. K. ve Smyth, R. (2006), Female Labour Force Participation, Fertility and Infant Mortality in Australia: Some Empirical Evidence from Granger Causality Tests, Applied Economics, 38(5), s.563-572.
• Ngoa, G. B. N. ve Song, J. S. (2021), Female Participation in African Labor Markets: The role of Information and Communication Technologies, Telecommunications Policy, 45, s.102174.
• Nikulin, D. (2016). The Impact of ICTs on Women's Economic Empowerment, GUT FME Working Paper Series A, No. 13/2016 (43), Gdańsk University of Technology, Faculty of Management and Economics, Gdańsk.
• Noor, A., Asghar, Z., Sarwar, H. ve Arfeen, M. I. (2021), Role of the ICT in Women Empowerment and Achieving SDGs: A Case Study of Women Labor Force in Developing Countries, Etikonomi, 20(2), s.339-348.
• Obiyan, M. O., Fagbamigbe, A. F., Adetutu, O. M. ve Oyinlola, F. F. (2017), Fertility, Labour Force Participation and Poverty Among Married Women in Nigeria, African Population Studies, 31(1), s.3408-3420.
• Omotoso, K. O. ve Obembe, O. B. (2016), Does Household Technology Influence Female Labour Force Participation in Nigeria?, Technology in Society, 45, s.78-82.
• Özgür, E. M. (2004), Türkiye’de Toplam Doğurganlık Hızının Mekansal Dağılışı, Coğrafi Bilimler Dergisi, 2(2), s.1-12.
• Pesaran, M.H., Shin, Y. ve Smith, R.J. (2001), Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Economics, 16, s.289–326.
• Powell, D. L. (1976), Female Labour Force Participation and Fertility: An Exploratory Study of Jamaican Women, Social and Economic Studies, 25(3), s.234-258.
• Sevinç, H., Bozkurt, E. ve Sevinç, D. E. (2016), Ekonomik Büyümede Kadın İstihdamının Rolü: Yakınsama Temelli Kanıtlar, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), s.57-69.
• Siah, A. K.L. ve Lee, G.H.Y. (2015), Female Labour Force Participation, Infant Mortality and Fertility in Malaysia, Journal of the Asia Pacific Economy, 20(4), s.613-629.
• Sipahi, B. B. ve Atalay, E. (2021), Kadınların İş Gücüne Katılımında Doğurganlık ve Okullaşmanın Etkisi: Türkiye Örneği, Turkish Studies, 16(6), s.1731-1748.
• Suhaida, M. A., Nurulhuda, M. S. ve Yap, S.-F. (2013), Access to ICT as Moderating Factor to Women’s Participation in the Labor Force: A Conceptual Framework, International Journal of Trade, Economics and Finance, 4(4), s.197-201.
• Şahinoğlu, T. ve Varıcı, M. (2019), Teknolojik Gelişmenin İstihdam Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği, Turkish Studies-Information Technologies and Applied Sciences, 14(4), s.617-640.
• Toprakçı Alp, G. ve Aksoy, B. (2021), Bilim, Teknoloji ve Kadın: Çalışmanın Geleceğine Dair Bir Değerlendirme, Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), s.248-264.
• Tsani, S., Paroussos, L., Fragiadakis, C., Charalambidis ve I., Capros, P. (2013), Female Labour Force Participation and Economic Growth in the South Mediterranean Countries, Economics Letters, 120, s.323-328.
• Türlüoğlu, E. (2018), Kadın İstihdam ve Büyüme İlişkisi: VAR Modeli Analizi, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(9), s.59-68.
• Umit, A. O. ve Alkan, H. I. (2016), The Effects of Foreign Direct İnvestments and Economic Growth on Employment and Female Employment: A Time Series Analysis with Structural Breaks for Turkey, International Journal of Business and Economic Sciences Applied Research, 9(3), s.43-49.
• Üçler, G. ve Kızılkaya, O. (2014), Kadın İstihdamının Boşanma ve Doğurganlık Üzerine Etkileri: Türkiye Üzerine Bölgesel Panel Veri Analizi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), s.28-43.
• Viollaz, M. ve Winkler, H. (2022), Does the Internet Reduce Gender Gaps? The Case of Jordan, The Journal of Development Studies, 58(3), s.436-453,
• Watson, T., Corliss, M. ve Le, M. (2018), Digitalisation and Women’s Workforce Participation in the Indo-Pacific, Australian Journal of Labour Economics, 21(1), s.45-74.
• Yamak, R., Abdioğlu, Z. ve Mert, N. (2012), Türkiye’de İşgücüne Katılımı Belirleyen Faktörler: Mikro Ekonomik Analiz, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), s.41-58.
• Yeşilkaya, F (2022), Kadın İstihdamı ile Doğum Oranı Arasındaki İlişki Üzerine Eşbütünleşme Analizi: İsveç ve ABD Örneği, Sosyoekonomi, 30(52), s.333-348.
• Yıldırım, D. Ç. ve Akinci, H. (2020), The Dynamic Relationships Between the Female Labour Force and the Economic Growth, Journal of Economic Studies, 48(8), s.1512-1527.
• Yılmaz, M. ve Zoğal, Y. (2015), Kadının İşgücüne Katılımının Tarihsel Gelişimi ve Kadın İstihdamını Etkileyen Faktörler: Türkiye ve Avrupa Örneği, EconWorld, Torno, İtalya.
• Zeren, F. ve Kılınç Savrul, B. (2017), Kadınların İşgücüne Katılım Oranı, Ekonomik Büyüme, İşsizlik Oranı ve Kentleşme Oranı Arasındaki Saklı Koentegrasyon İlişkisinin Araştırılması, Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), s.87-103.