The Effect of Ownership Structure on Audit Fees: An Application in Borsa Istanbul

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 2, 547 - 560, 31.07.2024

Erol Geçici

https://doi.org/10.11616/asbi.1453497

Öz

This study aims to measure the impact of ownership structure on audit fees of companies listed on Borsa Istanbul (BIST) in Turkey. It is investigated whether ownership structure types have an impact on the audit fee, and if so, its direction and degree. In the study, the data of 201 non-financial companies operating in Borsa Istanbul between 2020-2022 are used and panel data analysis method is applied. The results of the study show that foreign and dispersed ownership ratios have a positive effect on the audit fee. However, the largest shareholder and institutional ownership have not significantly effect the audit fees. The study contributes to the existing literature on the effect of ownership structure on audit fees. It also sheds an important light on the strategic decision-making processes of companies to improve corporate governance standards and enhance the quality of financial reporting.

Anahtar Kelimeler

Audit Fee, Foreign Ownership, Dispersed (Free Float) Ownership, Panel Data Analysis, BIST

Sahiplik Yapısının Denetim Ücreti Üzerindeki Etkisi: Borsa İstanbul'da Bir Uygulama

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören şirketlerin sahiplik yapısının denetim ücreti üzerindeki etkisini ölçmek amaçlanmıştır. Sahiplik yapısı çeşitlerinin denetim ücreti üzerindeki etkisinin olup olmadığı, varsa yönü ve derecesi araştırılmıştır. Çalışmada, 2020-2022 yılları arasında Borsa İstanbul'da faaliyet gösteren 201 finansal olmayan işletmenin verileri kullanılmış olup, panel veri analizi yöntemi uygulanmıştır. Çalışma sonuçları, yabancı ve dağınık sahiplik oranlarının denetim ücreti üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ancak en büyük pay sahibi ve kurumsal sahiplik oranının denetim ücreti üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Çalışma, sahiplik yapısının denetim ücretleri üzerindeki etkisini araştıran mevcut literatüre katkı sağlamaktadır. Ayrıca şirketlerin kurumsal yönetim standartlarını geliştirmek ve finansal raporlama kalitelerini artırmak için stratejik karar alma süreçlerine önemli bir ışık tutmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Denetim Ücreti, Yabancı Sahiplik, Dağınık (Halka Açıklık) Sahiplik, Panel Veri Analizi, BIST

Kaynakça

• Abbott, L. J., Parker, S., Peters, G. F. ve Raghunandan, K. (2003). The Association Between Audit Committee Characteristics and Audit Fees. In Auditing (Vol. 22, Issue 2, s.17–32). American Accounting Association. https://doi.org/10.2308/aud.2003.22.2.17
• Alhababsah, S. (2019). Ownership Structure and Audit Quality: An Empirical Analysis Considering Ownership Types In Jordan. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 35, s.71–84. https://doi.org/10.1016/j.intaccaudtax.2019.05.006
• Alkebsee, R. H., Tian, G. L., Usman, M., Siddique, M. A. ve Alhebry, A. A. (2021). Gender Diversity In Audit Committees and Audit Fees: Evidence From China. Managerial Auditing Journal, 36(1), s.72–104. https://doi.org/10.1108/MAJ-06-2019-2326/FULL/PDF
• Alves, S. (2012). Ownership Structure and Earnings Management: Evidence From Portugal. Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 6(1), s.57–74.
• Bayrakdaroğlu, A. (2010). Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2), s.11–20.
• BDY. (2012). Bağımsız Denetim Yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16907&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Ben Ali, C., Boubaker, S. ve Magnan, M. (2020). Auditors and Principal-Principal Agency Conflicts in Family- controlled Firms. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 39(4), s.31–55.
• Ben Ali, C. ve Lesage, C. (2013). Audit Pricing and Nature of Controlling Shareholders: Evidence From France. China Journal of Accounting Research, 6(1), s.21–34. https://doi.org/10.1016/j.cjar.2012.08.002
• Carcello, J. V, Hermanson, D. R., Neal, T. L., Riley, R. A., Dugan, M., Ingram, R., Palmrose, Z.-V., Peffer, S., Ramsay, B., Rittenberg, L. ve Taylor, G. (2002). Board Characteristics and Audit Fees. In Contemporary Accounting Research (Vol. 19, Issue 3).
• Chaganti, R. ve Damanpour, F. (1991). Institutional Ownership, Capital Structure, and Firm Performance. Strategic Management Journal, 12(7), s.479–491.
• Choi, J. H., Kim, J. B., Liu, X. ve Simunic, D. A. (2008). Audit Pricing, Legal Liability Regimes, and Big 4 Premiums: Theory and Cross Cultural Evidence. Contemporary Accounting Research, 25(1), s.55–99.
• Cole, R. A. ve Mehran, H. (1998). The Effect of Changes In Ownership Structure On Performance: Evidence From The Thrift Industry. Journal of Financial Economics, 50(3), s.291–317.
• Demsetz, H. ve Villalonga, B. (2001). Ownership Structure and Corporate Performance. Journal of Corporate Finance, 7(3), s.209–233.
• Desender, K. A., Aguilera, R. V., Crespi, R. ve García-Cestona, M. (2013). When Does Ownership Matter? Board Characteristics and Behavior. Strategic Management Journal, 34(7), s.823–842. https://doi.org/10.1002 /smj.2046
• Doğan, M. ve Karayel, M. (2016). Yönetim Kurulu Ve Sahiplik Yapısının Ceo Değişimi Üzerindeki Etkisi: Bist İmalat Endeksi’nde Faaliyet Gösteren Firmalar Üzerine Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(14), s.366-383. https://doi.org/10.20875/sb.70539
• Ege, İ. ve Topaloğlu, T. N. (2017). Sahiplik Yapısının Sermaye Yapısı Kararlarına Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s.471–471. https://doi.org/10.18506 /anemon.285974
• Eisenhardt, K. M. (1989). Agency Theory: An Assessment and Review. Academy of Management Review, 14(1), s.57–74.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. ve Tatham, R. L. (2009). Multivariate Data Analysis (7th ed.). Pearson Prentice Hall.
• Harahap, J. O. ve Prasetyo, A. B. (2018). Ownership Structures and Characteristics Influence on Audit Fee. Journal of Economics Finance and Accounting, 5(2), s.160–167.
• Harymawan, I., Wardani, D. A. K. ve Nowland, J. (2023). Military Directors and Audit Fees. Journal of Accounting in Emerging Economies. https://doi.org/10.1108/JAEE-06-2022-0158
• Jiang, L. ve Kim, J. B. (2004). Foreign Equity Ownership and Information Asymmetry: Evidence From Japan. Journal of International Financial Management & Accounting, 15(3), s.185–211.
• Kao, M. F., Hodgkinson, L. ve Jaafar, A. (2019). Ownership Structure, Board of Directors and Firm Performance: Evidence From Taiwan. Corporate Governance (Bingley), 19(1), s.189–216. https://doi.org/10.1108 /CG-04-2018-0144
• Kapopoulos, P. ve Lazaretou, S. (2007). Corporate Ownership Structure and Firm Performance: Evidence From Greek Firms. Corporate Governance: An International Review, 15(2), s.144–158.
• Khan, A. R., Hossain, D. M. ve Siddiqui, J. (2011). Corporate Ownership Concentration and Audit Fees: The Case of An Emerging Economy. Advances In Accounting, 27(1), s.125–131. https://doi.org/10.1016/j.adiac.2011.04.007
• Kılıç, M. ve Ayrıçay, Y. (2018). Yönetim Kurulu ve Sahiplik Yapısının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi: BIST İmalat Sanayi Sektöründe Bir Alan Araştırması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), s.177–192.
• Konak, F. ve Türkoğlu, D. (2022). Sermaye ve Sahiplik Yapısının Firma Performansına Etkisi: Borsa İstanbul Turizm Endeksi Uygulaması. Alanya Akademik Bakış, 6(1), s.1571–1586. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.872410
• Mitra, S., Hossain, M. ve Deis, D. R. (2007). The empirical Relationship Between Ownership Characteristics and Audit Fees. Review of Quantitative Finance and Accounting, 28(3), s.257–285. https://doi.org/10.1007/s11156-006-0014-7
• Nelson, S. P. ve Mohamed-Rusdi, N. F. (2015). Ownership Structures Influence On Audit Fee. Journal of Accounting in Emerging Economies, 5(4), s.457–478. https://doi.org/10.1108/JAEE-05-2013-0027
• Niemi, L. (2005). Audit Effort and Fees Under Concentrated Client Ownership: Evidence From Four International Audit Firms. International Journal of Accounting, 40(4), s.303–323. https://doi.org/10.1016/j.intacc.2005.09.006
• Önem, H. B. ve Demi̇r, Y. (2015). Mülkiyet Yapısının Firma Performansına Etkisi: BIST İmalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6, s.31–43.
• Örgün, G. S. ve Aygün, M. (2018). Sahiplik Yapısı ve Kar Kalitesi: Borsa İstanbul Üzerine Bir İnceleme. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11(3), s.333–348.
• O’Sullivan, N. (2000). The Impact of Board Composition and Ownership on Audit Quality: Evidence From Large UK Companies. The British Accounting Review, 32(4), s.397–414.
• O’Sullivan, N. ve Diacon, S. R. (2002). The Impact of Ownership, Governance and Non‐Audit Services on Audit Fees: Evidence From The Insurance Industry. International Journal of Auditing, 6(1), s.93–107. https://doi.org/10.1111/j.1099-1123.2002.tb00007.x
• Öztürkçü Akçay, A., Sayın, H. C. ve Sevimli Örgün, G. (2022). Sahiplik Yapısının Kâr Düzleştirme Uygulamaları Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Uygulaması. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), s.238–256. https://doi.org/10.30784/epfad.1078493
• Pronobis, P. ve Schaeuble, J. (2022). Foreign Ownership and Audit Fees in European Listed Firms. European Accounting Review, 31(3), s.575–602. https://doi.org/10.1080/09638180.2020.1830819
• Quick, R., Sattler, M. ve Wiemann, D. (2013). Agency Conflicts and The Demand For Non-audit Services. Managerial Auditing Journal, 28(4), s.323–344. https://doi.org/10.1108/02686901311311927
• Shan, Y. G., Troshani, I. ve Tarca, A. (2019). Managerial Ownership, Audit Firm Size, and Audit Fees: Australian Evidence. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 35, s.18–36. https://doi.org/10.1016/j.intaccaudtax.2019.05.002
• Shleifer, A. ve Vishny, R. W. (1997). A Survey of Corporate Governance. Journal of Finance, 52(2), s.737–783. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1997.tb04820.x
• Simunic, D. A. (1980). The Pricing of Audit Services: Theory and Evidence. In Source: Journal of Accounting Research (Vol. 18, Issue 1).
• Temiz, H. ve Dalkılıç, E. (2018). Sahiplik Yapısı ve Sermaye Kararları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: BIST İmalat Sektörü Örneği. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(18), s.171–188.
• Tepeli, Y. ve Kahraman, Y. E. (2021). Yönetimsel Mülkiyet, Sermaye Yapısı ve Şirket Büyüklüğünün Kurumsal Değer Üzerindeki Etkisi: BIST100 Şirketleri Üzerine Araştırma. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(3), s.711–726. https://orcid.org/0000-0002-0306-5227.
• Yamada, A. ve Fujita, K. (2022). Impact of Parent Companies and Multiple Large Shareholders on Audit Fees in Stakeholder-Oriented Corporate Governance. Sustainability (Switzerland), 14(9). https://doi.org/10.3390/su14095534