Yerel Ekonomik Kalkınmada Sosyal Sermayenin Önemi: Batman İli Örneği

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 1, 1 - 11, 25.03.2025

Mahmut Cem Ortaboy , Mücahit Çayın

https://doi.org/10.11616/asbi.1453267

Öz

Son dönemlerde birçok disiplinde olduğu gibi ekonomi alanında da üzerinde ampirik olarak durulan konulardan biri sosyal sermayedir. Özellikle sosyal sermayenin ekonomik büyüme ve ekonomik kalkınmayla ilişkisine yönelik ampirik çalışmalar literatürde hızlıca artmakta ve bu çalışmaların birçoğu sosyal sermayenin ekonomik büyüme ve ekonomik kalkınma süreçlerinde etkili olduğunu göstermektedir. Bu araştırmada da sosyal sermayenin yerel ekonomik kalkınmaya olan etkisi Batman’daki işletmeler özelinde ortaya konulmuştur. Çalışmanın verileri Batman’daki 411 firmadan anket yöntemiyle toplanmış ve analiz edilmiştir. Analiz bulguları Batman’da sosyal sermaye göstergeleri olan güven, normlar ve sosyal ağların orta düzeyde olduğunu ve bu göstergeler ile yerel ekonomik kalkınma arasında pozitif yönlü ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Regresyon analizi bulguları ise her üç sosyal sermaye göstergesinin yerel ekonomik kalkınmayı istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde etkilediğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sermaye, Firma, Güven

Etik Beyan

Çalışmamız için etik kurul izni alınmış olup, ek dosya olarak sisteme yüklenmiştir.

The Importance of Social Capital in Local Economic Development: The Case of Batman

Öz

Social capital is one of the issues that have been empirically emphasized recently in the field of economics, as in many disciplines. Especially empirical studies on the relationship between social capital, economic growth and economic development are increasing rapidly in the literature. Many of these empirical studies show that social capital is effective in economic growth and economic development processes. In this research, the effect of social capital on local economic development has been revealed in particular to companies in Batman. The data of the study were collected and analyzed by survey method from 411 companies in Batman. The findings of the analysis revealed that trust, norms and social networks, which are social capital indicators, are at a moderate level and there is a positive relationship between these indicators and local economic development. The results of the regression analysis showed that all three social capital indicators had a statistically significant and positive effect on local economic development.

Anahtar Kelimeler

Company, Social Capital, Trust

Kaynakça

• Aguilera, J. C. (2016), Social Capital and Economic Growth an Empirical Study of The İmportance of Social Capital for A Country’s Economic Growth in the South and North America Region, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Lund University.
• Akçay, S. (2005), Sosyal Sermaye ve Kalkınma, (Ed.: M, Kar. ve S. Taban), İktisadi Kalkınmada Sosyal, Kültürel ve Siyasal Faktörlerin Rolü, s,199-220, Bursa: Ekin Kitabevi.
• Akçomak, I. S. ve Weel, B. (2008), Social Capital, Innovation and Growth: Evidence From Europe, IZA Discussion Papers, No: 3341, s.544-567.
• Akın, C. S. (2013), Sosyal Sermaye ve Ekonomik Büyüme: Farklı Gelir Grupları Üzerine Yatay Kesit Analizi, The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (7), s.13-35.
• Aydın, H. İ. (2015), Sosyal Sermaye-Ekonomik Kalkınma İlişkisi: Avrupa Birliği Ülkeleri Üzerine Panel Regresyon Analizi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Aydın, H. İ. (2016), Sosyal Sermaye ve Kalkınma, 1. Baskı, Ankara: Efil Yayınevi.
• Basut, Ö. ve Özyakışır, D. (2020), Kars İlinin Sosyal Sermaye Düzeyinin Belirlenmesi: Bir Saha Çalışması, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(21), s.268-289.
• Beugelsdijk, S. ve Schaik, T. V. (2005), Social Capital and Growth in European Regions:An Empirical Test, European Journal of Political Economy, 21, s.301-324.
• Büyüköztürk, Ş. (2018), Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegem Akademi.
• Coleman, J. S. (1988), Social Capital in The Creation of Human Capital, The American Journal of Sociology, 94, s.95-120.
• Çayın, M. (2017), Kurumsal Yapı ve Yerel Ekonomik Kalkınma: Erzurum ve Batman Üzerine Bir Saha Araştırması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Dearmon, J. ve Grier, K. (2009), Trust and Development, Journal of Economic Behavior & Organization, 71, s.210-220.
• Dincer, O. C. ve Uslaner, E. M. (2010), Trust and Growth, Public Choice,142, s.59-67.
• Erbaşı, A. (2015), İlçeler Düzeyinde Sosyal Sermaye Analizi: Konya ve Karaman Örneği, Sosyoekonomi, 23(25), s.47-78.
• Erselcan, F. (2009), Sosyal Sermaye ve Ekonomik Kalkınma: Sivas, Kayseri, Yozgat Bölgesinde Bir Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Gündüz, M. ve Yılmaz, G. (2021), Ekonomik Kalkınma ve Sosyal Sermaye Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modellemesi Yöntemi ile Analizi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), s.239-261.
• Hanifan, L. J. (1916), The Rural School Community Center. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 67, s.130-138.
• Helliwell, J.F. ve Putnam, R. D. (1995), Economic Growth and Social Capital in Italy, Eastern Economic Journal, 21(3), s.295-307.
• Hunt, C. A., Durham, W. H. ve Menke, C. M. (2015), Social Capital in Development: Bonds, Bridges, and Links in Osa And Golfito, Costa Rica, Human Organization, 74(3), s.217-229.
• Kaldaru, H. ve Parts, E. (2005), The Effect of Macro-Level Social Capital on Sustainable Economic Development, Tartu University Press,587.
• Kangal, N., Eroğlu, İ. ve Yeter, F. (2021), Güven Esaslı Sosyal Sermaye Faktörünün Kalkınma Politikalarına Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), s.906-916.
• Karagül, M. ve Akçay, S. (2002), Ekonomik Büyüme ve Sosyal Sermaye: Ampirik Bir Kanıt, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 198, s.82-90.
• Karagül, M. ve Masca, M. (2005), Sosyal Sermaye Üzerine Bir İnceleme, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, s.37-52.
• Karataş, İ. ve Seki, İ. (2017), Sosyal Sermaye ve Bölgesel Kalkınma İlişkisi: Aksaray Örneği, Ege Akademik Bakış Dergisi, 17(1), s.105-126.
• Kashi, F. K. ve Afsari, A. (2014), The İmpact of Social Capital on İnnovation in Selected Countries, Iranian Journal of Economic Studies, 3(2), s.81-98.
• Keskin, F. F. (2018), Türkiye’deki Teknopark Firmalarında Sosyal Sermaye, Bilgi Paylaşımı, Örgütsel Çiftyönlülük ve Firma Performansı Arasındaki İlişki, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Keskin, M. (2008), Sosyal Sermaye ve Bölgesel Kalkınma: Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası Üyelerinde Sosyal Sermaye Düzeyi ve Belirleyicilerinin Analizi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kızılkaya, O. (2017), Sosyal Sermayenin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Potansiyel Etkisi: Türkiye için Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi, Sosyoekonomi, 25 (33), s.175-194.
• Knack, S. ve Keefer, P. (1997), Does Social Capital Have An Economic Payoff? A Cross Country Investigation, The Quarterly Journal of Economics, 112(4), s.1251-1288.
• Kobeissi, N., Hasan, I., Wang, B., Wang, H. ve Yin, D. (2022), Social Capital And Regional Innovation: Evidence from Private Firms in the US, Regional Studies, s.1-15.
• Koç, A. ve Ata, A. Y. (2012), Sosyal Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: AB Ülkeleri ve Türkiye Üzerine Ampirik Bir İnceleme, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), s.199-218.
• Kotarski, H. (2012), The Role of Human and Social Capital in The Local and Regional Development on the Example of Podkarpackie Voivodeship, Studıa Humanıstyczne Agh, 11(4), s.183-190.
• Kutluay-Tutar, F., Tutar, E. ve Uğur, F.(2020), Yerel Kalkınmanın Yeni Yerel Aktörü: Sosyal Sermaye, Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6 (26), s.755-768.
• Majeed, M. T. (2019), Social Capital and Economic Performance of the Muslim World: Islamic Perspectives and Empirical Evidence, International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 12(4), s.601-622.
• Meçik, O. (2010), Sosyal Sermaye ve Beşeri Sermayenin Bireysel Ekonomik Getirisi: Eskişehir İli Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Narayan, D. ve Pritchett, L. (1997), Cents and Sociability: Household Income and Social Capital In Rural Tanzania, World Bank Policy Research Working Papers, 1-42.
• Ortaboy, M.C. (2022), Sosyal Sermaye ve Yerel Ekonomik Kalkınma: Batman İşletmeleri Özelinde Bir Analiz, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.
• Özcan, B. (2011), Sosyal Sermaye ve Ekonomik Kalkınma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özpınar, Ş., Özpınar, Ö., Çondur, F. ve İkizoğlu, M. (2016), Türkiye'de Üç Büyük Kentte Sosyal Sermayenin
• Bourdieu’nün Kavramsallaştırması Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), s.167-199.
• Öztopçu, A. (2018), Bölgesel Sosyal Sermaye ve Bölgesel Gelişmişlik Düzeyinin Kalkınma Üzerindeki Etkileri, Verimlilik Dergisi, 3, s.89-113.
• Pio, J. G. (2020), Effects of Innovation and Social Capital on Economic Growth: Empirical Evidence for The Brazilian Cas, International Journal of Innovation, 8(1), s.40-58.
• Roth, F. (2007), Social Capital, Trust, and Economic Growth: A Cross-Sectional and Panel Analysis, Doctoral Dissertation, Göttingen.
• Rupasingha, A., Goetz, S. J. ve Freshwater, D. (2000), Social Capital and Economic Growth: A County-Level Analysis, Journal of Agricultural and Applied Economics, 32(3),s.565-572.
• Suçin, T. (2020), Kümelenme ve Yerel Ekonomik Kalkınma: Batman Tekstil Sektöründe Kümelenme Düzeyinin Belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.
• Svendsen, G.T. (2003), Social Capital, Corruption and Economic Growth: Eastern and Western Europe, Working Paper, No: 03-21.
• Şavkar, E. (2011), Sosyal Sermayenin Unsurları ve Ekonomik Kalkınmayla İlişkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Şengün, G. (2012), Doğalgaz Talep Tahmini Bayburt İli Üzerine Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Tabak, O. (2019), Sosyal Sermaye ve Bölgesel Kalkınma İlişkisi: Türkiye’de Düzey 3 Bölgeleri için Sosyal Sermaye Endeksinin Hesaplanması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Tunçbilek, M. (2020), Teknoloji Yöneticilerinin Sosyal Sermayelerinin Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Whiteley, P. F. (2000), Economic Growth and Social Capital, Political Studies, 48, s.443-466.
• Yayar, R., Aydın. H.İ. ve Abacı B. (2014), Sosyal Sermayenin Bölgesel Kalkınmadaki Rolü, (Ed.: M, Berber., D, Özyakışır. ve H.İ, Aydın), Bölgesel Kalkınma Üzerine Yazılar, s,269-286, Ankara: Savaş Yayınevi.
• Yılmaz, A. (2021), Yerel Ekonomik Kalkınmada Sosyal Sermaye'nin Rolü: Niğde OSB Uygulaması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Yüksel, K. (2015), İktisadi Kalkınmada Sosyal Sermayenin Rolü; Çorum İline Yönelik Bir Analiz, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
• Zak, P.J. ve Knack, S. (1998), Trust and Growth, University of Maryland, Working Paper, No:219.