Yöneticilerin Sessiz İşten Çıkarma Kavramının Sebepleri ve Etkilerine Yönelik Görüşlerinin Mobbing Bağlamında Değerlendirilmesi: Bankacılık Sektörü Örneği

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 1, 173 - 187, 25.03.2025

Mustafa Atsan

https://doi.org/10.11616/asbi.1585775

Öz

Çalışmanın amacı bankacılık sektöründe yer alan yöneticilerin sessiz işten çıkarma kavramının sebepleri ve etkilerine yönelik görüşlerini akademik literatürde yer alan mobbing bağlamında ortaya koymaktır. Bununla birlikte, kavramın akademik literatürde yer alan mobbing kavramı ile benzerlik gösterip göstermediğini tespit etmek amaçlanmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup desen olarak olgubilim desen tercih edilmiştir. Çalışmanın örneklemini farklı bankalarda görev yapan ve kavram hakkında bilgi sahibi olan 20 banka müdürü oluşturmaktadır. Katılımcılara e-posta gönderilerek onayları alınmıştır. Ardından sorular Google form aracılığıyla gönderilerek veriler elde edilmiştir. Toplanan veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Yöneltilen sorulara katılımcıların vermiş oldukları cevaplar doğrultusunda, sessiz işten çıkarmanın bir mobbing türü olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sessiz işten çıkarmanın sebepleri ve etkilerinin ise alan yazında yer alan mobbing ile benzerlik gösterdiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sessiz işten çıkarma, Sessiz İstifa, Mobbing, İşten çıkarma

Etik Beyan

etik kurul raporu alınmıştır

Destekleyen Kurum

destekleyen kurum yoktur

Evaluation of Managers' Views on the Causes and Effects of the Concept of Quiet Firing in the Context of Mobbing: The Case of the Banking Sector

Öz

The aim of the study is to reveal the views of managers in the banking sector on the causes and effects of the concept of quiet firing in the context of mobbing in the academic literature. However, it is aimed to determine whether the concept is similar to the concept of mobbing in the academic literature. Qualitative research method was used in the study and phenomenological design was preferred as the design. The sample of the study consists of 20 bank managers who work in different banks and have knowledge about the concept. An e-mail was sent to the participants and their consent was obtained. Then, the questions were sent via the Google form and the data were obtained. The collected data were analyzed by descriptive analysis method. In line with the answers given by the participants to the questions posed, it was found that quiet firing is a type of mobbing. It was concluded that the causes and effects of quiet firing were similar to mobbing in the literature.

Anahtar Kelimeler

Quiet Firing, Quiet Quitting, Mobbing, Dismissal

Kaynakça

• Akbaşlı, S., Diş, O. ve Durnalı, M. (2020). İlkokul Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Yıldırma Davranışları Ile Motivasyon Düzeyleri Arasındaki Ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, s. 564- 581. Doi: 10.9779/Pauefd.596426
• Alkayış, L. (2015). Mobbing ve Örgütsel Sessizliğin Çalışanların Motivasyonu Üzerine Etkisi (Master's Thesis, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü)
• Anand, A., Doll, J. ve Ray, P. (2024). Drowning In Silence: A Scale Development And Validation Of Quiet Quitting And Quiet Firing. International Journal Of Organizational Analysis, 32(4), s. 721-743.
• Ayaydın, Ç. İ. (2012). İşyerinde Psikolojik Şiddetin İş Tatmini, İşe Yabancılaşma ve İşten Ayrılma Niyeti İle İlişkisi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (9), s. 143-176.
• Baillien, E., Escartín, J., Gross, C. ve Zapf, D. (2017). Towards A Conceptual And Empirical Differentiation Between Workplace Bullying And Interpersonal Conflict”, European Journal Of Work And Organizational Psychology, 26(6), s. 870-881.
• Batsi, C. ve Karamanis, K. (2019). Mobbıng At Work: Experıences In The Greek Publıc Sector. Management Research & Practice, 11(4).
• Birimoğlu, Y. (2014). Bankacılıkta Performans Değerlendirme Sistemi Uygulamaları ve Mobbing (Master's Thesis, Hasan Kalyoncu Üniversitesi).
• Birknerová, Z., Zbihlejová, L. ve Droppa, M. (2021). “Assessment Of Abusive Supervision – BOSS Methodology”, Journal Of Business Economics And Management, 22(1), s. 197- 216.
• Cerev, G., ve Gürsul, A. (2021). İşyerinde Teknolojik Taciz: Dijital Mobıng Üzerine Bir Araştırma. Pearson Journal, 6(12), s. 117-132.
• Clarke, V. ve Braun, V. (2013). Successful Qualitative Research: A Practical Guide For Beginners.
• Cornoiu, T. S. ve Gyorgy, M. (2013). Mobbing İn Organizations. Benefits Of Identifying The Phenomenon. Procedia-Social And Behavioral Sciences, 78, s. 708-712.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel AraştırmaYöntemleri- Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, Siyasal Kitabevi.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Siyasal Kitabevi.
• Çimen, A., İ. ve Yılmaz, T. (2023). Sessiz Istifa Ne Kadar Sessiz. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 5(1), s. 27-33.
• Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing: İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Da Silva João., A. L. ve Saldanha Portelada, A. F. (2019). Mobbing And İts İmpact On İnterpersonal Relationships At The Workplace. Journal Of İnterpersonal Violence, 34(13), s. 2797-2812.
• Davenport, N., Schwartz, R. D., Elliott, G. P. ve Önertoy, O. C. (2003). Mobbing: İş Yerinde Duygusal. Sistem Yayincilik.
• Ferris, D. L., Brown, D. J., Berry, J. W. ve Lian, H. (2008), The Development And Validation Of The Workplace Ostracism Scale, Journal Of Applied Psychology, 93, s. 1348-1366.
• Gallup. (2023). State Of The Global Workplace: 2023 Report. Gallup. Https://Www.Gallup.Com/Workplace/349484/State-Of-The-Global-Workplace.Aspx
• Galvin, J. (2022), “What İs Quiet Firing And How Can Companies Fix İt?”, Available At: www.weforum.org/ agenda/2022/11/quiet-firing-how-can-companies-fix-it-leaders-work/ (accessed December 2022)
• Gentles, S. J., Charles., C., Ploeg, J. ve Mckibbon, K. A. (2015). Sampling In Qualitative Research: Insights From An Overview Of The Methods Literature. The Qualitative Report, 20(11), s. 1772-1789.
• Georgakopoulos, A., ve Kelly, M. P. (2017). Tackling Workplace Bullying: A Scholarship Of Engagement Study Of Workplace Wellness As A System. International Journal Of Workplace Health Management, 10(6), s. 450-474.
• Gilbert, S. (2022), “Quiet Firing: A Leadership Faux-Pas”, Available At: Www.Forbes.Com/Sites/ Forbescoachescouncil/2022/11/30/Quiet-Firing-A-Leadership-Faux-Pas/?Sh=3622cf2688fb (Accessed December 2022).
• Glambek, M., Einarsen, S. V. ve Notelaers, G. (2020). “Workplace Bullying As Predicted By Non- Prototypicality, Group Identification And Norms: A Self-Categorisation Perspective”, Work And Stress, 34(3), s. 279-299.
• Günel, Ö. D. (2010). İşletmelerde Yıldırma Olgusu ve Yıldırma Mağdurlarının Kişilik Özelliklerine Ilişkin Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,12 (3), s. 37-65.
• Hetler, A. (2022). Quiet Quitting Explained: Everything You Need To Know. Techtarget, Erişim Adresi: Https://Www. Techtarget. Com/Whatis/Feature/Quiet Quitting-Explained-Everything-You-Need-To-Know Erişim Tarihi, 11, 2022.
• Https://Teambuilding.Com/Blog/Quiet-Firing
• Https://Weoll.Com.Tr/Is-Dunyasinda-Yeni-Bir-Kavram-Sessiz-Isten-Cikarma/
• Https://Www.Forbes.Com/Sites/Forbescoachescouncil/2022/11/30/Quiet-Firing-A-Leadership-Faux-Pas/? Sh=6b5bbbc988fb
• Https://Www.Gidaperakendecileri.Org/?P=5521
• Jackson, A. (2022), “83% of workers have seen or experienced quiet firing – 7 signs to look for”, available at: www.cnbc.com/2022/09/30/7-signs-of-quiet-firing-to-look-for-at-work.html (accessed December 2022).
• Kahrıman, M., Avcı, S. ve Aladağ, Z. (2021). Örgütsel Adalet Algısı ve Mobbingin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisinin İncelenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (28), s. 162-171.
• Karaca, G. (2023). Mobbing Algısının Bağlamsal Performansa Etkisi: Kamu Kurumu Çalışanları Üzerine Bir Araştırma (Master's Thesis, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü).
• Karadağ, E. ve Kılıç, B. (2019). Öğretmen Görüşlerine Göre Öğrencilerdeki Teknoloji Bağımlılığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 11, s. 101-117.
• Karadaş, A. ve Çevik, C. (2024). Psychometric Analysis Of The Quiet Quitting And Quiet Firing Scale Among Turkish Healthcare Professionals. Journal Of Evaluation In Clinical Practice.
• Karcıoğlu, F. ve Çelik, Ü.H. (2012). Mobbing Yıldırma ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1), s. 59-75.
• Kaya, M. (2015). Mobbingin Kurumsal Etkileri ve Maliyeti. Sayıştay Dergisi, (97), s. 77-88.
• Kaygın, E. ve Atay, M. (2014). Mobbingin Örgütsel Güven ve Örgütsel Sessizliğe Etkisi-Kamu Kurumunda Bir Uygulama. Çukurova Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), s. 95-113.
• Kim, H. J., Geary, C. A. ve Bielefield, A. (2018). Bullying İn The Library Workplace. Library Leadership & Management, 32(2).
• Kozak, M. (2014). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Li, D. (2004). Trustworthiness Of Think‐Aloud Protocols In The Study Of Translation Processes. International Journal Of Applied Linguistics, 14(3), 301-313.
• Linabary, J. R. ve Hamel, S. A. (2017). Feminist Online Interviewing: Engaging Issues Of Power, Resistance And Reflexivity In Practice. Feminist Review, 115(1), s. 97-113.
• Nas, Z. ve Ateş, M. (2020). Mobbing’in Banka Çalışanlarının Performansı Üzerine Etkisi: Kayseri İli Örneği. Pearson Journal, 5(9), s. 363-390.
• Okçu, V., Adıgüzel, Z. ve Gök, M. İ. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin okul yönetiminde kayırmacılıkla ilgili algılarının öğretmenlerin motivasyonu üzerindeki etkisi (Batman ili örneği). Pesa Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(3), 368-385.
• Özbay, Ö. (2021). Nitel Araştırma Sözlüğü. Türk Eğitim Yayınları Ders Kitabı. Talebe Ders Kitapları Yayınları Serisi (E-Kitap).
• Patton, M. Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri,(Çeviri Ed: Bütün, M. & Demir, SB). 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Poulston, J. (2005), “Constructive Dismissals İn Hospitality: Perceived İncidence And Acceptance”, International Journal Of Hospitality And Tourism Administration, Vol. 6 No. 1, s. 11-26.
• Rasool, S. F., Wang, M., Zhang, Y. ve Samma, M. (2020). Sustainable Work Performance: The Roles Of Workplace Violence And Occupational Stress. International Journal Of Environmental Research And Public Health, 17(3), s. 912.
• Resumebuilder (2022). 1 İn 3 Managers Have Responded To ‘Quiet Quitting’ With ‘Quiet Firing’, Resumebuilder.Com, Erişim Adresi: Https://Www.Resumebuilder.Com/1-İn-3-Managers-Respond-To-Quiet- Quitting-With-Quiet-Firing/ Erişim Tarihi: 26.01.2023
• Robinson, B. (2022), “6 Signs that ‘quiet firing’ could be trending in your workplace”, available at: www. forbes.com/sites/bryanrobinson/2022/10/01/6-signs-that-quiet-firing-could-be-trending-in-your- workplace/?sh=f4e022140633 (accessed December 2022)
• Ruvio, A. ve Morgeson, F.V. (2022), “Are You Being Quiet Fired?”, Harvard Business Review, Available At: Https://Hbr.Org/2022/11/Are-You-Being-Quiet-Fired (Accessed December 2022).
• Sayan, İ. ve Varış, F. (2023). İşyerinde Mobbing.
• Smith, E. (2023), “3 Signs Your Boss İs ‘Quiet Firing’ You – And The 2 Steps You Should Take İmmediately”, Available At: Www.Businessinsider.Com/Signs-Quiet-Firing-Boss-Manager-What-To-Do-2022-11?R= US&IR=T (Accessed December 2022).
• Sürücü, L., Güleryüz, İ. ve Maşlakçı, A. (2024). Sessiz İstifa Ve Sessiz İşten Çıkarma Ölçekleri: Türkçeye Uyarlama Çalışması. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 570-591.
• Şen, H. T., Yurtsever, D. ve Polat, Ş. (2024). Sessiz İstifa ve Sessiz İşten Çıkarma Ölçeklerinin Türkçede Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma.
• Şimşek, A. S. (2013). Mobbing Kaderimiz midir?. Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 1(2), s. 36-45.
• Şimşir, E. (2023). İş Yerinde Psikolojik Tacizin Çalışanlar Üzerindeki Etkisi.
• Tamer, M., Bubolar, Y., Şen, S. ve Çekinmez, T. (2022). Mobbing, Etkileri ve Sonuçları Üzerine Bir İnceleme. Turan: Stratejik Arastirmalar Merkezi, 14(56), s. 336-347.
• Tınaz, P. (2006a). Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz. Çalışma ve Toplum, 4, 13- 28. Https://Dergipark.Org.Tr/En/Download/Article-File/2576414
• Tınaz, P. (2006b). Çalışma Yaşamında Psikolojik Bir Dram: Mobbing. Toprak İşveren Dergisi, s. 1-13. Tunay, M. ve Kamilov, R. (2021). Çalışanların Liderlik, Mobbing ve İş Tutumu Arasındaki İlişkilerinin İncelenmesi: Nahçivan Öğretmenler Enstitüsü. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 5(1), s. 473-485.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, H. ve Kaymaz, A. (2014). Kurumsal Bir Risk Unsuru: Mobbing (İş Yerinde Psikolojik Taciz). Denetişim, (14), s. 73-81.
• Yıkılmaz, İ. (2022). Quiet Quitting: A Conceptual Investigation. In Anadolu 10th Internacional Conference On Social Science,. s. 581-591)
• Wells, V. (2022), “The quiet quitters are getting quiet fired: the silent war playing out in offices”, available at: https://financialpost.com/fp-work/quiet-quitters-quiet-fired (accessed December 2022).
• Wigert, B. (2022), “Quiet firing: what it is and how to stop doing it”, available at: www.gallup.com/ workplace/404996/quiet-firing-stop-doing.aspx