Sağlıklı Yaşam Becerileri ile Fiziksel Özellikler Arasındaki İlişki

Yıl 2022, , 752 - 768, 28.09.2022

Tuğba Mutlu Bozkurt , Helin Olcay , Mustafa Atlı

https://doi.org/10.38021/asbid.1147915

Öz

Bu çalışma da, ortaokul ve lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam becerileri ile fiziksel özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma grubunu Bitlis ilinde bulunan Nurullah Eren Anadolu Lisesi (118 kişi) ve Şehit Mahir Ayabak Ortaokulunda (107 kişi) öğrenim gören 105’i kadın (% 46,7) , 120’si erkek (%53,3) olmak üzere toplam 225 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma da veri toplama aracı olarak, “Kişisel Bilgi Formu” ve “Sağlıklı Yaşam Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma da verilerin analizi SPSS 22 istatistik paket programı ile yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular cinsiyet, okul türü, boy, kilo, algılanan ekonomik durum ve haftalık egzersiz sıklığı değişkenlerine göre analiz edilmiştir. Sonuç olarak; sağlıklı yaşam becerileri ile fiziksel özellikleri açıklayan değişkenlerden birisi olan boy ile yapılan analizler sonucunda anlamlı farklılık tespit edilmemişken; kilo değişkeni arasında yapılan regresyon analizi sonucunda negatif yönlü düşük düzeyli anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (p<0.05). Ayrıca okul türü, ailelerin gelir durumu, haftalık egzersiz sıklığı değişkenleri ile yapılan analizler sonucunda istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunurken; cinsiyet değişkeni ile sağlıklı yaşam becerileri ölçeği puan ortalaması arasında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul ve lise öğrencileri, Sağlıklı yaşam becerileri, Fiziksel özellikler.

The Relatıonshıp Between Healthy Lıvıng Skılls and Physıcal Propertıes

Öz

In this study, it was aimed to examine the relationship between healthy living skills and physical characteristics of secondary and high school students. The research group consisted of 225 students, 105 females (46.7%) and 120 males (53.3%), studying at Nurullah Eren Anatolian High School (118 students) and Şehit Mahir Ayabak Secondary School (107 students) in Bitlis. Relational screening model was used in the research. “Personal Information Form” and “Healthy Living Skills Scale” were used as data collection tools in the research. The analysis of the data in the research was made with the SPSS 22 statistical package program. The findings obtained from the research were analyzed according to the variables of gender, school type, height, weight, perceived economic status and weekly exercise frequency. As a result; While no significant difference was found as a result of the analyzes made with height, which is one of the variables that explain healthy living skills and physical characteristics; As a result of the regression analysis between the weight variable, a negative low-level significant relationship was detected (p<0.05). In addition, statistically significant differences were found as a result of the analyzes made with the school type, income status of the families, weekly exercise frequency variables; No significant difference was found between the gender variable and the healthy living skills scale mean score.

Anahtar Kelimeler

Middle and high school students, Healthy living skills, Physical characteristics.

Kaynakça

• Adana, F., Türk, G., Yıldırım, B., ve Yeşilfidan, D. (2019). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili faktörler. Medical Sciences, 14(1), 11-21.
• Aksu, A. İ. (2021). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin dans özyeterliği ve sağlıklı yaşam biçimleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon.
• Almutairi, K. M., Alonazi, W. B., Vinluan, J. M., Almigbal, T. H., Batais, M. A., Alodhayani, A. A., ... ve Alhoqail, R. I. (2018). Health promoting lifestyle of university students in Saudi Arabia: a cross-sectional assessment. BMC public health, 18(1), 1093.
• Çelik, G.O. ve ark. (2009). Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışlarını Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi. Anatolian Journal of Clinical Investigation (AJCI), 3(3), 164-169.
• Genç, A. ve Karaman, F. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam Becerileri Ölçeği'nin Geliştirilmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (7), 656-669.
• Bakir, N., ve Yangın, H. B. (2019). Üniversite öğrencilerinde premenstrual sendrom ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3(5), 39-51.
• Bulut, A., Bulut, A., ve Erçim, R. E. (2016). Sağlık Meslek Lisesi öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. İstanbul Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Tıp Dergisi, 2(2), 105-112.
• Cihangiroğlu, Z., ve Deveci, S. E. (2011). Fırat Üniversitesi Elâzığ Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 16(2), 78-83.
• Dağdevire, Z., ve Şimşek, Z. (2013). Şanlıurfa İl Merkezindeki Lise Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışları ve İlişkili Faktörler. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(2), 135-142.
• Geckil, E., ve Dündar, Ö. (2011). Turkish adolescent health risk behaviors and selfesteem. Social Behavior and Personality: an international journal, 39(2), 219- 227.
• Günal, M. (2007). Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Hasta Tatmini. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kafkas, M. E., Kafkas, A. Ş., ve Mehmet, A. (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranış düzeylerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 47-56.
• Karabacak, E. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Eastern Mediterranean University (EMU)-Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ).
• Karadeniz, G., Uçum, E. Y., Dedeli, Ö., ve Karaağaç, Ö. (2008). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7(6), 497-502.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi, (17. Baskı). Nobel Yayınları, Ankara.
• Kürtüncü, M., Müge, U. Z. U. N., ve Ayoğlu, F. N. (2015). The Effect Of Adolescent Training Program On Risky Health Behaviours And Health Perception. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(2), 187-195.
• Murathan, F. (2013). Üniversite öğrencilerinde obezite sıklığı, fiziksel aktivite düzeyi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Oşar, Z. (2004). Beslenme ve metabolizmada temel kavramlar. Oşar Z, Erkan T. Sağlıkta ve Hastalıkta Beslenme. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Sempozyum Dizisi, 41, 13-17, İstanbul.
• Özbahar Acar, Z. (2015). Üniversite öğrencilerinde obezite ve yaşam davranışları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Samsun.
• Özdamar, L. (1999). A genetic algorithm approach to a general category project scheduling problem. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, Part C (Applications and Reviews), 29(1), 44-59.
• Özyazıcıoğlu, N., Kılıç, M., Erdem, N., Yavuz, C., ve Afacan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 277-332.
• Peltzer, K., ve Pengpid, S. (2013). Subjective happiness and health behavior among a sample of university students in india. Social Behavior and Personality, 41(6), 869-880.
• Sümen, A., ve Öncel, S. (2017). Türkiye’de lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörler: Sistematik derleme. Eur J Ther, 23, 74-82.
• Tabachnic, B. ve Fidell, L., (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Ed.) Pearson, Boston.
• Tambağ, H. (2011). Hatay Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 18(2), 47-58.
• Tatar, M., ve Myers, J.E. (2010). Wellness of children in israel and the united states: a preliminary examination of culture and well-being. Couns Psychol Q, 23, 17-33.
• Tekkurşun, D. G., İlhan, E. L., Esentürk, O. K., ve Kan, A. (2018). Engelli bireylerde spora katılım motivasyon ölçeği (ESKMÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 95-106.
• Tozoğlu, E. ve Dursun, M. (2020). Spor Bilimlerinde Bilimsel Araştırma Süreci, Editör; Gökmen, Ö. Spor ve Bilim, Efe Akademi Yayınevi, İstanbul, 7-23.
• Ünalan, D., Şenol, V., Öztürk, A., ve Erkorkmaz, Ü. (2007). Meslek yüksekokullarının sağlık ve sosyal programlarında öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-bakım gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İ.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 14, 101-9.
• Ünalan, D., Öztop, D. B., Elmalı, F., Öztürk, A., Konak, D., Pırlak, B., ve Güneş, D. (2009). Bir grup sağlık yüksekokulu öğrencisinin yeme tutumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Journal of Turgut Ozal Medical Center, 16(2), 75-82.
• World Health Organization. WHO definition of health. http://www.who.int/about/mission/en/ Erişim tarihi 23 Mayıs 2022.
• Zaybak, A., ve Fadıloglu, Ç. (2004). Üniversite öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışı ve bu davranışı etkileyen etmenlerin belirlenmesi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20(1), 71–95.