Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Empatik Eğilim ve Yanal Düşünme Eğilimi Becerilerinin İncelenmesi

Yıl 2022, , 499 - 509, 28.09.2022

Hayati Arslan , Şaban Ünver , Metin Yılmaz

https://doi.org/10.38021/asbid.1150108

Öz

Bu araştırmanın amacı spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin empatik eğilim ve yanal düşünme eğilimi becerilerini incelemektir. Araştırmanın evrenini 2020-2021 eğitim öğretim yılı güz döneminde Ondokuz Mayıs Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan öğrenciler, örneklem grubunu ise tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiş ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 489 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerini toplamak amacıyla Dökmen (1988) tarafından geliştirilen ve 20 maddeden oluşan Empatik Eğilim Ölçeğinin yanı sıra Semerci (2016) tarafından geliştirilen ve 9 maddeden oluşan Yanal Düşünme Eğilimi Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22 paket programı kullanılmıştır. Bağımlı değişkenler arasındaki ilişki durumunu saptamak amacıyla “Pearson Korelasyon Analizi” gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak araştırmaya katılan spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin empatik eğilim düzeylerinin ve yanal düşünme becerilerinin iyi seviyede olduğu görülmüştür. Kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre empatik eğilim becerilerinin daha gelişmiş olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ölçekler arasındaki ilişkinin pozitif yönlü ve anlamlı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Empatik Eğilim, Yanal Düşünme, Beden Eğitimi ve Spor

Investigation of Empathic Tendency and Lateral Thinking Tendency Skills of Faculty of Sport Sciences Students

Öz

The aim of this research is to examine the empathic tendency and lateral thinking tendency skills of the students of the faculty of sports sciences. The population of the research consisted of students studying at the Faculty of Sports Sciences of Ondokuz Mayıs University in the fall semester of the 2020-2021 academic year, and the sample group was composed of 489 students who were determined by random sampling method and participated in the study voluntarily. In order to collect the research data, both the Empathic Tendency Scale developed by Dökmen (1988) and consisted of 20 items, and the Lateral Thinking Tendency Scale consisted of 9 items developed by Semerci (2016) were used. SPSS 22 package program was used in the analysis of the data. “Pearson Correlation Analysis” was performed to determine the relationship between dependent variables. As a result, it was seen that the empathic tendency levels and lateral thinking skills of the sports science faculty students participating in the research were at a good level. It was determined that female students' empathic tendency skills were more developed than male students. In addition, the relationship between the scales was found to be positive and significant.

Anahtar Kelimeler

Empathic tendency, lateral thinking, physical education and sport

Kaynakça

• Aydın, A. (1996). Empatik Becerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Aykora, E., Tekin, A., Özdağ, S., Dereceli, Ç., & Uzunkaya, D. (2010). Communication Skills and Empathic Tendency: Physical Education and Fine Arts Students, Romania Ovidius University Annals, Series Physical Education and Sport/Science, Movement and Health, 10 (2).
• Balçıkanlı, G. S., & Yıldıran, İ. (2018). Elit salon hokeyi oyuncularında empatik beceri ile prososyal davranışlar arasındaki ilişki. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 1-8.
• Balçıkanlı, G.S., & Yıldıran, İ. (2011). Profesyonel futbolcuların sportmenlik yönelimleri ve empatik eğilim düzeyleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 49-56.
• Beşkat, M. (2016). Futbol seyircilerinin empatik eğilimleri ile sporda saldırganlık ve şiddet düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Şanlıurfa örneği) (Master's thesis, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
• Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). “The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being”, Journal of Personalyity and Social Psychology, 80, s. 820-50.
• Craver, K. W. (1989). Critical Thinking: Implications for Research. School Library Media Quarterly, 18(1), 13-18.
• De Bono, D, (1977). “Information Processing and New İdeas-Lateral And Vertical Thinking”, (In S. J. Parnes, R.B, Noller, and A. M. Biondi (Eds.) Guide to creative action, Revised edition of creative behavior guidebook, Scribner’s, New York. De Bono, D. (1990). Lateral Thinking: A Textbook of Creativity. London: Penguin Books.
• De Bono, E. (1999). Altı Şapkalı Düşünme Tekniği (Çev. E. Tuzcular). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Demirel, Ö. (2010). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Dökmen, Ü. (1988) “Empatinin Yeni Bir Modele Dayanılarak Ölçülmesi ve Psikodrama ile Geliştirilmesi” Eğitim Bil. Fak. Dergisi, 21, 1-2, 155-190.
• Dökmen, Ü. (2009). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Durukan, E., & Maden, S. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• Esentaş, M., Dinçer, N., Işıkgöz, E., & Çelik, E. (2017). Erkek Güreş Hakemlerinin Öfke ve Kızgınlık Düzeyleri ile Empatik Eğilim Gösterme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, (1): 20-28.
• Gedik, G. (2018). “Bilinçli Farkındalık ve Kendini Kabul”. Akademik Sosyal Araştırmalar Der-gisi, 6/71, s. 615-626. Hacıoğlu, M. (2007). Okul Öncesi Yöneticilerin Sergiledikleri İletişim Becerilerinin Algıları ile Öğretmenlerinin Empati Düzeyleri Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Karademir, T., & Türkçapar, Ü. (2017). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Empatik Eğilim Düzeylerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 232-245.
• Karakaya, A. D. (2001). Akdeniz Üniversitesindeki Hemşirelik Öğrencilerinin Empati Becerileri. İstanbul Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. Duru, E. (2002). Öğretmen Adaylarının Empatik Eğilim Düzeylerinin Bazı Psikososyal Değişkenler Açısından İncelenmesi, Pamukkale Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(12), 21–34.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Yirmi Birinci Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Korkmaz, H.N, Şahin, E., Kahraman, M., & Öztürk, F. (2001). Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü Öğrencilerinin Empatik Becerilerinin Cinsiyete Göre Karşılaştırılması, II. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu, İzmir.
• Kuyulu, İ., & Beltekin, E. (2020). Spor Ortamında Empati. Sporda Yeni Akademik Çalışmalar-5. Akademisyen Kitabevi. 247-257.
• Lawrence, A. S., & Xavier, S. A. (2013). Lateral Thinking of Prospective Teachers. Online Submission, 1(1), 28-32.
• Mutlu, O., Şentürk, E., & Zorba, E. (2014). Üniversite öğrencisi tenisçilerde empatik eğilim ve iletişim becerisi. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 1), 129-137.
• Onargan, T., Cöcen, İ., Akar, A., Tatar Ç., Köktürk, U., Mordoğan, H., & Batar, T. (2004). Maden Mühendisliği Eğitiminde Probleme Dayalı Öğretim (PDÖ) için Yapılanma Modeli [A Structuring Model For The Problem-Based Teaching (PBT) in Mining Engineering Education]. I.Ulusal Mühendislik Kongresi, 20- 21 Mayıs 2004, Eski Foça, İzmir.
• Rogers, CR., (1983). “Empatik Olmak Değeri Anlaşılmamış Bir Varoluş Şeklidir”, Akkoyun F. (Çev). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(1), s. 103-121.
• Semerci, Ç. (2016). Developing A Lateral Thinking Disposition (LATD) Scale: A Validity and Reliability Study/Yanal Düşünme Eğilimi (YADE) Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(1), 358-371.
• Semerci, N. (2017). Pedagogical Formation Students' Dispositions toward Lateral Thinking/Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin Yanal Düşünme Eğilimleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1), 336-345.
• Şimşek, N, (2014). Farkındalık bilinci, (1. Baskı), Akçağ Yayınları, Ankara. Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce, Evrim Yayınevi. Baskı, İstanbul.
• Turan, M. B., Koç, K., Karaoğlu, B. Ulucan, H. (2018). Examining the predicted power of the critical thinking ability of empathic tendency levels of physical education and sport teacher candidates. Academic studies in sport sciences. Gece Kitaplığı. 15-21.
• Uygun, E. (2006). Psikiyatri servisinde çalışan hemşirelerin empati beceri düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Walters, K. S. (1986). Critical Thinking in Liberal Education: A Case of Overkill? Liberal Education, 72(3), 233-44.
• Warner, R. E. (1984). Can Teachers Learn Empathy? Education Canada, 17 (5), 39-41.
• Yıldız, K., & Yılmaz, B. (2020). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme ve Yanal Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 335-353.
• Yılmaz, İ., & Akyel, Y. (2008). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Empatik Eğilim Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9 (3), 27-33.
• Yılmaz, S. (2013). Spor yapan ve yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin empatik eğilimleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Bayrampaşa ilçesi örneği). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.