Futbol ve Tenis Branşlarıyla İlgilenen Bireylerin Karanlık Üçlü Kişilik Özelliklerinin Karar Verme Stilleri Üzerine Etkisi

Yıl 2022, , 158 - 170, 19.12.2022

Davut Budak , Neslihan Kandil

https://doi.org/10.38021/asbid.1198516

Öz

Bu çalışmanın amacı; futbol ve tenis sporlarıyla ilgilenen bireylerin karanlık üçlü kişilik özellikleri ve karar verme stilleri arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırmanın evrenini; Erzurum ilinde futbol ve tenis branşları ile ilgilenen bireyler oluştururken; çalışma grubunu ise kolayda örneklem yönetimi ile seçilmiş 108’i erkek ve 63 kadın olmak üzere toplamda 171 kişi oluşturmuştur. Araştırmada, Karanlık Üçlü Ölçeği ile “Melbourne Karar Verme Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, frekans analizi, betimsel istatistik, bağımsız gruplarda t-testi, tek yönlü varyans analizi, Tukey testi, ölçekler arasındaki ilişkinin tespiti için pearson korelasyon testi yapılmıştır. Katılımcıların yaş değişkenlerine göre karar verme stilleri; kaçıngan karar verme stili (p=,005) alt boyutunda ve branş düzeyine göre karanlık üçlü ölçeğinin makyavelizm (p=,030). Alt boyutunda anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Bu bulgulara göre kaçıngan karar verme stili alt boyutunda 26-30 yaş aralığında olan bireylerin ve makyavelizm alt boyutunda “amatör” düzeyde bulunanların ortalama puanları diğer bireylere oranla daha fazla ortalama sahip oldukları sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor, Futbol, Tenis, Karar Verme

The Effect on Decision-Making Styles of Dark Triad Personality Traits of Individuals Interested in Football and Tennis Branches

Öz

The aim of this study is to investigate the relationship between the dark triple personality traits and decision-making styles of individuals who are interested in football and tennis, considering that the dark triple personality traits, which are described as the unknown dark side of the individual, will affect the attitudes and behaviours of the individual during the decision-making process. While the scope of the research consists of individuals interested in football and tennis branches in Erzurum, the study group consists of a total of 171 people, 108 men and 63 women, who were selected by easy sample management. The Dark Triad Scale and the Melbourne Decision Making Scale used. The link between the scales was evaluated using frequency analysis, descriptive statistics, t-tests in independent groups, one-way analyses of variance, Tukey test, and Pearson correlation test. Decision-making styles of the participants according to the “age” variable; in the comparison of decision-making styles and according to “branch level” Significant differences were found in the machiavellianism sub-dimension of the dark triple scale. According to these findings, it was concluded that individuals between the ages of 26-30 in the avoidant decision-making style sub-dimension and those who were at the "amateur" level in the machiavellianism sub-dimension had higher average scores than other individuals.

Anahtar Kelimeler

Sports, Football, Tennis, Decision Making

Kaynakça

• Amerikan Psikiyatri Birliği (Çev., Köroğlu, E.) (2013). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı (DSM-V). Sayıştay Dergisi, (5. baskı), HYB Yayıncılık. 101-97-121.
• Avşaroğlu, S. (2007). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme ve stresle başa çıkma stillerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aydoğan, E., ve Serbest, S. (2016). İş yerinde karanlık üçlü: Bir kamu kuruluşunun iç denetim biriminde.
• Christie, R., & Geis, F. (1970). Scale construction. Studies in Machiavellianism, 10-34.
• Craig, C. & Watson, G. (2011). An affordance based on approach to decision making in sport: discussing a novel methodological framework. Revista de Psicologia del Deporte, 20 (2), 689-708.
• Crano, W.D., & Brewer, M.B. (2002). Principles and methods of social research. New Jersey, Lawrence Erlbaum Associates Publishers
• Deniz, M. E. (2004). Investigation of the relation between decision self-esteem, decision making style and problem solving skill of the university students. Eurasian Journal of Educational Research, 4, 15, 23-35.
• Egesoy, H. Eniseler, N. Çamlıyer, H. ve Çamlıyer, H. (1999). Elit ve Elit Olmayan Futbol Oyuncularının Karar Verme Performanslarının Karar Verme Hızı ve Verilen Kararın Doğruluğu Açısından Karşılaştırılması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2, (3), 22-33.
• Geçtan, E. (2010). Psikodinamik Psikiyatri ve Normaldışı Davranışlar. (19. bs.). Metis Yayınları.
• Göral, M; (2001). Beden Eğitimi ve Spor Bilimlerine Giriş. Tuğra Ofset, Isparta.
• Izgar, H., ve Yılmaz, E. (2007). “PİO ve YİBO’nda Görev Yapan Okul Yöneticilerinin Karar Vermede Özsaygı ve Karar Verme Stilleri Arasındaki İlişki”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17), 341-351.
• Jonason, P.K., & Webster, G.D. (2010). The Dirty Dozen: A concise measure of the Dark Triad. Psychological Assessment, 22, 420-432.
• Jones, D. N., & Paulhus, D. L. (2009). Machiavellianism. M. R. Leary & R. H. Hoyle (Eds.), Handbook of Individual Differences in Social Behavior (93–108). New York: Guilford.
• Küçükkendirci, H., Şakır, Ah., Arıkan, A., ve Güler, Y. (2016): “Kamu Sağlık Kurumları Taşra Yöneticilerinin Karar Verme Stillerinin Belirlenmesi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 19 (2). 201-219.
• MC Pherson, S. L. (1999). Expert-Novice Differences in Performance Skills And Problem Representations Of Youth And Adults During Tennis Competition. Research Quarterly for Exercise and Sport. 70 (3). 233-251.
• Özer Fatih T. (2012). Öğretmen Algılarına Göre Yöneticilerin Karar Verme Stillerinin Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığına Etkisi, Rize İli Örneği. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Rize.
• Özsoy, E., Rauthmann, J.F., Jonason, P.K., & Ardıç, K. (2017). Reliability and validity of the Turkish versions of Dark Triad Dirty Dozen (DTDD-T), Short Dark Triad (SD3-T), and Single Item Narcissism Scale (SINS-T). Personality and Individual Differences, (117), 11-14. doi: 10.1016/j.paid.2017.05.019.
• Paulhus, D. L., & Williams, K. M. (2002). The dark triad of personality: Narcissism, Machiavellianism, and psychopathy. Journal of Research in Personality, 36(6), 556-563.
• Ronningstam, E. (2010). Narcissistic personality disorder: a current review. Current Psychiatry Reports, 12(1), 68-75.
• Schulsinger, F. (1972). Psychopathy: Heredity and environment. International Journal of Mental Health, 190-206.
• Spurk, D., Keller, A. C. & Hirschi, A. (2016). Do bad guys get ahead or fall behind? Relationships of the dark triad of personality with objective and subjective career success. Social Psychological and Personality Science, 7(2). 113-121. https://doi.org/10.1177/1948550615609735.
• Temur, Ö. F. (2012). Öğretmen algılarına göre yöneticilerin karar verme stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi (Rize İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Ün, E. (2010). Satranç eğitiminin, problem çözme yaklaşımları, karar verme ve düşünme stillerine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.