Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Proaktiflik ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2022, , 309 - 323, 19.12.2022

Burak Karababa , Eda Yılmaz , Alparslan Kurudirek , Muhammet İrfan Kurudirek

https://doi.org/10.38021/asbid.1201794

Öz

Bu çalışmada, beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümünde eğitim alan öğretmen adaylarının proaktif kişilik ve problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenlere göre nasıl değiştiğini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden korelasyonel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma örneklemin de farklı sınıf düzeylerinde öğrenim gören 119 beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencisi bulunmaktadır. Veriler üç bölüm şeklinde oluşturulan anket formu ile toplanmıştır, birinci bölümünde demografik özellikler, ikinci bölümünde 1982 yılında Heppner ve Petersen tarafından geliştirilen ve uyarlama çalışmaları ise Taylan (1990) ve Şahin, Şahin ve Heppner (1993) aracılığıyla yapılmış problem çözme becerisi ölçeği ve üçüncü bölümünde ise Akın ve Arıcı (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan Kısaltılmış Proaktif Kişilik Ölçeğinden (KPÖ) yararlanılmıştır. Verilerin analizinde parametrik (T-Testi ve One Way ANOVA) testlerden yararlanılmıştır. Araştırma neticesinde; cinsiyet değişkenine göre kişisel kontrol alt boyutunda erkek katılımcıların kadın katılımcılara oranla daha yüksek kişisel kontrol düzeyine sahip oldukları; proaktif kişilik alt boyutunda kadın katılımcıların, erkek katılımcılara oranla daha yüksek proaktif kişilik düzeyine sahip oldukları; spor branşı değişkenine göre kişisel kontrol at boyutunda takım sporlarıyla ilgilenen katılımcıların, bireysel sporlarla ilgilenen katılımcılara oranla daha yüksek kişisel kontrol düzeyine sahip oldukları görülmektedir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda katılımcıların problem çözme becerileri ile proaktif kişilik düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi, Kişilik, Proaktif Kişilik, Problem Çözme Becerisi, Spor Branşı

Without Examining the Relationship Between Proactivity and Problem Solving Skills of Physical Education Teacher Candidates

Öz

The aim of this study is to investigate how the proactive personality and problem-solving skills of teacher candidates studying in the physical education and sports teaching department change according to various variables.Correlational research design, one of the quantitative research methods, was used in the research. The sample of the research consists of 119 physical education and sports teaching department students studying at different grade levels. The data were collected with a questionnaire consisting of three parts. In the first part of the questionnaire, demographic characteristics, in the second part, the problem solving skills scale developed by Heppner and Petersen in 1982 and adaptation to the lifestyle of our society was made by Taylan (1990) and Şahin, Şahin, and Heppner (1993), and in the third part Akın and Arıcı ( The Abbreviated Proactive Personality Scale (KPÖ), which was adapted into Turkish by 2015) was used. T-Test and One Way ANOVA, which are parametric tests, were used in the analysis of the data.As a result of the research; According to the gender variable, male participants in the sub-dimension of personal control have a higher level of personal control than female participants; In the proactive personality sub-dimension, female participants had a higher proactive personality level than male participants; According to the sports branch variable, it is seen that the participants who are interested in team sports in the personal control horse dimension have a higher level of personal control than the participants who are interested in individual sports. As a result of the correlation analysis, it is seen that there is no statistically significant relationship between the problem-solving skills of the participants and their proactive personality levels.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi, Kişilik, Proaktif Kişilik, Problem Çözme Becerisi, Spor Branşı

Kaynakça

• Afacan, S., ve Kaya, E. E. (2022). Mesleki müzik eğitimi alan öğrencilerin problem çözme becerilerinin çoklu değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitim Metodolojisi Dergisi, 8(1), 117-127.
• Akın, A., ve Özcan, N. A. (2015). Short Turkish version of Proactive Scale: A study of validity and reliability. Mevlana International Journal of Education, 5(1), 165-172.
• Anwar, M. (2021). Analysis of problem-solving skills of vocational teacher candidates in terms of several variables. Journal of Education Technology, 5(1), 132-136.
• Atan, T., Göçer, S., ve Ünver, Ş. (2018). Farklı branşlardaki erkek ve kadın sporcuların atılganlık ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Journal of International Social Research, 11(60).
• Avena, J. S., McIntosh, B. B., Whitney, O. N., Wiens, A., ve Knight, J. K. (2021). Successful problem solving in genetics varies based on question content. CBE—Life Sciences Education, 20(4).
• Bateman, T. S., ve Crant, J. M. (1993). The proactive component of organizational behavior: A measure and correlates. Journal of Organizational Behavior, 14(2), 103-118.
• Becherer, R. C., ve Maurer, J. G. (1999). The proactive personality disposition and entrepreneurial behavior among small company presidents. Journal of Small Business Management, 37(1), 28.
• Bertolino, M., Truxillo, D. M., ve Fraccaroli, F. (2011). Age as moderator of the relationship of proactive personality with training motivation, perceived career development from training, and training behavioral intentions. Journal of organizational behavior, 32(2), 248-263.
• Chan, D. (2006). Interactive effects of situational judgment effectiveness and proactive personality on work perceptions and work outcomes. Journal of Applied Psychology, 91(2), 475.
• Crant, J. M. (1996). The proactive personality scale as a predictor of entrepreneurial intentions. Management, 29(3), 62-74.
• Crant, J. M. (2000). Proactive behavior in organizations. Journal of management, 26(3), 435-462.
• Creswell, J. W., ve Clark, V. L. P. (2014). Karma yöntem araştırmaları: Tasarımı ve yürütülmesi: Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çelik, O. B., ve Yenilmez, M. İ. (2019). Oyunu Değiştirmek: Neden Daha Fazla Kadın Spora Katılım Sağlayamıyor? Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 9-17.
• Çini, P. E. (2014). Yönetici ve çalışanların proaktif kişilik özellikleri ve ilişkisel bağımlı benlik düzeylerinin karşılaştırılması. Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dönmez, K. H., ve Kaçar, F. (2015). Giresun Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü öğrencilerinin sosyal öz-yeterlik ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(2), 537-546.
• Emihovich, B., Roque, N., ve Mason, J. (2020). Can video gameplay improve undergraduates' problem-solving skills? International Journal of Game-Based Learning (IJGBL), 10(2), 21-38.
• Erdemli, E., ve Yaşartürk, F. (2020). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin serbest zaman doyum düzeyi ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1871-1882.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. (2006). How to design and evaluate research in education . New York: Mac Graw Hill.
• Gökçe, B. (2018). Toplumsal bilimlerde araştırma. Ankara: Savaş Yayınevi.
• Greguras, G. J., ve Diefendorff, J. M. (2010). Why does proactive personality predict employee life satisfaction and work behaviors? A field investigation of the mediating role of the self‐concordance model. Personnel Psychology, 63(3), 539-560.
• Griffin, M. A., Parker, S. K., ve Mason, C. M. (2010). Leader vision and the development of adaptive and proactive performance: a longitudinal study. Journal of Applied Psychology, 95(1), 174.
• Gürbüz, S., ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz [research methods in social sciences philosophy-method-analysis]. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 260, 271.
• Haeruddin, H., Kamaluddin, K., Kade, A., ve Pabianan, A. R. (2022). Analysis of attitudes and approaches to problem solving: gender differences and education levels. Radiasi: Jurnal Berkala Pendidikan Fisika, 15(1), 12-21.
• Heppner, P. P., ve Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem-solving inventory. Journal of counseling psychology, 29(1), 66.
• Johnson, R. B., Onwuegbuzie, A. J., ve Turner, L. A. (2007). Toward a definition of mixed methods research. Journal of mixed methods research, 1(2), 112-133.
• Kantek, F., ve Yeşilbaş, H. (2019). The effects of gender on problem solving skills of nursing students in Turkey: a meta-analysis study Türkiye’deki hemşirelik öğrencilerinin problem çözme düzeylerine cinsiyetin etkisi: Bir meta analiz çalışması. Journal of Human Sciences, 16(1), 134-142.
• Karabatak, S. H. (2018). Öğretmenlerin proaktif davraniş düzeyleri ile beş faktör kişilik özellikleri arasindaki ilişkinin incelenmesi. Mecmua(5), 48-64.
• Koçel, T. (2003). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınları.
• Kutluca, A. Y. (2018). Öğretmen adaylarının problem çözme becerilerini yordayan değişkenlerin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 6(1), 1-20.
• M., M. R. W. (2006). Problem solving. In Alexanderp.Winnep. (Eds.), Handbook of educational psychology. Mahwah, NJ: Erlbaum Publishers, 2nd ed., pp. 287–303.
• Medina, M. S., Plaza, C. M., Stowe, C. D., Robinson, E. T., DeLander, G., Beck, D. E., ve Gleason, B. L. (2013). Center for the advancement of pharmacy education 2013 educational outcomes. American Journal of Pharmaceutical Education, 77(8).
• Morawietz, C., ve Muehlbauer, T. (2021). Effects of physical exercise ınterventions on spatial orientation in children and adolescents: a systematic scoping review. Frontiers in sports and active living, 3, 156.
• Onur, B. (1997). Gelişim psikolojisi. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Osman, A., Uçan, A. G. F., ve Avcı, S. B.(2019). Politik becerinin iş tatmini üzerine etkisinde proaktif kişiliğin aracı rolü. Hoca Ahmet Yesevi 2. Uluslararası bilimsel araştırmalar kongresi 6-8 Aralık 2019 Erzurum.
• Özer, K. (2006). Fiziksel uygunluk. 2. baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 125.
• Özkurt, B. (2015). Beden eğitimi spor yüksek okulunda okuyan öğrencilerin proaktif kişilik özellikleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Niğde.
• Parker, S. K., Bindl, U. K., ve Strauss, K. (2010). Making things happen: A model of proactive motivation. Journal of management, 36(4), 827-856.
• Parker, S. K., Williams, H. M., ve Turner, N. (2006). Modeling the antecedents of proactive behavior at work. Journal of Applied Psychology, 91(3), 636.
• Paul, R., ve Elder, L.. (2013). Kritik düşünce (Çev. Esra Aslan ve Gamze Sart). Ankara: Nobel Yayınları.
• Persky, A. M., Medina, M. S., ve Castleberry, A. N. (2019). Developing critical thinking skills in pharmacy students. American Journal of Pharmaceutical Education, 83(2).
• Polat, R. H., ve Tümkaya, S. (2010). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin düşünme ihtiyacına göre problem çözme becerilerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 9(1), 346-360.
• Rahman, M. (2019). 21st century skill'problem solving': Defining the concept. Asian Journal of Interdisciplinary Research, 2(1), 64-74.
• Rue, L. W., ve Byars, L. L. (2000). Management: Skills and application. New York: WH Freeman and Company.
• Sabahattin, Ç., ve Tümkaya, S. (2008). Kişilerarası problem çözme envanteri lise öğrencileri formu’nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2).
• Sardoğan, M. E., Karahan, T. F., ve Kaygusuz, C. (2006). Üniversite öğrencilerinin kullandıkları kararsızlık stratejilerinin problem çözme becerisi, cinsiyet, sınıf düzeyi ve fakülte türüne göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 78-97.
• Seibert, S. E., Crant, J. M., ve Kraimer, M. L. (1999). Proactive personality and career success. Journal of Applied Psychology, 84(3), 416.
• Seibert, S. E., Kraimer, M. L., ve Crant, J. M. (2001). What do proactive people do? A longitudinal model linking proactive personality and career success. Personnel Psychology, 54(4), 845-874.
• Siagan, M. V., Saragih, S., ve Sinaga, B. (2019). Development of Learning Materials Oriented on Problem-Based Learning model to ımprove students' mathematical problem solving ability and metacognition ability. International Electronic Journal of Mathematics Education, 14(2), 331-340.
• Stein, B. S. (1993). The ideal problem solver: A guide for improving thinking, learning, and creativity. New York: WH Freeman and Company.
• Tambunan, H. (2019). The effectiveness of the problem solving strategy and the scientific approach to students' mathematical capabilities in high order thinking skills. International electronic journal of mathematics education, 14(2), 293-302.
• Taymur, İ., ve Türkçapar, M. H. (2012). Kişilik: tanımı, sınıflaması ve değerlendirmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2), 154-177.
• Turan, M., Uras, M., ve Mavibaş, M. An investigation of the effect of elite athletes' self-talk (ınner speech) during competition on perceptions of coping with stress. Pakistan Journal of Medicine & Health Sciences, 15(10).
• Türkçapar, Ü. (2009). Beden eğitimi spor yüksek okulu öğrencilerinin farklı değişkenler açısından problem çözme becerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 129-139.
• Van Eck, R. N., Shute, V. J., ve Rieber, L. P. (2017). Leveling up: Game design research and practice for instructional designers. Trends and issues in instructional design and technology, 227-285.
• Zhang, Y. (2009). The relationship between organizational authority-control and employees' proactive behavior: the moderating role of individual proactive personality. City University of Hong Kong.