6 Hafta Işıklı Reaksiyon Antrenmanlarının Taekwondo Sporcularında Çeviklik ve Reaksiyon Performansı Üzerine Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 4, 889 - 903, 28.12.2025

Ayşe Akarken , Gözde Algün Doğu , Gamze Erikoğlu Örer

https://doi.org/10.38021/asbid.1784730

Öz

Bu çalışma yıldız taekwondocularda ışıklı reaksiyon sistemi ile yapılan antrenmanların, çeviklik ve reaksiyon performansı üzerine etkisini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Çalışmaya, Ankara ilinde faaliyet gösteren özel taekwondo spor kulüplerinde lisanslı ve aktif olarak müsabakalara katılan, yıldızlar yaş grubundaki 20 gönüllü sporcu dahil edilmiştir. Çalışma, taekwondo temalı ışıklı reaksiyon sistemi ile antrenman yapan (n=10) antrenman grubu ve klasik taekwondo antrenmanı yapan (n=10) kontrol grubu oluşturularak 2 grup şeklinde düzenlenmiş ve çalışma gerçekleştirilmiştir. Antrenman grubunda bulunan 10 sporcuya 6 hafta boyunca haftanın 3 günü antrenmanlarına ek olarak ışıklı antrenman sistemi ile çeviklik ve reaksiyonlarını geliştirmeye yönelik antrenmanlar yaptırılmıştır. Kontrol grubundaki sporcular ise 6 hafta boyunca haftanın 3 günü normal taekwondo antrenmanlarına devam etmiştir. Sporculara boy ve vücut ağırlığı ölçümü ile beden kitle endeksi (Vki) ölçümleri, Hexagon Agility Çeviklik Testi, Taekwondo Spesifik Çeviklik Testi, El-göz ve Ayak Reaksiyon Testleri ön ve son test şeklinde uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin istatistiksel analizi için SPSS 21.0 istatistik programı kullanılmış ve anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 dikkate alınmıştır. Araştırma bulguları, antrenman grubunun hem çeviklik hem de reaksiyon performansında anlamlı iyileşmeler gösterdiğini ortaya koymuştur. Hexagon Agility Çeviklik Testi ve Taekwondo Spesifik Çeviklik Testi sonuçlarına göre, antrenman grubunun kontrol grubuna kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha iyi performans sergilediği tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, ışıklı reaksiyon sistemi ile yapılan antrenmanların yıldız taekwondo sporcularının çeviklik ve reaksiyon performanslarını olumlu yönde etkileyebileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Taekwondo , Çeviklik , Reaksiyon Hızı

Etik Beyan

Etik değerlendirme kurulu: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Etik Kurulu Etik değerlendirme belgesinin tarihi: 16.01.2024 Etik değerlendirme belgesinin sayı numarası: 2024/559

Destekleyen Kurum

Araştırma Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi BAP birimi tarafından desteklenmiştir.

Proje Numarası

2024-559

Teşekkür

Bu çalışmanın ortaya çıkmasında bilgi birikimi, tecrübesi ve değerli yönlendirmeleriyle her zaman yanımda olan çok kıymetli danışmanlarım, Prof. Dr. Gözde ALGÜN DOĞU ve Prof. Dr. Gamze ERİKOĞLU ÖRER’e en derin teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca, araştırmamın saha uygulamalarında gerekli tüm imkânları sağlayarak desteğini ve güvenini her zaman hissettiren değerli antrenörüm Sayın Hızır PINAROĞLU’na da özel olarak teşekkür etmek isterim. Bu araştırma, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Birimi tarafından 2589 numaralı proje kapsamında desteklenmiştir.

The Effects of a 6-Week Light-Based Reaction Training Program on Agility and Reaction Performance in Taekwondo Athletes

Öz

This study was conducted to determine the effect of training with a light-based reaction system on agility and reaction performance in junior taekwondo athletes. The study included 20 voluntary athletes competing in the cadet age category, who were licensed and actively participating in official competitions at private taekwondo clubs operating in Ankara, Turkey.The study was organized with two groups: an experimental group (n=10) that trained with a taekwondo-themed light reaction system, and a control group (n=10) that performed traditional taekwondo training. Over six weeks, the experimental group received additional agility and reaction training three times a week using the light training system. Meanwhile, the control group continued their regular taekwondo training three times a week for the same duration. Pre- and post-tests, including measurements of height, body weight, and BMI, as well as the Hexagon Agility Test, Taekwondo-Specific Agility Test, hand-eye and foot reaction tests, were administered to the athletes. Statistical analysis of the data obtained was conducted using SPSS 21.0, with a significance level of p<0.05. The study findings revealed that the experimental group showed significant improvements in both agility and reaction performance. According to the results of the Hexagon Agility Test and Taekwondo-Specific Agility Test, the experimental group performed statistically significantly better than the control group (p<0.05). These findings indicate that light-based reaction training positively affects agility and reaction abilities in taekwondo athletes.In conclusion, the results of this study suggest that training with a light reaction system can positively impact the agility and reaction performance of junior taekwondo athletes.

Anahtar Kelimeler

Taekwondo , Agility , Reaction Time

Etik Beyan

Ankara Yıldırım Beyazıt University Health Sciences Ethics Committee

Destekleyen Kurum

The research was supported by the Scientific Research Projects (BAP) Unit of Ankara Yıldırım Beyazıt University

Proje Numarası

2024-559

Teşekkür

I would like to express my deepest gratitude to my esteemed advisors, Prof. Dr. Gözde ALGÜN DOĞU and Prof. Dr. Gamze ERİKOĞLU ÖRER, for their knowledge, experience, and valuable guidance, always standing by me throughout the realization of this study. I would also like to extend my special thanks to my respected coach, Mr. Hızır PINAROĞLU, for providing all the necessary opportunities during the field applications of my research and for his constant support and trust. This research was supported by the Scientific Research Projects (BAP) Unit of Ankara Yıldırım Beyazıt University within the scope of Project No. 2589.

Kaynakça

• Arabacı, R., Görgülü, R., & Çatıkkaş, F. (2010). Relationship between agility and reaction time, speed and body mass index in taekwondo athletes. Sports Sciences, 5(2), 71–77.
• Bal, E. (2020). Işıklı reaksiyon sistemleri ile yapılan antrenmanların boksörlerin vuruş mekaniklerine, sürat, çeviklik ve çabukluklarına olan etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Bompa, T. O. (2007). Antrenman kuramı ve yöntemi (İ. Keskin, A. B. Tuner, H. Küçükgöz ve T. Bağırgan, Çev.). Spor Yayınevi ve Kitabevi.
• Bozkurt, O., Eken, Ö., Türkmen, M., Kurtoğlu, A., Kurhan, S., & Eken, İ. (2024). Dış dikkat odağın voleybol performansı üzerine etkisi: Bir derleme çalışması. Journal of History School, 17(LXXII), 2502–2516.
• Brewer, C. (2017). Athletic movement skills: Training for sports performance. Human Kinetics.
• Bridge, C. A., Santos, J. F., Chaabène, H., Pieter, W., & Franchini, E. (2014). Physical and physiological profiles of taekwondo athletes. Sports Medicine, 44(6), 713–733.
• Chaabene, H., Tabben, M., Mkaouer, B., Franchini, E., Negra, Y., & Hammami, M. (2015). Amateur boxing: Physical and physiological attributes. Sports Medicine, 45(3), 337–352.
• Dik, J. (2018). Kistik fibrozis ve bronşektazili bireylerde reaksiyon zamanı ve postüral kontrolün değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Eler, N., Zorba, E., & Savaş, S. (2014). 10–12 yaş kadın voleybol oyuncularının motorik özelliklerinin teknik kapasiteleri ile karşılaştırılması. Atletik Performans ve Beslenme Dergisi, 1(1), 21–31.
• Erbaş, Ü., & Çakır, Z. (2021). Elit ve elit olmayan taekwondocuların üst ekstremite reaksiyon süreleri ve bacak denge düzeylerinin karşılaştırılması. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 89–98.
• FitLight Training. (2024). Sports training. https://www.fitlighttraining.com/sports-training/
• Greig, M., & Naylor, J. (2017). The efficacy of angle-matched isokinetic knee flexor and extensor strength parameters in predicting agility test performance. International Journal of Sports Physical Therapy, 12(5), 728– 735.
• Guckstein, M., & Walter, S. (1972). Brain mechanism in reaction time. Brain Research, 40(1), 1–9.
• Hasdemir, S., Gündüz, N., & Müniroğlu, S. (2003). Bayan hentbolcuların görsel ve işitsel reaksiyon zaman farklarının incelenmesi. Spormetre, 1(1), 49–56.
• Karademir, T., & Pakyardım, C. (2022). Her yönüyle taekwondo. Efe Akademi Yayınları.
• Kaya, E. (2022). The impact of light-based reaction training systems on performance levels of young taekwondo athletes. Journal of Martial Arts Science, 5(1), 45–52.
• Kızılet, A., Atılan, O., & Erdemir, İ. (2010). 12–14 yaş grubu basketbol oyuncularının çabukluk ve sıçrama yetilerine farklı kuvvet antrenmanlarının etkisi. ATABESBD, 12(2), 44–57.
• Komal, S., & Kumar, N. (2020). Comparison of simple reaction time between volleyball and football playing collegiate athletes. International Journal of Research and Review, 7(2), 421–424.
• Kormanowski, A., Padilla, E. L., & Harasymowicz, J. (2008). Metabolic effects of a zen meditation and qigong training program in experienced meditation instructors. Archives of Budo, 4(1), 59–64.
• Kosinski, R. J. (2008). A literature review on reaction time. Clemson University. http://biae.clemson.edu/bpc/bp/Lab/110/reaction.htm
• Marković, G., Mišigoj-Duraković, M., & Trninić, S. (2005). Fitness profile of elite Croatian female taekwondo athletes. Collegium Antropologicum, 29(1), 93–99.
• Polat, S. Ç., Akman, O., & Orhan, Ö. (2018). A comparison of the reaction times of elite male taekwondo and kickboxing athletes. The Online Journal of Recreation and Sports, 7(2), 32–39.
• Ramazanoğlu, F. (2000). Taekwondo teorisi teknik ve sosyo-kültürel eğitimi. Özal Matbaası.
• Ramazanoğlu, N. (1989). Taekwondo’da motorik özelliklerden esnekliğin performans üzerindeki rolü [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Red Bull. (2021, 1 Kasım). E-spor nedir? https://www.redbull.com/tr-tr/e-spor-nedir
• Smith, J. (2018). The effects of various training methods on agility and reaction speed. International Journal of Sports Training, 9(4), 210–218.
• Suveren-Erdoğan, C., Er, F., İpekoğlu, G., … & Çolakoğlu, T. (2016). Farklı denge egzersizlerinin voleybolcularda statik ve dinamik denge performansı üzerine etkileri. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 8(1), 11-18.
• Şahin, M., Saraç, H., Çoban, O., & Coşkuner, Z. (2012). Taekwondo antrenmanlarının çocukların motor gelişim düzeylerine etkisinin incelenmesi. Spor Performans Araştırmaları Dergisi, 3(1), 5–14.
• Taşkın, M., & Akkoyunlu, Y. (2016). Effect of anaerobic power on quickness in women national taekwondo athletes. Science, Movement and Health, 16(2, Suppl.), 701–705.
• Topend Sports. (2024). Hexagon agility test. https://www.topendsports.com/testing/tests/hexagon.htm
• Tutal, V. (2005). Malatya’da bulunan ulusal seviyedeki taekwondo sporcuları ile bölgesel seviyedeki taekwondo sporcularının fiziksel ve fizyolojik özelliklerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Vurmaz, M. O. (2017). U-20 futbolcularda ışıklı reaksiyon egzersizlerinin çeviklik-çabukluk ve reaksiyon sürati üzerine olan etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü].
• Wazir, N. M. R. W., Van Hiel, M., Mostaert, M., Deconinck, F. J., Pion, J., & Lenoir, M. (2019). Identification of elite performance characteristics in a small sample of taekwondo athletes. PLOS ONE, 14(5), e0217358.
• Yılmaz, M., Demir, A., & Çelik, S. (2020). Çeviklik ve reaksiyon hızının geliştirilmesinde farklı antrenman programlarının etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 85–93.