Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Fiziksel Aktivite ve Dijital Bağımlılık: Türkiye Cumhuriyeti Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında Yer Alan Tezlerin Bibliyometrik Analizi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 4, 681 - 707, 28.12.2025
https://doi.org/10.38021/asbid.1794012

Öz

Bu çalışmanın amacı, fiziksel aktivite ve dijital bağımlılık üzerine yapılan tezlerin bibliyometrik yöntemler kullanarak analiz etmektir. Araştırmanın evrenini Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurumu Başkanlığı, Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yer alan fiziksel aktivite ve dijital bağımlılık konusunda yayınlanmış tezlerin tamamı oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise amaçlı örneklem yöntemine göre belirlenmiştir. Bu bağlamda, fiziksel aktivite ve dijital bağımlılık arasındaki bağlantıyı inceleyen 71 tez bibliyometrik analiz ile incelenmiş, yöntem ve elde edilen sonuçlar açısından da değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırmada ulaşılan verilerin çözümlenmesinde SPSS 23.00 istatistiksel analiz programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, yüksek lisans alanında 67, doktora alanında 4 tez üretildiği belirlenmiştir. Tezler, 49 farklı üniversitede 5 enstitüye bağlı hazırlanmıştır. Tezlerin yıllara göre dağılımı incelendiğinde en fazla tezin 2023 yılında yayınlandığı, en az tezin ise 2014 yılında yayınlandığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte en fazla tezin Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi’nde gerçekleştirildiği, en fazla kullanılan anahtar kelimenin ‘‘Fiziksel aktivite” olduğu tespit edilmiştir. Fiziksel aktivitenin değerlendirilmesinde en fazla kendi kedine bildirilen “Düzenli Fiziksel Aktivite, Spor, Egzersiz Katılım Durumu”, “Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi” ve “Çoçuklar için Fiziksel Aktivite Anketi” kullanılmıştır. Dijital bağımlık ise en fazla “İnternet Bağımlılığı Ölçeği” kullanılarak değerlendirilmiştir.

Kaynakça

  • Abbas, M. H. (2024). Spora katılımın üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılığına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Ağgül, E., & Yalçın, P. (2024). Teknoloji bağımlılığı ile ilgili yapılmış akademik çalışmalara yönelik doküman analizi. Bağımlılık Dergisi, 25(4), 354-367.
  • Akboz, İ. H. (2024). X, Y, Z kuşağında spor yapan bireylerin bağımlılık düzeyleri: Teknoloji kullanımı ve dijital oyun bağımlılığı arasındaki ilişki. [Yüksek lisans tezi]. Bitlis Eren Üniversitesi.
  • Akgül, F. (2023). Üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılık ve sosyal beceri düzeylerinin sportif etkinliklere katılım durumlarına göre incelenmesi (Yozgat Bozok Üniversitesi örneği) [Doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
  • Akkaya, Ç. (2022). Adolesan dönemi çocuklarda fiziksel aktivite düzeyi ile dijital oyun bağımlılığı ve özgüven ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Akyol, Y. S. (2021). COVID-19 pandemisi sürecindeki eğitimcilerin dijital bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Alagöz, N. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile internet ve oyun bağımlılığı ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Albayrak, S. (2024). Lise öğrencilerinde fiziksel aktivite ile sosyal medya bağımlılığı ve yaşam doyumu ilişkisi (Ordu ili örneği) [Yüksek lisans tezi]. Bayburt Üniversitesi.
  • Alimoradi, Z., Lin, C.Y., Broström, A., Bülow, P. H., Bajalan, Z., Griffiths, M. D., Ohayon, M. M., & Pakpour, A. H. (2019). Internet addiction and sleep problems: A systematic review and meta-analysis. Sleep Medicine Reviews, 47, 51-61. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2019.06.004
  • Almourad, M. B., McAlaney, J., Skinner, T., Pleya, M., & Ali, R. (2020). Defining digital addiction: Key features from the literature. Psihologija, 53(3), 237-253.
  • Alpay, Y. (2022). Spor yapan ve spor yapmayan lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ile problem çözme becerilerinin araştırılması [Yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Alpdoğan, G. (2021). 12-14 yaş arası spor yapan ve yapmayan bireylerde dijital oyun bağımlılığının dikkat ve denge parametreleri üzerine etkisi (Van ili örneği) [Yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Altun, Y. K. (2024). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivitelere katılım motivasyonları ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
  • Avcı, B., & Rudarlı, G. (2025). Kafein ve fiziksel aktivite konulu tezlerin bibliyometrik analizi. ADÜ- Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 10-35.
  • Avşar, G. (2020). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı ve fiziksel aktiviteye katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
  • Ayal, M. N. (2024). Ortaokul öğrencilerinde telefon ve oyun bağımlılığının fiziksel aktivite ve beslenme tutumlarına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
  • Aydemir, D. (2024). Ortaokul öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, obezite prevelansı ve fiziksel aktiviteye katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
  • Aydemir, İ., Varlık, M. B., & Erdoğan, R. (2024). Pandemi ve deprem sonrası türkiye'de fiziksel aktivite: 2020-2024 yılları arasındaki lisansüstü tezlerin sistematik derlemesi. The Journal of Social Sciences, 73(73), 253-278.
  • Baba Kaya, H. (2018). Bireysel egzersiz programının ve neurofeedback uygulamalarının oyun bağımlılığı, kişilik özellikleri, psikolojik belirtiler ve beyin dalgaları üzerine etkisi [Doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Bal, S. (2023). Sporun nomofobi, netlessfobi, internet bağımlılığı ve gelişmeleri kaçırma korkusu üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Yozgat Bozok Üniversitesi.
  • Bayır, İ. (2023). Z kuşağının dijital oyun bağımlılığı ve fiziksel aktiviteye katılım düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi.
  • Bell, V., Bishop, D. V., & Przybylski, A. K. (2015). The debate over digital technology and young people. BMJ, 351. h3064. https://doi.org/10.1136/bmj.h3064
  • Bozan, M. (2021). Manisa Celal Bayar Üniversitesi öğrencilerinin akıllı telefon, internet bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeylerinin arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi.
  • Bozkurt, E., Erdogan, R., Tel, M., Aydemir, İ., & Celikel, B. E. (2021). Investigation of education faculty students’ health perception levels and healthy lifestyles in the covid-19 process. Progress in Nutrition, 23(4), e2021315.
  • Budak, C. (2016). Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı, obezite prevelansı ve fiziksel aktivite katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Can, H.C. (2018). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin spor ve farklı değişkenler açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
  • Candan, F., Sağlam, A., & Şirin, İ. (2023). Türkiye’de ekran bağımlılığı konusu ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(11), 2240-2257.
  • Cengiz, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ile düzenli spor etkinliği arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Christakis, D. A. (2019). The challenges of defining and studying “digital addiction” in children. Jama, 321(23), 2277-2278.
  • Cıncık, M. (2020). Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite ve internet bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Hitit Üniversitesi.
  • Civan, M. (2020). Sporun lise öğrencilerinde sosyal medya kullanımı ve psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi [Yüksek lisans tezi]. Hitit Üniversitesi.
  • Çağın, M. (2021). Spor bilimleri öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyi, uyku kalitesi ve teknoloji bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi.
  • Çakır, B. (2021). COVİD-19 pandemi döneminde sağlıklı genç bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin ve internet bağımlılığının yaşam kalitesine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Haliç Üniversitesi.
  • Çalışır, M., & Tekin, A. (2021). Lise öğrencilerinde fiziksel aktivite yeterlik düzeyi ve vücut kütle indeksinin incelenmesi ve ilişkilendirilmesi. İçinde A. Tekin, Y. Aygün (Eds.) Multi sportif araştırmalar-3: Spor bilimleri alanında farklı yaklaşımlar (1. Baskı., ss.213-234). Ankara: Gazi Kitapevi.
  • Çalışır, M., & Çalışır, İ.K. (2025). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite ve dijital bağımlılık düzeylerinin belirlenmesi ve ilişkilendirilmesi. Journal of History School, 18(LXXV), 1019-1050.
  • Çintesun, T. (2023). Ortaokul öğrencilerinin sosyal medya kullanımının fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıklarına etkilerinin incelenmesi (Kars ili örneği) [Yüksek lisans tezi]. Ardahan Üniversitesi.
  • Çobanoğlu, M. (2023). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı, yalnızlık ve fiziksel aktivite ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Çubuk, A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin internet bağımlılığı, fiziksel aktivite düzeyleri ve akademik başarı durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Dahl, D., & Bergmark, K. H. (2020). Persistence in problematic internet use-a systematic review and meta-analysis. Frontiers in Sociology, 5, 30. https://doi.org/10.3389/fsoc.2020.00030
  • Demirci, S. (2024). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ile akran ilişkileri, analitik düşünme becerileri ve fiziksel aktivite yeterlilikleri arasındaki ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Deniz, A.V. (2023). Spor yapma durumlarına göre 10, 11 ve 12. sınıf öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin ve sosyal beceri düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Kırşehir il örneği) [Yüksek lisans tezi]. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
  • Dertli, Ş., & Belli, E. (2023). Spor, sosyoloji ve psikoloji ilişkisini ele alan lisansüstü tez çalışmalarının bibliyometrik incelemesi. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 1-21.
  • Ding, K., & Li, H. (2023). Digital addiction intervention for children and adolescents: A scoping review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(6), 4777. https://doi.org/10.3390/ijerph20064777
  • Doğan, K. (2022). Egzersiz davranışı ve sosyal medya bağımlılığı: Kent parklarının aracılık etkisi [Yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Doğruer, G. (2021). Orta öğretim öğrencilerinin internet bağımlılıklarının fiziksel aktivite düzeyleri üzerine etkilerinin incelenmesi: Aydın ili örneği [Yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
  • Ekinci, E. (2023). E-spor oyuncularının dijital oyun bağımlılığı ve bilişsel davranışçı fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Muş Alparslan Üniversitesi.
  • Ekinci, Ş. (2021). Examination of the relationship of digital addiction and the psychological well-being in regular sports participants [Yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
  • Erdogan, R., Yilmaz, M., & Aydemir, I. (2021). Determination of physical education and sports teachers' nutrition habits and physical activity levels in the global epidemic (COVID-19). Process. Asian Journal of Education and Training, 7(1), 51-59.
  • Erdoğan, R. (2021). Pandemi döneminde beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 17(Pandemi Özel Sayısı), 3276-3295.
  • Ergin, B., & Ergin, E. (2022). Dijital oyun ile ilgili çalışmaların incelenmesi: Bir bibliyometrik analiz. TRT Akademi, 7(16), 824-851.
  • Ersoy, M., & Ağlar, C. (2024). TrDizin veri tabanındaki dijital bağımlılık araştırmalarına genel bakış (2013-2023). Journal of History School, 17(72), 2451- 2474. http://dx.doi.org/10.29228/Joh.76685
  • Gülmez, D., Özteke, İ., & Gümüş, S. (2020). Uluslararası dergilerde yayımlanan Türkiye kaynaklı eğitim araştırmalarının genel görünümü: Bibliyometrik analiz. Eğitim ve Bilim, 46(206), 213-239. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2020.9317
  • Gültekin, O., & Başyiğit, F. E. (2018). Türkiye de 2013-2017 yılları arasında otizm ve fiziksel aktive alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 116-129.
  • Gündüz, R. (2021). Üniversite öğrencilerinin internet, bilgisayar ve telefon bağımlılıklarının fiziksel aktivitelere katılımlarını etkileme düzeylerinin incelenmesi (Ağrı örneği) [Yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
  • Güngör, A. (2023). Lise öğrencilerinin sosyal medya ve internet bağımlılığının besin seçimi, beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite durumuna etkisinin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. Lokma Hekim Üniversitesi.
  • Günü, B. (2023). Kadınlarda egzersizin teknoloji bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeyine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
  • Halaç, H. H., & Öğülmüş, V. (2023). Dijital oyun içerikli tezlerin bibliyometrik analizi. Duzce University Journal of Science and Technology, 11(2), 574-587.
  • Hardman, A. E., & Stensel, D. J. (2009). Physical activity and health: The evidence explained. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203890714
  • Hazar, K. (2014). Lise öğrencilerinde internet ve bilgisayar oyun bağımlılığının spora katılım düzeyi ve bazı değişkenler ile ilişkisinin araştırılması [Yüksek lisans tezi]. Niğde Üniversitesi.
  • Hazar, Z. (2016). Fiziksel hareketlilik içeren oyunların 11-14 yaş grubu ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığına etkisi [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Ho, R. C., Zhang, M. W., Tsang, T. Y., Toh, A. H., Pan, F., Lu, Y., ... & Mak, K. K. (2014). The association between internet addiction and psychiatric co-morbidity: A meta-analysis. BMC Psychiatry, 14, 1-10. https://doi.org/10.1186/1471-244X-14-183
  • Kaçmaz, K. S., Kaçmaz, C., & Buğday, B. (2022). Türkiye’de fiziksel aktivite ve çocuk ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 10(2), 776-787.
  • Karademir, M. (2017). Sosyal ağların kullanımının ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeylerine etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
  • Karagöz, M. (2022). Spor yapan ve yapmayan ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ile mental iyi oluş arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Kaya, K. O. (2024). Akademisyenlerin sosyal medya bağımlılıklarının, fiziksel aktivite-sağlık inançlarının ve serbest zaman doyumlarının incelenmesi [Doktora tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Khalilzadeh, B. (2022). Türkiye ve İran'daki spor yapan ve yapmayan bireylerin internet bağımlılığı, depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri [Yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
  • Kılavuz, O. (2017). Ülkü ocakları mensuplarının internet bağımlığı ile fiziksel aktiviteye katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi.
  • Koyuncu, B. (2022). Çocuklarda ekran bağımlılığının fiziksel aktivite, fiziksel performans, denge, sirkadiyen ritim ve yaşam kalitesi ile ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. Üsküdar Üniversitesi.
  • Marufoğlu, S. (2020). Ortaokul öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığının fiziksel aktivite ve uyku alışkanlıklarına etkisinin araştırılması [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Medipol Üniversitesi.
  • Meng, S. Q., Cheng, J. L., Li, Y. Y., Yang, X. Q., Zheng, J. W., Chang, X. W., ... & Shi, J. (2022). Global prevalence of digital addiction in general population: A systematic review and meta-analysis. Clinical psychology review, 92, 102128. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2022.102128
  • Murathan, G., Murathan, F., & Bozyılan, E. (2020). Fiziksel aktivite konulu tezlerin bibliyometrik analizi (2002-2019). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 158-167.
  • Obuz, M. T. (2022). Akıllı telefon kullanıcılarının akıllı telefon bağımlılık düzeyi, fiziksel aktivite düzeyi, yaşam kalitesi ve uyku kalitesinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Üsküdar Üniversitesi.
  • Onur, M. A. (2019). Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin internet bağımlılığı ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Orhan, E. (2018). 10-14 yaş arasındaki çocukların fiziksel aktivite seviyesi, dijital oyun bağımlılığı ve dikkat düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Orhan, Ö. Ç. (2022). Adölesanlarda beslenme egzersiz davranışları ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Öner, B., & Murathan, T. (2023). Beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlar üzerine yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(38), 578-600.
  • Özdemir, E. (2023). Ergenlerde fiziksel aktivite, serbest zamanda sıkılma algısı ve internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
  • Özgen, F. (2016). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ile kişilik ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Özkul, K. (2022). Spor yapan üniversite öğrencilerinin duygusal zeka ve hedef bağlılığı düzeylerinin, sosyal medya bağımlılığı ile ilişkilerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
  • Özşaker, C. (2024). Spor yapan ve yapmayan kişilerde, internet ve sosyal medya kullanımı ile sürekli kaygı düzeylerinin kişilik özellikleriyle incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi.
  • Öztürk M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Paçacı, A. B., Çiloğlu, Ş., & Pirinççi, C. Ş. (2025). Türkiye’de yapılmış kronik obstrüktif akciğer hastalığı başlıklı tezlerin nitel ve nicel analizi. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, 30(3), 417-426.
  • Pirinççi, C.Ş., ve Cihan, E. (2024). Türkiye’de yapılan lenfödem konulu tezlerin bibliyometrik analizi. Izmir Democracy University Health Sciences Journal, 7(1), 101-108.
  • Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25(4), 348-349.
  • Sarı, S. (2019). 10-12 yaş aralığındaki çocuklarda rekreatif amaçlı yapılan sporun; internet bağımlılığı, iyimserlik ve iletişim becerileri üzerine etkisi (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Spor Okulları örneği) [Yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
  • Sarıkol, C. (2022). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin eğitim ve spor açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Serenko, A., & Turel, O. (2020). Directing technology addiction research in information systems: Part I. Understanding behavioral addictions. ACM SIGMIS Database: the Database for Advances in Information Systems, 51(3), 81-96. https://doi.org/10.1145/3410977.3410982
  • Sert Z. E., & Temel A. B. (2014). İlköğretim öğrencileri için fiziksel aktivite soru formunun Türk toplumuna uyarlanması: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(2), 109-14.
  • Shahbal, S., Khan, A., Zammar, M. A., Hamdi, A. M., Alharbi, H., Alzahrani, A. H., ... & Almutairi, H. K. (2016). Technology addiction, sleep disturbance and physical ınactivity among psychiatric patients. Int J Clin Skill, 16(3), 644-654.
  • Speakman, J. R., & Selman, C. (2003). Physical activity and resting metabolic rate. Proceedings of the Nutrition Society, 62(3), 621-634. https://doi.org/10.1079/PNS2003282
  • Stockwell, S., Trott, M., Tully, M., Shin, J., Barnett, Y., Butler, L., ... & Smith, L. (2021). Changes in physical activity and sedentary behaviours from before to during the COVID-19 pandemic lockdown: A systematic review. BMJ open sport & exercise medicine, 7(1) e000960.
  • Şen, B. B. (2022). Kış sporcularının COVID-19 pandemisinde fiziksel aktivite ve sosyal ağ düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
  • Şener, M. E. (2022). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin kişilerararası duyarlılık ve internet bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Şimşek, S. (2017). Spor yapan ve spor yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
  • Takak, M. K. (2024). Ergenlerde internet bağımlılığının yeme davranışları, öğün düzenleri, antropometrik değerleri ve fiziksel aktivite düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
  • Tanır, G. (2021). Fiziksel aktivitenin teknoloji çağı hastalıkları netlessfobi ve nomofobi ile ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
  • Taştan, S. (2021). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve nomofobi düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
  • Tatar, E., & Tatar, E. (2008). Fen Bilimleri ve matematik eğitimi arastırmalarının analizi I: Anahtar kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89-103.
  • Tekmen, E. T. (2019). Sporun lise öğrencilerinin sanal bağımlılık düzeyine etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Tran, B. X., Huong, L. T., Hinh, N. D., Nguyen, L. H., Le, B. N., Nong, V. M., ... & Ho, R. C. (2017). A study on the influence of internet addiction and online interpersonal influences on health-related quality of life in young Vietnamese. BMC Public Health, 17(138), 1-8. https://doi.org/10.1186/s12889-016-3983-z
  • Tunçkılıç, A. C. (2023). E-oyun bağımlılığının fiziksel aktivite ve sosyal yalnızlık düzeyine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Tut, Z. Ş. (2021). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, fiziksel aktivite ve beslenme durumunun incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
  • Türk Dil Kurumu (2025), Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/ adresinden : 10.08.2025 tarihinde alınmıştır.
  • Türütgen, N. (2023). Üniversite öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı ile fiziksel aktivite, yorgunluk, bilişsel durum, uyku kalitesi, depresyon ve anksiyete arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Karabük Üniversitesi.
  • Uyar, F. E. (2023). Fiziksel aktivitenin öğrencilerin teknoloji bağımlılığı üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
  • Uysal, H. Ş., & Atay, E. (2021). Beden eğitimi ve öğretim temalı doktora tezlerine ilişkin bibliyometrik analiz. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 246-256.
  • Ünlü, Ç., Çeviker, A., & Çamiçi, F. (2024). Basketbol branşı ile ilgili lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 10(1), 36-44.
  • Warburton, D.E., Nicol, C.W., & Bredin, S.S. (2006). Health benefits of physical activity: the evidence. CMAJ, 174(6), 801-809. https://doi.org/10.1503/cmaj.051351
  • Woessner, M. N., Tacey, A., Levinger-Limor, A., Parker, A. G., Levinger, P., & Levinger, I. (2021). The evolution of technology and physical inactivity: The good, the bad, and the way forward. Frontiers in public health, 9, e655491. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.655491
  • Yaraşır, E. (2018). Fırat Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde internet bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
  • Yeiç, E. (2018). 9-14 yaş grubu çocuklarda çeşitli değişkenlere göre internet bağımlılığı ve fiziksel aktivite katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Yıldızoğlu, Y. Z. (2023). Spor ve farklı değişkenlere göre üniversite öğrencilerinin akıllı telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi), alkol ve madde bağımlılık durumlarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bayburt Üniversitesi.
  • Yılmaz, M. B., & Dündar, G. (2023). Türkiye’de dijital bağımlılık üzerine yapılan lisansüstü tezlere yönelik bibliyometrik bir analiz. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 14(2), 1028-1047.
  • Yılmaz, N. S. (2023). Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite ve ekran bağımlılığının depresyon üzerine olan etkileri [Yüksek lisans tezi]. Bahçeşehir Üniversitesi.
  • Yoka, O. (2019). Türk ve yabancı uyruklu lise öğrencilerinin internet bağımlılığı, yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeylerinin karşılaştırılması [Yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.

Physical Activity and Digital Addiction: A Bibliometric Analysis of Theses in the National Thesis Database of the Republic of Turkey

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 4, 681 - 707, 28.12.2025
https://doi.org/10.38021/asbid.1794012

Öz

The aim of this study is to analyze theses on physical activity and digital addiction using bibliometric methods. The universe of the research consists of all published theses on physical activity and digital addiction in the database of the National Thesis Center of the Presidency of the Council of Higher Education of the Republic of Turkey. The sample of the study was determined according to the purposive sampling method. In this context, 71 theses examining the relationship between physical activity and digital addiction were analyzed through bibliometric analysis, and evaluations were also made in terms of their methods and findings. SPSS 23.00 was used to analyze the data collected in the study. The results of the study indicated that 67 master's theses and 4 doctoral dissertations were produced in the respective fields. Theses were prepared in 5 institutes at 49 different universities. When the distribution of theses by year was examined, it was determined that the most theses were published in 2023 and the least were published in 2014. However, it was determined that the most theses were written at Niğde Ömer Halisdemir University and the most used keyword was "Physical activity". In the assessment of physical activity, the most commonly used questionnaires were “Regular Physical Activity, Sports, Exercise Participation Status”, “International Physical Activity Questionnaire” and “Physical Activity Questionnaire for Children”. Digital addiction was mostly evaluated using the “Internet Addiction Scale”.

Kaynakça

  • Abbas, M. H. (2024). Spora katılımın üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılığına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Ağgül, E., & Yalçın, P. (2024). Teknoloji bağımlılığı ile ilgili yapılmış akademik çalışmalara yönelik doküman analizi. Bağımlılık Dergisi, 25(4), 354-367.
  • Akboz, İ. H. (2024). X, Y, Z kuşağında spor yapan bireylerin bağımlılık düzeyleri: Teknoloji kullanımı ve dijital oyun bağımlılığı arasındaki ilişki. [Yüksek lisans tezi]. Bitlis Eren Üniversitesi.
  • Akgül, F. (2023). Üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılık ve sosyal beceri düzeylerinin sportif etkinliklere katılım durumlarına göre incelenmesi (Yozgat Bozok Üniversitesi örneği) [Doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
  • Akkaya, Ç. (2022). Adolesan dönemi çocuklarda fiziksel aktivite düzeyi ile dijital oyun bağımlılığı ve özgüven ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Akyol, Y. S. (2021). COVID-19 pandemisi sürecindeki eğitimcilerin dijital bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Alagöz, N. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile internet ve oyun bağımlılığı ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Albayrak, S. (2024). Lise öğrencilerinde fiziksel aktivite ile sosyal medya bağımlılığı ve yaşam doyumu ilişkisi (Ordu ili örneği) [Yüksek lisans tezi]. Bayburt Üniversitesi.
  • Alimoradi, Z., Lin, C.Y., Broström, A., Bülow, P. H., Bajalan, Z., Griffiths, M. D., Ohayon, M. M., & Pakpour, A. H. (2019). Internet addiction and sleep problems: A systematic review and meta-analysis. Sleep Medicine Reviews, 47, 51-61. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2019.06.004
  • Almourad, M. B., McAlaney, J., Skinner, T., Pleya, M., & Ali, R. (2020). Defining digital addiction: Key features from the literature. Psihologija, 53(3), 237-253.
  • Alpay, Y. (2022). Spor yapan ve spor yapmayan lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ile problem çözme becerilerinin araştırılması [Yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Alpdoğan, G. (2021). 12-14 yaş arası spor yapan ve yapmayan bireylerde dijital oyun bağımlılığının dikkat ve denge parametreleri üzerine etkisi (Van ili örneği) [Yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Altun, Y. K. (2024). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivitelere katılım motivasyonları ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
  • Avcı, B., & Rudarlı, G. (2025). Kafein ve fiziksel aktivite konulu tezlerin bibliyometrik analizi. ADÜ- Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 10-35.
  • Avşar, G. (2020). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı ve fiziksel aktiviteye katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
  • Ayal, M. N. (2024). Ortaokul öğrencilerinde telefon ve oyun bağımlılığının fiziksel aktivite ve beslenme tutumlarına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
  • Aydemir, D. (2024). Ortaokul öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, obezite prevelansı ve fiziksel aktiviteye katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
  • Aydemir, İ., Varlık, M. B., & Erdoğan, R. (2024). Pandemi ve deprem sonrası türkiye'de fiziksel aktivite: 2020-2024 yılları arasındaki lisansüstü tezlerin sistematik derlemesi. The Journal of Social Sciences, 73(73), 253-278.
  • Baba Kaya, H. (2018). Bireysel egzersiz programının ve neurofeedback uygulamalarının oyun bağımlılığı, kişilik özellikleri, psikolojik belirtiler ve beyin dalgaları üzerine etkisi [Doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Bal, S. (2023). Sporun nomofobi, netlessfobi, internet bağımlılığı ve gelişmeleri kaçırma korkusu üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Yozgat Bozok Üniversitesi.
  • Bayır, İ. (2023). Z kuşağının dijital oyun bağımlılığı ve fiziksel aktiviteye katılım düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi.
  • Bell, V., Bishop, D. V., & Przybylski, A. K. (2015). The debate over digital technology and young people. BMJ, 351. h3064. https://doi.org/10.1136/bmj.h3064
  • Bozan, M. (2021). Manisa Celal Bayar Üniversitesi öğrencilerinin akıllı telefon, internet bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeylerinin arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi.
  • Bozkurt, E., Erdogan, R., Tel, M., Aydemir, İ., & Celikel, B. E. (2021). Investigation of education faculty students’ health perception levels and healthy lifestyles in the covid-19 process. Progress in Nutrition, 23(4), e2021315.
  • Budak, C. (2016). Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı, obezite prevelansı ve fiziksel aktivite katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Can, H.C. (2018). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin spor ve farklı değişkenler açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
  • Candan, F., Sağlam, A., & Şirin, İ. (2023). Türkiye’de ekran bağımlılığı konusu ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(11), 2240-2257.
  • Cengiz, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ile düzenli spor etkinliği arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Christakis, D. A. (2019). The challenges of defining and studying “digital addiction” in children. Jama, 321(23), 2277-2278.
  • Cıncık, M. (2020). Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite ve internet bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Hitit Üniversitesi.
  • Civan, M. (2020). Sporun lise öğrencilerinde sosyal medya kullanımı ve psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi [Yüksek lisans tezi]. Hitit Üniversitesi.
  • Çağın, M. (2021). Spor bilimleri öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyi, uyku kalitesi ve teknoloji bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi.
  • Çakır, B. (2021). COVİD-19 pandemi döneminde sağlıklı genç bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin ve internet bağımlılığının yaşam kalitesine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Haliç Üniversitesi.
  • Çalışır, M., & Tekin, A. (2021). Lise öğrencilerinde fiziksel aktivite yeterlik düzeyi ve vücut kütle indeksinin incelenmesi ve ilişkilendirilmesi. İçinde A. Tekin, Y. Aygün (Eds.) Multi sportif araştırmalar-3: Spor bilimleri alanında farklı yaklaşımlar (1. Baskı., ss.213-234). Ankara: Gazi Kitapevi.
  • Çalışır, M., & Çalışır, İ.K. (2025). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite ve dijital bağımlılık düzeylerinin belirlenmesi ve ilişkilendirilmesi. Journal of History School, 18(LXXV), 1019-1050.
  • Çintesun, T. (2023). Ortaokul öğrencilerinin sosyal medya kullanımının fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıklarına etkilerinin incelenmesi (Kars ili örneği) [Yüksek lisans tezi]. Ardahan Üniversitesi.
  • Çobanoğlu, M. (2023). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı, yalnızlık ve fiziksel aktivite ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Çubuk, A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin internet bağımlılığı, fiziksel aktivite düzeyleri ve akademik başarı durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Dahl, D., & Bergmark, K. H. (2020). Persistence in problematic internet use-a systematic review and meta-analysis. Frontiers in Sociology, 5, 30. https://doi.org/10.3389/fsoc.2020.00030
  • Demirci, S. (2024). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ile akran ilişkileri, analitik düşünme becerileri ve fiziksel aktivite yeterlilikleri arasındaki ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Deniz, A.V. (2023). Spor yapma durumlarına göre 10, 11 ve 12. sınıf öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin ve sosyal beceri düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Kırşehir il örneği) [Yüksek lisans tezi]. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
  • Dertli, Ş., & Belli, E. (2023). Spor, sosyoloji ve psikoloji ilişkisini ele alan lisansüstü tez çalışmalarının bibliyometrik incelemesi. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 1-21.
  • Ding, K., & Li, H. (2023). Digital addiction intervention for children and adolescents: A scoping review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(6), 4777. https://doi.org/10.3390/ijerph20064777
  • Doğan, K. (2022). Egzersiz davranışı ve sosyal medya bağımlılığı: Kent parklarının aracılık etkisi [Yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Doğruer, G. (2021). Orta öğretim öğrencilerinin internet bağımlılıklarının fiziksel aktivite düzeyleri üzerine etkilerinin incelenmesi: Aydın ili örneği [Yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
  • Ekinci, E. (2023). E-spor oyuncularının dijital oyun bağımlılığı ve bilişsel davranışçı fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Muş Alparslan Üniversitesi.
  • Ekinci, Ş. (2021). Examination of the relationship of digital addiction and the psychological well-being in regular sports participants [Yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
  • Erdogan, R., Yilmaz, M., & Aydemir, I. (2021). Determination of physical education and sports teachers' nutrition habits and physical activity levels in the global epidemic (COVID-19). Process. Asian Journal of Education and Training, 7(1), 51-59.
  • Erdoğan, R. (2021). Pandemi döneminde beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 17(Pandemi Özel Sayısı), 3276-3295.
  • Ergin, B., & Ergin, E. (2022). Dijital oyun ile ilgili çalışmaların incelenmesi: Bir bibliyometrik analiz. TRT Akademi, 7(16), 824-851.
  • Ersoy, M., & Ağlar, C. (2024). TrDizin veri tabanındaki dijital bağımlılık araştırmalarına genel bakış (2013-2023). Journal of History School, 17(72), 2451- 2474. http://dx.doi.org/10.29228/Joh.76685
  • Gülmez, D., Özteke, İ., & Gümüş, S. (2020). Uluslararası dergilerde yayımlanan Türkiye kaynaklı eğitim araştırmalarının genel görünümü: Bibliyometrik analiz. Eğitim ve Bilim, 46(206), 213-239. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2020.9317
  • Gültekin, O., & Başyiğit, F. E. (2018). Türkiye de 2013-2017 yılları arasında otizm ve fiziksel aktive alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 116-129.
  • Gündüz, R. (2021). Üniversite öğrencilerinin internet, bilgisayar ve telefon bağımlılıklarının fiziksel aktivitelere katılımlarını etkileme düzeylerinin incelenmesi (Ağrı örneği) [Yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
  • Güngör, A. (2023). Lise öğrencilerinin sosyal medya ve internet bağımlılığının besin seçimi, beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite durumuna etkisinin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. Lokma Hekim Üniversitesi.
  • Günü, B. (2023). Kadınlarda egzersizin teknoloji bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeyine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
  • Halaç, H. H., & Öğülmüş, V. (2023). Dijital oyun içerikli tezlerin bibliyometrik analizi. Duzce University Journal of Science and Technology, 11(2), 574-587.
  • Hardman, A. E., & Stensel, D. J. (2009). Physical activity and health: The evidence explained. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203890714
  • Hazar, K. (2014). Lise öğrencilerinde internet ve bilgisayar oyun bağımlılığının spora katılım düzeyi ve bazı değişkenler ile ilişkisinin araştırılması [Yüksek lisans tezi]. Niğde Üniversitesi.
  • Hazar, Z. (2016). Fiziksel hareketlilik içeren oyunların 11-14 yaş grubu ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığına etkisi [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Ho, R. C., Zhang, M. W., Tsang, T. Y., Toh, A. H., Pan, F., Lu, Y., ... & Mak, K. K. (2014). The association between internet addiction and psychiatric co-morbidity: A meta-analysis. BMC Psychiatry, 14, 1-10. https://doi.org/10.1186/1471-244X-14-183
  • Kaçmaz, K. S., Kaçmaz, C., & Buğday, B. (2022). Türkiye’de fiziksel aktivite ve çocuk ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 10(2), 776-787.
  • Karademir, M. (2017). Sosyal ağların kullanımının ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeylerine etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
  • Karagöz, M. (2022). Spor yapan ve yapmayan ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ile mental iyi oluş arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Kaya, K. O. (2024). Akademisyenlerin sosyal medya bağımlılıklarının, fiziksel aktivite-sağlık inançlarının ve serbest zaman doyumlarının incelenmesi [Doktora tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Khalilzadeh, B. (2022). Türkiye ve İran'daki spor yapan ve yapmayan bireylerin internet bağımlılığı, depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri [Yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
  • Kılavuz, O. (2017). Ülkü ocakları mensuplarının internet bağımlığı ile fiziksel aktiviteye katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi.
  • Koyuncu, B. (2022). Çocuklarda ekran bağımlılığının fiziksel aktivite, fiziksel performans, denge, sirkadiyen ritim ve yaşam kalitesi ile ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. Üsküdar Üniversitesi.
  • Marufoğlu, S. (2020). Ortaokul öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığının fiziksel aktivite ve uyku alışkanlıklarına etkisinin araştırılması [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Medipol Üniversitesi.
  • Meng, S. Q., Cheng, J. L., Li, Y. Y., Yang, X. Q., Zheng, J. W., Chang, X. W., ... & Shi, J. (2022). Global prevalence of digital addiction in general population: A systematic review and meta-analysis. Clinical psychology review, 92, 102128. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2022.102128
  • Murathan, G., Murathan, F., & Bozyılan, E. (2020). Fiziksel aktivite konulu tezlerin bibliyometrik analizi (2002-2019). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 158-167.
  • Obuz, M. T. (2022). Akıllı telefon kullanıcılarının akıllı telefon bağımlılık düzeyi, fiziksel aktivite düzeyi, yaşam kalitesi ve uyku kalitesinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Üsküdar Üniversitesi.
  • Onur, M. A. (2019). Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin internet bağımlılığı ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Orhan, E. (2018). 10-14 yaş arasındaki çocukların fiziksel aktivite seviyesi, dijital oyun bağımlılığı ve dikkat düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Orhan, Ö. Ç. (2022). Adölesanlarda beslenme egzersiz davranışları ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Öner, B., & Murathan, T. (2023). Beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlar üzerine yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(38), 578-600.
  • Özdemir, E. (2023). Ergenlerde fiziksel aktivite, serbest zamanda sıkılma algısı ve internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
  • Özgen, F. (2016). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ile kişilik ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Özkul, K. (2022). Spor yapan üniversite öğrencilerinin duygusal zeka ve hedef bağlılığı düzeylerinin, sosyal medya bağımlılığı ile ilişkilerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
  • Özşaker, C. (2024). Spor yapan ve yapmayan kişilerde, internet ve sosyal medya kullanımı ile sürekli kaygı düzeylerinin kişilik özellikleriyle incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi.
  • Öztürk M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Paçacı, A. B., Çiloğlu, Ş., & Pirinççi, C. Ş. (2025). Türkiye’de yapılmış kronik obstrüktif akciğer hastalığı başlıklı tezlerin nitel ve nicel analizi. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, 30(3), 417-426.
  • Pirinççi, C.Ş., ve Cihan, E. (2024). Türkiye’de yapılan lenfödem konulu tezlerin bibliyometrik analizi. Izmir Democracy University Health Sciences Journal, 7(1), 101-108.
  • Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25(4), 348-349.
  • Sarı, S. (2019). 10-12 yaş aralığındaki çocuklarda rekreatif amaçlı yapılan sporun; internet bağımlılığı, iyimserlik ve iletişim becerileri üzerine etkisi (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Spor Okulları örneği) [Yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
  • Sarıkol, C. (2022). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin eğitim ve spor açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Serenko, A., & Turel, O. (2020). Directing technology addiction research in information systems: Part I. Understanding behavioral addictions. ACM SIGMIS Database: the Database for Advances in Information Systems, 51(3), 81-96. https://doi.org/10.1145/3410977.3410982
  • Sert Z. E., & Temel A. B. (2014). İlköğretim öğrencileri için fiziksel aktivite soru formunun Türk toplumuna uyarlanması: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(2), 109-14.
  • Shahbal, S., Khan, A., Zammar, M. A., Hamdi, A. M., Alharbi, H., Alzahrani, A. H., ... & Almutairi, H. K. (2016). Technology addiction, sleep disturbance and physical ınactivity among psychiatric patients. Int J Clin Skill, 16(3), 644-654.
  • Speakman, J. R., & Selman, C. (2003). Physical activity and resting metabolic rate. Proceedings of the Nutrition Society, 62(3), 621-634. https://doi.org/10.1079/PNS2003282
  • Stockwell, S., Trott, M., Tully, M., Shin, J., Barnett, Y., Butler, L., ... & Smith, L. (2021). Changes in physical activity and sedentary behaviours from before to during the COVID-19 pandemic lockdown: A systematic review. BMJ open sport & exercise medicine, 7(1) e000960.
  • Şen, B. B. (2022). Kış sporcularının COVID-19 pandemisinde fiziksel aktivite ve sosyal ağ düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
  • Şener, M. E. (2022). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin kişilerararası duyarlılık ve internet bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Şimşek, S. (2017). Spor yapan ve spor yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
  • Takak, M. K. (2024). Ergenlerde internet bağımlılığının yeme davranışları, öğün düzenleri, antropometrik değerleri ve fiziksel aktivite düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
  • Tanır, G. (2021). Fiziksel aktivitenin teknoloji çağı hastalıkları netlessfobi ve nomofobi ile ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
  • Taştan, S. (2021). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve nomofobi düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
  • Tatar, E., & Tatar, E. (2008). Fen Bilimleri ve matematik eğitimi arastırmalarının analizi I: Anahtar kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89-103.
  • Tekmen, E. T. (2019). Sporun lise öğrencilerinin sanal bağımlılık düzeyine etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Tran, B. X., Huong, L. T., Hinh, N. D., Nguyen, L. H., Le, B. N., Nong, V. M., ... & Ho, R. C. (2017). A study on the influence of internet addiction and online interpersonal influences on health-related quality of life in young Vietnamese. BMC Public Health, 17(138), 1-8. https://doi.org/10.1186/s12889-016-3983-z
  • Tunçkılıç, A. C. (2023). E-oyun bağımlılığının fiziksel aktivite ve sosyal yalnızlık düzeyine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Tut, Z. Ş. (2021). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, fiziksel aktivite ve beslenme durumunun incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
  • Türk Dil Kurumu (2025), Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/ adresinden : 10.08.2025 tarihinde alınmıştır.
  • Türütgen, N. (2023). Üniversite öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı ile fiziksel aktivite, yorgunluk, bilişsel durum, uyku kalitesi, depresyon ve anksiyete arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Karabük Üniversitesi.
  • Uyar, F. E. (2023). Fiziksel aktivitenin öğrencilerin teknoloji bağımlılığı üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
  • Uysal, H. Ş., & Atay, E. (2021). Beden eğitimi ve öğretim temalı doktora tezlerine ilişkin bibliyometrik analiz. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 246-256.
  • Ünlü, Ç., Çeviker, A., & Çamiçi, F. (2024). Basketbol branşı ile ilgili lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 10(1), 36-44.
  • Warburton, D.E., Nicol, C.W., & Bredin, S.S. (2006). Health benefits of physical activity: the evidence. CMAJ, 174(6), 801-809. https://doi.org/10.1503/cmaj.051351
  • Woessner, M. N., Tacey, A., Levinger-Limor, A., Parker, A. G., Levinger, P., & Levinger, I. (2021). The evolution of technology and physical inactivity: The good, the bad, and the way forward. Frontiers in public health, 9, e655491. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.655491
  • Yaraşır, E. (2018). Fırat Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde internet bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
  • Yeiç, E. (2018). 9-14 yaş grubu çocuklarda çeşitli değişkenlere göre internet bağımlılığı ve fiziksel aktivite katılım düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Yıldızoğlu, Y. Z. (2023). Spor ve farklı değişkenlere göre üniversite öğrencilerinin akıllı telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi), alkol ve madde bağımlılık durumlarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Bayburt Üniversitesi.
  • Yılmaz, M. B., & Dündar, G. (2023). Türkiye’de dijital bağımlılık üzerine yapılan lisansüstü tezlere yönelik bibliyometrik bir analiz. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 14(2), 1028-1047.
  • Yılmaz, N. S. (2023). Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite ve ekran bağımlılığının depresyon üzerine olan etkileri [Yüksek lisans tezi]. Bahçeşehir Üniversitesi.
  • Yoka, O. (2019). Türk ve yabancı uyruklu lise öğrencilerinin internet bağımlılığı, yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeylerinin karşılaştırılması [Yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
Toplam 115 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Fiziksel Aktivite ve Sağlık
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Melih Çalışır 0000-0002-2133-2843

Mevlüt Yıldız 0000-0002-1910-0330

Filiz Küçükalpelli 0000-0001-8973-8631

Gönderilme Tarihi 30 Eylül 2025
Kabul Tarihi 19 Aralık 2025
Yayımlanma Tarihi 28 Aralık 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Çalışır, M., Yıldız, M., & Küçükalpelli, F. (2025). Fiziksel Aktivite ve Dijital Bağımlılık: Türkiye Cumhuriyeti Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında Yer Alan Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Mediterranean Journal of Sport Science, 8(4), 681-707. https://doi.org/10.38021/asbid.1794012

  Flag Counter     


27208

Mediterranean Journal of Sport Science (MJSS) is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License CC BY-NC 4.0 .


26245 26366