Elit Boksörlerin Beslenme Alışkanlıkları ve Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 269 - 279, 28.12.2020

Emrah Yılmaz Mehmet Kumartaşlı Berat Koçyiğit

https://doi.org/10.38021/asbid.807851

Öz

Bu çalışmanın amacı, elit düzeyde boks sporu ile uğraşan boksörlerin beslenme alışkanlıkları ile bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Çalışmada, İstanbul, Sakarya, Kocaeli, Aydın, Burdur, Isparta, Antalya, Bursa, Ankara, Samsun illerinde Boks sporu ile uğraşan 47 bayan boksör ve 134 erkek boksör olmak üzere toplam 181 boksör araştırma gurubunu oluşturmuştur. Araştırmada verilerin toplanması için anket yöntemi kullanılmıştır. Anketin I. bölümünde boksörlere ait genel bilgi soruları kısmı ve anketin II. bölümünde ise beslenme alışkanlık bilgilerine ait sorular bulunmaktadır.
Araştırmada verilerin toplanması için uygulanan anket, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sporcu Eğitim Sağlık Merkezi’nin beslenme birimi diyetisyenlerinin geliştirdikleri, geçerlilik ve güvenirliliği yaptıkları, Sporcu Beslenme Değerlendirme Formun’dan yararlanılmıştır. Verilerin toplanmasında kullanılan anket formu yirmi dokuz sorudan oluşmaktadır. Anket formunda Bölüm I’de 1. soru ile 11. Soru arasındaki sorular boksörleri tanımlayıcı genel bilgiler, Bölüm II’de ise 1. Soru ile 18. Soru arasındaki sorular boksörlerin beslenme alışkanlıkları ile ilgilidir. Anket uygulaması internet üzerinden form anket olarak uygulanmıştır.
Verilerin değerlendirilmesinde sosyal bilimler için geliştirilen istatistik programı SSPS 22.0 kullanılmıştır. Sonuçlar NPar Test, Kruskal-Wallis Test, Mann-Whitney Testleri uygulanmış ve anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak değerlendirilmiştir.
Çalışmada boksörlerin cinsiyet ile yaşa bağlı beslenme alışkanlıkları ve bilgi düzeyleri değerlendirilmesinde, cinsiyete bağlı “Kilo verme amacıyla yaptığım egzersizlerin uzun süreli ve şiddetinin düşük olmasına dikkat ederim” maddesinde pozitif anlamlılık bulunmuştur (p<0.05). Boksörlerin yaşlarına göre ise 4 maddede “Sigara kullanıyor musunuz?, alkol kullanıyor musunuz?, Egzersiz sırasında düzenli aralıklarla yaklaşık 20 dk. yeterli su içerim ve Fast- food (hamburger, cips, vb.) ürünlerini yemem.” anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir (p<0.05).
Sonuç olarak sporcuların büyük bir kısmının, sporcu beslenmesi bilgisinin iyi sayılabilecek düzeyde bilgiye sahip oldukları söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Boks, Bilgi Düzeyi, Beslenme

Kaynakça

• Acar, G. (2008). Boksörlerin Beslenme Bilgi Ve Alışkanlıklarının Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Akıncı AY., Türkay İK. (2020). Filozof Doktorlardan Moderniteye Sporcu Beslenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 14(2), 246-255.
• Alpar, R., Ersoy, G. ve Karagül A. (1987). Yüzücü Beslenmesi El Kitabı, Ankara: Yüzme Atlama Su Topu Federasyonu.
• Atay, E., Kılınç, F., Çetinkaya, E. Ve Kılıç T. (2006). Türkiye Yarı Finallerine Katılan Yıldızlar Kategorisi İlköğretim Okulları Futbolcularının Beslenme Alışkanlık Düzeylerinin İncelenmesi. 9.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi. Bildiri Kitapçığı; 475- 477.
• Bayrakdar A., Saygın Ö., Karacabey K., Gelen E. (2008) Üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıklarının incelenmesi. 1. Adli Bilimler ve Spor Kongresi, Ankara, Bildiri Kitapçığı.
• Baysal, A. (2002). “Beslenme”. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi. s.487.
• Dündar, U. (1996). Antrenman teorisi. Ankara. Sporsal Kuram Dizisi. 3.Basım.
• Ersoy, G. (1995). Sağlıklı yaşam spor ve beslenme, Ankara, Gençlik ve spor genel müdürlüğü yayınları.
• Ersoy, G. (2004). Egzersiz ve spor yapanlar için beslenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Günay, M., Cicioğlu D. ve Kara, E. (2006). Egzersize Metabolik ve Isı Adaptasyonu. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Güneş, Z. (2005). Spor ve beslenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 4.Baskı, s.1.
• Kartal, F. T., Burnaz, N. A., Yaşar, B., Sağlam, S., Kıymaz, M. (2019). Adölesanların Beslenme Bilgi Düzeylerinin Beslenme Ve Egzersiz Alışkanlıkları Üzerine Etkisinin İncelenmesi, Cbü Bed Eğt Spor Bil Dergisi, 14(2), 280-295.
• Kuter, M. ve Öztürk F. (1996). Antrenör Ve Sporcu El Kitabı. Ankara; Bağırgan Yayınevi.
• Mitchell, H, Willams, L. ve Reter, B. C. (1994). Clasificatıon of Sports Medicine and Science in Sports and Exercise. American College of Sports Medicine and the American College of Cardiolgy.
• Öztürk A. (2006) Profesyonel ve amatör futbolcuların beslenme alışkanlıkları ve vücut bileşimleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
• Paker, H.S. (1996). Sporda beslenme. Ankara: Gen Matbaacılık.
• Pulur, A. ve Cicioğlu, İ. (2001) Bayan Basketbolcuların Beslenme Bilgisi Ve Alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi;1(2):44-47.
• Quinn, A. (1994). Knockout Training Tips. USA. United States Profession Tenis Registry.
• Sabbağ, C. & Sürücüoğlu, M.S. (2012). Influence of education on primary school students nutrition in Ankara, Turkey. Healthmed, 6(2), 616-620.
• Sawka MN., Burke LM., Eichner ER., Maughan RJ., Montain SJ., Stachenfeld NS. (2007) American College of Sports Medicine position stand. Exercise and fluid replacement. Med Sci Sports Exerc., 39:377-390.
• Sevim, Y. (2007). Antrenman Bilgisi. Ankara. Nobel Yayın Dağıtım.
• Turgut, H. A. (1975). Türkiye’de Boks Eğitiminin Dünü Bugünü ve Yarını. Ankara; Ecrin Kitapevi.
• WHO. (1998). Healthy nutrition: an essential element of a health-promoting school. (Available online, WHO database at https://apps.who.int/iris/handle/10665/63907), Retrieved on september 09, 2020.
• Yağcı, S. (2010). Van İlinde Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları Üzerine Cinsiyetlerinin Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Yüksek, M. (2013). Amatör Ve Profesyonel Milli Takım Futbolcularında Beslenme Alışkanlıkları Ve Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Zembat, R. Kılıç, Z., Ünlüer, E., Çobanoğlu, A., Usbaş, H. ve Bardak, M. (2015). Çocuğun beslenme alışkanlığını kazanmasında okul öncesi eğitim kurumlarının yeri. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1(2), 417-424.
• Zorba, E., Ziyagil, M. A. ve Erdemli, D. (1999).Türk ve Rus Boks Milli Takımlarının Bazı Fizyolojik Kapasite ve Antropometrik Yapılarının Karşılaştırılması. G.Ü. Beden Eğt. Ve Spor Bil. Dergi. 4(1), 17-28.