Sporda Hedonik Tüketim Tutum Ölçeğinin (SHTÖ) Geliştirilmesi; Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3, 928 - 938, 28.09.2023

Ömer Faruk Tutar

https://doi.org/10.38021/asbid.1325928

Öz

Araştırmanın amacı spor ile ilgilenen alışveriş tutkunu bireylerin yapmış oldukları alışveriş alışkanlıklarının hedonik tüketim düzeylerini ölçebilmek adına geçerlilik ve güvenirliği kanıtlanmış bir ölçme aracını geliştirmektir. Metodolojik araştırma tipine sahip olan araştırmada sporda hedonik tüketim tutum ölçeğinin (SHTÖ) geliştirilmesi amacıyla 18 yaş üstü sporla ilgilenen yetişkin bireylerden oluşan 1530 katılımcının katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi için 1224, doğrulayıcı faktör analizi için ise 306 katılımcıya ulaşılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin KMO değeri ,886 toplam açıklanan varyansı 61,144 ve genel cronbach’s alpha değeri ise ,896 olarak tespit edilmiştir. SPSS 24 kullanılarak açıklayıcı faktör analizi yapılarak ölçeğe ait madde faktör yapısı ve ölçek maddeleri belirlenmiştir. Ardından uygun ölçek maddeleri IBM AMOS programı aracılığıyla doğrulayıcı faktör analizi yapılarak ölçeğin uyum iyiliği indeksleri ile ölçeğin faktör yapısının uygunluğu tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda 18 madde 3 alt boyuttan oluşan geçerlilik ve güvenirliği kanıtlanmış sporda hedonik tüketim tutum ölçeği (SHTÖ) geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Spor, Hedonik Tüketim, Faydacı Tüketim, Tutum

Development of Hedonic Consumptıon Attıtude Scale in Sports; Validity and Relıability Study

Öz

The study aims to develop a measurement tool with proven validity and reliability to measure the hedonic consumption levels of shopping habits made by shopping enthusiasts interested in sports. The research, which has a methodological research type, was carried out with the participation of 1530 participants consisting of adult individuals over the age of 18 who are interested in sports to develop the hedonic consumption attitude scale in sports. 1224 participants were reached for exploratory factor analysis and 306 participants for confirmatory factor analysis. As a result of exploratory factor analysis, the KMO value of the scale was determined as .886, the total announced variance was 61.144 and the overall Cronbach's alpha value was .896. Explanatory factor analysis was performed using SPSS 24 and the item factor structure and scale items of the scale were determined. Afterward, the IBM AMOS program performed a confirmatory factor analysis of the appropriate scale items. The appropriateness of the scale's factor structure was determined by the goodness of fit indices of the scale. As a result of the analysis, a hedonic consumption attitude scale in sports consisting of 18 items and 3 sub-dimensions with proven validity and reliability was developed.

Anahtar Kelimeler

Sports, Hedonic Consumption, Utilitarian Consumption, Attitude

Kaynakça

• Arnold, M. J., & Reynolds, K. E. (2003). Hedonic shopping motivations. Journal Of Retailing, 79(2), 77–95. https://doi.org/10.1016/S0022-4359(03)00007-1
• Bati, U. (2018). Consumer behavior. İstanbul: Alfa Publications.
• Buyukozturk, Ş. (2011). Data analysis handbook for social sciences - statistics, research design SPSS applications and interpretation (Extended 13th Edition). Ankara: Pegem Academy.
• Buyukozturk, Ş. (2014). Handbook of Data analysis for social sciences: Statistics, research design, spss applications and commentary (Extended 20th Edition). Ankara: Pegem Academy.
• Celenk, C. (2021). Motivation affects sports and life skills in physical disabled people. Journal of Educational Psychology-Propositos y Representaciones, 9(3). https://doi.org/10.20511/pyr2021.v9nSPE3.1161.
• Ceyhun, S., & Turhan, F. H. (2017). Examination of physical activity and quality of life of volunteer camp leader candidates. Ataturk University Journal of Physical Education and Sport Sciences, 19(4).
• Hinkin, T. R. (1998). A brief tutorial on the development of measures for use in survey questionnaires. Organizational Research Methods, 1(1), 104-121. https://doi.org/10.1177/109442819800100106.
• Kadioglu, Z. K. (2014). Consumption communication: Processes, perceptions and execution. Istanbul: Pales Publishing.
• Kim, S., & Kim, J. (2016). The influence of hedonic versus utilitarian consumption situations on the compromise effect. Mark Lett. 27, 387–401. https://doi.org/10.1007/S11002-014-9331-0.
• Odabasi, Y. (2017). Postmodern marketing. İstanbul: Mediacat.
• Saritas, E., & Hasiloglu, S. B. (2015). An examination of working women's purchases from private shopping sites in terms of hedonic consumption. Journal of Internet Applications and Management, 6(1), 53-62.
• Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner's guide to structural equation modeling. Psychology Press.
• Tavsancil, E. (2010). Measurement of Attitudes and Data Analysis With Spss. Ankara: Nobel Publishing Distribution.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). New York: Allynand Bacon.
• Tekin, H. (1996). Measurement And Evaluation İn Education. (9th Edition). Ankara: Yargı Publications.
• Tutar, O. F. (2022). Recreation and Sports, Current Approaches in Psychosocial Fields, Hedonic Consumption in Sports. İksad Publishing House, 149-161.
• www.tdk.gov.tr Date of Access: 30.05.2023.
• Yurtsizoglu, Z. (2020). The hedonic consumption tendency of high school students who are fans of sports teams. Cumhuriyet University Journal of Economics and Administrative Sciences, 21(1), 146-162. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.614305