Examınatıon Of Unıversıty Students Perceıved Stress Levels And Healthy Lıfestyle Behavıors

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 81 - 95, 28.03.2025

Samet Sitti , Yaşar Köroğlu , Buşra Özcan

https://doi.org/10.38021/asbid.1595195

Öz

The general purpose of our study was designed to examine the perceived stress levels and healthy lifestyle behaviors of students studying at the university. The population of the study consisted of 422 male and female students studying at the School of Physical Education and Sports, Education, Engineering, Health and other departments (dialysis, patient elderly care, paramedic, health services, health management) at Siirt University in the 2023-2024 academic year. While the personal information form was used to determine the sociodemographic information of the students, the Healthy Lifestyle Behavior Scale was used to determine their health-related behaviors, and the Perceived Stress Scale was used to determine their stress levels. SPSS 21.0 package program was used for the analysis. Since the data showed a normal distribution, T Test was used for two independent groups and One way Anova test was used for comparisons between more than two groups. When there was a difference between the groups, Tukey test, which is one of the post hoc tests, was used to determine in which of the more than two variables the difference was calculated.
As a result, it was determined that there were negative and positive relationships between the perceived stress levels and healthy lifestyle behaviors of the university students who participated in the study, and while there were no significant differences in terms of age, gender, class level and accommodation with the sub-dimension of healthy lifestyle behaviors (p>.05), there were significant differences in terms of the frequency of exercise (p<0.05). The construction of facilities that will enable students to socialize and do physical activity in the city and dormitories will contribute positively to students' perceived stress levels and healthy lifestyle behaviors

Anahtar Kelimeler

University, Stress, Healthy Lifestyle

Üniversite Öğrencilerinin Algılanmış Stres Seviyeleri ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi

Öz

Öz

Çalışmamızın genel amacı Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin algılanmış stres seviyeleri ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi için tasarlanmıştır. Araştırma evrenini Siirt Üniversitesinde 2023-2024 eğitim-öğretim döneminde beden eğitimi ve spor yüksekokulu, Eğitim, mühendislik, Sağlık ve diğer bölümlerde (diyaliz, hasta yaşlı bakım, paramedik, sağlık hizmetleri, sağlık yönetimi) öğrenim gören kız-erkek toplam 422 kişi oluşturmaktadır. Veriler elde edilirken öğrencilerinden sosyodemografik bilgilerini belirlemek için kişisel bilgi formu kullanılırken, sağlıkla ilgili davranışlarının belirlenmesinde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranış Ölçeği, stres düzeylerinin belirlenmesi için Algılanan Stres Ölçeğinden yararlanılmıştır. Analizlerin elde dilmesinde SPSS 21.0 paket programı ile elde edilmiştir. Veriler normal bir dağılım gösterdiğinden bağımsız iki grup için T Testi, İkiden fazla gruplar arası karşılaştırmalarda ise tek yönlü (One way) Anova testi kullanılmıştır. Gruplar arasında fark olduğunda ikiden fazla değişkende farklılığın hangilerinde olduğunu belirlemek için post hoc testlerden olan Tukey testi kullanılarak hesaplanmıştır.
Sonuç olarak çalışmaya katılan üniversite öğrencilerinin algılanmış stres seviyeleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasında negatif ve pozitif yönlü ilişkilerin olduğu, sağlıklı yaşam biçimi davranışları alt boyutu ile yaş, cinsiyet, sınıf düzeyi ve barınma yerleri yönünden anlamlı fark olmazken (p>.05), egzersiz yapma sıklığı yönünden anlamlı farkların olduğu belirlendi (p<0,05). Öğrencilerin şehirde ve yurtlarda sosyalleşmesini ve fiziksel aktivite yapmasına imkân verecek tesislerin yapılması öğrencilerin algılanmış stres seviyeleri ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları alt boyutuna olumlu yönde katkı sağlayacaktır

Anahtar Kelimeler

Üniversite, Stres, Sağlıklı Yaşam Biçimi

Kaynakça

• Adıbelli, D. (2009). Sağlığın geliştirilmesi ve sağlıklı yaşam, in Erci B (ed.). Halk Sağlığı Hemşireliği Kitabı (1.baskı). Göktuğ Yayınları. pp.207-223.
• Aksoy, T., ve Uçar, H. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 53–67.
• Alkan, A. S., Özdelikara, A., ve Boğa, M. N. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin sağlık algılarının belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 11–21.
• Anna, S., Anette, S., & Maja, S. (2016). Younger children's (three to five years) perceptions of being in a health-care situation. Early Child Development and Care, 186(5), 832-844.
• Arslan, C., ve Ceviz, D. (2007). Ev hanımı ve çalışan kadınların obezite prevalansı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(5), 211-220.
• Ayaz, S., Tezcan, S., ve Akıncı, F. (2005). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9(2), 26-34
• Bahar, Z., ve Bayık, A. (1998). Sağlığın geliştirilmesi ve sağlık eğitimi. hemşirelikte eğitim materyali(1.Baskı). Ankara Sağlık Bakanlığı Matbaası; 605
• Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F., ve Kıssal, A. (2008). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 1-13.
• Baltaş, Z. (2010). Verimli iş hayatının sırrı: Stres (4. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bozhüyük, A. (2010). Çukurova üniversitesi sağlık bilimleri öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Adana.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2024). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi: Ankara.
• Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 24, 385-396.
• Çapık, C. (2006). Yoksul ve yoksul olmayan kadınlarda sağlık algısını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Çilingir, D., ve Aydın, A. (2017). Hemşirelik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin sağlık algısı. FNJN Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 25(3), 167-176.
• Dereli, F., Yıldırım, B., Özvurmaz, S., ve Adana, F. (2021). Üniversite hizmet personelinde sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Life Sciences, 16(2), 30-37.
• Ekiz, Ö. (2016). Spor ve sağlık alanlarında öğrenim gören üniversite öğrencilerinin algılanmış stres seviyeleri ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi (kahramanmaraş ili örneği). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Gömleksiz, M., Yakar, B., ve Pirinçci, E. (2020). Tıp fakültesi öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili faktörler. Dicle Tıp Dergisi, 47(2), 347-358.
• Karabulutlu, E. Y., ve Karaman, S. (2015). Kanser hastalarında hastalık algısının değerlendirilmesi. Journal of Health Science and Profession, 2, 271-84.
• Karakoç, A. (2006). Sınıf öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve bu davranışları etkileyen bazı faktörlerin belirlenmesi ve incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi. (8. Basım). Ankara. Nobel yayın dağıtım.
• Kılıç, L. (2017). Beden eğitimi öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının bazı değişkenlere göre değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Lee, C. M. (2019). The influence of perceptions of the campus environment and health perception on stress of nursing college students. Journal of Digital Convergence, 17(2), 329-338.
• Lee, R. L., & Loke, A. J. (2005). Health-promoting behaviours and psychosocial well_being of university students in hong kong. Public Health Nursing, 22(3), 209-220.
• Özkan, A. M., Çekic, A., ve Çepikkurt, F. (2021). Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüm kaygıları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları. ISSN: 2618-5911 Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 98-111 Doi: 10.32706/tusbid.1015414
• Özkan, S., ve Yılmaz, E. (2008). Hastanede çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(7), 89-105.
• Piercy, K. L., Troiano, R. P., Ballard, R. M., Carlson, S. A., Fulton, J. E., & Galuska D. A, et al. (2018). The physical activity guidelines for americans. JAMA, 320(19), 2020-2028. doi: 10.1001/ jama.2018.14854
• Üçdal, C. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi (Erzurum il örneği). Erzurum Üniversitesi Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• World Health Organization (WHO) 2014a. WHO definition of health. Erişim: (http://www.who.int/about/definition/en/print.html) Erişim tarihi: 22.07.2014.
• World Health Organization (WHO) 2014b. The Bangkok Charter for health promotion in a globalized world. Erişim: (http://www.who.int/healthpromotion/ conferences/ 6gchp/hpr_050829_%20BCHP.pdf?ua=1).
• Yardım, N., Gögen, S., ve Mollahaliloğlu, S. (2009). Sağlığın geliştirilmesi (Health promotion): Dünya’da ve Türkiye’de mevcut durum. İstanbul Tıp Fak Dergisi,72, 29-35.
• Yakut, H., ve Özel, C. B. (2023). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinde sağlık okuryazarlığı ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve egzersiz algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 32-3, Doi: 10.17942/sted.1257678
• Zaybak, A., ve Fadıloğlu, Ç. (2004). Üniversite öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışı ve bu davranışı etkileyen etmenlerin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20(1), 77-95.