İSPANYA’DAKİ BASK ETNİK MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 20, 118 - 155, 15.05.2020

Caner Övsan Çakaş

Öz

Bu çalışmada İspanya’daki Bask etnik milliyetçiliğinin tarihsel
gelişim süreçlerinin, ideolojik esaslarının ve özelliklerinin analiz
edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda Bask etnik milliyetçilik
hareketinin altında yatan nedenler tarihsel gelişim süreçleri
de göz önünde bulundurularak mercek altına alınmış ve aydınlatılmaya
çalışılmıştır. Çalışmada ayrıca bahse konu Bask
etnik milliyetçilik hareketinin ETA terör örgütünün etkisiyle
nasıl bir radikalleşmeye maruz kaldığı hususuna da değinilmiştir.
Çalışmanın sonucunda Bask etnik milliyetçilik hareketinin
başlangıçta modernleşme, merkezileşme, ekonomik ve sosyal
adaletsizlik gibi direkt etnik taleplerle ilgili olmayan unsurlara
bir tepki olarak başladığı, fakat zaman içerisinde radikalleşerek
etnik ayrımcılığı savunan bir ideolojiye dönüştüğü sonucuna
varılmıştır. Bu dönüşümün gerçekleşmesinde de ETA terör
örgütünün eylem-baskı-eylem stratejilerine dayanan terör eylemlerinin
ve merkezi İspanyol devletinin bu terör eylemleri
ile mücadele ederken sergilediği eksikliklerin önemli bir payı
olduğu görülmüştür. Çalışmada ayrıca İspanya’da değişik zaman
zarflarında uygulanan demokratikleşme hareketlerinin etnik
şiddettin azaltılmasında etkili olmasına rağmen, ayrılma taleplerini
tam olarak ortadan kaldıramadığı sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Etnik Milliyetçilik, Bask, ETA, İspanyol Demokratikleşme Süreci.

Kaynakça

• Acemoğlu, D. & Robinson, J. A. (2013). Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity and Poverty, Profil Books, Londra. Agote, A. P. (2006). The Social Roots of Basque Nationalism. (İng. Çev.) C. Watson ve A. Douglass, Nevada University Press, Reno. Aktoprak, E. (2010). Devletler ve Ulusları: Batı Avrupa’da Milliyetçilik ve Ulusal Azınlık Sorunları. Tan Kitapevi, Ankara. Alba, V. (1983). El Partido Comunista en Espana: Ensayo de Interpretacion Historica. Planeta, Barcelona. Allieres, J. (1995). Basklılar. (Çev.) C. Muhtaroğlu, İletişim Yayınları, İstanbul. Amselle, J. L. (1998). Etnik ve Kabile: Her Kapıyı Açan Kavramlar, Uluslar ve Milliyetçilikler. (Çev.) S. İdemen, (Ed.) J. Leca, Metis Yayınları, İstanbul. Andres, M. M. P. & Braster, F. A. (1999). The Rebirth of the Spanish Race: The State, Nationalism and Education in Spain 1875- 1932, European History Quarterly, Sayı, 29 No, 1, ss.75-107. Armağanoğlu, F. (2003). 19’uncu Yüzyıl Siyasi Tarihi: 1789-1914. Türk Tarih Kurumu Yayınevi, Ankara. Astrain, L. N. (1997). The Basques: Their Struggle for Independence. Welsh Academic Print, Cardiff. Balfour, A. & Quiroga, A. (2007). The Reinvention of Spain: Nation and Identity Since Democracy. Oxford University Press, Oxford. Bauman, C. E. (1973). The Diplomatic Kidnappings. A Revolutionary Tactic of Urban Terrorism. Martinus Nijhoff, Hague. Beck, M. J. (2005). Territory and Teror: Conflicting Nationalism in the Basque Country. Routledge, Oxon. Ben-Ami: (1991). Basque Nationalism Between Archaism and Modernity, Journal of Contemporary History, Sayı, 26, No, 3, ss.493-521. Burnett, V. (2009). Spain: Socialist Leader Vows to Confront ETA. New York Times. 06 Mayıs 2009. Carr, H. E. (2010). Komintern ve İspanya İç Savaşı. (Çev.) A. Selman, İletişim Yayınları, İstanbul. Carr, R. & Aizpurua, J. P. F. (1981). Spain: Dictatorship to Democracy. Harper Collins Academic Press, Londra. Casanova, J. (2015). İspanya İç Savaşı’nın Kısa Tarihi. ( Çev.) U. Kocabaşoğlu, İletişim Yayınları, İstanbul. Cavalli-Sforza, L. L. (1988). The Basque Population and Ancient Migration in Europe, Munibe Antropologia y Arqueologia, Sayı, 6, No, 3, ss. 129-137. Clark, R. P. (1979). The Basques, the Franco Years and Beyond. University of Nevada Press, Las Vegas. Clark, R. P. (1984). The Basque Insurgents. The University of Wisconsin Press, Madison. Crick, B. We Have No Sense of National Identity Without the Monarchy. The Independent, 22 Mayıs 1993. Colomer, J. M. (1991). Transitions by Agreement: Modeling Spanish Way. American Political Science Review, Sayı, 84, No, 4, ss.1283-1302.