THE PROBLEM OF GLOBAL TURMOIL IN THE DILEMMA OF GLOBALIZATION-MULTILATERALISM: LONG-TERM INTERACTIONS BETWEEN DEMOCRACY AND ECONOMY WITHIN THE FRAMEWORK OF POLITICAL REGIMES

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 22, 204 - 224, 25.01.2021

Emin Ahmet Kaplan Rana Dayıoğlu Erul

Öz

Son zamanlarda küresel krizden bir kaçış noktası bulunamaması,
çok taraflı kurumların artık kendilerinden beklenen
işlevleri yerine getiremediğini göstermiştir. Bu bağlamda,
demokratik ülkeler tarafından benimsenecek politikaların küresel
kargaşa ve krizden kurtulmada gerekli olduğu düşünülmektedir.
Küreselleşmeden kaynaklanan değişim ve gelişmelerin
neden olduğu küresel kargaşadan kaçmada çok taraflılığın etkin
rol oynaması gerektiği görüşüne rağmen çok taraflı kurumlar,
küresel güç olmaya çalışan ülkelerin politikaları, küresel sistem
içinde meydana gelen istikrarsızlık ve küresel gelişmeleri
algılamadaki yetersizlikleri nedeniyle temel işlevlerini yerine
getirememektedir. Bu, küresel kargaşadan kaçmak için çok
taraflılığın yönlerinin küreselleşme çerçevesinde yeniden değerlendirilmesini
gerektirmektedir. Bu nedenle çalışmanın amacı,
bir hükümet içindeki siyasi rejim türlerinin veya demokrasinin
önemi açısından kurumsal ve sosyoekonomik değişkenlerin
ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini ölçmektir. Bu doğrultuda
1984-2015 döneminde otoriter rejim ve tam demokrasi
rejimleri çerçevesinde, siyasi rejimdeki 31 ülke, panel veri
ekonometrik yöntemi ile analize dahil edilmiştir. Çalışmada
ekonomik büyümenin uzun vadeli kurumsal belirleyicileri siyasi
rejim türleri açısından incelenmiş ve analizin sonuçlarına
göre gelişmiş ülkelerden oluşan tam demokrasi rejimi grubundaki
sosyoekonomik değişkenlerin ekonomik büyümeyi teşvik
ettiği gözlemlenmiştir. Bu sonuçlar, bu gruptaki ülkelerin
gelişmiş bir sosyal, kültürel ve ekonomik altyapıya sahip olmasından
ileri gelmektedir. Sonuç olarak, bir çözüm üretmede
etkisiz kalan çok taraflı kurumların son küresel gelişmeler
bağlamında yeniden ele alınması gerektiği, bu değerlendirmelerin
ülkelerin sosyo-kültürel altyapılarının geliştirilmesi ve
demokratikleşme eğilimleri çerçevesinde yapılması gerektiği
önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, küresel kargaşa, çok taraflılık, demokrasi ve ekonomik büyüme, politik rejimler

Kaynakça

• Acemoglu, Daron and James A. Robinson. (2006). Economic Origins of Dictatorship And Democracy (USA: Cambridge University Press).
• Acemoglu, Daron, Simon Johnson and James A. Robinson. (2001). The Colonial Origins of Comparative Development: An Empirical Investigation. American Economic Review 91(5): 1369-1401.
• Acemoglu, Daron, Suresh Naidu, Pascual Restrepo, and James A. Robinson. (2019). Democracy Does Cause Growth. Journal of Political Economy 127 (1). The University of Chicago Press: 47-100.
• Barro, Robert J. (1989). A Cross-Country Study of Growth, Saving, and Government. National Bureau of Economic Research Working Paper Series No. 2855.
• Berg-Schlosser, Dirk. (1984). African Political Systems: Typology and Performance. Comparative Political Studies 17 (1): 121– 151.