Mediation in Family Law Disputes

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 551 - 587, 28.12.2020

Duygu Dağlıoğlu

https://doi.org/10.47136/asbuhfd.798790

Cited By: 5

Öz

Mediation activities in today's sense started to be carried out in our country with the Law on Mediation In Civil Disputes (LMCD) which entered into force in 2012. Law on Mediation In Civil Disputes envisages two types of mediation and includes regulations about them. These are voluntary mediation and mandatory mediation. The Law defines the eligible disputes for mediation, regardless of whether it is voluntary or mandatory. The definition does not include the types of disputes by counting, only the criteria to be used in determining the eligible disputes for mediation are expressed in the definition. In this study, to contribute to the discussions in the doctrine; the eligibility for mediation of family law disputes, the criteria used to determine the disputes eligible for mediation, family law disputes accepted under LMCD and whether they can be subject to compulsory mediation, family law disputes not accepted under LMCD.

Anahtar Kelimeler

Mediation, Law on Mediation in Civil Disputes, Family Mediation, Mandatory Mediation, Eligible Disputes for Mediation

AİLE HUKUKUNA İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA ARABULUCULUK

Öz

Bugünkü anlamıyla arabuluculuk faaliyetleri ülkemizde, 2012 yılında yürürlüğe giren Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK) ile birlikte yürütülmeye başlamıştır. HUAK, iki tür arabuluculuk öngörmekte ve bunlara dair düzenlemeler içermektedir. Bunlar ihtiyari arabuluculuk ve zorunlu arabuluculuktur. Kanun ihtiyari-zorunlu fark etmeksizin arabuluculuğa elverişli uyuşmazlıkları tanımlamaktadır. Tanımda uyuşmazlık türlerine saymak suretiyle yer verilmemekte, arabuluculuğa elverişli uyuşmazlıkların tespitinde kullanılacak ölçütler ifade edilmektedir. Bu sebepledir ki bazı uyuşmazlıkların arabuluculuğa elverişli olup olmadığı öğretide tartışma konusu edilmektedir. Öğretide arabuluculuğa elverişliliği tartışılan uyuşmazlıklardan biri de aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklardır. Bu çalışma da öğretideki tartışmalara katkı sunmak üzere; aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıkların arabuluculuğa elverişliliği, arabuluculuğa elverişli uyuşmazlıkları saptamakta kullanılan ölçütler, HUAK kapsamında kabul edilen aile hukuku uyuşmazlıklar ve bunların zorunlu arabuluculuk uygulamasına konu edilip edilemeyeceği, HUAK kapsamında kabul edilmeyen aile hukuku uyuşmazlıkları konularını içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Arabuluculuk, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu, Aile Arabuluculuğu, Zorunlu Arabuluculuk, Arabuluculuğa Elverişli Uyuşmazlıklar

Kaynakça

• Akıntürk, Turgut, ve Derya Ateş. Türk Medeni Hukuku: Aile Hukuku - İkinci Cilt. Ankara: Beta Yayınevi, 2019.
• Akil, Cenk. “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun Kapsamı.” İç. Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan 1, (2014): 75-135.
• Akkaya, Tolga. “Boşanma Davasında Alınabilecek Geçici Hukuki Korumalar veya Hakimin Müdahalesi Yoluyla Çocuğun Korunması Kapsamında Zorunlu Arabuluculuk ve Boşanma Süreci (Aile) Danışmanlığı.” ABD, no. 4 (2014): 23-61.
• Arabuluculuk Daire Başkanlığı, Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, ARCS, 2019. http://www.adb.adalet.gov.tr/arabuluculukkatilimcielkitabi.pdf.
• Bakırcı, Kadriye. “İstanbul Sözleşmesi.” ABD, no. 4 (2015): 133-204.
• Bastard, Benoit ve Cardia-Voneche, Laura. “Family Mediation in France.” International Journal of Law and the Family 7, no. 3 (1993): 271-281.
• Börü, Levent. “Aile Arabuluculuğu Konusunda Güncel Gelişmeler.” İç. II. Uluslararası Kadın ve Hukuk Sempozyumu 2, editörler Süheyla Suzan GÖKALP ALICA ve Necdet BASA, 1043-1062. Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 2019.
• Börü, Levent. “Kadına Karşı Şiddette Arabuluculuk Kurumuna İlişkin Bazı Değerlendirmeler.” TBB Dergisi Özel Sayı (2017): 173-198.
• Bulur, Alper. “6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Uygulaması Hakkında Değerlendirmeler.” İç. Prof. Dr. Ramazan Arslan’a Armağan 1, (2015): 499-514.
• Bulur, Alper. “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Arabuluculuk Yöntemi.” ABD, no. 4 (2007): 30-46.
• Bulur, Alper. “Avukatlık Kanunu md. 35/A’nın Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları Çerçevesinde İrdelenmesi ve Bir Düzenleme Önerisi.” TBB Dergisi, no. 89 (2010): 196-241.
• Castillejo y Peetsch, Rain Isabel Fernandez. “Almanya’da Aile Arabuluculuğu ve Sınır Aşan Davalara İlişkin Özellikler.” İç. Uluslararası Arabuluculuk Sempozyumu, çev. Cenk Akil, ed. Ferhat Yıldırım, 23-33. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2018.
• Ceylan, Ebru. “Türk Hukukunda Boşanmanın Hukuki Sonuçlarında Arabuluculuk.” Legal Hukuk Dergisi 16, no. 190 (2018): 4561-4588.
• Council Of Europe Committee of Ministers, Recommendation No. R (98) 1 on Family Mediation. Strasbourg:1998. https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016804ecb6e
• Council of Europe European Commission for the Efficiency of Justice, Guidelines for a Better Implementation of the Existing Recommendation Concerning Family Mediation and Mediation in Civil Matters. Strasbourg: 2007. https://rm.coe.int/16807475b6.
• Council of Europe Parliamentary Assembly, Family Mediation and Equality of Sexes Recommendation 1639. Strasbourg: 2003. http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fileid=17171&lang=en.
• Demir, Şamil. “Arabuluculuk ile Aile İçi Şiddet ve Uzlaşmaya Tabi Suçların İlişkisi.” ABD, no. 2 (2014): 211-228.
• Demir, Şamil. “Avukatlık Kanunu Tasarısı Çalışma Metninin Uzlaşma Sağlamaya İlişkin 35/A Maddesinin Değerlendirilmesi.”ABD, no. 2 (2012): 187-215.
• Doğancı, Doğa Ekrem. “Karşılaştırmalı Olarak Alman ve Türk Hukukunda Arabuluculuğa Konu Yönünden Elverişlilik.” Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1, no. 2 (2013): 93-118.
• Durak, Yasemin. “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemi Olan Arabuluculuk ve Medeni Hukuktaki Görünümü.” Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3, no. 2 (2013): 55- 76.
• Dural, Mustafa, Tufan Öğüz ve Mustafa Alper Gümüş. Türk Özel Hukuku Cilt III: Aile Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi, 2018.
• Dündar Sezer, Tijen. İnsan Hakları Hukuku Açısından Kadınlara Yönelik Şiddet. Ankara: Turhan Kitabevi, 2019.
• Ekmekçi, Ömer, Muhammet Özekes, ve Murat Atalı. Hukuk Uyuşmazlıklarında İhtiyari ve Zorunlu Arabuluculuk. İstanbul: On İki Yayıncılık, 2018.
• Gerencser, Alison E. “Family Mediation: Screening for Domestic Abuse.” Florida State University Law Review 23, no. 1 (1995): 43-70. Grassinger, Gülçin Elçin. “Boşanma Davasında Eşlerin Boşanmanın Tali Sonuçlarına İlişkin Konularda Anlaşma Yapmaları ve Konu İle İlgili İsviçre Federal Mahkemesi Kararı.” İHFM (Prof. Dr. Türkan Rado’ya Armağan) 55, no. 3 (1997): 235-242.
• Güllüoğlu Altun, Yasemin. “Aile Arabuluculuğu Düzenlemeleri.” İç. Ailenin Korunması Hakkı Sempozyumu (29-30 Nisan 2019). www.tihek.gov.tr. Erişim Tarihi Eylül 5, 2020. https://www.tihek.gov.tr/dr-yasemin-gulluoglu-altun/#_ftn1.
• Güllüoğlu Altun, Yasemin. “Family Mediation (System Overview).” IJTIHALD Journal On Legal and Economic Studies 8, no. 4 (2019): 1-12.
• Ildır, Gülgün. “Alternatif Uyuşmazlık Çözümü ve Hak Arama Özgürlüğü.” 75. Yaş Günü için Prof. Dr. Baki Kuru Armağanı, (2004): 385-401.
• Kaplan Güler, Beyhan. Boşanmanın Hukuki Sonuçlarında Arabuluculuk. İstanbul: Sümer Kitabevi, 2014.
• Kaplan, Yavuz. “Arabuluculuk ve Türk Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısına Eleştirel Bir Bakış.” MHB, no.1-2 (2008): 115-146.
• Karacabey, Kürşat. “Zorunlu Arabuluculuğun Hukukun Temel İlkelerine Aykırılığı ve Uygulanabilirliğine Dair Sorunlar.” TBB Dergisi, no. 123 (2016): 451-488.
• Özbek, Mustafa, “Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin “Aile Arabuluculuğu” Konulu Tavsiye Kararı.” DEÜHFD 7, no. 2 (2005): 71-102.
• Özmumcu, Seda. “Karşılaştırmalı Hukuk ve Türk Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk Sistemine Genel Bakış.” İÜHFM 74, no. 2 (2016): 807-840.
• Öztan, Bilge. Aile Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, 2015.
• Parkinson, Lisa. Aile Arabuluculuğu. Çev. T.C. Adalet Bakanlığı. Yayın İşleri Dairesi Başkanlığı, 2018.
• Semizoğlu, Hakan. “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yasa Tasarısı Kapsamında, Tarafların Üzerinde Serbestçe Tasarruf Edebilecekleri İş veya İşlemlerden Doğan Özel Hukuk Uyuşmazlıkları.” İBD 82, no. 5 (2008): 2411-2415.
• Shaw, Margaret L. “Family Mediation.” New York University Review of Law & Social Change 14, no. 3 (1986): 757-770.
• Şıpka, Şükran. “Türkiye’de Aile Arabuluculuğu Çalışmaları.” İç. İzmir Medeni Hukuk Günleri II- Aile Hukuku Sempozyumu Bildiri Özetleri (27-28 Nisan 2018). https://hukuk.deu.edu.tr. Erişim Tarihi Eylül 7, 2020. https://hukuk.deu.edu.tr/wp-content/uploads/2018/03/A_LE-HUKUKU-sempozyum-17-nisan-2018.pdf, 56-63.
• Tanrıver, Süha. “Aile Mahkemesi Hâkimlerinin Sulhe Teşvik Ödevi.” İç. Kadına Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddet, ed. Funda Kaya, Nadire Özdemir ve Gülriz Uygur, 113-118. Ankara: Savaş Yayınevi, 2014.
• Tanrıver, Süha. “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları: Arabuluculuk Kurumuna Hukuki ve Sosyolojik Bir Bakış.” İç. Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan, (2006): 821-842.
• Tanrıver, Süha. “Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk.” TBB Dergisi, no. 64 (2006): 151-177.
• Tanrıver, Süha. “Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizi Bağlamında Kamu Düzeninin Etkisi.” İç. Milletlerarası Hukuk ve Özel Hukuk Bülteni 17, no. 1-2 (1997): 467-491.
• Taşpolat Tuğsavul, Melis. Türk Hukukunda Arabuluculuk (6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Çerçevesinde). Ankara: Yetkin Yayınları, 2012.
• Uysal, Merve. “Alman ve Türk Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuğun Tanımı, Türleri ve Zorunlu Arabuluculuk.” Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Dergisi 15, no. 44 (2019): 885-960.
• Uyumaz, Alper, ve Kemal Erdoğan. “Aile Hukukundan Doğan Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları.” DEÜHFD 17, no.1 (2015): 119-169.
• Wheele, Laurel. “Mandatory Family Mediation and Domestic Violence.” Southern Illinois University Law Journal 26, no. 3 (2002): 559-574.