Determination Of The Judicial Venue in Case of Disputes Relating to Temporary Protection Identification Certificate

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2 Prof. Dr. Mustafa Avcı'ya Armağan, 2009 - 2037, 03.01.2025

Ahmet Bağrıaçık

https://doi.org/10.47136/asbuhfd.1549600

Öz

In the study, different decisions of the Court of Judicial Disputes determining the judicial branch in charge regarding the temporary protection identity document are discussed. The dispute under investigation concerns the correction of erroneous information in the temporary protection identity document, which is given to non-Turkish citizens and used instead of an identity document during their stay in the country. In its final decision, the court concluded, in summary, that the relevant dispute was not related to the population service and that, therefore, the competent jurisdiction was the administrative judicial authorities. However, the Court of Disputes has ruled that judicial courts have jurisdiction over other disputes of similar content and has not included satisfactory reasons for deviating from its jurisprudence in its decisions. Therefore, this different approach in the jurisprudence deserves to be examined. The study also included a decision of the Council of State Administrative Case Chambers (DİDDK) on the subject.
In the study, this decision was primarily discussed within the framework of the relevant legislative provisions. In addition, some concepts and expressions in the justification of the decision were evaluated within the framework of legislation and doctrine. Finally, the decision was criticized by comparing it with other decisions of the Dispute Court with similar content on the subject, and DİDDK's decision regarding the dispute was evaluated.

Anahtar Kelimeler

Court of jurisdictional disputes, conflict of jurisdiction, population service, temporary protection identification, Population Services Law No. 5490

GEÇİCİ KORUMA KİMLİK BELGESİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREVLİ YARGI YERİNİN TESPİTİ

Öz

Çalışmada Uyuşmazlık Mahkemesinin geçici koruma kimlik belgesine ilişkin olarak görevli yargı kolunu tespit eden farklı yönde kararları ele alınmıştır. İncelemeye esas uyuşmazlık, Türk vatandaşı olmayanlara verilen ve ülkede bulundukları süreçte kimlik belgesi yerine kullanılan geçici koruma kimlik belgesindeki hatalı bilginin düzeltilmesini konu edinmektedir. Mahkeme kesin olarak verdiği kararında, özetle, ilgili uyuşmazlığın nüfus hizmetiyle ilgili olmadığını ve bu sebeple görevli yargı yerinin idari yargı mercileri olduğuna kanaat getirmiştir. Ancak Uyuşmazlık Mahkemesi benzer içerikteki başka uyuşmazlıklarda adli yargı yerlerinin görevli olduğu yönünde kararlar vermiş ve içtihadından sapmasına yönelik doyurucu gerekçelere kararlarında yer vermemiştir. Dolayısıyla içtihatlardaki bu farklı yaklaşım incelenmeyi hak etmektedir. Çalışmada konuyla ilgili bir Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun (İDDK) kararına da yer verilmiştir.
Çalışmada bu kararı ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde ele almadan önce geçici koruma kimlik belgesinin hukuki statüsünü tespit edebilmek amacıyla göçmen ve mülteci hukukuna değinmek zaruret arz etmektedir. Daha sonra ilgili kararlar değerlendirilmiş ve ayrıca kararların gerekçesinde yer alan bazı kavram ve ifadeler yine mevzuat ve doktrin çerçevesinde incelenmiştir. Son olarak karar Uyuşmazlık Mahkemesinin konuyla ilgili benzer içerikteki diğer kararları ile karşılaştırılarak eleştirilmiş ve DİDDK’nın uyuşmazlığa ilişkin kararı değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uyuşmazlık Mahkemesi, görevli yargı kolunun tespiti, nüfus hizmeti, geçici koruma kimlik belgesi, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu

Kaynakça

• Aktaş, Batuhan ve Serkan, Seyhan. “Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları Işığında İdari Yargının Görev Alanının Belirlenmesine İlişkin Bir İnceleme.”Türkiye Barolar Birliği Dergisi 144, 2019.
• Aktaş, Gülsüm. “Uyuşmazlık Mahkemesi Kararlarında İdari Yargının Görev Alanı Ölçütleri (Belirlenebilir mi?).” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 5, 2015.
• Akyılmaz, Bahtiyar ve Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdari Yargılama Hukuku, Ankara: Savaş Kitap ve Yayınevi, 2021.
• Asar, Aydoğan. Yabancılar Hukuku (Temel Konular). Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Çağlayan, Ramazan. İdari Yargılama Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Çiçekli, Bülent. 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunuyla Güncellenmiş Yabancılar ve Mülteci Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Ekşi, Nuray. “Geçici Koruma Yönetmeliği Uyarınca Geçici Korumanın Şartları, Geçici Koruma Usulü, Sağlanan Haklar ve Geçici Korumanın Sona Ermesi.” İstanbul Barosu Dergisi 88, no.6, 2014.
• Erder, Sema. Refah Toplumunda “Getto” ve Türkler. İstanbul: Teknografik Matbaacılık, 1986.
• Erkut, Celal. İptal Davasının Konusunu Oluşturma Bakımından İdari İşlemin Kimliği. Ankara: Danıştay Matbaası, 1990.
• Gözübüyük, Şeref. Yönetsel Yargı. Ankara: Turhan Kitabevi, 2015.
• Günday, Metin. İdari Yargılama Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, 2022.
• Günday, Metin. “İdari Yargının Görev Alanının Anayasal Dayanakları.” Anayasa Yargısı 14, (1997): 347-358.
• ICMPD, Migration Outlook 2021. “International Centre for Migration Policy Development”. https://www.icmpd.org/file/download/50542/file/ICMPD_Migration_Outlook_2021_final.pdf, Erişim tarihi, Eylül 9, 2024.
• Kahraman, Ebru. Türk İdari Yargısının Görev Alanının Anayasal Dayanağı. İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık, 2013.
• Kenar, Nesrin ve Zehra Abdullahoğlu. “Ürdün’ün Suriyeli Mülteci Politikası.” Sakarya İktisat Dergisi 10, no 3, (2021): 296-320.
• Onar, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları. İstanbul: Hak Kitabevi, 1968.
• Özkol, Adil. “Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları Açısından İdari Yargının Görev Alanı.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1970.
• Sancaktar, Oğuz. İdari Yargılama Hukuku. Ankara: Göktuğ Ofset Matbaacılık, 2018.
• Tan, Turgut. İdare Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, 2013.
• Tınas, Murat. “Lübnan Hükümeti ve Lübnan Toplumu Perspektifinden Lübnan’daki Suriyeliler.” Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi 7, no 2 (2020): 13-34.
• Topal, Ahmet Hamdi. “Geçici Koruma Yönetmeliği ve Türkiye’deki Suriyelilerin Hukuki Statüsü”. İç. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2, no.1 (2015): 5-22.
• Ulusoy, Ali. İdari Yargılama Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 2020.
• UNCHR, Global Trends in Forced Displacement. UNHCR-UN Refugee Agency, (2020), Kaynak: https://www.unhcr.org/60b638e37/unhcrglobal-trends-2020, Erişim tarihi, Eylül 9, 2024.
• UNCHR, Syria Regional Refugee Response: Durable Solutions. UNCHR, (2021, September 2), Kaynak: https://data2.unhcr.org/en/situations/syria_durable_solutions Erişim tarihi, Eylül 9, 2024.
• Yılmaz, Abdurrahman. “Uluslararası Göç: Çeşitleri, Nedenleri ve Etkileri.” Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 9, no 2 (2014): 1685-1704.
• Zabunoğlu, Yahya. İdare Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 2012.