ŞİDDET UNSURU OLARAK TERÖR OLAYLARININ MEDYADA HABERLEŞTİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 7, 1 - 12, 31.07.2018

Osman Vedüd Eşidir , Gökhan Bak

Öz

Bu çalışmanın ana gayesi; terörün günümüzde tarihte olduğundan daha fazla ve daha etkili bir şekilde küresel mücadelenin aracı haline geldiğini, devletlerin ve çıkar çevrelerinin kullanmaktan çekinmediği bir hal aldığını ortaya koymaktır. Terör alanının daraltılarak yok edilmesinde siyasi ve askeri aklın yanı sıra medyanın üzerine düşen görevin önemli olduğu bilinmekle birlikte, bu konunun ihmal edilmemesi ve buradan hareketle terörün medyada haberleştirilme şeklinin terörü besleyip büyüttüğü konusunda genel bir kabul bulunmaktadır. Terör örgütlerinin en önemli amaçlarından birisinin; medyada yer bulacak ve gündem olmalarını sağlayacak düzeyde ses getirecek eylemler yapıp çevreye korku salmak, bir diğeri de organizasyonlarını büyütüp etkinlik alanlarını genişletmek için medyayı dolaylı yoldan kullanmak olduğu söylenebilir. Medyanın bu konudaki işlevi ve rolü, yayın politikaları ve terör olaylarının haberleştirilmesindeki ilkeleri ve bu yöndeki dikkatleriyle doğrudan irtibatlıdır. Türkiye’de medyanın kabul görmüş ve uygulanmakta olan yayın anlayışları ve ilkelerinin hayata geçirilebildiğini söylemek güçtür.

Anahtar Kelimeler

Medya, Şiddet, Haber, Terör, Yayın

Kaynakça

• 2016’da Türkiye’yi sarsan saldırılar. (2017, 1 Ocak). Deutsche Welle Türkçe. 17.04.2017 tarihinde http://www.dw.com/tr/2016da-t%C3%BCrkiyeyi-sarsan-sald%C4%B1r%C4%B1lar/a-36966926 adresinden edinilmiştir.
• 6112 Sayılı Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun. 27863 sayılı ve 03.03.2011 tarihli Resmi Gazete.
• 7/7 London bombings: capital to mark 10th anniversary of terror attacks. (2015, 8 Temmuz). The Guardian. 16.04.2017 tarihinde https://www.theguardian.com/uk-news/2015/jun/28/77-london-bombings-10th-anniversary-terror-attacks adresinden edinilmiştir.
• Akdoğan’dan önemli açıklamalar. (2015, 09 Eylül). Hürriyet. 17.04.2017 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/akdogandan-onemli-aciklamalar-30027123 adresinden edinilmiştir.
• Ankara’da askeri servis araçlarının geçişi sırasında bombalı saldırı. (2016, 17 Şubat). Habertürk. 17.04.2017 tarihinde http://www.haberturk.com/gundem/haber/1197138-ankarada-askeri-araclarin-gecisi-sirasinda-bombali-saldiri adresinden edinilmiştir.
• Ankara’da terör saldırısı: 103 ölü. (2015, 18 Kasım). NTV. 17.04.2017 tarihinde http://www.ntv.com.tr/turkiye/ankarada-teror-saldirisi-103-olu,G7aJ87ksF0Kd8ko_oYJuOw adresinden edinilmiştir.
• Ansiklopedik Siyasi Terimler ve Örgütler Sözlüğü. (1992). Güvenlik ve Yargı Muhabirleri Derneği Yayınları, Ankara.
• Atatürk Havalimanı’ndaki saldırıya ilişkin iddianame hazırlandı. (2017, 14 Şubat). Anadolu Ajansı. 17. 04.2017 tarihinde http://aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/ataturk-havalimanindaki-saldiriya-iliskin-iddianame-hazirlandi/749963 adresinden edinilmiştir.
• Aydeniz, H. (2012). Medya ve Şiddet. Din ve Hayat Dergisi, S. 15, 124-126. Ayverdi İ.&Topaloğlu A. (2007). Kubbelugatı Türkçe Sözlük. İstanbul: Kubbealtı Yayınları.
• Baharçiçek, A. (2000). Etnik Terör ve Etnik Terörle Mücadele Sorunu. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 11-27.
• Bana mermi verin. (1987, 22 Haziran). Milliyet Gazetesi
• Barnard, A. (2017). The Grim Logic Behind Syria’s Chemical Weapons Attack. Nytimes.com. 16.04.2017 tarihinde https://www.nytimes.com/2017/04/06/world/middleeast/syria-bashar-al-assad-russia-sarin-attack.html?_r=0 adresinden edinilmiştir.
• Baydar, Y. (2012). Terör Haberleri Nasıl Verilmeli?. T24.com.tr. 16.04.2017 tarihinde http://t24.com.tr/haber/teror-haberleri-nasil-verilmeli,212785 adresinden edinilmiştir.
• Cizre’de polis kontrol noktasına terör saldırısı. (2016, 26 Ağustos). Sabah. 17.04.2017 tarihinde http://www.sabah.com.tr/gundem/2016/08/26/cizrede-polis-kontrol-noktasina-teror-saldirisi adresinden edinilmiştir.
• Cizre’deki saldırıya yayın yasağı. (2016, 26 Ağustos). Cumhuriyet. 17.04.2017 tarihinde http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/591013/Cizre_deki_saldiriya_yayin_yasagi.html adresinden edinilmiştir. Çağbayır Y. (2017). Ötüken Türkçe Sözlük5. Cilt. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Eid, M. (2013). The new era of media and terrorism. Studies in Conflict and Terrorism, 36(7), 609-615.
• Emre Kongar Resmi İnternet Sitesi, https://www.kongar.org/medyanotu/182_Teror_ve_Medya.php, Erişim Tarihi: 15.04.2017.
• Fisk, R. (2011). Büyük Medeniyet Savaşı Ortadoğu’nun Fethi. M.Uyurkulak (Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları (orijinal baskı tarihi 2005).
• French media to stop publishing photos and names of terrorists. (2016, 27 Temmuz). The Guardian. 17.04.2017 tarihinde https://www.theguardian.com/media/2016/jul/27/french-media-to-stop-publishing-photos-and-names-of-terrorists adresinden edinilmiştir.
• Gaziantep’te terör saldırısı. (2016, 22 Ağustos). Aljazeera Türk. 17.04.2017 tarihinde http://www.aljazeera.com.tr/haber/gaziantepte-teror-saldirisi adresinden edinilmiştir.
• Güder, İ. (2015). Savcı Kiraz’ın fotoğrafları “terör propagandası” sayıldı. Anadolu Ajansı. 17.04.2017 tarihinde http://aa.com.tr/tr/turkiye/savci-kirazin-fotograflari-teror-propagandasi-sayildi/34802?amp=1 adresinden edinilmiştir.
• Halkalı’da patlama: 4 asker ve bir subay kızı şehit. (2010, 22 Haziran). Hürriyet. 16.04.2017 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/halkalida-patlama-4-asker-ve-bir-subay-kizi-sehit-15096663 adresinden edinilmiştir.
• HDP mitinginde art arda iki patlama. (2015, 5 Haziran). Milliyet. 17.04.2017 tarihinde http://www.milliyet.com.tr/hdp-mitinginde-trafo-patladi/siyaset/detay/2069848/default.htm adresinden edinilmiştir.
• İstanbul Beşiktaş’ta terör saldırısı. (2016, 10 Aralık). TRT Haber. 17.04.2017 tarihinde http://www.trthaber.com/haber/turkiye/istanbul-besiktasta-teror-saldirisi-287405.html adresinden edinilmiştir.
• İstanbul Reina’da yılbaşı katliamı: 39 ölü 69 yaralı (video). (2017, 1 Ocak). Medyascope.tv. 17.04.2017 tarihinde http://medyascope.tv/2017/01/01/istanbul-reinada-yilbasi-katliami-39-olu-69-yarali-video/ adresinden edinilmiştir.
• İstanbul Vezneciler’de çevik kuvvet otobüsüne saldırı. (2016, 7 Haziran). Habertürk. 17.04.2017 tarihinde http://www.haberturk.com/gundem/haber/1250244-istanbul-veznecilerde-cevik-kuvvet-otobusune-saldiri adresinden edinilmiştir.
• İstanbul’da bombalı saldırı: 11 kişi hayatını kaybetti. (2016, 7 Haziran). BBC Türkçe. 17.04.2017 tarihinde http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/06/160607_vezneciler_saldirisi adresinden edinilmiştir.
• İstanbul’daki patlamaya yayın yasağı. (2016, 10 Aralık). Hürriyet. 17.04.2017 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/istanbuldaki-patlamaya-yayin-yasagi-40303090 adresinden edinilmiştir.
• Keane, J. (2010). Şiddet ve Demokrasi. M. Üst (Çev.). İstanbul. İmge Kitabevi (orijinal baskı tarihi 2004).
• Klausen, J. (2015). Tweeting the Jihad: Social media networks of Western foreign fighters in Syria and Iraq. Studies in Conflict & Terrorism, 38(1), 1-22.
• Kuper, J. (Ed.). (1987). Political science and political theory. Routledge.
• Nacos, B. L. (2002). Mass-mediated Terrorizm: The Central Role of the Media in Terrorism and Counterterrorism. Rowman & Littlefield.
• Nice attack: truck driver named as France mourns 84 killed in Bastille Day atrocity – as it happened. (2016, 15 Temmuz). The Guardian. 17.04.2017 tarihinde https://www.theguardian.com/world/live/2016/jul/14/nice-bastille-day-france-attack-promenade-des-anglais-vehicle adresinden edinilmiştir.
• Önal, A. (1994). Kan Görmeyi Sevmem, Güneydoğu Öyküleri. Altın Kitaplar, İstanbul.
• Parliamentary Assembly of the Council of Europe. (2005). Media and terrorism. 20.01.2017 tarihinde http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/X2H-Xref-ViewHTML.asp?FileID=10914&lang=EN adresinden edinilmiştir.
• Plano, J. C., & Olton, R. (1982). International Relations Dictionary. ABC-Clio.
• Robert, P. (1967). Le Petit Robert: dictionnaire de la langue française. LeRobert.
• Roj TV’den PKK’ya eylem ricası. (2011, 16 Ağustos). Radikal. 16.04.2017 tarihinde http://www.radikal.com.tr/turkiye/roj-tvden-pkkya-eylem-ricasi-1060140/ adresinden edinilmiştir.
• RTÜK’ten yayın yasağı geldi. (2017, 1 Ocak). Sözcü. 17.04.2017 tarihinde http://www.sozcu.com.tr/2017/gundem/yayin-yasagi-getirildi-1597448/ adresinden edinilmiştir.
• Suruç patlama görüntülerine yayın yasağı. (2015, 22 Temmuz). CNN Türk. 17.04.2017 tarihinde http://www.cnnturk.com/turkiye/suruc-patlama-goruntulerine-yayin-yasagi adresinden edinilmiştir.
• Tarihimizdeki en büyük terörist katliamında 130’dan fazla ölü var. (2004, 12 Mart). El Mundo Gazetesi, s. 1.
• Teröristler böyle öldürüldü. (2015, 4 Eylül). Show TV. 17.04.2017 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=BJUD5k2eYuYadresinden edinilmiştir.
• Topçuoğlu, N. N. (1996). Basında Reklam ve Tüketim Olgusu. Ankara: Vadi Yayınları.
• Trend, D. (2008). Medyada Şiddet Efsanesi. G. Bostancı (Çev.). İstanbul. Yapı Kredi Yayınları.
• Türk Dil Kurumu (2011). Büyük Türkçe Sözlük, 2011.
• Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü, www.tubaterim.gov.tr , Erişim tarihi: 15.04.2017.
• U.S. Attacked. (2001, 12 Eylül). The New York Times. 17.04.2017 tarihinde http://www.nytimes.com/packages/html/nyregion/9-11imagemap.html adresinden edinilmiştir.
• Valilik’ten Siirt saldırısı açıklaması. (2015, 19 Ağustos). Gerçek Gündem. 16.04.2017 tarihinde http://www.gercekgundem.com/guncel/148556/valilikten-siirt-saldirisi-aciklamasii adresinden edinilmiştir.
• Vezneciler’deki saldırıyla ilgili yayın yasağı. (2016, 7 Haziran). Hürriyet. 17.04.2017 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/veznecilerdeki-saldiriyla-ilgili-yayin-yasagi-40114358 adresinden edinilmiştir.
• Yarchi, M., Galily, Y., & Tamir, I. (2015). Rallying or Criticizing? Media Coverage of Authorities’ Reaction to Terror Attacks Targeting Sporting Events. Studies in Conflict and Terrorism, 38(12), 1008-1021.