The Effect Of Anxıety On Life Satisfactıon: The Mediator Role Of Burnout

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 112 - 126, 28.02.2019

Furkan Onur Eken , Hüseyin Ebadi

Öz

The main purpose of this research is to
analyse the mediator role of burnout through anxiety and life satisfaction. The
population of the research consists of 384 university students enrolled in a
private University. The research data are collected with convenience sampling
method. 'Personal Information Form', 'Beck Anxiety Scale', 'Burnout Scale Short
Version' and 'Life Satisfaction Scale' were used. Mediation Model were used in
the study. Pearson Correlation Analysis, Regression Analysis and Sobel test
were used to analyse research data. The results of the study indicated that
there is a meaningful relationsip between anxiety, burnout and life
satisfaction. Besides, research findings show that anxiety effects both burnout
and life satisfaction and burnout effect only life satisfaction. Also, it was
found that burnout complately mediated the relationship between anxiety and
life satisfaction.

Anahtar Kelimeler

anxiety, burnout, life satisfaction

ANKSİYETENİN YAŞAM DOYUMU ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE TÜKENMİŞLİĞİN ARACI ROLÜ

Öz

Bu araştırma, anksiyetenin yaşam doyumu üzerindeki
etkisinde tükenmişliğin aracı rolünü araştırmak amacıyla yapılmıştır.  Araştırmanın çalışma grubunu bir vakıf
üniversitesinde kayıtlı olan ve elverişli örnekleme yöntemi ile belirlenen 384
öğrenci oluşturmaktadır.  Aracı Değişken
Modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak  ‘Sosyodemografik Bilgi Formu’, ‘Beck
Anksiyete Ölçeği’, ‘Tükenmişlik Ölçeği Kısa Formu’ ve ‘Yaşam Doyumu Ölçeği’
kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Korelasyon Analizi, Regresyon
Analizi ve Sobel Testinden kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, anksiyete,
tükenmişlik ve yaşam doyumu değişkenlerinin birbirleri ile istatistiksel olarak
anlamlı bir ilişki içerisinde bulunduğu görülmüştür. Anksiyetenin, yaşam
doyumunu ve tükenmişliği, tükenmişliğin de yaşam doyumunu anlamlı düzeyde
yordadığı saptanmıştır. Anksiyetenin yaşam doyumu üzerindeki etkisinde,
tükenmişliğin tam aracı değişken olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

tükenmişlik, anksiyete, yaşam doyumu

Kaynakça

• Arslan, R. ve Acar, B. (2013). Yaşam doyumu, iş doyumu ve mesleki tükenmişlik kavramlarına yönelik akademisyenler üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (3), 281-298.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E., ve Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 115-129.
• Baron, R. M., & Kenny, D.A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations, Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.
• Barutçu E. ve Serinkan C. (2008). Günümüzün önemli sorunlarından biri olarak tükenmişlik sendromu ve Denizli’de yapılan bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 8(2), 541-561.
• Beck, A. T., Epstein, N., Brown, G., & Steer, R. (1988). An inventory for measuring clinical anxiety: Psychometric properties. Journal of consulting and Clinical Psychology, 56(6), 893-897.
• Beutel, M. E., Glaesmer, H., Wiltink, J., Marian, H., & Brähler, E. (2010). Life satisfaction, anxiety, depression and resilience across the life span of men. The Aging Male, 13(1), 32-39.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, 1-360.
• Demirel, S., ve Canat, S. (2004). Ankara’daki beş eğitim kurumunda kendini yaralama davranışı üzerine bir çalışma. Kriz Dergisi, 12(3), 1-9.
• Deniz, M. E., Dilmaç, B., ve Arıcak, O. T. (2009). Engelli çocuğa sahip olan ebeveynlerin durumluk-sürekli kaygı ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 953-968.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542–575
• Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.
• Diener, E., Suh, E. M., Lucas, R. E. & Smith, H. L. (1999). Subjective well-being: Three decades of progress. Psychological Bulletin,125, 276-302.Eroğul, R. Ç., ve Örkün, Ü. (2012). Tekstil sektörü mavi yaka çalışanlarının yaşam doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu tarafından yordanması. Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 21(1), 323-338.Freudenberger, H. J. (1974). Staff burn-out. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165.Geçtan, E. (2006). Psikodinamik psikiyatri ve normaldışı davranışlar. İstanbul: Metis Yayınları.Gökmen, V. (2013). Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin iş doyumları, tükenmişlik kaygı düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.Guney, S., Kalafat, T., ve Boysan, M. (2010). Dimensions of mental health: life satisfaction, anxiety and depression: a preventive mental health study in Ankara University students population. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 1210-1213.
• Gümüş, H. (2006). Farklı mesleklerde çalışanların iş ve yaşam doyumlarının tükenmişlik düzeyleri açısından karşılaştırılması (Yayımlanmamış doktora tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Gündoğar, D., Gül, S. S., Uskun, E., Demirci, S., ve Keçeci, D. (2007). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 10(1), 14-27.
• Güngör, T. (2011), Selçuk Üniversitesi resim-iş eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin kaygı ve yaşam doyumu düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Johnson, R. A., & Wichern, D. W. (1982). Applied multivariate statistics. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Kaplan, A. M. & Sadock, B. J. (2008). Kaplan and Saddock’s comprehensive textbook of psychiatry (H. Aydın ve An Bozkurt, Çev.). İstanbul: Güneş Kitabevleri.
• Kaplan, A. M. & Sadock, B. J. (2008). Kaplan and Saddock’s comprehensive textbook of psychiatry (H. Aydın ve An Bozkurt, Çev.). İstanbul: Güneş Kitabevleri.
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeyinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi- kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kaya, M. ve Varol, K. (2004). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin durumluk-sürekli kaygı düzeyleri ve kaygı nedenleri (Samsun örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(17), 31-63.
• Mahmoud, J. S. R., Staten, R. T., Hall, L. A., & Lennie, T. A. (2012). The relationship among young adult college students’ depression, anxiety, stress, demographics, life satisfaction, and coping styles. Issues in mental health nursing, 33(3), 149-156.
• Maslach, C., & Goldberg, J. (1998). Prevention of burnout: New perspectives. Applied and preventive psychology, 7(1), 63-74.
• Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behaviour, 2, 99-113.
• Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual review of psychology, 52(1), 397-422.
• Öztürk, O. ve Uluşahin, A. (2008). Ruh sağlığı ve hastalıkları. Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını: Ankara
• Öztürk, A., ve Çetinkaya, R. S. (2015). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öznel iyi oluş süzeyleri ile tinsellik, iyimserlik, kaygı ve olumsuz duygu düzeyleri arasındaki ilişki. Journal of Educational Sciences, 42, 335-356.
• Pavot, W., & Diener, E. (1993). Review of the satisfaction with life scale. Psychological assessment, 5(2), 164-172.
• Pines, A. M. (2005). The burnout measure short version (BMS). International Journal of Stress Management, 12(1), 78-88.
• Rector, N. A., Laposa, J. M., Kitchen, K., Bourdeau, D., & Joseph-Massiah, L. (2016). Anxiety disorders: An information guide. Canada: Centre for Addiction and Mental Health.
• Serin, N. B., Serin, O., ve Özbaş, L. F. (2010). Predicting university students’ life satisfaction by their anxiety and depression level. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 579-582.
• Shirom, A. (1989). Burnout in work organizations. In C. L. Cooper & I. T. Robertson (Eds.), International review of industrial and organizational psychology. England: John Wiley & Sons.
• Shin, D. C., & Johnson, D. M. (1978). Avowed happiness as an overall assessment of the quality of life. Social indicators research, 5(1-4), 475-492.
• Sobel, M. E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. Sociological methodology, 13, 290-312.
• Tahincioğlu, C. (2016). Otizmli çocuğu olan annelerde anksiyete düzeylerinin tükenmişlik ile ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Turnipseed, D. L. (1998). Anxiety and burnout in the health care work environment. Psychological Reports, 82(2), 627-642.
• Tümkaya, S., ÇAM, S., ve Çavuşoğlu, I. (2009). Tükenmişlik Ölçeği Kısa Versiyonu’nun Türkçe’ye uyarlama geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 387-398.
• Ulusoy, M., Sahin, N. H., and Erkmen, H. (1998). The Beck Anxiety Inventory: Psychometric Properties. Journal of Cognitive Psychotherapy, 12(2), 163-172.
• Ülsev, E. (2014). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık düzeyi ile stresle başa çıkma tarzının depresyon, kaygı ve stres belirtileriyle ilişkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Ünal, S., Karlıdağ, R., ve Yoloğlu, S. (2001). Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri, 4(2), 113-118.
• Vara, Ş. (1999). Yoğun bakım hemşirelerinde iş doyumu ve genel yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Yalçınsoy, A. (2017). Yaşam doyumu, kaygı ve motivasyon ilişkisi ile ilgili üniversite gençliğine yönelik bir araştırma: Dicle Üniversitesi örneği. Kesit Akademi Dergisi,10,422-434.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yıldız, M. (2008). Kaygı ve dini inançlar. Başka Psikiyatri ve Düşünce Dergisi, 1, 182-186.