REKLAMLARDA MASAL KULLANIMININ BOYUTU: TELEVİZYON REKLAMLARINA BİR BAKIŞ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 15 - 33, 30.04.2019

Güzin Ilıcak Aydınalp

Öz

Reklamcılar
özellikle son yıllarda hazırladıkları reklamlarda halk kültürü unsuru olan “masal”
içeriğini daha çok kullanmaya başlamıştır. Vahşi rekabet pazarında markalar
olumlu imaj oluşturmak, bilinçaltına ileti bombardımanı yapmak, istenilen
düşünceleri ekmek, ürün ve hizmet satmak için “masalların gücüne” ihtiyaç
duymaktadır. En tanınmış markalar Kırmızı Başlıklı Kız’dan, Pamuk Prenses ve
Yedi Cüceler’e, Külkedisi’nden,  Rapunzel’e
kadar birçok masalın iyi ve kötü karakterlerini, konularını, mesajlarını, mekânlarını
ya da metaforlarını kullanmaktadır.  İzleyicileri
gülümseten, hoş bir rüyaya daldıran, düşündüren masal konseptli televizyon
reklamları ise büyük ilgi çekmektedir. Bir ürünün tanıtımını ve satışını yapmaya
başlayan masal kahramanları, artık popüler marka yüzlerinin yerini almıştır. Masalın
ve reklamın içeriğinde masum görüntünün altında toplumun ideolojik söylemlerini
yansıtan yapısı ise oldukça düşündürücüdür. Bu çalışmanın amacı televizyon
reklamlarında bilinçli olarak kullanılan masalların neden ve niçin
kullanıldığını açıklamaya çalışmaktır. Ayrıca tüketicinin masal konulu
senaryolara olan ilgisi Grimm Masalları üzerinden çözümlenmeye çalışılarak, bu
ilginin alt metini anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma televizyon
reklamlarında masalların nasıl ve ne amaçla kullanıldığını ortaya koymak ve
reklamlarda masal kullanma popülerliğini irdelemeye yönelik olduğu için önem
teşkil etmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Reklam, Masal, Televizyon Reklamları, Reklam İncelemesi

Kaynakça

• Baudrillard, J. (2010). Tüketim Toplumu. (Çev. Hazal Deliceçaylı ve Ferda Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bocock, R. (2009). Tüketim. (Çev. İrem Kutluk). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Boyraz, Ş. (2001). Halk Kültürü Unsurlarının Televizyon Reklamlarında Kullanılması. Milli Folklor. 49: 93-108.
• Can, D. (2011). Metinlerarası Bir Yaklaşım: Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler Şiiri. e-Journal of New World Sciences Academy. 6(2): 278-288.
• Dağtaş, B. (2003). Reklâmı Okumak. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Danacı, F. Ekin. (2012). “Küçük Bir Kız’ın Asırlar Süren Hikâyesi: Kırmızı Başlıklı Kız Masalı”. Sözelti Çocuk ve Gençlik Edebiyatı İnceleme, Araştırma ve Eleştiri Dergisi. Ağustos.
• Dyer, G. (2010). İletişim Olarak Reklamcılık. (Çev. Nurdan Öncel Taşkıran). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Featherstone, M. (2008). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. (Çev: Mehmet Küçük). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Genç, N.(2016). Kırmızı Başlıklı Kız Masalının Fransızca ve Türkçe Baskıları Üzerine Bir İnceleme . DTCF Dergisi. 56(1): 163-176.
• Gezgin, İ. (2007). Masalların Şifresi, Kırmızı Başlıklı Kız’dan İlk Günah’a… Masalların Şifresi. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Giddens, A. (2000). Sosyoloji. (Çev. Hüseyin Özel, Cemal Güzel). Ankara: Ayraç Yayınevi.
• Gültekin, M. (2010). Tataristan Masalları Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Günay, U. (1992). Masal. Türk Dünyası El Kitabı. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü. Ankara: Türk Kültürünü. Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Güney, C.(1966). Folklor ve Eğitim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Karadaş, N. (2012). Televizyon Reklamlarında Aileye İlişkin Değerlerin Temsili. Selçuk İletişim. 7(3): 78-89.
• Marchand, R. (1985). Advertising in American Dream: Making Way for Modernity 1920- 1940. Berkeley: University of California Press.
• Nazlıcan, D.(2017). Alman ve İtalyan Halk Masallarında Hayvan Figürü: Grimm Kardeşler’in Kurbağa Prens ve Italo Calvino’nun Yengeç Prens Masallarının Karşılaştırması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 10(52):
• Oğuz, M., Ekici, M., Aça,M., Düzgün,D., Öğüt, G. vd.(2004). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Orçan, M. (2004). Osmanlı’dan Günümüze Modern Türk Tüketim Kültürü. Ankara: Kadim Yayınları: 5.
• Özünel, E. (2011). "Yazının İzinde Masal Haritalarını Okuma Denemesi: Masal Tarihine Yeniden Bakmak". Milli Folklor Dergisi. 12(91): 60-71.
• Şirin, R.(1994). Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı.
• Ilıcak, G., ve Bal, F. (2019). Masal Terapi’nin Anaokulu Öğrencilerinin Sosyal İletişim Becerileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Asead. 6(3): 517-533.
• Ilıcak,G., Başoğlu, N. (2018). Ahmet Ümit’in Masal Kitaplarında Yer Alan Değerlerin İncelenmesi. Karaelmas Journal of Educational Sciences 6: 88-100.Yanıklar, C. (2006). Tüketimin Sosyolojisi. İstanbul: Birey Yayıncılık.
• Yavuz, Ş. (2013). “Türk Toplumunun Tüketim Toplumuna Dönüşümünde Reklamcılığın Rolü”. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 36: 219-240.
• Internet AdresleriBirol, M. “Televizyon Reklamlarında Kadınların Güç Temsili: Süper Kahramanların Kullanımı https://prezi.com/eu4d7vurp0ni/televizyon-reklamlarinda-kadinlarin-guc-temsili-super-kahr/ (Erişim Tarihi: 17.03.2019).
• Özgentürk, J. ”Zubizu’yu Yurtdışına Açıyor” http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/jale-ozgenturk/zubizuyu-yurtdisina-aciyor-40737966 (Erişim Tarihi: 21.03.2019).
• Uçar, S. “Kırmızı Başlıklı Kız’a Dijital Yorum, Turkcell'in Yeni Reklam Filmi Yayında.” https://mediacat.com/kirmizi-baslikli-kiza-dijital-yorum/ (Erişim Tarihi: 11.03.2019).
• Uçar,S. “Bazı Hediyelerin Yeri Başkadır” https://mediacat.com/karaca-yilbasi-reklami-2018/ (Erişim Tarihi: 21.03.2019).
• “Turkcell Kötü Reklam!,” https://www.sikayetvar.com/turkcell/turkcell-kotu-reklam (Erişim Tarihi: 15.03.2019).
• “Masal karakterleri ZUBİZU Harikalar Dünyası’nda” https://www.campaigntr.com/masal-karakterleri-zubizu-harikalar-dunyasinda/ (Erişim Tarihi: 21.03.2019).
• “Kutunun Ardındaki Şirket” https://energydrink-tr.redbull.com/red-bull-sirket (Erişim Tarihi: 27.03.2019).
• “Dibine Kadar Yaşa” https://www.fritolay.com.tr/doritos.html (Erişim Tarihi: 27.03.2019).
• Görsel KaynaklarResim-1 https://www.youtube.com/watch?v=1QMg-isTEr0 (Erişim Tarihi: 24.03.2019).
• Resim-2 https://www.youtube.com/watch?v=dG47pAXRwqU (Erişim Tarihi: 24.03.2019).
• Resim-3 https://www.youtube.com/watch?v=T1rDaKLdGxE (Erişim Tarihi: 21.03.2019).
• Resim-4 https://www.youtube.com/watch?v=WgEUvXCyYp0 (Erişim Tarihi: 18.03.2019).
• Resim-5 https://mediacat.com/karaca-yilbasi-reklami-2018/ (Erişim Tarihi: 17.03.2019).
• Resim-6 https://www.youtube.com/watch?v=G5j5-SZFe7g (Erişim Tarihi: 26.03.2019).
• Resim-7https://www.izlesene.com/video/kerem-bursin-hayranlari-sokta/8582952(Erişim Tarihi: 30.03.2019).
• Resim-8 https://www.youtube.com/watch?v=CgdXob0_6PA (Erişim Tarihi: 26.03.2019).