MERSİN KENT KİMLİĞİ, GELENEK VE YENİLİK: MERSİN’DE KENT EKOLOJİSİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 5, 30 - 53, 31.05.2019

Ayşe Everest Lale Yılmaz

Öz

Mersin, Türkiye’nin Akdeniz kıyısında 19. yüzyılın ilk yarısında kurulmuş bir liman kentidir. Günümüzde ise geleneksel kültürüyle birlikte kentsel mirasını korumaya çalışan bir kent durumundadır. Değişen demografik yapısı ve mimarlığıyla Anadolu’daki pek çok kent gibi kimliğini koruma çabasındadır. Limanın ticari anlamda varlığını sürdürmesi Mersin’in önemini yitirmediğini gösterir. Diğer taraftan iç ve dış göç alan bir kent olarak kültürel dönüşümü yaşamaktadır. Kıyı şeridi de dahil olmak üzere gökdelenlerin inşası, çarpık kentleşmeyi getirmiştir. Çalışmanın amacı Mersin kentinin evrim sürecini günümüze ulaşan kent dokusu ve yapılarıyla belirleyebilmektir.

Makalede Pozcu, Çamlıbel, Kiremithane Mahallesi ekseninde kentsel belleğin izleri araştırılmıştır. Bu semtler fotoğraflanarak modern kentin yanı sıra korunması gereken ve restore edilmiş yapılar belgelenmiştir. Sonuç olarak kentin yerlileri tarafından sahiplenilmeye ve korunmaya çalışılsa da kamu kurumlarının sistemli bir biçimde konuya eğilmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır. Mersin, Anadolu’da Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Safranbolu gibi yerel özelliklerini koruyan Akdenizli bir kent olmayı fazlasıyla hakketmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mersin, Kent Tarihi, Kentsel Dönüşüm

Kaynakça

• Banksy, http://www.banksy.co.uk/, (Erişim: 29.03.2019) Bogdan, R.C. & Biklen, S.K. (1992). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods, Boston: Allyn and Bacon. Bozoğlu, A. (2013). S/S Ankara’dan M/F Ankara’ya, http://www.denizhaber.com/ss-ankaradan-mf-ankaraya-makale,100784.html, Erişim tarihi: 28.03.2019. Braudel, F. (2007). Bellek ve Akdeniz: Tarihöncesi ve Antikçağ. Çev. A. Berktay, Metis: İstanbul. Coffey, A. & Atkinson, P. (1996). Making sense of qualitative data: Complementary research strategies, Newbury Park, CA: Sage. Cohen, D. (2002). Anti-Gravity Research on the Rise, https://www.newscientist.com/article/dn2611-anti-gravity-research-on-the-rise/. Erişim: 12.04.2019. Çelikyay S., Aytekin, İ. (2016). Bartın Kentı̇ndekı̇ Sanayı̇ Bölgelerı̇nı̇n Ekolojı̇k Planlama ve Kent Ekolojı̇sı̇ Açısından İrdelenmesı̇, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 18, 2, 213-223. Dattwyler, R.H. (2018). La naturaleza como obstáculo: perspectivas críticas del avance de la vivienda social e infraestructura vial sobre los humedales en la ciudad de Valdivia, Chile, Investigaciones Geográ cas, 56, 27-44. Dede, A. (2018). Yerçekimsiz Ortamda Farklılaşan Mekan Anlayışı, https://mimaritasarimsurecveetkilesimleri.wordpress.com/2018/01/09/yercekimsiz-ortamda-farklilasan-mekan-kavrayisi/, (Erişim: 20.04.2019) Eyüpgiller, K. (2013). Tarihi Yarımada’daki Yenileme Alanlarında Kültürel Miras’ın Korunması, Prof. Dr. Nur Akın’a Armağan: Mimari ve Kentsel Koruma, YEM Yayın, İstanbul. Fengyun Sun, Jingyi Xiang, Yun Tao, Chunfu Ton, Yue Che. (2019). Mapping the social values for ecosystem services in urban green spaces: Integrating a visitor-employed photography method into SolVES, Urban Forestry & Urban Greening, 38, 105-113. Güneş, Açık G. (2010). Mersin Levanten Yapıları Üzerine Bir İnceleme, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. “İllerin aldığı göç, verdiği göç, net göç ve net göç hızı” http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1067 (Erişim: 8.05.2019). Karadağ, A. (2009). Kentsel Ekoloji: Kentsel Çevre Analizlerinde Coğrafi Yaklaşım, Ege Coğrafya Dergisi, 18/1-2, 31-47. Kuan-Ling Liu, Ming-Hsiao Peng, Yuan-Chen Hung, Kok-Boon Neoh. (2019). Effects of park size, peri-urban forest spillover, and environmental filtering on diversity, structure, and morphology of ant assemblages in urban park, Urban Ecosystems. “Mersin Planlı Büyüyor”, http://mersinakdeniz.com/mersin-planli-buyuyor-16487.html, Erişim: 20.05.2019. “Mersin Otelleri”, https//tr.hotels.com, Erişim: 29.03.2019. MESTBAŞ. (2019). “Mersin Serbest Bölgesi”, https://www.mesbas.com.tr/Mersin--Serbest-Bolgesi,60.html, Erişim tarihi: 07.03.2019. Naycı, N. (2015). “Arkeolojı̇k Alanlarda Katılımcı Yönetim Yaklaşımları: Kanlıdivane Koruma ve Geliştirme Projesi Deneyimi”, Mersin’den Mimarlık, Planlama Tasarım Yazıları, (Derl.) Y. Sarıkaya Levent, M. Uçar, Mersin, 65-89. Neff, M.W. Corley, E.A. (2009). 35 years and 160,000 articles: A bibliometric exploration of the evolution of ecology, Budapest Scientometrics, 80, 3, 659-684. Okuyucu, D. (2008). Kapadokya bölgesi yeraltı şehirlerinde bulunan şaraphanelerden birkaç örnek. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 1, 139-149. Orsi, J. (2005). Hazardous Metropolis: Flooding and Urban Ecology in Los Angeles, The Western Historical Quarterly, 36, 3, https://www.researchgate.net/publication/35017751_Hazardous_Metropolis_Flooding_and_Urban_Ecology_in_Los_Angeles, (Erişim: 04.04.2019). Özcan, A. (2007). Ekolojik Temele Dayalı Sürdürülebilir Kentsel Gelişme: Malatya Kent Örneği. Üzerinden Bir Değerlendirme, Ankara 38. ICANAS, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 689-709. Sandal, E.K. , Gürbüz, M. (2003). “Mersı̇n Şehrı̇nı̇n Mekansal Gelı̇şı̇mı̇ ve Çevresı̇ndekı̇ Tarım Alanlarının Amaç Dışı Kullanımı”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 1, 1, 117-130. Sarıkaya Levent, Y. (2015). “Yayılan Kentlerde Kırdan Kente Dönüşüm: Mezitli İlçesinde Morfolojik Bir İnceleme”, Türkiye Kentsel Morfoloji Sempozyumu, 22-23 Ekim 2015. Shangchun Hu, Hua Yue, Zhiqing Zho, (2019). Preferences for urban stream landscapes: Opportunities to promote unmanaged riparian vegetation, Urban Forestry & Urban Greening, 38, 114-123. Sir Gavaz, Ö. (2018). Hititlerde Denizcilik, Akdeniz’in En Büyük Tersanesi Dana Adası, H. Öniz (Ed.), Arkeoloji ve Sanat Yayınları: İstanbul, https://www.academia.edu/38076955/Hititlerde_Denizcilik, (Erişim: 12.04.2019). Soli-Pompeiopolis Antik Kazıları, http://www.denizhaber.com/deniz-kulturu/soli-pompeipolis-antik-liman-kenti-kazilari-h23279.html, (Erişim: 04.04.2019). Tanyeli, U. (2017). Yıkarak Yapmak, Metis Yayınları: İstanbul. Tan, P., Bin Abdülhamid, A. R. (2014). Urban ecological research in Singapore and its relevance to the advancement of urban ecology and sustainability. Landscape and Urban Planning, 125, 271–289. Taş, İ. (2008). Hititlerde ölçü birimleri ve bunların Hitit metinlerinde kullanımı üzerine bir değerlendirme. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 1, 73-90. Topal, N. (2014). Seyyahların gözüyle Avanos ve çevresi, 23-24 Ekim 2014, Avanos Sempozyumu, 101-106, http://cahij.com/Makaleler/816920802_101-111.pdf Tunçer M. ve Ercoşkun, Ö. (2007). “Kentsel Rant Baskısıyla Şekillenen Antalya için Ekolojik Planlama”, Ekolojik Mimarlık ve Planlama Ulusal Sempozyumu, 23.02.2007, TMMOB Mimarlar Odası Antalya Şubesi. Ünlü, T. (2007). Mersin’in mekânsal biçimlenme süreci ve planlama deneyimleri, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22, 3, 425-436. Wu, Jianguo, (2014). Urban ecology and sustainability: The state-of-the-science and future directions, Landscape and Urban Planning, 125, 209–221. Vural, S., Soloi-Pompeiopolis, Viranşehir / Mezitli, http://www.yumuktepe.com/soloi-pompeiopolis-viransehir-mezitli-4-bolum/ (Erişim: 04.04.2019). Yağcı, R., Yiğitpaşa, D. (2017). Soli – Pompeiopolis 2017 Kazıları, ANMED, 15, 108-118. Yağcı, R. (2019). Pompeipolis’te Son (Soli), http://www.yumuktepe.com/pompeipoliste-son-prof-remzi-yagci/, Erişim Tarihi: 29.03.2019. Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık. Young, R. F., Wolf , S. A. (2006). Goal attainment in urban ecology research: A bibliometric review: 1975–2004. Urban Ecosystems, 9, 3, 179–193. Yun Hye Hwanga, Zi En Jonathan Yuea , Seow Kang Lingb, Hee Hiong Victor Tan, (2019). It’s ok to be wilder: Preference for natural growth in urban green spaces in a tropical city. Urban Forestry & Urban Greening, 38, 165-176.